Boterwaag (Amersfoort)

Amersfoort () is een stad en gemeente in het oosten van de Nederlandse provincie Utrecht in het midden van het land. De gemeente telt 161.825 inwoners, en heeft een totale oppervlakte van 63,86 km², waarvan 62,62 km² land en 1,24 km² water (1 januari 2024). Het is qua bevolkingsaantal de tweede stad van de provincie Utrecht en de vijftiende van Nederland. Behalve de gelijknamige hoofdplaats bestaat de gemeente Amersfoort uit de kleinere kernen Hoogland en Hooglanderveen, die ondertussen in het geheel binnen het stedelijke gebied vallen. Amersfoort vervult economisch een regiofunctie, heeft een van de grootste spoorwegknooppunten van Nederland en is een belangrijke garnizoensstad. De binnenstad bezit een middeleeuws karakter met oude verdedigingswerken zoals grachten en stadsmuren.

De Sint-Joriskerk is een driebeukige hallenkerk in de Utrechtse stad Amersfoort, gelegen aan de Hof. De kerk is eigendom van de Protestantse Gemeente Amersfoort, deel van de Protestantse Kerk in Nederland. De kerk is open voor bezichtiging van medio mei tot oktober en wordt verhuurd voor evenementen op het raakvlak van cultuur, maatschappij en levensbeschouwing. Op zondag wordt de kerk gebruikt door de Hervormde Wijkgemeente Sint Joriskerk van de Protestantse Gemeente Amersfoort. Deze wijkgemeente rekent zich tot de stroming van de Gereformeerde Bond.

De Hof is het grootste plein in de Amersfoortse binnenstad. Het plein maakt deel uit van het Rijksbeschermd gezicht Amersfoort. Op de Hof is elke vrijdag en zaterdag markt.

Logement de Gaaper is een huis aan de Hof in de Nederlandse stad Amersfoort. Het is het oudste stenen huis van de stad. Het huis is te zien op de oudste foto van Amersfoort in 1855, toen apotheek Kok er was gehuisvest aan de Hof 39. Het diepe huis was rond 1225 gebouwd en na de stadsbrand van 1340 vergroot. De woning werd halverwege de 15de eeuw gesplitst in een woning aan de Langestraat en een winkel aan de Hof. Het huis aan de Hof had aan de pleinzijde een hoog vertrek (voorhuis) voor een ambacht of handel. Erachter lag een woonkamer met een slaapkamer erboven. De kelder en verdiepingen dienden voor opslag van handelsgoederen. Kort na 1822, toen het pand een empire lijstgevel met Griekse decoraties kreeg, betrok Cornelis B. Kok het pand: hij had zijn apotheek, met het beeld van de gaper, aan de Hof. Enkele generaties bleef de apotheek in de familie. De familie bouwde een grote verzameling kunst en antiek op, die tussen 1878 en 1905 aan de Oudheidkundige Vereniging Flehite geschonken is. In het gebouw zit nu in een hotel, vernoemd naar de gaper op het pand. Het gebouw is een Rijksmonument.

Groenmarkt 10-10a is een rijksmonument aan de Groenmarkt in Amersfoort. De zijmuur in de Papenhofstede heeft gemetselde blinde boognissen. Het gebouw dateert uit de 16e eeuw. Waarschijnlijk is het een fragment van vroegere refter van de Sint-Joriskerk. In het pand is in 2015 een café gevestigd. In het verleden droeg dit pand de naam Engel.

Gezicht Amersfoort is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in Amersfoort in de Nederlandse provincie Utrecht. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 14 juli 1981. Het gebied werd op 23 januari 1984 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 64,9 hectare. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

De Langestraat is een straat in de Nederlandse stad Amersfoort. Het is de langste straat in de oude kern van de stad, dat wil zeggen het deel van het centrum binnen de eerste stadsmuur. De Langestraat doorkruist deze oude kern van het zuidwesten naar het noordoosten en loopt van de Varkensmarkt tot de Kamperbinnenpoort. De straat is ongeveer 470 meter lang en gaat na de Kamperbinnenpoort over in de Kamp. De route van de Langestraat en de Kamp loopt over drie relatief hoge zandkoppen, bij de Varkensmarkt, de Sint-Joriskerk en de Kreupelstraat.

