Overcingel

Het woonhuis aan de Oostersingel 21A in de Nederlandse stad Assen is een monument.

Borneo is een monumentale, vroeg-20e-eeuwse winkel annex woonhuis in de Nederlandse stad Assen.

Huize Ebbenerve is een monumentaal vrijstaand herenhuis in de Nederlandse stad Assen. Het pand maakt deel uit van het beschermd stadsgezicht.

Gezicht Assen - Brink is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in Assen in de Nederlandse provincie Drenthe. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 17 november 1965. Het gebied werd op 5 november 1969 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 11,7 hectare. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

Het Wilhelminaziekenhuis is een voormalig ziekenhuis in de Nederlandse stad Assen. In 1907 vierde Assen het honderdjarig bestaan als zelfstandige gemeente. Een aantal mensen wilde een blijvend aandenken en besloot een ziekenhuis op te richten. Er werd hiervoor een inzamelingsactie onder de bevolking gehouden. Op 5 juli 1907 kwam koningin Wilhelmina de eerste steen leggen voor het naar haar genoemde ziekenhuis. In 1910 was het gebouw aan de Oosterhoutstraat gereed. Het was van oorsprong een klein gebouw, maar langzaamaan werden er steeds meer delen aangebouwd. Begin jaren dertig werd het flink uitgebreid door de Zeister architecten Jan en Theo Stuivinga. Willem Coenraad Brouwer maakte voor de gevel vijf terracotta panelen, waarop een arts, een verpleegkundige en een aantal patiënten zijn afgebeeld. Vooral na de Tweede Wereldoorlog werd er flink uitgebreid. Achter het oude gebouw kwam onder meer een nieuw hoofdgebouw en een nieuwe verpleegvleugel. In de jaren tachtig, toen de verbouwingen waren afgerond, was het ziekenhuis een uitgestrekte aaneenschakeling van gebouwen tot aan de Zuidersingel. Omdat de ruimte te krap werd, besloot men uit te wijken naar een andere locatie. De psychiatrische inrichting Port Natal werd gekocht en er werd een nieuw ziekenhuis neergezet. Het nieuwe Wilhelmina Ziekenhuis Assen werd in 1990 in gebruik genomen. De uitbreidingen van het voormalige ziekenhuis aan de Oosterhoutstraat werden gesloopt, op het oude hoofdgebouw na. Het hoofdgebouw werd in 1994 ingeschreven in het monumentenregister als rijksmonument. Rond 2000 werd het gerenoveerd, sindsdien zijn er meerdere kantoren in het pand gevestigd.

Het Ontvangershuis is een van de oudste woonhuizen in de Nederlandse stad Assen. Het huis aan de Brink in Assen was van oorsprong een van de gebouwen van het klooster Maria in Campis. Mogelijk was het in gebruik als priesterwoning. Het huis heeft een 15e-eeuws keldergewelf. Vanaf de 17e eeuw was het in gebruik bij de ontvangers-generaal van Drenthe. Bij de stadsbrand van 1676 werd het gebouw grotendeels verwoest. Johan Sichterman gaf opdracht voor herbouw, waarna vermoedelijk in 1698 een nieuw gebouw werd opgeleverd. Vanaf de 18e eeuw woonden de ontvangers veelal elders in de provincie. Zij gebruikten het Ontvangershuis als kantoor en logeerhuis voor hooggeplaatste gasten als stadhouders. Petrus Hofstede liet het gebouw in 1809 opknappen voor het bezoek van koning Lodewijk Napoleon. Niet veel later kwam het huis in particuliere handen. Gerrit Kniphorst woonde er vanaf 1822 met zijn gezin. In 1853 werd het huis door de gemeente Assen gekocht van de erven Kniphorst. Tot 1888 was er een meisjesschool gevestigd. Na een serie van particuliere eigenaren, waarbij het huis zelfs werd gesplitst, werd het in 1955 aangekocht door de provincie Drenthe. Tussen 1957 en 1959 werd het gerestaureerd, waarna het in gebruik werd genomen door het Drents Museum. In het huis zijn tegenwoordig diverse stijlkamers ingericht.

Het gedenkraam Limburgse evacués is een oorlogsmonument in de Nederlandse stad Assen.

Het Drents Museum bevindt zich in Assen, op de locatie van het voormalige klooster Maria in Campis. Sinds 2011 is de hoofdingang gevestigd in een voormalig koetshuis van het Drostenhuis, dat via een ondergrondse gang met de andere gebouwen verbonden is.

Huize Tetrode (1822) is een herenhuis in de Nederlandse stad Assen. Huize Tetrode staat aan de Brink in Assen. Het huis is gebouwd in neoclassicistische stijl en heeft beschilderde wandbespanningen. Opdrachtgever was notaris mr. Anthonij Homan. Het huis dankt zijn naam aan de familie Tetrode, die het van 1825 tot 1930 in eigendom had. Het werd onder meer bewoond door mr. George Maynard Tetrode (1822-1912), president van de rechtbank in Assen. In 1930 kwam het huis in handen van de gemeente Assen en werd het in gebruik genomen als gemeentehuis. De gemeente verhuisde in 1995 naar de Noordersingel. Het gebouw werd aangekocht door de provincie Drenthe, waarna het tot 2012 door het Drents Museum werd gehuurd en gebruikt als kantoor en door de gemeente als trouwlocatie werd gebruikt. Vanaf 2012 is het pand in gebruik bij diverse organisaties en is het geen trouwlocatie meer. In 2017 kwam Huize Tetrode in het nieuws, nadat commissaris van de Koning Jacques Tichelaar voor de herindeling van het interieurontwerp zijn schoonzus voordroeg. Tichelaar legde uiteindelijk zijn functie neer.

