Sint-Sebastianuskerk (Ilpendam)

Ilpendam (Westfries/ Waterlands: Illiperdam, vroeger ook Ylpendam) is een dorp in de gemeente Waterland, in de provincie Noord-Holland. Het aantal inwoners bedraagt 1.835 (in 2023). Ilpendam is in de 12e eeuw ontstaan, toen een dam werd gelegd in het riviertje De Ilp. De naam is hiervan afgeleid. Tussen 1622 en 1872 stond er slot Ilpenstein. Tot 1991 was Ilpendam een zelfstandige gemeente. In dat jaar werd het grondgebied deels bij de gemeente Waterland gevoegd, en deels bij de gemeente Landsmeer. Ten noorden van Ilpendam ligt de polder de Vurige Staart. Tussen Ilpendam en Landsmeer wordt een veerdienst onderhouden over het Noordhollandsch Kanaal.

Woonhuis Van den Doel is een villa in het Noord-Hollandse dorp Ilpendam. De villa is in de jaren 50 van de 20e eeuw ontworpen door Gerrit Rietveld en werd gerealiseerd in 1957-1958. Hoewel gebouwd nadat De Stijl werd opgeheven, is de woning nog wel in die trant ontworpen. De opdrachtgever was chirurg Van den Doel. In 2013 gaf toenmalig minister Bussemaker aan dat de villa aangewezen zou kunnen worden als rijksmonument. Het besluit tot aanwijzing volgde in 2014 en de inschrijving in het Monumentenregister volgde op 20 maart 2015. Tot deze datum was het pand nog aangewezen als provinciaal monument.

De Windmotor Ilpendam is een poldermolen aan de Achter Kanaalweg nabij de Noord-Hollandse plaats Ilpendam, in de gemeente Landsmeer. De molen is een Amerikaanse windmotor van de firma Bakker uit IJlst en was voorzien van een waaierpomp, die inmiddels is verwijderd. De windmotor is in 2002 buiten bedrijf gesteld. De bemaling is overgenomen door een elektrisch aangedreven pomp. In 2014 sloeg deze molen op hol, en waaide hij aan stukken.

Ilpenstein, ook wel het Huis te Ilpendam of Hof te Ilpendam genoemd, was het slot van de vrije en hoge heerlijkheid Purmerland en Ilpendam in Waterland in de Purmer. Het was een van de 19 buitenplaatsen die na de inpoldering in de Purmer gebouwd en alle verdwenen zijn.

SV Ilpendam is een Nederlandse amateurvoetbalclub uit Ilpendam. Het eerste elftal van de club speelt in de Derde klasse zondag (seizoen 2020/21).

Polder de Vurige Staart is een polder in Noord-Holland gelegen ten noorden van het in de gemeente Waterland gelegen Ilpendam en ten zuiden van de Zuiderpolder in Purmerend. De polder wordt aan de westkant ontsloten door de Jaagweg en het Noordhollandsch Kanaal en aan de oostkant begrensd door de Purmerringvaart. De oppervlakte van de polder is 94 ha. Het is een kleinschalig poldergebied met weinig begroeiing voornamelijk veenmos en rietland waar nog altijd de zoute invloed merkbaar is van de tijd van voor de drooglegging. Het is een leefgebied voor veel vogels en andere dieren en gelegen tussen de grootstedelijke bebouwing van Purmerend en het landelijke Ilpendam. De Purmerringvaart en de Jaagweg liggen zichtbaar hoger dan de langgerekte en kleinschalige weilanden met smalle percelen in dit veengebied dat al bestond in de zeventiende eeuw toen de Zesstedentrekvaart, een voorloper van het Noordhollandsch Kanaal, werd gegraven. Daardoor bleef tussen het Purmermeer en de trekvaart een smal staartje land over voor kleinschalige landbouw. De polder is ook in trek bij wandelaars en fietsers. De naam Vurige Staart verwijst vermoedelijk naar de gevreesde veeziekte miltvuur die hier vaak voorkwam. Alhoewel de polder geheel in de gemeente Waterland is gelegen bestaat er in Purmerend even ten noorden van de polder een klein park met de naam Vurige Staart en draagt ook de naastgelegen bushalte voor zes lijnen van EBS in Purmerend deze naam. Het noordelijk deel van de polder behoort tot Purmerend en daar is sinds 2019 woningbouw gepland.

