Grote Berg (Eindhoven)

De Bergen is een wijk in Eindhoven, in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. De wijk behoort tot het stadsdeel Centrum. Op 1 januari 2023 telde de buurt 2.835 inwoners, verdeeld over 1.678 woningen, met een gemiddelde WOZ-waarde van € 399.000, op een oppervlakte van 0,35 km². De oorsprong van de naam De Bergen slaat op het woord zelf: dit deel van het centrum, dat net ten zuidwesten van het kernwinkelgebied is gesitueerd, is gebouwd op enkele zandheuvels. In sommige straten zijn er kleine hoogteverschillen waar te nemen . De belangrijkste straten in deze wijk zijn de Kleine Berg, Grote Berg en Bergstraat. Ook het Wilhelminaplein neemt een belangrijke rol in. De wijk kenmerkt zich door de diverse (eet)cafés en artistieke kunst-, boek- en antiekwinkeltjes. De wijk is een van de oudste wijken van Eindhoven en tijdens de Tweede Wereldoorlog grotendeels gespaard, zodoende beschikt de wijk over veel karakteristieke woonhuizen en straatjes. Ook het gedeelte ten zuiden van de Grote Berg behoort tot De Bergen. Daar is onder meer de brandweer en GGD gevestigd en kent verder veel nieuwe "hoogbouw". In het zuidoosten scheidt de Dommel in het Anne Frankplantsoen de buurt van de buurt de Elzent.

De Keizersgracht is een straat in Eindhoven. Op de plek van de Keizersgracht lag vroeger een van de stadsgrachten rondom de stad, onderdeel van de stadsomwalling van Eindhoven. De straat is genoemd naar de Eindhovenaar Driek van Mierlo, die keizer van het schuttersgilde was en die in deze straat woonde.

De Hoge Vonder was een brug over de voormalige stadsgracht van Eindhoven. Deze brug liep over de stadsgracht tussen de Grote Berg en de Kerkstraat. De Grote Berg bood via deze kleine brug toegang tot de stad. Tegen het einde van de 16e eeuw werd de Hoge Vonder ook aangeduid als de (nieuwe) Gestelse Poort. Ten zuidwesten van de omgrachte stad zou in de 16e eeuw een stadspoort met een brug over de gracht hebben gelegen. Tegen het einde van het beleg van Eindhoven in 1583 moet de bebouwing buiten de stadspoort zijn vervangen door een bastion dat werd omringd door een gracht. Resten van deze gracht zijn mogelijk aangetroffen tijdens een archeologische opgraving die in 1988 werd uitgevoerd door de Archeologische Werkgemeenschap Eindhoven.

De Begraafplaats van de Sint-Catharinakerk, ook Catharinakerkhof genoemd, is een oorspronkelijk rooms-katholieke begraafplaats aan de Zwembadweg in Eindhoven. Op het ommuurde terrein bevinden zich ongeveer 1600 graven, waaronder een aantal van vooraanstaande Eindhovense families. Direct achter de ingang ligt een laan, die leidt naar een calvarieberg met een kruisbeeld. Langs de laan liggen grafmonumenten waarvan enkele op de lijst van rijksmonumenten staan, evenals het poortgebouw van de begraafplaats.

De Gestelse Poort is een van de drie voormalige stadspoorten van Eindhoven. De stadspoort was onderdeel van de stadsomwalling van Eindhoven. Hoewel er nog geen resten zijn gevonden van de Gestelse Poort, toont een kaart uit 1583 aan dat deze waarschijnlijk ergens op of nabij de Vrijstraat heeft gestaan. Het gebouw genaamd De Stadspoort, dat zich op de hoek van de Vrijstraat en de Keizersgracht bevindt, verwijst naar de historische locatie van de voormalige Gestelse Poort. De Kleine Berg zou de belangrijkste toegangsweg vanuit de richting Gestel moeten zijn geweest. Dit zou blijken uit het feit dat de weg naar de Gestelse Poort (met brug) leidde, terwijl de Grote Berg aanvankelijk slechts via een kleine brug, de Hoge Vonder, toegang bood tot de stad. De exacte locatie van de stadspoort is echter nog niet ontdekt.

De Regent is een woontoren van 96 meter hoog, voltooid in 1999 in het centrum van Eindhoven. De Regent was als het ware de pionier voor Eindhovense hoogbouw. Hiervoor was het gebouw van Philips Nederland met 66 meter liefst 35 jaar lang het hoogste gebouw van de stad. Kort na de voltooiing van De Regent verrezen meer torens in zowel het centrum van Eindhoven als in de buitenwijken.

De Catharinakerk is een rooms-katholieke kerk in de binnenstad van de Nederlandse stad Eindhoven, gewijd aan de heilige Catharina van Alexandrië. De kerk ligt aan het Catharinaplein 1, aan het begin van Stratumseind en is gebouwd als vervanging van de vervallen middeleeuwse Sint-Catharinakerk.

