Gronselenput

De Groeve onder de Keutenberg of Keutobergia is een ondergrondse groeve en voormalige schuilkelder in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Valkenburg aan de Geul. De groeve ligt tussen Schin op Geul en Wijlre tussen de buurtschappen Engwegen en Stokhem. Naar het oosten ligt buurtschap Etenaken. Aan het wandelpad Haasstad tussen deze twee buurtschappen ligt in de helling onder de Keutenberg de schuilkelder met aan de voet van de helling het riviertje de Geul en de Gronselenput. De ondergrondse groeve ligt in een hellingbos in de noordoostelijke rand van het Plateau van Margraten in de overgang naar het Geuldal. Ter plaatse duikt het plateau een aantal meter steil naar beneden.

De Keutenberg (Limburgs: Keuteberg of Kuiteberg) is een buurtschap bij Schin op Geul (gemeente Valkenburg aan de Geul) boven op de gelijknamige heuvel, die 163 meter hoog is. Tot 1981 hoorde de Keutenberg bij de gemeente Wijlre. Om de buurtschap van 10 boerderijen en huizen te bereiken moet een helling van 22% worden beklommen die begint in het gehucht Engwegen. Daarna volgen nog een aantal honderden meters boven de 15%. Eenmaal bij het gehucht is het minder steil naar de top. In de noordelijke helling bevindt zich de Groeve Keutenberg, waaruit de Romeinen al mergelkalk haalden om het land te bemesten. De gebrande kalk werd gebruikt als metsel- en pleisterkalk. Het is nu een geologisch monument. Nabij de groeve staat het restant van de Kalkoven Engwegen. In de oostelijke helling bevindt zich de Groeve onder de Keutenberg die in de Tweede Wereldoorlog als schuilkelder in gebruik was. Vlak voor het begin van de buurtschap stond een oude mergelschuur met een schilddak in de wei. Deze is anno 2023 ingestort en een ruïne van de schuur resteert. Ook zijn er een aantal vakwerkhuizen te vinden. In het centrum van de bebouwde kom staat een smeedijzeren wegkruis met een crucifix met aan weerszijden gereedschap: een ladder, een mes en een tang. Tot ver na de Tweede Wereldoorlog haalde men, via een steil bergpad drinkwater uit de Gronselenput, een bron aan de voet van de berg aan de oever van de Geul. Op ongeveer anderhalve kilometer naar het westen ligt het Gerendal. Ten noordwesten van de Keutenberg ligt een andere heuvel: de Sousberg. Tussen de Keutenberg en de Sousberg ligt het droogdal Engwegengrub. Ten noordoosten en ten zuidoosten ligt het Geuldal met in het dal Schin op Geul, Schoonbron, Etenaken en Wijlre. Aan de zuidzijde van de Keutenberg vervolgt het plateau van Margraten. In Keutenberg staan twee vakwerkboerderijen en –huizen die tevens rijksmonument zijn.

De Gronselergrub of Gronzedelle is een droogdal bij Wijlre in de Nederlandse gemeenten Gulpen-Wittem en Valkenburg aan de Geul in Zuid-Limburg. Het dal ligt ten westen van Wijlre, ten noordwesten van Stokhem en ten zuiden van de plaats Keutenberg. Aan de monding van het dal ligt buurtschap Haasstad en liggen twee campings aan de Geul. Even noordelijker van de monding ligt de Gronselenput. Op de beide hellingen van het dal liggen hellingbossen en weilanden. Door het droogdal loopt de holle weg Gronzedellerweg van Haasstad richting Berghof.De Gronselergrub ligt in de noordoostelijke rand van het Plateau van Margraten in de overgang naar het Geuldal.Ongeveer een kilometer zuidelijker komt de Abelschegrub het plateau op en ongeveer een halve kilometer naar het noordwesten de Engwegengrub.

De Groeve Keutenberg is een Limburgse mergelgroeve en geologisch monument in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Valkenburg aan de Geul. De dagbouwgroeve ligt bij buurtschap Engwegen ten zuidoosten van Schin op Geul aan de voet van de Keutenberg. Op ongeveer 50 meter naar het oosten stroomt de Geul. De groeve ligt op de zuidelijke dalwand van het Geuldal op de noordoostelijke rand van het Plateau van Margraten. Op ongeveer 150 meter naar het westen ligt de Sousberg.

De Kalkoven Engwegen is een kalkbranderij in de Nederlandse gemeente Valkenburg aan de Geul in Zuid-Limburg. Het restant van het bouwwerk staat in Engwegen ten zuidoosten van Schin op Geul aan de voet van de Keutenberg waar de Engwegengrub in het Geuldal uitmondt. Achter de kalkoven ligt er ten zuiden de Groeve Keutenberg waar vroeger kalksteen gewonnen werd. Het restant van de kalkoven is in de bodem nog aanwezig, maar is bovengronds niet meer zichtbaar.