De Stadskern is een wijk in de stad Amersfoort in de Nederlandse provincie Utrecht; in deze wijk wonen 5.776 mensen (2024). De wijk omvat de oude binnenstad van Amersfoort (het gebied binnen de tweede omwalling) en wordt begrensd door de Scheltussingel, Flierbeeksingel, Stadsring, de spoorlijn van Amersfoort naar Zwolle, de Meridiaantunnel en de Hooglandseweg-Zuid. Het centrum van Amersfoort bevat bebouwing van de middeleeuwen tot de 21e eeuw. Veel oude bebouwing is bewaard gebleven, waar het verloren is gegaan is in de loop ter tijden nieuwbouw gepleegd. De stadskern is beschermd als het Rijksbeschermd gezicht Amersfoort.

De Lutherse Kerk in Amersfoort is een kerkgebouw aan de Langestraat, in gebruik door de Lutherse gemeenschap van Amersfoort. De gemeente bestaat uit zo'n 120 ingeschrevenen, afkomstig uit het Eemland en het noordwesten van de Veluwe.

Havik 35 is een rijksmonument aan de stadsgracht Havik in Amersfoort. Links van het pand is een steeg. Het smalle pand 35 is een afdichtende gevel van een vroegere steeg. De buitenkant van nummer 33 ziet eruit als een voorgevel, maar is niets meer dan een facade. Beide panden (33 en 35) waren eens, om ze als monument te beschermen, het persoonlijk eigendom van verschillende opeenvolgende voorzitters van de oudheidkundige vereniging 'Flehite'. In 1941 gingen de gebouwen over van Willem Croockewit WAzn naar Hendrick de Keyser. De gevel van nummer 33 is scheefgezakt nadat het onderste deel van de pui was weggezaagd. In 1910 is de pui van nummer 35 gereconstrueerd. Het huis heeft een trapgevel met boven de ramen schelpen als boogvullingen.

Blok's Restaurant was een restaurant gevestigd in Amersfoort, Nederland. Het restaurant voerde van 2013 tot 2019 een Michelinster. Blok's had een Bib Gourmand in de periode 2007-2012. Het plotselinge verlies van de Bib in 2012 was een ernstige schok voor het bedrijf en men begreep er niets van. Drie weken later kreeg het restaurant een Michelinster toegekend. In 2015 kende de GaultMillau het restaurant 15 van de maximaal 20 punten toe. Marco Blok was de eigenaar en chef-kok. Het restaurant sloot in 2019. Blok ging in 2020 op dezelfde locatie verder met een nieuw restaurant genaamd MEI.

Havik 25 is een rijksmonument aan de stadsgracht Havik in Amersfoort. Het huis heeft een zware halsgevel met bakstenen pilasters. De gevel is versierd met gebeeldhouwde natuurstenen vleugelstukken, gebeeldhouwde guirlandes en cartouches. Op de gevel staat MDCLXIIII (1664). Het heeft een inhoud van 506 m³. Het totale oppervlak bedraagt 191 m². De gevel is van het "gedrongen Vingboons-type". Begin 20e eeuw was het pand licht van kleur. In 1927 was er een fietsenzaak in gevestigd (zie foto links). Van 1939-2009 was het een korpszaal van het Leger des Heils. De straatnaam 'Havik' wordt traditioneel verklaard als 'havenwijk': het gebied rond de middeleeuwse haven van Amersfoort. De oudste vermelding is van 1390 (terwijl al in 1351 een zekere Jacob van Havik wordt vermeld). Op de kaart van Blaeu van Amersfoort (circa 1645) wordt de plaats aangeduid als: 'Op Havick'. Een andere verklaring voor de naam zou kunnen zijn: vik= bocht en (h)a= water, dus: gebogen waterloop.