Obdam (gemeente)

Obdam () is een plaats in de gemeente Koggenland, in de regio West-Friesland van de Nederlandse provincie Noord-Holland. De plaats telt ongeveer 5.960 inwoners (2023). Obdam is direct ten oosten van Heerhugowaard gelegen tussen de dorpen Opmeer en Hensbroek. Obdam is ook een voormalige gemeente, die op 1 januari 2007 is samengegaan met de gemeente Wester-Koggenland. Bij het samengaan werd besloten de naam Koggenland als gemeentenaam te nemen voor de nieuw ontstane gemeente. Eerder al, voor 1 januari 1979 was Obdam een zelfstandige gemeente, waartoe ook de buurtschappen Berkmeer, Obdammerdijk en een stukje van Wogmeer behoorde, maar fuseerde toen met de toenmalige gemeente Hensbroek. Obdam is de grootste plaats binnen de gemeente Koggenland en ligt in de agglomeratie Groot-Alkmaar.

Weel & Braken is een wipmolen-poldermolen in Obdam. Hij bemaalde voorheen de gelijknamige polder Weel en Braken. De polder werd in eerste instantie bemalen door een gang van twee wipmolens waarvan deze molen de ondermolen was. In de 18e eeuw is de bovenmolen verwijderd, en werd deze molen vervijzeld. De molen is nog tot 1966 in functie geweest, daarna werd de bemaling overgenomen door een paar elektrisch aangedreven pompjes. Na een ruilverkaveling met peilverlaging in 1970 is de bemalingsfunctie van de molen compleet verdwenen. In 1972 is de molen aan de gemeente Obdam verkocht. Na een restauratie in 1972/3 draaide de molen weer geregeld. In 2008 is de molen stilgezet vanwege de slechte staat van het gevlucht. In 2012 zijn nieuwe roeden gestoken en sindsdien wordt er weer gedraaid.

Station Obdam is een spoorwegstation in Obdam aan de spoorlijn Alkmaar - Hoorn, dat op 1 oktober 1898 in gebruik is genomen. Het gebouw is gelijk aan dat van Station Zetten-Andelst.

Het Heilig Hartbeeld is een standbeeld in het Nederlandse dorp Obdam, in de provincie Noord-Holland.

De Sint-Victorkerk is een rooms-katholieke kerk in Obdam.

De grenspaal tussen Hensbroek en Obdam geeft de grens aan tussen de bannen van Obdam en Hensbroek. De banpaal is in 1835 geplaatst en is sinds 23 november 1971 in het monumentenregister ingeschreven als rijksmonument. het wapen van Obdam staat niet boven op de banpaal, maar aan de voorkant. Boven op de banpaal staat een vlampot. Op de zijkanten staat ook aangegeven welk dorp aan welke zijde ligt. Op de grenspaal staat eveneens een jaartal vermeld: 1833, dit wijkt af van wat er in de boeken vermeld wordt: 1835.

Victoria Obdam is een Nederlandse voetbalvereniging uit Obdam, opgericht op 24 maart 1930. Het eerste elftal speelt in de Vierde klasse zondag (2020/21). De wedstrijden van de jeugd worden gespeeld op zaterdag. De senioren, veteranen, dames, A-junioren en de MA1 spelen op zondag.

De Berkmeer is een polder en woonplaats in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Het gebied beslaat (volgens een meting uit 1979) exact 288,0428 hectare en behoort sinds 1 januari 2007 tot de gemeente Koggenland. Berkmeer maakte voor 1 januari 1978 deel uit van drie gemeenten: Heerhugowaard, Obdam en Opmeer. Van 1978 werd het onderdeel van één gemeente, die van Obdam; deze ging in 2007 op in de gemeente Koggenland. De 'Polder De Berkmeer' is als zelfstandig waterschap opgehouden te bestaan per 1 januari 1980, toen hij opging in het waterschap Groot-Geestmerambacht (dat op zijn beurt in 2003 werd opgenomen in het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier).

