Toren van Ransdorp

De Kerk van Ransdorp is de Nederlands Hervormde Kerk van Ransdorp in Amsterdam-Noord. De oorspronkelijke kerk ging in 1715 verloren door brand als gevolg van een blikseminslag. De huidige kerk werd in 1719 gebouwd ter vervanging van een uit de vroege 15e eeuw stammende voorganger die werd afgebroken wegens bouwvalligheid, na de verwoesting tijdens de Tachtigjarige oorlog. Het gebouw onderging in 1833 een ingrijpende restauratie, waarna tussen 1936 en 1938 vanwege bouwvalligheid opnieuw herbouw plaatsvond, naar ontwerp van J.C. Hoogendorp. Hierbij werden 18e-eeuwse bouwmaterialen hergebruikt. Dit gebeurde tegelijk met de restauratie van de toen zeer vervallen toren. Het kerkgebouw werd in 2006 door Stadsherstel Amsterdam gerestaureerd. Buiten gebruik als kerk vanaf circa 2000, nu in gebruik als Cultureel Centrum. De kerk wordt verhuurd voor onder meer diners, recepties, presentaties, condoleances, workshops, huwelijksvoltrekkingen en concerten. De grafzerken in de vloer, de preekstoel, het doophek, het kerkorgel en de kroonluchter zijn bewaard gebleven. Het interieur van de kerk is sfeervol en herbergt onder andere een preekstoel en een doophek uit de late 17e eeuw. De Kerk van Ransdorp heeft een opvallende toren, die dateert uit de vroege zestiende eeuw. De locatie kent een geschiedenis die teruggaat tot de Middeleeuwen. De Toren van Ransdorp herinnert aan de bloeiende scheepvaart, handel en bedrijvigheid die het dorp vooral in de vijftiende eeuw kende.

Ransdorp, voorheen ook wel 'Randorp' (1343) of 'Rarop' (1494) genoemd, is een dorp (en tot 1921 zelfstandige gemeente) in Landelijk Noord, het dunbevolkte landelijke deel in het noorden van de gemeente Amsterdam, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Het dorp telt enkele rijksmonumenten en heeft een beschermd dorpsgezicht. Het is vooral bekend vanwege de stompe toren van de kerk. Het dorp dient niet te worden verward met het vroegere Raasdorp, dat op oude kaarten net als dit dorp wel als 'Raesdorp' werd geschreven. Al eeuwenlang is melkveehouderij de belangrijkste activiteit. Tot in de 20e eeuw ging de verse melk met melkschuiten rechtstreeks naar Amsterdam om daar huis-aan-huis verkocht te worden. Ransdorp vormt samen met Durgerdam en Holysloot een onderdeel van een stiltegebied. Dit is een locatie voor fiets- en wandelrecreatie. De oude dorpskernen en het open rustige karakter van het landelijk gebied maken het tot een cultuurhistorische publiekstrekker.

Bierstekerspost (brug 343) is een houten ophaalbrug in Amsterdam-Noord. Ze is gelegen in het midden van het dorp Ransdorp, in de Dorpsweg Ransdorp. Ze overspant het watertje Achter Twiske. In de onmiddellijke omgeving van de brug staat de Kerk van Ransdorp met haar stompe toren. Achter Twiske is al een oud riviertje en er mag verwacht worden dat er dus ook al tijden een brug ligt. De huidige brug dateert vermoedelijk van 1928. Banne Ransdorp was toen bezig alle bruggen in de omgeving van Ransdorp in samenspraak met Gemeente Amsterdam te vernieuwen. Na de stormvloed van 1916 hadden de afzonderlijke gemeenten te weinig geld om dit soort problemen aan te pakken. Op eigen verzoek werden ze geannexeerd door Amsterdam en kon er aan het herstel gewerkt worden. Deze brug kwam tot stand nadat een soortgelijke brug in Ransdorp aangepakt was. Bij deze brug moest met er spoed gewerkt worden; een vrachtauto had de hele bovenbouw omvergetrokken. De basis voor deze brug is terug te vinden in de voorafgaande eeuwen, waarin het ontwerp van dit soort bruggen steeds verder geavanceerder werd. De ophaalbruggen hier hebben wat afwijkende kenmerken. Zo steekt de bovenbalk op de hameipoort aan beide kanten enige centimeters uit. De hameipoort bestaat niet uit een halve cirkel, maar uit een halve ellips. Het raakpunt tussen poort en balk bevat een kleine versiering. Aangezien het gebied toen al tot Amsterdam behoorde, zal het ontwerp van de brug komen van de Dienst der Publieke Werken, de ontwerper zelf is vooralsnog onbekend. Gezien de huidige staat van de brug mag aangenomen worden dat zij na de oplevering in de jaren twintig nog een keer opgeknapt is. In 2017 diende de Centrale Dorpenraad van Landelijk Noord een verzoek in de brug een naam te geven, Bierstekerspost.Het is een verwijzing naar een voormalige bierstekerij op nummer 64, post is in dit gebied aanduiding voor brug. Het verzoek van 9 november 2018 ingewilligd.

