Brug 826

Herdenkingsmonument, ook wel Herdenken en herinnering, is een artistiek kunstwerk in het Gijsbrecht van Amstelpark, Buitenveldert, Amsterdam-Zuid. Het beeld van kunstenaar Mischa Rakier (geboren Delft 1970) is in 2014 geplaatst na een opdracht van de gemeente Amsterdam en het Stadsdeel Zuid. Het 4 en 5 mei comité hield vanaf de opening van het park op het Ontmoetingseiland haar jaarlijkse dodenherdenking. Daartoe werd zelfs een meidoorn geplaatst om de plaats te markeren. In de 21e eeuw bleek dat die meidoorn onvoldoende groeimogelijkheden op het stenen plein had en werd in overleg met het comité verplaatst naar het Bloemeneiland. Het park kent zelf geen "oorlogsverleden" dus het beeld past in de ruimere definitie van het herdenken van alle Nederlandse oorlogsslachtoffers of omgekomen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Het herdenkingsteken is gemaakt van keramisch gepareld roestvast staal en heeft de vorm van een liggende diamant. Die bewerking zorgt ervoor dat het staal enigszins mat is. Het achthoekige kunstwerk ligt op een ondergrond waarop ook een achthoek te zien is en die verwerkt is in de strikt vierkanten ontwerpen van het plein en de betegeling daarvan; zelfs de bankjes op het eiland voldoen aan dat patroon. Het ligt daarbij op de plaats waar Dirk Sterenberg (mede-ontwerper van het eiland) ooit een kiosk liet bouwen, die echter door brand verloren ging. Het beeld is voorzien van de tekst If you could remember what I remember you would understand. Die tekst sprak Elie Wiesel uit toen hij de Nobelprijs voor de Vrede op 10 december 1986 in Oslo kreeg overhandigd.

Het Ontmoetingseiland is een deel van het Gijsbrecht van Aemstelpark in Buitenveldert, Amsterdam-Zuid. Het puur vierkante eiland werd voorgeschreven door landschapsarchitect Wim Boer (W.C.J. Boer). Hij, voorstander van architectuurstroming nieuwe zakelijkheid, maakte een ontwerp met veel steen en in strak ontwerp, dat afweek van de toen gangbare inrichting van pleinen en parken in de Engelse stijl. Deze groenstrook in Zuid is functioneel ingericht. Zijn ontwerp deed er overigens tien jaar over om gerealiseerd te worden; tekort aan financiën, tot aan een bouwstop toe, leiden er toe dat het park pas in 1968 opgeleverd werd. Daarbij werd het ontwerp aangepast door de Dienst der Publieke Werken. Het Ontmoetingseiland is een van de drie rechthoekige blokken die in het park zijn terug te vinden; de andere twee heten Recreatie-eiland en het Bloemeneiland. Binnen de Dienst PW waren twee architecten verantwoordelijk voor de inrichting van het Ontmoetingseiland. Ten eerste was daar Dirk Sterenberg, normaliter als opvolger van Piet Kramer verantwoordelijk voor de bouw van bruggen; hij mocht zijn fantasie de vrije loop laten bij inrichting van de eilanden. Het Ontmoetingseiland werd zoals gebruikelijk in Nieuwe Zakelijkheid opgedeeld in vierkanten, die in de betegeling van het eiland was terug te vinden. Opmerkelijk daarbij was dat de looproute van oost naar west daarbij goed op elkaar aansloten, terwijl de looproute van noord naar zuid dat juist niet deed. Men moest als wandelend en fietsend het eiland schuin oversteken. De plaatsen waar de zitbankjes, ontworpen door Aldo van Eyck, de tweede architect, werden zo geplaatst dat ze in het vierkante model van en het eiland passen. In die strak vierkanten opzet liet Sterenberg twee ronde vormen zetten: een kiosk met een vloeiend dak en een rond verhoogd podium. Tevens werd toegevoegd een plek waar het 4-5 meicomité elk jaar haar herdenking kon houden. In de loop der jaren werd het park steeds verder aangepast aan nieuwe wensen. De kiosk verdween al snel, ze brandde af. Er kwam een noord-zuidlopend fietspad over het eiland. De in het vierkant gelegde betegeling werd opgeofferd ten faveure van een diagonaal gelegd patroon. Er kwam voorts een meidoorn voor de herdenkingsdiensten. In 2003 was alleen de basisvorm nog aanwezig in het verwaarloosd park. Het park werd door Stadsdeel Zuideramstel onder de loep genomen in overleg met het wijkopbouwcentrum, winkelcentrum Gelderlandplein, Vrienden van het Aemstelpark, 4-en 5-mei comité en omwonenden. De conclusie uit de gesprekken was dat er eigenlijk teruggekeerd moest worden naar het originele ontwerp om het plein lichter en overzichtelijker te maken. Vervolgens werd men geconfronteerd met een fusie van stadsdelen (Oud-Zuid en Zuideramstel) en werd het park op de lijst gezet van mogelijk rijksmonument, hetgeen het in 2015 werd. Voorts was het fietspad onderdeel geworden van Hoofdnet Fiets. Alles leidde ertoe dat er een nieuw ontwerp gemaakt moest worden. Een heikelpunt daarbij werd de eerder geplante herdenkingsboom, die in al dat steen niet de juiste groeiomstandigheden had meegekregen. Verplaatsing was noodzakelijk, er werd overeengekomen de boom te verplanten naar het Bloemeneiland. Er kwamen voorts de volgende aanpassingen: Het vierkante patroon kwam terug in het gebruik van 30x30 cm grote tegels; het fietspad werd aangelegd als lint in de rode kleur, ook al terug te vinden in het origineel ontwerp; moderne lantaarns werden vervangen door de armaturen van Friso Kramer uit eindjaren vijftig; de bankjes van Van Eyck bleken niet makkelijk te zitten en kwamen alle op een verhoginkje te staan. het podium, dat afbrokkelde, werd hersteld; afbraak en vervanging bleek door het stevige fundament niet mogelijk. In 2014 werden de laatste wensen vervuld. Angie Abbink mocht haar Levensboom (laten) plaatsen zodat het podium een overkapping kreeg; Mischa Rakier kon Herdenken en herinnering plaatsen op de fundamenten van de kiosk. Het eiland is met de overige delen verbonden door middel van vier bruggen: de noordelijke brug 831, de oostelijke brug 824 (naar Bloemeneiland), de zuidelijke brug 825 en de westelijke brug 826, alle ontworpen door Sterenberg.

