Harkema

Blauwhuis (Fries: Blauhûs, [blɔ.ṷ’hu:s]) is een buurtschap en veldnaam in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De buurtschap ligt ten noorden van Boelenslaan en ten westen van Surhuisterveen rond de splitsing van de Blauwehuisterweg met de Boerlenswei. Op deze plek heeft een statige woning gestaan die werd bewoond door de voorname familie Boelens. Dit huis zou blauwe dakpannen hebben gehad wat de naam van de buurtschap zou kunnen verklaren. De weg aan de westkant loopt naar de buurtschap Jachtveld, aan de rand van Harkema.

Buwetille (Fries: Bouwetille) is een buurtschap in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De buurtschap ligt ten oosten van Harkema, ten westen van Surhuizum en ten noordwesten van Surhuisterveen. De buurtschap is ontstaan bij een voetgangersbrug over de Surhuisterveenstervaart. Deze brug (tille) werd vernoemd naar de bewoner in een boerderij die erbij stond, Buwe. Uiteindelijk ontwikkelde zich er een buurtje rond de brug. Deze buurtschap ligt aan beide oevers van het kanaal. Qua adressering valt de buurtschap westelijk van de vaart (de Feartswâl) onder Harkema en oostelijk van de vaart (de Turfloane) onder Surhuizum.

Vierhuizen (Fries: Fjouwerhúzen, [fjɔ.ṷər’hüzn]) is een buurtschap in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De buurtschap ligt tussen Harkema en Surhuisterveen aan de westkant van de Surhuisterveenstervaart. De buurtschap ontstond bij een brug over deze vaart. Bij deze brug werden in de loop van de tijd vier huizen gebouwd, vandaar de naam. Al werd rond 1700 vermeld als Vijf Huysen, wat erop duidt dat er toen vijf en niet vier huizen stonden. Aan de overkant van vaart lag een andere buurtschap, De Jirden. Deze buurtschap is opgegaan in de nieuwbouw van het dorp Surhuisterveen. Het kadaster toont nog steeds een streeknaam De Jirden en later Jirden op de kaart. Ten noorden van Vierhuizen ligt de buurtschap Buwetille.Tot 1921 viel heel de buurtschap Vierhuizen onder het dorp Surhuisterveen. De buurtschap valt sindsdien qua adressering onder Harkema. De Vierhuisterweg is vernoemd naar de buurtschap en loopt van het dorp Surhuisterveen naar de buurtschap. De Vierhuisterweg is in het begin van twintigste eeuw doorgetrokken naar Surhuisterveen. In de jaren 90 van de twintigste eeuw werd de weg Nije Jirden aangelegd.

Roodeschuur (Fries: Reaskuorre) is een buurtschap in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De nederzetting ligt ten noorden van Surhuisterveen, tussen Harkema en Augustinusga. De buurtschap is ontstaan bij de aanleg van de Surhuisterveenstervaart in 1649. Er werd een schutsluis geplaatst zodat de turfvaarders het Kolonelsdiep konden bereiken. Deze sluis werd in 1881 vervangen door nieuwe sluis. De buurtschap is waarschijnlijk vernoemd naar de roodkleurige opslagschuur die er stond. De buurtschap groeide met een herberg vrij snel. In 1664 werd de plaats vermeld als Rode Schuir. In 1718 werd de plaats vermeld als Roschuir en in 1840 als Roode-Schuur. In 1840 had de buurtschap 60 inwoners. De buurtschap valt qua adressering onder de dorpen Harkema en Augustinusga. De straat de Reaskuorre valt net als de Turfloane onder Augustinusga en de bewoning aan de Krúswei en Feartswâl valt onder Harkema. De buurtschap gaat via de Turfloane en de Feartswâl over in de buurtschap Buwetille.

Hamshorn (Fries: Hamsherne) is een buurtschap in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De buurtschap ligt tussen Harkema en Drogeham, waartoe de nederzetting gerekend wordt. Hamshorn ligt aan de N369. Hamshorn wordt voor het eerst vroeg in de zeventiende eeuw genoemd. In de negentiende eeuw werd ook wel Hemshorn gebruikt. Het eerste del van het toponiem verwijst naar De Ham, de verkorte naam van Drogeham. Het tweede deel komt van het Friese hoarne [’ho.ənə] of herne [’hɛnə], dat '(inspringende) hoek' betekent.

Jachtveld (Fries: It Jachtfjild, [ət’jaxtfjɪlt], of Jachtfjild, [’jaxtfjɪlt]) is een veldnaam en buurtschap in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De buurtschap ligt aan de zuidwestrand van Harkema en ten noordwesten van Boelenslaan. De nederzetting is ontstaan bij een kruispunt rond een al eeuwenlang bestaande herberg, waar voorheen jagers samenkwamen.

Hamsterpein (Fries: De Hamsterpein) is een buurtschap in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De buurtschap ligt ten westen van Augustinusga en ten noordoosten van Drogeham. De buurtschap ligt aan de gelijknamige weg. De buurtschap is ontstaan in het begin van de twintigste eeuw. De geschiedenis gaat echter verder terug. Op de plek van de buurtschap lag enkele eeuwen het dorp Opeyndt. Dit dorp wordt voor het eerst vermeld in 1530. Het was in de 17e eeuw een relatief groot boerendorp en werd in 1664 als Opeinde vermeld. In 1718 werd het Harckma Op Eynd genoemd en in 1786 Harkema Opeinde. Daarna vond een leegloop plaats. In de 19e eeuw ontstond ten zuiden van het dorp in het veengebied een nieuw dorp met dezelfde naam. In 1972 werd dit het dorp Harkema. In 1921 werd de resterende buurt bij het grondgebied van Drogeham gevoegd. De plaatsnaam verwijst naar het feit dat het op 't einde van -samengetrokken tot pein -, oftewel in het 'boveneinde' van, of kortweg 'boven' Drogeham lag.