Sondelerleien

De tjasker Zandpoel (Fries: Sânpoel) is een paaltjasker bij de Nederlandse plaats Wijckel (provincie Friesland) uit 1975. De windmolen heeft als functie poldermolen. De molen voorziet het natuurgebied de Sânpoel van water. Eigenaar is Staatsbosbeheer Oudemirdum. De tjasker staat bij een parkeerplaats langs de N359 en heeft de status gemeentelijk monument. Sinds maart 2011 wordt deze tjasker weer geregeld in werking gesteld door enkele vrijwilligers van Staatsbosbeheer. De molen is tot op enkele meters te benaderen; als de molenaar aanwezig is, is het tevens mogelijk kijkje binnen het hek te nemen.

Vinkeburen (Fries: Finkebuorren) is een voormalige buurtschap in de gemeente De Friese Meren, in de Nederlandse provincie Friesland. Vinkebure lag ten zuidoosten van Balk, tussen Sondel en Wijckel. De huidige weg De Vinkebuorren herinnert aan de buurtschap. In 1853 werd de plaats op de kaart van Eekhoff vermeld als Finkeburen maar in hetzelfde jaar ook vermeld als Vinkeburen. De plaatsnaam zou kunnen verwijzen naar het feit dat er slechte turf (vink(e)) was bij de nederzetting (buren). Even verderop ligt bij Sint Nicolaasga de aan de plaatsnaam verwante buurtschap Finkeburen.

De Joodse begraafplaats 'Tacozijl' (Fries: Joadetssjerkhôf 'Teakesyl') in Friesland is gelegen bij Tacozijl. Ze heeft een oud en een nieuw gedeelte. Het oudste gedeelte werd omstreeks 1802 ten behoeve van de Joodse gemeenschap in Lemmer aangekocht en lag vlak achter de zeedijk. Omdat de begraafplaats van 0,2 hectare door zijn lage ligging regelmatig overstroomde en daardoor onbruikbaar werd, is door de burgemeester in 1876 een aansluitend hoger gelegen perceel grond geschonken. Daar werd een nieuwe begraafplaats ingericht. Er staan in 2010 op de begraafplaats nog 29 grafstenen. Op het oude gedeelte 21 en op het nieuwe gedeelte 8. De oudste steen dateert van 1817. In 1938 vond de laatste begrafenis plaats. Op de begraafplaats bevindt zich ook een herinneringsmonument aan het feit dat drie Lemster Joden die in de Tweede Wereldoorlog door de Duitse bezetters werden gedeporteerd, in het vernietigingskamp Auschwitz hun einde hebben gevonden. In 1989 werd door een groep Lemsters de stichting Joodse Begraafplaats Tacozijl opgericht. Doel was de zwaar verwaarloosde begraafplaats te renoveren. Deze stichting zorgt nog steeds voor het onderhoud. Het beheer is namens de eigenaar het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap in handen van It Fryske Gea.

Tacozijl (Fries: Teakesyl) is een buurtschap en sluis in de gemeente De Friese Meren in het zuiden van de Nederlandse provincie Friesland. De sluis ligt bij de monding van de Ee in het IJsselmeer, tussen Lemmer en Sondel. De buurtschap omvat een groter gebied, lopend vanaf De Ledijk tot en met De Oude Duiker (de Prinses Margrietsluis). Tussen Lemmer en Tacozijl ligt de polder de Mudsert en Klaas Kamp. Hierop ligt aan de oostkant een watersportcentrum die de naam draagt van de buurtschap. Ten zuiden daarvan staat het Ir. D.F. Woudagemaal, dat op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat. Dit gemaal springt nog steeds bij als het J.L. Hooglandgemaal in Stavoren niet voldoende capaciteit kan leveren. Dit gebeurt bij extreem hoge waterstanden die het gevolg kunnen zijn van langdurige en hevige regenval en door uitlopers van stormen die in Groot-Brittannië woeden waardoor water naar Friesland wordt geblazen. Samen met de polder/buurtschap Brekkenpolder heeft het dorpsbelangenvereniging.

Sondel is een dorp in de gemeente De Friese Meren, in de Nederlandse provincie Friesland. Het dorp ligt ten zuiden van Balk en ten westen van Lemmer. Aan de zuidkant van Sondel liggen de weidse landerijen die weer grenzen aan de hoge zeedijk waarachter het IJsselmeer is gelegen. In 2023 kende het dorp 400 inwoners. Onder het dorp valt ook de buurtschap Delburen en klein deel van de buurtschap Tacozijl.

De Kerk van Sondel is een kerkgebouw in Sondel in de Nederlandse provincie Friesland. Het kerkgebouw is een rijksmonument.

Slot Beuckenswijk was een state (landhuis) uit de 17e eeuw die ten zuiden van de plaats Sondel stond in de toenmalige gemeente Gaasterland. Beuckenswijk was een buitenplaats met een bos. Het grote gebouw had veel vensters. De state was genoemd naar dr. Wilhelmus Beuckens, die het huis als eerste bewoonde. Hun zoon Marius erfde de state. Deze buitenplaats was een halfuur lopen van Riniastate, waar familie van de bewoners van Beuckenswijk woonde. In 1885 werd het huis afgebroken. De hier geplaatste boerderij toont nog enkele grote bewerkte stenen platen van het oude gebouw.

Wijckel (Fries: Wikel) is een dorp in de gemeente De Friese Meren, in de Nederlandse provincie Friesland. Wijckel ligt tussen Balk en Sloten net ten zuiden van het Slotermeer. In 2023 telde het dorp 645 inwoners. De buurtschap Bargebek heeft dezelfde postcode als Wijckel.

De Vaste Burchtkerk is een kerkgebouw in Wijckel in de Nederlandse provincie Friesland. Het kerkgebouw is een rijksmonument.

Het Wikelerbosk (ook Van Coehoornbos(k)) is een bos van 11 hectare in Wijckel in de Nederlandse provincie Friesland. Het Van Coehoornbos in Wijckel behoorde vroeger tot de buitenplaats Meerenstein, gebouwd in opdracht van de vestingbouwer Menno van Coehoorn. De nabij zijn woonplaats gelegen vestingstad Sloten is door Van Coehoorn gebouwd. Meerenstein is al lang geleden afgebroken, maar het, oorspronkelijk in Franse stijl aangelegde, bos is bewaard gebleven. Het strakke geometrische patroon is later doorbroken door elementen uit de Engelse landschapsstijl. Veel plantensoorten in het bos zijn oorspronkelijk in opdracht van de bewoners van Meerenstein geplant. Van deze zogenaamde stinsenflora komen de vingerhelmbloem, bosanemoon, halskraaganemoon, daslook, adderwortel en gewone vogelmelk in het bos voor. Het bos is sinds 1949 eigendom van de Friese natuurorganisatie It Fryske Gea.

Bargebek (Fries: De Bargebek) is een buurtschap en veldnaam in de gemeente De Friese Meren, in de Nederlandse provincie Friesland. Bargebek ligt ten noordwesten van Lemmer, tussen de dorpen Wijckel en Balk.

De Ee (Fries en officieel: De Ie) is een rivier in de gemeente De Friese Meren in de Nederlandse provincie Friesland.