Brug 825 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Deze betonnen voet- en fietsbrug is gelegen in een zijpad van de Van Nijenrodeweg, die naar het Gijsbrecht van Aemstelpark voert. Brug 825 leidt naar het Ontmoetingseiland in dat park. De brug is ontworpen door architect Dirk Sterenberg, die op dat moment werkte bij of voor de bruggendienst van de Dienst der Publieke Werken. Hij kreeg de eer ontwerpen te maken voor alle toe- en uitgangen van genoemd park en kon hiermee een forse bijdrage leveren in zijn eindtotaal van 173 bruggen (gegevens 2008) voor Amsterdam. Rondom genoemd Ontmoetingseiland werden vier bruggen verlangd welke alle hetzelfde stramien meekregen. Een V-vormige overspanning met daarop groen geschilderde leuningen met een witte balustrade. Overigens was Sterenberg deels verantwoordelijk voor het ontwerp van het Ontmoetingseiland.

Levensboom is een artistiek kunstwerk en bouwobject in Amsterdam-Zuid. Het bouwwerk is een creatie van Angie Abbink en staat op het Ontmoetingseiland in het Gijsbrecht van Aemstelpark, ingericht door Wim de Boer en Dirk Sterenberg. Het is een van de kunstobjecten, die verspreid over het park te bezichtigen zijn in de openbare ruimte. Volgens Abbink kreeg zij de opdracht een functioneel kunstwerk (toegepaste kunst) te ontwerpen, dat kon dienen tot overkapping van een podium op genoemd eiland. Daarbij zag zij zich geconfronteerd, dat er een kunstwerk werd verlangd, geplaatst op decentraal rond plateau op een plein dat voor het overige geheel opgebouwd lijkt uit rechthoeken. Betegeling bestaat uit vierkanten stoeptegels in een vierkant stramien; de bankjes ontworpen door Aldo van Eyck zijn binnen dat stramien ingepast. Zelfs de plaatsen van de geplante platanen volgen het "systeem". Dat podium en ook een later afgebrande kiosk vormden bij de oplevering van het Ontmoetingseiland de enige uitzonderingen op die haaksheid, uiteraard verbrak het uitgegroeide lover op den duur ook de strakheid. Ook een later aangelegd slingerend fietspad hief het vierkante verder op. Bij een van de herinrichtingen van het eiland kwam het verzoek uit de buurt voor een ander overdekt podium. Sterenberg had echter de plek zodanig stevig gefundereerd, dat sloop daarvan relatief duur zou worden. Het podium werd daarop gerestaureerd en Abbink kon aan de slag met een overkapping. Die overkapping zou de originele functie van ontmoetingsplaats in plaats van de ontstane doorrijroute moeten terughalen. Abbink kwam naar eigen zeggen met een kunstobject met een maximale overspanning bij het gebruik van lichte materialen. Zij deed dit door de te vormen overkapping vanuit het midden te projecteren, waardoor het het uiterlijk kreeg van een draaimolen. In de dertien (priemgetal) spanten (de vloer van het plein is 13 bij 13 vierkanten bestaand uit 13 bij 13 stoeptegels op een ondergrond met een doorsnee van 13 meter) van de overkapping zijn 1783 (priemgetal) openingen gelaten. De openingen zorgen voor lichtheid in gewicht, een spel tussen licht en donker in object en omgeving (zij vergeleek het met het spel van licht en donker rond de platanen) en ophangmogelijkheden voor allerlei objecten van kunstenaars die gebruik maken van het podium. De spanten zijn alle verbonden met een centrale mast/buis. In de glazen overkapping zijn groeiringen te zien; een verwijzing naar de bomen in de omgeving. Het werd medegefinancierd door het Amsterdamse Fonds voor de Kunsten en werd 5 mei 2015 onthuld. Het kunstwerk kreeg de Nationale Staalprijs 2016.

