Werk aan de Waalse Wetering

De Waalseweg is een weg in de Nederlandse plaats Tull en 't Waal (gemeente Houten). De Waalseweg loopt vanaf de Lange Uitweg tot aan de Achterweg waar hij in overgaat. Er bevinden zich een aantal monumentale boerderijen en panden alsook een rijksmonumentale kerk van de Hervormde Gemeente aan de Waalseweg. In 1886 werd aan de Waalseweg de Michaëlschool geopend. Ook is er het natuurgebied "Waalse Bos". Zijstraten die op de Waalseweg uitkomen zijn de Blasenburgseweg, Strijpweg, Kerkebogerd en het Elpad. Parallel aan de Waalseweg ligt de Waalse Wetering. De Waalseweg kruist ook het Inundatiekanaal, deze weg is ongeveer 3,4 km lang.

Grijpestein is een voormalig kasteel bij Tull en 't Waal, gemeente Houten in de Nederlandse provincie Utrecht. Volgens het bisschoppelijke leenregister werd het huis in 1381 beleend aan ridder Otto van Asperen. In 1415 werd het beschreven als 'dat huys ende hofstede tot Grypensteyn mit xxiiii mergen lants daaraen gelegen in den kerspell van Tull'. In 1438 kwam het huis aan Zweder van Rechteren. In deze familie bleef het tot in 1536 Johan van der Haer ermee werd beleend. Tot het eerste kwart van de 18e eeuw was Grijpestein in bezit van het geslacht De Ridder van Groenestein. Op de plaats van het kasteel staat nu boerderij Grijpestein.

Het Werk aan de Korte Uitweg is een onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en werd gebouwd tussen 1873 en 1879. Het Werk aan de Korte Uitweg ligt 1000 meter ten noorden van Fort Honswijk (aan de Lange Uitweg direct ten westen van buurtschap Molenbuurt) en maakt deel uit van de Stelling van Honswijk. In 1871 is het Werk aan de Korte Uitweg aangelegd als aarden verdedigingswerk. Aan de oostkant, de kant waar de vijand werd verwacht, kwam een aarden wal voor opstelplaatsen voor kanonnen. Rondom het fort ligt een gracht en het is daarmee een eiland. In 1877 kwam in het midden van het fort een kleine, bomvrije kazerne, met ruimte voor ongeveer 160 man. Het gebouw heeft dikke gemetselde muren. Daarachter liggen meerdere aantal langwerpige boogvormige vertrekken, met ramen en deuren aan de keelzijde. De kazerne was bedoeld voor verblijf en logies van de manschappen, maar diende ook als opslag voor wapens en munitie. Verder kwam er een remise voor de opslag van kanonnen. De remise ligt in de frontwal en bij het naderen van de vijand konden de kanonnen snel worden opgesteld. Hier werd ook munitie voor de kanonnen opgeslagen. Buiten de gracht werd een fortwachterswoning gebouwd. Het geheel was in 1879 gereed. Tussen het werk en Fort Honswijk ligt een beschut liggende weg met parallel eraan een aarden wal over een lengte van 850 meter. Aan de andere zijde van de aarden wal loopt het kanaal voor de inundatie. In oorlogstijd konden de troepen zich veilig verplaatsen tussen Fort Honswijk, Lunet aan de Snel en het Werk aan de Korte Uitweg. Na de Tweede Wereldoorlog is het Werk aan de Korte Uitweg gebruikt voor opslag van brugmateriaal voor het leger. Het waren voornamelijk betrof houten planken die op de Lekbrug naar Culemborg konden worden gelegd. Met deze planken werd de spoorlijn bruikbaar voor autoverkeer. Voor het kazernegebouw ligt nog rails en hiermee oefenden de militairen met de planken. In 1985 werd Staatsbosbeheer eigenaar. In 1999 is het fort hersteld door vrijwilligers. Het Werk is in erfpacht gegeven aan de stichting 'Werk aan de Korte Uitweg'. De stichting zorgt voor zo veel mogelijk herstel en behoud van het fort en openstelling voor het publiek. Het fort wordt geëxploiteerd door Reinaerde. Er is een theehuis, vergaderruimte en een natuurkampeerterrein. Bij het fort werken professionals, vrijwilligers en mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt die een ontwikkeltraject volgen. Rondom het fort zijn diverse fiets- en wandelroutes te vinden.

De Michaëlschool is een voormalig schoolgebouw aan de Waalseweg 3/3a en 5 in het Nederlandse dorp Tull en 't Waal, provincie Utrecht. De school is een gemeentelijk monument.

Molenbuurt is een buurtschap behorende tot de gemeente Houten, in de provincie Utrecht. Het ligt ten westen van het dorp Schalkwijk en wordt gerekend tot Tull en 't Waal. In de buurtschap stond tussen ongeveer 1650 en 1916 een korenmolen. Deze Tullse of ook wel Biesbosche molen genoemd was een beltmolen. In de molenaarswoning (1672) werd vergaderd door het gerechtsbestuur en de latere gemeenteraad van Tull en 't Waal. Ook werden er huwelijken afgesloten. Molenbuurt ligt op de viersprong tussen Fort Honswijk, Schalkwijk, Tull en 't Waal en de polder Blokhoven. Het meest opvallende gebouw is het Werk aan de Korte Uitweg. Ten westen van de buurtschap loopt het inundatiekanaal. In de buurtschap is in 1886 een nieuwe school geopend ter vervanging van de scholen in Honswijk en 't Waal. Molenbuurt lag centraal en werd daarom uitgekozen. De school kreeg in 1922 de naam Michaëlschool. Kunstenaar Joop Moesman was inwoner van Molenbuurt.