Brug 365 is een brugnummer dat binnen Amsterdam twee maalgebruikt is.

Brug 344 is een houten ophaalbrug in Amsterdam-Noord. De brug is gelegen over de Kerkelandersloot in het gehucht Ransdorp. Het is een verkleinde uitvoering van andere ophaalbruggen in het dorp, zie bijvoorbeeld brug 380 bij de toegang tot het plaatsje. Volgens zeggen is het de kleinste ophaalbrug in Amsterdam. Ze overspant "slechts" 2,40 meter en is "slechts" 2 meter breed. Toch hing het leven van de brug in 1930 aan een zijden draadje. Bewoners van Ransdorp wilden in verband met de toename van het verkeer de Kerkelandersloot dempen. Enkele andere dorpsbewoners namen het initiatief de sloot en dus de brug te behouden; zij wezen erop dat het verdwijnen van de sloot en brug nadelig zou zijn voor het typisch dorps karakter van Ransdorp. Burgemeester en wethouders van gemeente Amsterdam, die het gebied in 1921 hadden overgenomen stelden een onderzoek in, waarbij bleek dat demping het doorgaande verkeer nauwelijks zou versnellen en waren het tevens eens met degenen die de sloot en brug wilden behouden. De gemeente Amsterdam nam het onderhoud etc. over, mits de bewoners afstand deden van hun rechten op weggetje, bijbehorende berm en brug, alzo geschiedde. In 1939 herhaalde de kwestie zich, waarbij ook nog werd voorgesteld de sloot twee meter naar het westen te verleggen. De situatie bleef ongewijzigd. Vanaf die tijd werd een aantal werkzaamheden aan de brug verricht. In 1957 werd geconstateerd dat alle lapmiddelen hun werk goed hadden gedaan, maar dat het tijd was de brug te vervangen. Met name de bovenbouw was op. Het herstel was in dit geval eenvoudig. In de herstelwerkplaats van de Dienst der Publieke Werken aan de Nieuwe Uilenburgerstraat werden onderdelen voor die bovenbouw vervaardigd en vervolgens per vrachtwagen naar de plaats van bestemming gebracht. Ondertussen was de onderbouw geheel vernieuw, waarbij de bouwvakkers restanten aantroffen van funderingen van voormalige bruggen hier.

Gezicht Ransdorp is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in Ransdorp in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 29 december 1971. Het gebied werd op 3 mei 1976 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 25 hectare. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