Brug 831 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Deze betonnen brug leidt van de Willem van Weldammelaan naar het Gijsbrecht van Aemstelpark en wel naar het Ontmoetingseiland in dat park. De brug is ontworpen door architect Dirk Sterenberg, dan werkend bij en voor de bruggendienst van de Dienst der Publieke Werken. Hij kreeg de eer ontwerpen te maken voor alle toe- en uitgangen van genoemd park en kon hiermee een forse bijdrage leveren in zijn eindtotaal van 173 bruggen (gegevens 2008) voor Amsterdam. Rondom genoemd ontmoetingseiland werden vier bruggen verlangd welke alle hetzelfde stramien meekregen. Een V-vormige overspanning met daarop groen geschilderde leuningen met een witte balustrade. Aan het noordoostelijk eind staat wooncomplex Crystal Court.

Het Gijsbrecht van Aemstelpark is een stadspark in Buitenveldert in Amsterdam-Zuid. Het park ligt langs de Van Nijenrodeweg en strekt zich uit tussen de Amstelveenseweg en de Europaboulevard. Het park werd in 1963 vernoemd naar Gijsbrecht van Aemstel. Het park werd in 1987 ingedeeld bij stadsdeel Buitenveldert, tussen 1998 en 2010 was dit Zuideramstel. Sinds 2010 valt het park onder stadsdeel Amsterdam-Zuid. De paden in het park hebben de namen: Twikkel, Cannenburg, Hunneschans, De Kamp, Enzerinck met het Ontmoetingseiland, Hinderstein en Moersbergen. Het park werd voltooid in 1968.

Brug 824 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Deze betonnen voetbrug is gelegen in Enzerinck, een voetpad dat het Gijsbrecht van Aemstelpark van oost naar west doorsnijdt. Brug 824 leidt naar het Ontmoetingseiland in dat park. De brug is rond 1961 ontworpen door architect Dirk Sterenberg, op dat moment werkend bij en voor de bruggendienst van de Dienst der Publieke Werken. Hij kreeg de eer ontwerpen te maken voor alle toe- en uitgangen van genoemd park en kon hiermee een forse bijdrage leveren in zijn eindtotaal van 173 bruggen (gegevens 2008) voor Amsterdam. Rondom genoemd Ontmoetingseiland werden vier bruggen verlangd welke alle hetzelfde stramien meekregen. Een V-vormige overspanning met daarop groen geschilderde leuningen met een witte balustrade. Overigens was Sterenberg deels verantwoordelijk voor het ontwerp van het Ontmoetingseiland.

Buitenveldert is een wijk gelegen in het stadsdeel Zuid in Amsterdam, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De naam is ontleend aan de gelijknamige buurtschap aan de Amstelveenseweg, ter hoogte van de Begraafplaats Buitenveldert. De buurtschap lag in de Binnendijkse Buitenvelderse polder, tussen de Amstel aan de oostzijde en de Amstelveenseweg aan de westzijde. Ten westen van de Amstelveenseweg bevindt zich de uitgeveende Buitendijkse Buitenvelderse polder.