De Nederlands Hervormde Kerk aan de Dorpsstraat in Watergang is in 1642 gebouwd in gotische trant, het jaartal is op een gevelsteen boven de ingang aangebracht. De aanvraag voor de bouw stamt uit 1640, tegelijkertijd met het verlenen van de toestemming voor de bouw van de kerk is ook toestemming verleend voor de aanleg van een kerkhof rondom de kerk. Het houten gewelf, de banken en de preekstoel zijn 17e-eeuws. De eikenhouten preekstoel is voorzien van vijf panelen, die Johannes de evangelist, De boodschap aan Maria, De Aanbidding door de herders, De Aanbidding door de Wijzen, en De Doop van Johannes voorstellen. Uit het laatste kwart van de 18e eeuw stamt het doophek van de kerk waarop het wapen van Waterland staat afgebeeld, waarin een zwaan. De afbeelding van Mozes met de Tafelen der Wet stamt van omstreeks het jaar 1700.

Watergang is een dorp ten noorden van Amsterdam, behorende tot de gemeente Waterland. Het dorp en het omliggende gebied heeft 585 inwoners. Ten oosten van Watergang ligt het Varkensland. Ten westen van het dorp ligt het Noordhollandsch Kanaal en de N235 (Kanaaldijk). Watergang is een ontginningsnederzetting langs een hoofdontwateringssloot die evenwijdig loopt met westelijk ervan gelegen Noordhollandsch Kanaal (oorspronkelijk de trekvaart Amsterdam-Purmerend). Kenmerkend voor Watergang zijn de zwart geteerde hooihuizen en de houten straatlantaarns aan de Dorpsstraat. Dit is tevens de smalste dorpsstraat van Nederland. Het dorp had veel te lijden door de stormvloed van 1916 toen het werd ontruimd. Tot 1991 maakte het dorp deel uit van de gemeente Landsmeer. Met de gemeentelijke herindeling per 1 januari 1991 maakt Watergang deel uit van de nieuw gevormde gemeente Waterland.

Het Varkensland, ook bekend als het Watergangse veld, is een natuurgebied in de gemeente Waterland, tussen de plaatsen Broek in Waterland, Ilpendam en Watergang, ten oosten van het Noordhollandsch Kanaal. Het is een veenweidegebied met licht brak (zout bevattend) water. Het oorspronkelijke hoogveengebied van het Varkensland en het Ilperveld werd in de 18e eeuw afgegraven (afgestoken) voor turfwinning (vervening). Het Varkensland maakt tegenwoordig deel uit van het Natura 2000-gebied Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske en is in eigendom van Staatsbosbeheer. Het is een broed- en slaapgebied voor grutto's en andere weidevogels. Het merendeel van het gebied wordt beheerd en bewerkt door plaatselijke boeren. De Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn zijn van toepassing.

Landsmeer () is een dorp en gemeente in de regio Waterland in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt 11.661 inwoners (22 november 2024, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 26,44 km² (waarvan 3,68 km² water). Behalve het gelijknamige dorp omvat de gemeente Landsmeer ook de dorpen Den Ilp en Purmerland. De gemeente Landsmeer maakte deel uit van de plusregio Stadsregio Amsterdam, nu Vervoerregio Amsterdam. Tevens is Landsmeer mede bekend om het natuurgebied Het Twiske. Landsmeer behoort tot de tien duurste gemeenten in Nederland.

SC Purmerland is een amateurvoetbalvereniging uit Purmerland, gemeente Landsmeer, Noord-Holland, Nederland.

Het Schouw ofwel 't Schouw (ook wel zonder lidwoord geschreven), is een buurtschap in de gemeenten Amsterdam en Waterland in Noord-Holland. Het ligt aan de oostzijde van het Noordhollandsch Kanaal, ten noorden van Amsterdam, rond de plek waar de Broekervaart op het kanaal uitkomt. Bij Het Schouw takt de provinciale weg N235 (Kanaaldijk), naar Purmerend en de A7, af van de N247 die van Amsterdam naar Broek in Waterland loopt. Oorspronkelijk lag Het Schouw in de gemeente Landsmeer. In 1966 werd het zuidelijk deel, aan de Slochterweg (N247) gelegen, bij de gemeente Amsterdam gevoegd. Sinds 1991 hoort het noordelijk deel, langs de Broekervaart en ten noorden daarvan, bij de toen nieuw gevormde gemeente Waterland, dit deel wordt tot de woonplaats Watergang gerekend. Het bestemmingsplan "Watergang - 't Schouw" is hier van toepassing. Aan de noordkant ligt het bedrijventerrein De Dollard. Verder noordelijk ligt het natuurgebied Varkensland. Van 1894 tot 1949 lag bij Het Schouw de splitsing van de tramlijnen van de Waterlandse tram van Amsterdam-Noord naar Edam enerzijds en Purmerend anderzijds.