Brug 380 is een houten ophaalbrug in Amsterdam-Noord. Ze is gelegen in de Liergouw tussen Schellingwoude en Ransdorp, enkele meters voor de zuidgrens van dat laatste dorp. De huidige brug stamt uit 1925. Rond die tijd werden ten minste vier qua ontwerp dezelfde bruggen neergelegd in het gebied dat net van Nieuwendam was overgegaan naar de gemeente Amsterdam. De Bakkersbrug, het Postje van Gerrit Vreeling en de Wipbrug (even verderop) hadden alle hetzelfde uiterlijk (het postje heeft als enige een jaarsteen uit 1931). Voor de plaatsing van de Wipbrug en brug 380 op stenen landhoofden werd een termijn van vijf maanden aangehouden; het verkeer kon gebruik maken van noodbruggen. De oorspronkelijke brug vertoont opvallende kenmerken. Zo steekt de bovenbalk op de hameipoort aan beide kanten enige centimeters uit. De hameipoort bestaat niet uit een halve cirkel, maar uit een halve ellips. Het raakpunt tussen poort en balk bevat een kleine versiering. Aangezien het gebied toen al tot Amsterdam behoorde, zal het ontwerp van de brug komen van de Dienst der Publieke Werken, de ontwerper zelf is vooralsnog onbekend. De ellipsvormige boog is hier na 1985 al twee keer vervangen door eerst alleen steunen in de hoeken (zie foto) en daarna (in 2014) door één met hoeken onder de gehele balk. De brug werd plaatselijk aangeduid als Gerrit Werfbrug, vernoemd naar een bewoner van Ransdorp. De gemeente Amsterdam trok in april 2016 alle officieuze brugnamen in, sindsdien gaat de brug alleen met haar nummer door het leven. De intrekking van de naam is vreemd, want twee andere genoemde brugvernoemingen bleven in stand (Bakkersbrug is vernoemd naar een bakker en een familie Bakker), het postje bleef vernoemd naar bewoner Gerrit Vreeling.

De Bloemendalergouw is een weg in Landelijk Noord in Amsterdam-Noord.

De Jan Marsisbrug (bruggen 309/310) zijn vaste bruggen in Amsterdam-Noord al lijkt er sprake te zijn van één brug. De overspanning bestaat uit twee delen, een deel voor snel (gemotoriseerd) verkeer en een deel voor langzaam (voetgangers en fietser) verkeer. Ze liggen ten zuidwesten van de boerderij Bloemendalergouw 13, een rijksmonument. Ze zijn gelegen in de Bloemendalergouw. Deze weg (gouw betekent landweg) vormt de verbinding tussen de dorpskernen Ransdorp en Holysloot en schampt daarbij de oevers van het Kinselmeer in landelijk Noord. De bruggen overspannen de Jan Massensloot, vernoemd naar boerderijhouder Jan Marsis (de naam is later verbasterd tot Massen). De bruggen stonden tot 2017 bekend als brug 67P, een verwijzing naar onderhoud/beheer door provincie of rijk. De kunstwerken zijn "vast", een verschil ten opzichte van de andere bruggen in de buurt, die veelal een ophaalbrugconstructie hebben. Er ligt hier al jaren een brug, de brug is te zien op een landkaart uit 1850 en een foto uit 1922. De huidige bruggen (gegevens 2018) zijn van recenter datum. De bruggen leunen op een fundering van stalen damwanden (voet- en fietsbrug) en beton (autobrug). Die stevige fundering leidt er wel toe, dat de brug steeds hoger in het landschap komt te liggen. De bodem rondom de brug bestaat uit veen, dat inklinkt. Wat ook wijst op een relatief nieuwe brug, is dat ze is uitgevoerd in de standaardkleuren van gemeente Amsterdam, wit en blauw. In december 2017 heeft de Centrale Dorpenraad een verzoek ingediend de brug voor snelverkeer (309) te vernoemen naar Jan Massen/Jan Marsis, hetgeen 9 november 2018 ingewilligd werd.

De Wipbrug (brug 379) is een houten ophaalbrug in Amsterdam-Noord.

Brug 2091 is een voet- en fietsbrug in Amsterdam-Noord.

Het Ransdorper Die is een Kreek, Die genoemd, in Waterland in Noord-Holland. Het water ligt ten noorden van het tot de gemeente Amsterdam behorende dorpje Ransdorp, ten zuidwesten van Holysloot en ten zuiden van Broek in Waterland. Het is door middel van het Nauw ook verbonden met het Holysloter Die ten noorden van Holysloot en verder met het Uitdammer Die in het oosten. Het is een restant van het vroegere Waterlandse Die, een veenriviertje in Waterland. Oorspronkelijk was het een zeearm van de Zuiderzee. Tegenwoordig is het Uitdammer Die niet meer rechtstreeks verbonden met het huidige Markermeer maar loopt dood op de Uitdammerdijk. De ligging is enigszins geïsoleerd. In het noorden loopt de Poppendammergouw naar Broek in Waterland.