Sint-Martinuskerk (Breda)

Princenhage (uitspraak: ['prɪn.sə.na.ɣə]) is een voormalige gemeente (tot 1942) en tegenwoordig een wijk gelegen in het zuidwesten van de gemeente Breda in de provincie Noord-Brabant. De wijk heeft 8.845 inwoners op 1 januari 2022. De oude dorpskern rond de Haagsemarkt is nog goed zichtbaar. De wijkraad van Princenhage heeft er voor gekozen als “Dorpsraad” naar buiten te treden en als “Princenhage, Dorp in Breda” vernoemd te worden in de gemeentelijke stukken en publicaties. Men wil hiermee het dorpse karakter en de geschiedenis van de wijk benadrukken.

Haagweg (Breda) is een oude en lange straat in Breda. Hij loopt vanuit de binnenstad naar Princenhage. Het is de oude verbindingsweg tussen Princenhage en Breda. De Haagweg begint op de Haagsemarkt. Halverwege kruist de Haagweg de Tuinzigtlaan. Aan het eind kruist hij de Tramsingel. De Haagweg gaat over in de Haagdijk.

Het Voormalig raadhuis in Princenhage is een historisch gebouw aan de in de stad Breda in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. Het staat aan de Haagsemarkt in de wijk Princenhage, en was in gebruik als gemeentehuis toen deze wijk een zelfstandige gemeente was, dat was tot 1942. Vanaf toen heeft de nieuwe gemeente Beek, later Prinsenbeek er geresideerd tot 1968. Daarna vertrokken zij naar een eigen onderkomen in de Groenstraat te Prinsenbeek. Tegenwoordig wordt het gebruikt als kantoor en als trouwzaal. Het gebouw is ontworpen door Herman Huijsers en kwam in 1792 gereed. De voorgevel is van baksteen met vier Ionische pilasters in natuursteen. Bovenaan de gevel bevindt zich een brede kroonlijst met hierboven in het midden een fronton. Het gebouw heeft een schilddak. Hierop staat een achtkantig open dakruiter dat zelf een koepeldak heeft. Hierin hangt een klokje uit 1763, vervaardigd door Johannes Specht.

Het Roode Hert is een voormalige herberg en hotel, gelegen aan de Haagsemarkt in Princenhage in Breda. Anno 2013 is een café en restaurant.

Haagsemarkt is een straat en plein in de wijk Princenhage in het zuidwesten van Breda. De eerste benaming was de Plaetse, later de Markt. Om onderscheid te maken tussen de Grote Markt en de markt in het Ginneken werd het sinds 1 januari 1942 de Haagsemarkt genoemd. Vroeger was dit het dorpsplein van Princenhage. De Haagsemarkt neemt nog steeds een centrale plaats in. Er staan enkele monumentale panden langs zoals het voormalige Raadhuis uit 1792 (thans in gebruik als kantoor en trouwzaal) met daar achter de Sint-Martinuskerk. Ook staat er de hardstenen rococo-pomp uit 1769. Op een hoek staat onder meer het pand van Vleeschhouwerij A. Speek. Op de andere hoek staat sinds 1510 Het Roode Hert, de lokale herberg, sinds 1935 een café-restaurant. In 1890 werd het Roode Hert een stoomtramstation. Het pand De Prins Cardinaal op de Haagsemarkt 10 dateert van 1709. In 1898 werd naar aanleiding van de inhuldiging van prinses Wilhelmina tot koningin een gedenknaald neergezet. In 1930 werd deze naar het Heuvelplantsoen verplaatst. Tegenwoordig zijn er diverse winkels gevestigd. De Haagweg begint op de Haagsemarkt.

Het Princenhaags Museum is een Nederlands museum in de wijk Princenhage in Breda. De collectie bestaat uit documenten, foto's en voorwerpen die betrekking hebben op de cultuur en geschiedenis van Princenhage, ooit een zelfstandige gemeente. Uit die collectie worden wisselende exposities samengesteld. Er zijn onder meer diverse uitgaven over de historie van Princenhage verkrijgbaar. Het gebouw aan de Haagweg waarin het museum is gevestigd, opende in 2017, daarvoor werden tentoonstellingen georganiseerd in de aula van de naastgelegen begraafplaats. Het museum wordt geëxploiteerd door vrijwilligers.

Het Bierreclame Museum is een museum in de wijk Princenhage, aan de Haagweg in het westen van de Noord-Brabantse stad Breda. Het museum bestaat sinds 4 december 1990. De collectie bevat meer dan duizend reclameborden van diverse merken bier uit West-Europa vanaf het begin 1900 tot en met 1960. Ook bezit het museum affiches, (antieke) toogkasten, brouwerijmachines, duwkarren en een oude vrachtwagen. Verder zijn er veel oude bierglazen, viltjes, etiketten, neons en lampen te zien.

