Kalenbergergracht

De Weerribben is een 35 km² groot natuurgebied in de gemeente Steenwijkerland in het noordwesten van de Nederlandse provincie Overijssel. Het is een Natura 2000-gebied en deel van Nationaal Park Weerribben-Wieden. Staatsbosbeheer is beheerder van het overgrote deel. Het nationaal park De Weerribben werd ingesteld in 1992. Ten zuiden er van ligt het vergelijkbare gebied De Wieden dat grotendeels eigendom is van Natuurmonumenten. Samen vormen De Weerribben en De Wieden sinds 2009 een nationaal park dat bijna 100 km² groot is. Het is een van de belangrijkste moerasgebieden in Europa. In De Weerribben ligt het dorp Kalenberg en de buurtschap Hoogeweg. Langs de rand van De Weerribben liggen Ossenzijl, Wetering, Scheerwolde, Blankenham, Muggenbeet en het dorp Nederland. Kalenberg, Ossenzijl, Wetering en Nederland waren oorspronkelijk vaardorpen. Naar het noorden toe sluit De Weerribben (bijna) aan bij de Lindevallei en de laagveenmoerassen van de Rottige Meente, Brandemeer en Oldelamer in de Friese gemeente Weststellingwerf. Naar het zuiden toe sluit De Weerribben aan bij de laagveenmoerassen in de Wieden, die zich op hun buurt weer voortzetten in de Olde Maten bij Staphorst. Naar het westen, bij Blankenham ligt een graspolder met een oude zeedijk op de overgang naar de Noordoostpolder. Topografische kaart van De Weerribben (2015)

Nationaal Park Weerribben-Wieden is een nationaal park in de Nederlandse provincie Overijssel, gemeenten Steenwijkerland en Zwartewaterland. Het nationaal park is het grootste aaneengesloten laagveenmoeras van Noordwest-Europa. Het park is in 1992 gesticht. Toen heette het Nationaal park De Weerribben en omvatte het alleen De Weerribben – een gebied van 3.500 ha, dat in beheer was bij Staatsbosbeheer. In 1996 werd het Europees diploma voor Natuurbeheer aan het gebied toegekend, dat sinds 2015 voor het hele gebied geldt. In 2009 werd het park uitgebreid met De Wieden, een ander Natura 2000-gebied, dat grotendeels in beheer is bij Natuurmonumenten. Het herstel van de ecologische verbinding tussen De Wieden en De Weerribben werd ter hand genomen en het nationaal park kreeg een oppervlakte van 10.500 ha (105 km²). Het landschap van De Weerribben en De Wieden is vooral ontstaan door vervening en rietteelt. Deze ontginnings- en exploitatiemethoden hebben geleid tot een mozaïek van landschapstypen en ecosystemen zoals meren, sloten, vaarten, rietlanden, hooilanden, weilanden, moerasbossen en trilvenen. De verschillende stadia van verlanding, van open water tot opgaand moerasbos, geven het gebied een grote ecologische diversiteit, waar zeldzame soorten planten en dieren zich thuis voelen. In het Nationaal Park Weerribben-Wieden werden in 2002 otters uitgezet. Die kwamen in het gebied van nature voor, maar stierven in de jaren tachtig van de twintigste eeuw uit. Ze hebben zich sinds de herintroductie in 2002 weer in het gebied gevestigd, en van daaruit verspreid over andere delen van Nederland. In het nationaal park komt een zeldzame vlindersoort voor: de grote vuurvlinder. Het gebied is van belang voor tal van andere soorten dieren en planten.

De Tjasker Ossenzijl is een tjasker aan de Hoogeweg tussen Kalenberg en Ossenzijl in de Nederlandse provincie Overijssel. Het molentje is in 1977 gebouwd in het natuurgebied De Weerribben. Met het molentje worden achtergelegen rietlanden van water voorzien. Even zuidelijker aan de Hoogeweg staan nog een tjasker en de spinnenkopmolen De Wicher. De tjasker is in de Kop van Overijssel overigens vroeger op meerdere plekken ingezet voor het bemalen van kleine percelen. Deze tjasker heeft houten roeden met een lengte van 5,55 meter die dwarsgetuigd zijn opgehekt. Het object heeft de status gemeentelijk monument.

Het buitencentrum De Weerribben is een van de bezoekerscentra in Nederland van Staatsbosbeheer. Het centrum is gesitueerd aan de rand van het natuurgebied De Weerribben, onderdeel van Nationaal Park Weerribben-Wieden. Rondvaartboten uit bijvoorbeeld Meppel hebben dit buitencentrum in hun programma van dagtochten opgenomen. Het buitencentrum behoort bij het dorp Ossenzijl in de provincie Overijssel. In het buitencentrum is onder meer de "eendenkooi van Bakker" herbouwd en een zeer eenvoudig ingerichte, rietgedekte woning met bedstede uit het begin van de 20e eeuw. Verder is er een winkeltje met allerlei artikelen die met de natuur te maken hebben zoals fossielen en mineralen en er is een boekenhoek met boeken over flora en fauna.