De Engwegengrub is een droogdal bij Schin op Geul in de Nederlandse gemeente Valkenburg aan de Geul in Zuid-Limburg. Het dal ligt zuidwesten van Engwegen en ten noordoosten van buurtschap Keutenberg.De Engwegengrub ligt in de noordoostelijke rand van het Plateau van Margraten in de overgang naar het Geuldal. De grub ligt tussen twee hoge heuvels, ten noordwesten van de grub de Sousberg en ten zuidoosten de heuvel Keutenberg.Aan de monding van de grub in het Geuldal ligt in de helling de Groeve Keutenberg met eronder het restant van de Kalkoven Engwegen. Ongeveer een halve kilometer naar het zuidoosten ligt het droogdal Gronzedelle en aan de andere zijde van de Sousberg ligt het droogdal Kleingracht.

Engwegen (Limburgs: Ingwege) is de naam van een straat en een buurtschap ten zuiden van Schin op Geul in de gemeente Valkenburg aan de Geul in de Nederlandse provincie Limburg. De buurtschap ligt in het dal van de Geul aan de voet van de in wielerkringen bekende helling Keutenberg aan de zuidkant van de buurtschap. Ook ligt Engwegen aan de voet van de Sousberg dat aan de westkant van de nederzetting ligt. Tussen de Sousberg en de Keutenberg ligt de Engwegengrub. Engwegen telt 10 boerderijen en huizen. Bij Engwegen ligt de voormalige Groeve Keutenberg, een geologisch monument. Naast de groeve bevond zich de Kalkoven Engwegen waar kalksteen uit de groeve werd gebrand. Vanuit Engwegen loopt er over de westoever van de Geul een wandelpad langs de Gronselenput naar Stokhem. Bij de Gronselenput ligt de Groeve onder de Keutenberg.

De Sousberg is een heuvel in Nederlands Zuid-Limburgse gemeente Valkenburg aan de Geul. Ze ligt ten zuiden van Strucht en Schin op Geul, ten zuidwesten van Schoonbron en Engwegen, ten noordwesten van de Keutenberg en op ongeveer 1,5 kilometer ten noorden van Berghof. Ten westen ligt het Gerendal. Ten zuidoosten van de Sousberg ligt de Engwegengrub die de heuvel scheidt van de Keutenberg. De heuvel is een uitloper van het plateau van Margraten dat verder richting het zuiden gelegen is. De top van de Sousberg is bebost. De Geul komt uit het zuidzuidwesten en maakt met het Geuldal een knik om de Sousberg heen richting het westnoordwesten. Hetzelfde geldt voor de N595 die door het Geuldal voert.

De Doodeman is een heuvel in het Heuvelland gelegen nabij Wijlre in het zuiden van de Nederlandse provincie Limburg. De straat hier ter plaatse heet de Dodemanweg. De Doodeman loopt omhoog vanuit het gehucht Stokhem naar de buurtschap Berghof op het plateau. Aan de voet van de heuvel stroomt ook het riviertje de Geul. Ten noorden komt de Keutenberg omhoog. Ten zuiden van de Doodeman snijdt het droogdal Abelschegrub in op het Plateau van Margraten.

Schoonbron (Limburgs: Sjuèmer) is een gehucht in het zuiden van de Nederlandse provincie Limburg. Het gehucht ligt in het Heuvelland, aan de Geul en aan de weg tussen Schin op Geul en Wijlre. Oude kaarten vermelden de plaats als Schonboren (1840) en Schoonborn (1866 en 1924). De naam stamt vermoedelijk af van de zuivere bron die hier ontstond. Deze bron loopt richting de Geul. Een deel van de buurtschap behoorde tot 1982 nog toe aan de gemeente Wijlre. Aan de zuidwestzijde van het gehucht ligt de Sousberg. Verder stroomt door Schoonbron de Scheumerbeek, die het gehucht scheidt van de kern Schin op Geul. In Schoonbron staat de Mariakapel die gebouwd werd na de Tweede Wereldoorlog uit dank dat het gehucht de oorlog goed had doorstaan.

Etenaken (Limburgs: Eëtenake) is een buurtschap van Wijlre in de gemeente Gulpen-Wittem in Nederlands Zuid-Limburg. Het is tegenwoordig aan Wijlre vastgegroeid, maar bij het binnenrijden van de buurtschap staan de witte plaatsnaamborden met de naamsaanduiding.

De Mariakapel is een kapel in Stokhem bij Wijlre in de Nederlands Zuid-Limburgse gemeente Gulpen-Wittem. De kapel staat onderaan een berghelling aan de westrand van de plaats aan een splitsing waar de straat Stokhem zich splitst in de weg Haasstad, die in noordelijke richting langs de Gronselenput en de Geul naar Schin op Geul loopt, en de Dodemanweg, die in westelijke richting het Plateau van Margraten oploopt naar Berghof. Ongeveer 40 meter ten oosten van de kapel begint de Konijnendellerveldweg die in zuidwestelijke richting het droogdal de Abelschegrub inloopt richting Ingber. De kapel is gewijd aan Maria, specifiek Onze-Lieve-Vrouw van Banneux.