De Witte Dame is een gerenoveerd fabrieksgebouw aan de Emmasingel in het centrum van Eindhoven. Het werd in drie fasen gebouwd (1928-1931) in navolging van de architectuur van Dirk Roosenburg volgens de regels van de nieuwe zakelijkheid, door de afdeling Technische Bedrijven van Philips o.l.v. Ir. J.R. Bouten. Philips heeft het gebouw vanaf het begin gebruikt als productiefaciliteit voor radiobuizen. In de Philips-terminologie stonden de gebouwen bekend als EE, EF en EH. Ze maakten deel uit van het grotere Emmasingelcomplex van Philips, met de Eerste gloeilampenfabriek en de Lichttoren, aan de Emmasingel, Mathildelaan en Willemstraat. Het gebouw heeft zijn markante witte kleur pas in 1953 gekregen. In de jaren 1980 kwam het gebouw leeg te staan doordat Philips de productie verplaatste naar andere landen. Philips wilde het pand slopen. Mede door de inspanningen van de Eindhovense kunstenaar Bert Hermens (1944-2012) en de Stichting Emmasingel in het begin van de jaren 1990 werd de sloopvergunning afgewezen en het gebouw van de sloop gered. Bert Hermens was ook de bedenker van de naam 'Witte Dame', die sindsdien gebruikt werd. Het gebouw werd herontwikkeld door architect Bert Dirrix. De Witte Dame werd op 27 mei 1998 heropend door minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Jo Ritzen. De gebouwdelen EE, EF en EH zijn sinds 2002 beschermd als rijksmonument. De volgende instanties zijn in het gebouw gevestigd: de Design Academy Eindhoven, Fontys Hogescholen, de Bibliotheek Eindhoven en de GGD Zuid-Oost Brabant, Stimulus, Gamehouse, Compram en Cognizant. Daarnaast is in de onderste laag aan de straatkant een aantal bedrijven, winkels, een bank en twee horecagelegenheden gevestigd.

Het voormalige stadhuis te Eindhoven, dat met een moderne blik meer op een kerk lijkt, was een neogotisch gebouw, dat ontworpen werd door stadsarchitect Johannes van Dijck. Evenals zijn voorganger stond het aan de Rechtestraat, tegenover de Jan van Hooffstraat. Het neogotische gebouw werd door de gemeente Eindhoven in gebruik genomen in 1869, maar bleek reeds tijdens het interbellum niet meer te voldoen qua grootte. Tijdens de wederopbouw voorzagen de plannen in een nieuwe weg, die de Markt via de Kleine Berg zou verbinden met de Mecklenburgstraat. Deze weg zou in het verlengde van de Jan van Hooffstraat komen, wat de sloop van het oude stadhuis vereiste. In 1967 ging het tegen de vlakte. De bouw van de weg is uiteindelijk niet doorgegaan. Ambtenaren verhuisden naar het nieuwe stadhuis aan het Stadshuisplein, een groter, modernistisch gebouw ontworpen door architect Jan van der Laan. Op de plaats van het oude stadhuis werden winkelpanden gebouwd. Voor de deur van de winkelpanden ligt een plaquette van Olly van Abbe in de straat met een afbeelding van het gebouw.

Het Philips Museum is gevestigd in de Noord-Brabantse stad Eindhoven en behandelt de geschiedenis van het bedrijf Philips. Het bevindt zich in de eerste gloeilampenfabriek van Philips.

De eerste gloeilampenfabriek van Philips is een gebouw op adres Emmasingel 31 in het centrum van Eindhoven. Het ligt tegenover de Witte Dame en naast de Admirant. Het is eigendom van Philips. Het is een zeldzaam voorbeeld van een kleinschalig fabrieksgebouw en is een rijksmonument. Aan de straatkant bestaat het uit twee blokken, links met twee zadeldaken, rechts met een schilddak. Tussen de twee blokken bevinden zich de ingang en een schoorsteen. Daarachter bevinden zich een kantoor en een fabriekshal met lichtkappen. Op de schoorsteen is een plaquette aangebracht van Gerard Philips van de hand van Louise Beijerman. In het gebouw is sinds 2013 het Philips Museum gevestigd.

Centrum Kunstlicht in de Kunst was een museum dat zich richtte op de rol en invloed van licht in de kunst. Het museum was gevestigd in Eindhoven, aan de Emmasingel in het eerste gloeilampenfabriekje van Philips. In het museum werden schilderijen en sculpturen tentoongesteld, die betrekking hebben op het gebruik en de effecten van kunstlicht, over de verschillende invalshoeken van kunstlicht, vertaald door kunstenaars. Het museum diende ter bevordering van belangstelling voor kunst waarin kunstlicht en zijn effecten op de omgeving essentieel zijn; vertaald naar publiek en kunstenaars om hen te attenderen op de beeldende kracht van kunstlicht en de invloed van kunstlicht op het menselijke bestaan. De collectie bestond uit ruim 600 schilderijen, grafische werken en driedimensionale lichtsculpturen. Sinds april 2002 was het Centrum Kunstlicht in de Kunst geopend. Een deel van de eigen collectie was in een permanente opstelling te zien en een ander deel werd gebruikt voor exposities. De nadruk van de collectie lag op Kunst na 1960 en van de tentoonstellingen op actuele kunst. In het museum bevond zich een bibliotheek en kunstenaarsarchief, met betrekking tot kunstlicht. In september 2010 werd door de gemeente Eindhoven besloten geen subsidie meer aan Kunstlicht in de Kunst te verlenen; tevens besloot Philips de ter beschikking staande ruimte zelf weer in gebruik te gaan nemen. Om deze redenen werd het Centrum op 5 december 2010 definitief gesloten. In hetzelfde gebouw zit ook het museum Philips Gloeilampenfabriekje anno 1891. Dat museum geeft een beeld van de ontwikkeling van de gloeilampenindustrie met nadruk op Eindhoven.