De Obdammermolen is een poldermolen in Obdam. Hij bemaalt samen met een gemaal de Polder Obdam op de Raaksmaatsboezem. Het gebied van de huidige polders Obdam, Hensbroek, de Wogmeer, en Ursem, vormde in de 16e eeuw al een watergemeenschap. In 1659 scheidde Obdam zich af, waarna de huidige polder ontstond. De polder is in de begintijd met drie, en later met twee molens bemalen. Al in 1877 werd ter versterking van de bemaling een stoomvijzelgemaal gebouwd. De zuidelijke molen is in 1890 afgebroken, maar de Obdammermolen is nog tot 1970 in bedrijf gebleven. In 1936 werd hij als eerste Noord-Hollandse poldermolen voorzien van Bilauwieken op beide roeden. De vijzel van de molen is in 1975 wel aangepast aan het verlaagde polderpeil, en daardoor maalt de molen nog steeds af en toe. In 2001 is de molen van het waterschap West-Friesland in eigendom overgegaan naar Stichting De Westfriese Molens. Deze bewoonde molen is niet te bezoeken.

Obdammerdijk is een dijk en buurtschap in de gemeente Koggenland in de provincie Noord-Holland. Obdammerdijk is gelegen ten westen en noorden van het dorp Obdam tegen de grens aan met de gemeente Dijk en Waard. De plaatsnaam verwijst naar het feit dat het een dijk is van de polder Obdam. De dijk is onderdeel van een grotere en langere dijk die de polders van Obdam en Hensbroek moesten beschermen. De dijk heeft nog steeds een functie. Nu loopt er langs de dijk de ringvaart van de Heerhugowaard met aan beide kanten dijken. In het westen loopt de Obdammerdijk parallel met de Oostdijk, in de gemeente Heerhugowaard en in het noorden tot aan de Lutkedijk met de Berkmeerdijk, van de polder en buurtschap Berkmeer. Tegenover Hensbroek gaat de Obdammerdijk over in de Oudelandsdijkje. Met de buurtschap wordt vooral het gedeelte wat onder Obdam valt gerekend. Soms wordt het gedeelte bij de Berkmeer er niet bijgerekend. Tot 1 januari 2007 was Obdammerdijk gelegen in de gemeente Obdam, maar deze is op die datum opgegaan in de gemeente Koggenland.

De Berkmeermolen is een in 1608 gebouwde poldermolen, die in 1803 werd verplaatst van de oorspronkelijke locatie bij Hensbroek naar de huidige locatie in Berkmeer bij Obdam. In 1877 werd een hulpstoomgemaal bijgeplaatst, dat in 1925 werd geëlektrificeerd. De molen werd daarna ontdaan van zijn roeden. De molen stond tot 1941 werkloos. In dat jaar is de Berkmeermolen weer maalvaardig gemaakt en sindsdien draait de molen regelmatig. De Berkmeermolen is een rietgedekte achtkantige molen van het type grondzeiler. De kap van de molen is voorzien van een kruiwerk met houten rollen, dat van binnen gekruid wordt. De molen is, zoals meer Noord-Hollandse poldermolens, een binnenkruier. De Berkmeermolen is voorzien van een Vlaamse vang. De Berkmeermolen is eigendom van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en is niet te bezoeken. De Berkmeermolen staat even zuidelijker dan de Veenhuizer, die aan de andere kant in Veenhuizen staat.

Hensbroek is een dorp in de gemeente Koggenland in de provincie Noord-Holland. Het dorp heeft ongeveer 1.610 inwoners. Hensbroek is gelegen tussen Obdam en Rustenburg. Het was van 1817 tot 1 januari 1979 een zelfstandige gemeente waartoe ook een deel van Wogmeer behoorde. Tussen 1811 en 1817 vormde het samen met Obdam één gemeente. Vanaf 1 januari 1979 was dit opnieuw het geval, ditmaal onder de vlag van Obdam. Bij de fusie werd een stuk van het grondgebied van Hensbroek overgedragen aan de gemeente Heerhugowaard. Op 1 januari 2007 ten slotte is gemeente Obdam samen met Wester-Koggenland opgegaan in de gemeente Koggenland.