IJsselham (Nedersaksisch: Iesselham) is een buurtschap en tevens een voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Overijssel. De buurtschap ligt in de gemeente Steenwijkerland, de gemeente met die naam bestond van 1973 tot 2001. De gemeente IJsselham ontstond als gevolg van de Wet gemeentelijke herindeling Noordwest-Overijssel van 15 juni 1972. Deze wet bepaalde dat het aantal gemeenten in de "Kop van Overijssel" (de huidige gemeente Steenwijkerland) per 1 januari 1973 werd gereduceerd tot drie. IJsselham ontstond door de fusie van Blankenham, Kuinre en Oldemarkt. Daarnaast werden gedeelten van Blokzijl, Giethoorn en Steenwijkerwold aan IJsselham toegevoegd. Op 1 januari 2001 werd de gemeente samen met Brederwiede bij Steenwijk gevoegd. Deze werd op 1 januari 2003 in Steenwijkerland hernoemd. De buurtschap wordt door de bewoners zelf en de omliggende dorpen ook wel "de Slamme" genoemd.

Ossenzijl (Nedersaksisch: Ossenziel) is een dorp in de gemeente Steenwijkerland in de Nederlandse provincie Overijssel. Het heeft ongeveer 570 inwoners. Waarschijnlijk dankt het dorp de naam Ossenzyle (1437) aan een familie Osse, die een schutsluis of zijl in de monding van de Linde zou hebben laten aanleggen. Tegenwoordig is deze sluis niet meer in gebruik.

De Tjasker Nijetrijne is een poldermolen bij het Fries-Stellingwerfse dorp Nijetrijne, dat in de Nederlandse gemeente Weststellingwerf ligt.

Oldemarkt (Stellingwerfs: Oldemaark) is een kleine dorpskern in de gemeente Steenwijkerland in de provincie Overijssel. Tot 1973 was Oldemarkt een zelfstandige gemeente maar in dat jaar werd het met de gemeenten Kuinre en Blankenham samengevoegd tot de nieuwe gemeente IJsselham. Het toenmalige gemeentehuis stond in Oldemarkt.

De Windmotor Nijetrijne 9 is een poldermolen bij het Fries-Stellingwerfse dorp Nijetrijne, dat in de Nederlandse gemeente Weststellingwerf ligt. De molen is een Amerikaanse windmotor met een windrad van 18 bladen, waarvan het bouwjaar niet bekend is. Hij staat nabij een vogelkijkhut in het zuidoostelijke deel van het natuurgebied de Rottige Meente, waar Nijetrijne middenin ligt. De windmotor is niet geopend voor publiek, maar kan wel tot op enkele meters worden benaderd.

Het kanaal Steenwijk-Ossenzijl is een waterweg in de Nederlandse provincie Overijssel. Het kanaal Steenwijk-Ossenzijl is een schakel in de vaarverbinding tussen de waterwegen rond Steenwijk en de Friese waterwegen. Vanaf Steenwijk loopt het kanaal in westelijke richting langs de Weerribben naar Ossenzijl. In deze plaats komt het kanaal samen met de Kalenbergergracht, die verbonden is met het Giethoornsche Meer en de Ossenzijlersloot, die uitmondt in de Linde en via deze vaarweg verbonden is met de Friese wateren.

De Driewegsluis is een sluis bij Nijetrijne in de Nederlandse provincie Friesland. De schutsluis is van het type driewegsluis, waarvan er drie in Nederland bekend zijn (ook in Gouda en Groningen). De sluis werd in 1927 gebouwd naar ontwerp van de Provinciale Waterstaatsdienst en verving de Helomasluis en Helomasas uit 1775. De sluiskolk van 45 m lengte en 14 m breedte heeft drie uitgangen: aan de noordzijde naar de Helomavaart (Jonkers- of Helomavaort) en twee aan de zuidzijde naar de Linde. Voor de uitgang naar het bovenpand van de Linde is in de kolk een knik (dwarse kop) gemaakt. De sluis had met het weren van opstuwend zeewater uit de Zuiderzee ook een zeewerende functie. Bij de sluis is later een sluiswachterswoning gebouwd. Door afsluiting van het bovenpand van de Linde en de aanleg van de Mr. H.P. Linthorst Homansluis in 1973 werd de Driewegsluis overbodig. De sluis is sinds 1998 een rijksmonument.

Blankenham is een uitgestrekt dijkdorp in de Kop van Overijssel in de gemeente Steenwijkerland in de Nederlandse provincie Overijssel. Tot 1973 was Blankenham een eigen gemeente; in dat jaar werd het bij IJsselham gevoegd. Sinds 2001 behoort het tot de Steenwijkerland. Het dorp ligt op het oude land aan de grens van de Noordoostpolder en aan de rand van Nationaal Park Weerribben-Wieden.