RKSV Groen Wit is een op 10 april 1932 opgerichte amateurvoetbalvereniging uit Breda, Nederland. Thuisbasis is het Haags Sportpark in de wijk Princenhage. Het standaardelftal speelt in de Derde klasse zondag (2022/2023). Groen Wit heeft twee velden waarvan één veld kunstgras is en één veld natuurgras. Kees Rijvers (1926), oud-international en bondscoach, is als jeugdige voetballer begonnen bij Groen Wit. Op 18 mei 2023 won de club, na een finale tegen vierdedivisionist RKSV Nuenen, de KNVB districtbeker Zuid I. Hierdoor mocht Groen Wit het jaar daarop deelnemen aan de landelijke KNVB Beker.

Meertensheim is een statige buitenplaats gelegen aan de weg tussen Princenhage en Breda in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. De villa is vernoemd naar de middeleeuwse naam van Princenhage, namelijk Mertersem of Mertersheim. De villa werd gebouwd in 1879/80 naar ontwerp van de Bredase architect J.J. van Langelaar als diens woonhuis annex atelier. Het werd opgetrokken in neorenaissancestijl met elementen van neogotiek. Tweede en bekendste bewoner was Vincent van Gogh (1820-1888), een peetoom van de gelijknamige kunstschilder. "Oom Cent" trok zich in 1873 terug uit de actieve kunsthandel, waarin hij vermogend was geworden, en vestigde zich uiteindelijk met zijn vrouw Cornelia in Princehage. Gedurende zijn leven verzamelde "Oom Cent" 192 schilderijen die hij onderbracht in een huisgalerij in de villa. De jonge Vincent nam daar van nabij kennis van de kunst van zijn tijd.

De Hoop is een voormalige korenmolen uit 1899. Hij staat aan de Liesboslaan in de Bredase wijk Princenhage. Van de stellingmolen resteert nog de romp, deze is 38 meter hoog (met gevlucht 47 meter) en daarmee de hoogste van de Benelux. Het is een rijksmonument.

Het Pools militair ereveld Breda is de grootste Poolse begraafplaats in Nederland. Het is gelegen aan de Ettensebaan bij de wijk Princenhage te Breda, vlak bij Begraafplaats Zuylen. De begraafplaats werd op 24 juni 1963 geopend. Het telt ruim 160 graven van Poolse militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland zijn gesneuveld. Velen vochten in de Poolse 1e Pantserdivisie die, onder leiding van generaal Stanisław Maczek, op 29 oktober 1944 Breda bevrijdde. Het naar hem vernoemde Maczek Memorial Breda, dat gelegen is direct achter het ereveld, vertelt hun verhaal. Enkele tientallen soldaten liggen hier begraven onder een schuilnaam. Polen was destijds bezet door de Duitsers maar het Poolse leger was nog steeds actief in het buitenland. Ter bescherming van de achtergebleven familie in Polen droegen de militairen schuilnamen. Het informatiebord van de Oorlogsgravenstichting geeft de echte namen aan in combinatie met de gebruikte schuilnaam. Generaal Stanisław Maczek overleefde de oorlog. Hij overleed op 102-jarige leeftijd en werd in 1994 overeenkomstig zijn wens bij zijn mannen begraven. In 2005 werden hier nog vijf militairen herbegraven. Het ging om de vijf bemanningsleden van een bommenwerper van het Poolse Squadron 300 die op 13 juni 1944 werd neergeschoten. Het vliegtuigwrak werd in 1998 vlak voor de kust bij Wijdenes ontdekt.

Mirabelle is een restaurant in Breda. Het had van 1959 tot 1967 een Michelinster. Het restaurant behoorde in de jaren vijftig en zestig tot de beste in Nederland. Het was gevestigd in een villa die in 1955 speciaal voor dat doel was gebouwd door horecaondernemer Albert Coumans, die ook het verderop aan de A16 gelegen Princeville exploiteerde. Het restaurant werd tot aan de verkoop begin jaren tachtig door de familie Neeus-Coumans geleid. Het was aanvankelijk een deftige zaak in de Baronie waar de lokale chic gezien wilde worden. In latere jaren verloor het restaurant zijn glans en werd het een eenvoudiger brasserie. In 2002 werd het restaurant na een grondige verbouwing heropend en geëxploiteerd door John Sprenkels. In 2009 maakte een faillissement hier een eind aan. Vervolgens werd de exploitatie overgenomen door de Santé Groep. In verband met een huurachterstand en het niet nakomen van afspraken werd het pand op 4 juni 2012 door de verhuurder ontruimd. Enkele dagen later werd de Santé Groep failliet verklaard door de rechtbank in Breda. Op 2 mei 2013 berichtte BN DeStem dat Xavier van Binsbergen de nieuwe exploitant van Mirabelle werd en dat het restaurant na een grondige verbouwing in de zomer van 2013 weer heropend zou worden. Op 14 juli 2018 werd bekend dat Mirabelle verkocht was aan het biefstukkenrestaurant Loetje.