Het Gouvernementsgebouw (1885) in de Nederlandse stad Assen is het voormalig provinciehuis van Drenthe. Het pand is sinds 1976 in gebruik bij het Drents Museum en sinds 1994 een rijksmonument.

De kloosterkerk, ook wel abdijkerk genoemd, hoorde oorspronkelijk bij het cisterciënzer nonnenklooster Mariënkamp in Assen. In 1276 vermeldt een oorkonde de aanwezigheid van het klooster, maar waarschijnlijk was het al in 1260 in Assen gevestigd. In 1596 kreeg Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg, stadhouder van Friesland, opdracht van de Staten Generaal om in Drenthe “de reformatie ende Christelijke bestellinge van kerkcken ende schoelen" in te voeren, waarna er geen rooms-katholieke diensten meer mochten worden gehouden. Na de van hogerhand opgelegde Reformatie kon echter geen gebruik worden gemaakt van de kloosterkerk voor de hervormde kerkdiensten, want in 1601 stortte de toren in, waardoor de kerk zwaar beschadigde en voor gebruik ongeschikt was. Overigens werden de inwoners van Assen – niet meer dan een handjevol – ook geacht in Rolde ter kerke te gaan. Assen behoorde kerkelijk tot het gebied van Rolde. In 1615 werd Assen een aparte hervormde gemeente, die bij gebrek aan kerkgebouw de kerkdiensten moest houden in een van de andere ruimten van het klooster. Eerst in 1662 werd de kloosterkerk weer opgebouwd. Alleen de middeleeuwse zuidmuur bleef staan, de overige muren zijn opnieuw opgemetseld. De kerk werd met een lengte van 25 meter aanzienlijk kleiner dan de oorspronkelijke kloosterkerk, die zeker 40 meter lang was. Ruim twee eeuwen heeft de hervormde gemeente van Assen in de kloosterkerk haar diensten gehouden. In 1810 werd in de kerk een galerij gebouwd en in 1817 werd het gebouw aan de oostzijde uitgebreid met een koorsluiting die het gebouw ca. 12 meter langer maakte. Maar door de groei van het inwonertal van Assen werd de kerk definitief te klein. In 1848 werd de nieuwe Grote Kerk aan het kerkplein in gebruik genomen en werd de kloosterkerk voor f 10.000 (ruim € 4.500) aan de gemeente Assen verkocht. Vanaf 1851 heeft de gemeente Assen de kloosterkerk precies honderd jaar als gemeentehuis gebruikt. Tot 1904 was ook het politiebureau er in ondergebracht. Nadat in 1982 de kerk is gerestaureerd werd het een deel van het Drents Museum. De toren van de kloosterkerk stond centraal in de ruimtelijke ontwikkeling van Assen in 1780, zoals die door Wolter Hendrik Hofstede werd geïnitieerd. Zowel de Hoofdlaan door het Asserbos als de laatste 1,5 km van de Drentse Hoofdvaart zijn zo getraceerd, dat de assen daarvan precies op de toren van de kloosterkerk zijn gericht. Op de satellietfoto (klik op de coördinaten, rechts naast de titel van dit artikel) is dat nog steeds goed te zien. Bij de restauratie van de kloosterkerk is de toren opnieuw midden op de kerk geplaatst en voorzien van een luidklok. Hierin is als verwijzing naar de verschillende bestemmingen van het gebouw het volgende randschrift aangebracht: Ik ben zonder abdis, nu het boek gesloten is, en het bestuur is heengegaan, de muzen toegedaan.

De Doopsgezinde kerk in de Nederlandse stad Assen is gelegen aan de Oranjestraat 13. De Doopsgezinde gemeente in Assen ontstond in 1896 als kring vanuit de doopsgezinde gemeente in Meppel. In 1899 werd de Assense kring een zelfstandige gemeente. Vanaf 1902 kwam de gemeente samen in het Nutsgebouw in de Javastraat. Een jaar later werd een bouwfonds ingesteld voor een eigen kerk, hiervoor werd in 1905 een stuk grond aan de Oranjestraat gekocht. Deze straat was in dat jaar aangelegd door de erven Van Lier, die daarvoor een deel van hun landgoed Overcingel opofferden. In 1909 kon de nieuwe Vermaning (Doopsgezinde kerken werden vermaning genoemd, evenals de preek) in gebruik worden genomen. Het gebouw is ontworpen door stadsbouwmeester Taeke Boonstra. Het interieur is sober, het exterieur heeft kenmerken van de jugendstil. De zaalkerk is niet zo groot, in 1930 bouwde de Vereniging van Vrijzinnige Hervormden en de Nederlandse Protestanten Bond verderop in de Oranjestraat een verenigingsgebouw, 'De Kern', dat in de jaren vijftig samen met de Doopsgezinde Gemeente werd uitgebreid met een aanbouw 'de Doevekamp' ten behoeve van het gezamenlijke jeugdwerk. Het gezamenlijke Jeugdwerk werd De Meiboom genoemd en was aangesloten bij de Vrijzinnig Christelijke Jeugdcentrale in Utrecht. Voor de bouw van de Doevekamp zijn de stenen gebikt door de Vrije Vogels (V.C.V.V.) en de Jeugd Gemeenschap (V.C.J.G.). De stenen kwamen van een gesloopt huis uit de Javastraat. In 1946 kreeg de gemeente de eerste vrouwelijke voorganger. Vanaf de jaren '50 wordt de kerk ook gebruikt door andere kerkgenootschappen als de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten en de Het Apostolisch Genootschap. De kerk is opgenomen op de gemeentelijke monumentenlijst. Op 28 december 2019 is na 110 jaar de laatste kerkdienst gehouden, het gebouw is verkocht aan een kunstenaar. De Doopsgezinde Gemeente Assen is per 1 januari 2020 opgeheven.