Ossenwaard is een buurtschap, bestaande uit een eiland in de rivier de Lek. Het behoort tot de gemeente Vijfheerenlanden, maar is alleen vanaf de andere oever, bij Tull en 't Waal, te bereiken.

Tull en 't Waal is een voormalige gemeente en klein dorp in de gemeente Houten in de Nederlandse provincie Utrecht. Het dorp is gelegen aan de rivier de Lek, hemelsbreed tussen Vreeswijk (Nieuwegein) in het westen en Schalkwijk in het oosten. Het dorp heeft 770 inwoners (1 januari 2023). Tussen 1818 en 1962 was Tull en 't Waal een zelfstandige gemeente. In 1962 ging het samen met de gemeente Houten, gelijk met de voormalige gemeente Schalkwijk. Tussen 1852 en 1946 was de burgemeester van Schalkwijk en Tull en 't Waal dezelfde persoon. Vanaf 1946 had Tull en 't Waal de burgemeester van Houten als burgemeester.

De Gedekte Gemeenschapweg is een onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en gebouwd tussen 1872 en 1879. De weg ligt tussen de Lunet aan de Snel en het Werk aan de Korte Uitweg in Tull en 't Waal en maakt deel uit van de Stelling van Honswijk. Het is de enige gave overgebleven gedekte weg van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het geheel bestaat uit een beschut liggende weg met parallel eraan een aarden wal over een lengte van 850 meter. Aan de andere zijde van de aarden wal loopt het inundatiekanaal. Dankzij de wal konden troepen zich in oorlogstijd veilig verplaatsen tussen Fort Honswijk, Lunet aan de Snel en het Werk aan de Korte Uitweg. In de aarden wal werden betonnen groepsschuilplaatsen ingericht. Vanaf 1915 zelfs van gewapend beton. In het zuidelijke deel van de verdedigingslinie waren vier hogere delen gemaakt. Hier stonden ooit 12 kanonnen opgesteld die het Lunet aan de Snel in de flank verdedigde.

Vuijlcop (Vuilkoop) is een ridderhofstad in de Nederlandse provincie Utrecht in de vroegere gemeente Schalkwijk, nu Houten.

De Hervormde Kerk is een kerkgebouw in het Nederlandse dorp Tull en 't Waal (gemeente Houten) aan de Waalseweg 71. Het interieur van de Hervormde Kerk heeft witgepleisterde muren en is vrij sober, ook de spitstongewelf met zijn eiken gordelbogen. In de kerk bevinden zich kerkbanken die dateren uit 1842 met tegen de oostmuur een uit de zeventiende eeuw daterende eiken preekstoel. De klok met een diameter van 64,5 cm is gegoten door Adriaan Meurs in 1616. Achter de kerk is een begraafplaats gelegen. Op deze begraafplaats liggen twee Airborne-soldaten begraven die omgekomen zijn bij de Slag om Arnhem. Het kerkgebouw kwam in 1982 op de lijst voor de Monumentenzorg te staan.

Blasenburg is een voormalig kasteel bij Tull en 't Waal, gemeente Houten in de Nederlandse provincie Utrecht. In 1310 wordt melding gemaakt van Henric van Blasenborch, maar de oudste vermelding van het kasteel dateert uit 1394: dan wordt Johan van den Spiegel beleend met het kasteel en bijbehorend land. Via zijn neef Deric komt het kasteel in handen van de familie Van Zuylen. In 1477 erft Arnt van Zuylen het kasteel; hij noemt zichzelf Arnt van Zuylen tot Blasenborch. Het kasteel komt daarna in handen van diverse eigenaren, waaronder Huybert Harmansz (1578). Begin 17e eeuw is het kasteel verdwenen. Op de locatie van het voormalige huis staat nu waarschijnlijk de pastorie van Tull en 't Waal.

Het Stuw- en sluizencomplex Hagestein ligt in de Lek bij het dorp Hagestein in de gemeente Vijfheerenlanden, in de Nederlandse provincie Utrecht. Het bestaat uit een stuw, een schutsluis, een vistrap en een waterkrachtcentrale. Het complex is voltooid in 1960. Het stuwcomplex Hagestein is een rijksmonument. Het complex is grotendeels gelijk aan dat bij Driel en dat bij Amerongen. Deze drie stuwen worden door Rijkswaterstaat aangeduid als het stuw-ensemble Nederrijn en Lek. Met deze drie stuwen gezamenlijk kan een groot deel van de waterhuishouding van Nederland geregeld worden. De vaarweg stroomopwaarts van de Hagesteinsebrug is CEMT-klasse Va. De maximaal toegestane afmetingen stroomopwaarts zijn: (L × B) 135 × 15 meter. De vaarweg stroomafwaarts van de Hagesteinsebrug is CEMT-klasse VIa. De daar maximaal toegestane afmetingen stroomafwaarts zijn: (L × B) 135 × 22,8 meter.