Brug 832 is een vaste brug in Amsterdam-Zuid, wijk Buitenveldert. De brug is gelegen over een ringsloot rond het centrale deel van het Gijsbrecht van Aemstelpark, dat door die sloot afgescheiden is van de woonwijk ten noorden van het park en het Gelderlandplein. Om dat centrale deel ligt behalve die ringsloot ook een voetpad aan de noordkant genaamd De Kamp (vernoemd naar een landgoed bij Neede). Vanuit De Kamp lopen drie bruggen het park in. Deze bruggen zijn net als de andere voetbruggen ontworpen door Dirk Sterenberg in samenwerking met of voor de Dienst der Publieke Werken. Alle bruggen van en naar het park hebben dezelfde opzet. Ook hier is een betonnen constructie neergelegd (op twee jukken met de van Sterenberg bekende V-vorm) met daarop metalen open groenen balustrades. Om het vallen in het onderliggende water van personen tegen te gaan is een reling gemaakt.

Crystal Court in een appartementencomplex in Amsterdam-Zuid, Buitenveldert. Aan het eind van de Willem van Weldammelaan kwam ruimte vrij voor de bouw van een appartementencomplex. Hillen & Roosen, hier optredend als ontwikkelings- en bouwbedrijf, mocht hier een luxe complex bouwen in de nabijheid van het winkelcentrum Gelderlandplein. Zij sleepte de opdracht binnen uit een prijsvraag uit 2001. Voor dit complex schakelde het Tangram Architecten (Bart Mispelblom Beyer, Charlotte ten Dijke) in die met een stapeling van villa’s kwam, gesitueerd bovenop een parkeergarage, het kreeg de aanduiding woonsculptuur. Die villa’s kregen de vorm mee van blokken die verdeeld werden over vier sculpturen, die dan samen weer een soort blokkenstapel vormen, waarbij een relatief grote ruimte daartussen werd meegebouwd. Het gaf een grote verscheidenheid aan woningen; in uiterlijk lijken alle villa’s vrijstaand; ze zijn alleen gestapeld. Het geheel werd afgeschermd door een glaswand die voor transparantie en doorkijk zorgt. De binnenruimte, die als een soort kas en veiligheidsgebied werkt, werd voorzien van binnen-, wintertuin en vijvers, zodat het ook gezien kan worden als klimaatbuffer. Het gebouw kraagt naar boven toe uit (wordt steeds breder). De gevels zijn bekleed met Western Red Cedar-hout, die aansluit bij het in de omgeving liggende Gijsbrecht van Aemstelpark. Tijdens de bouw ging Hillen & Roosen failliet (woningen waren klaar met algemene ruimten niet). Het gebouw lokte uiteenlopende reacties uit, van uitbundig in soberheid en doelmatigheid en een prachtige blikvanger tegenover "mag het ook iets minder". De kleurigheid en vorm van het complex valt op in de vooral saaie en monotone bouw in de omliggende wijken (flatbouw uit midden jaren 60). Het gebouw kreeg in 2010 zowel de Amsterdamse Nieuwbouwprijs als De Houtprijs.

Brug 827 oftewel Skylerbrug is een vaste brug in Amsterdam-Zuid, wijk Buitenveldert. De brug is gelegen over een ringsloot rond het centrale deel van het Gijsbrecht van Aemstelpark, dat door die sloot afgescheiden is van de woonwijk ten zuiden van het park richting Van Nijenrodeweg. Brug 827 is één van de vier bruggen die die verbinding verzorgen. Deze bruggen zijn net als de andere voetbruggen rond het park ontworpen door Dirk Sterenberg in samenwerking met of voor de Dienst der Publieke Werken. Alle bruggen van en naar het park hebben dezelfde opzet. Ook hier is een betonnen constructie neergelegd (op twee jukken met de van Sterenberg bekende V-vorm) met daarop metalen open groenen balustrades. Om het vallen in het onderliggende water van personen tegen te gaan is een reling gemaakt. De brug is een broertje van brug 825 (oostelijk) en brug 830 (westelijk) over dezelfde watergang.

The long hum (De lange adem) is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Theo Niermeijer beeldde in het werk de laatste lettergreep (hum) af van Om mani padme hum. In zijn kunstwerk uit 1969 spaarde hij die uit in een roestvast stalen schijf in gongvorm met een straal van 1,50 meter geplaatst in een houder, die op twee betonnen sokkels op een betonnen grondplaat staat. Simon Vinkenoog, in 1981 een reeks artikelen over kunst schrijvend het NRC Handelsblad, vroeg aan Niermeijer of hij wist wat de bezichtigers van dit beeld zouden denken. Niermeijer antwoordde dat er een grote kans was dat de voorbijlopende mensen in het geheel niets ervoeren bij dit beeld. Hij raadde hen aan het te zien als een vorm van exorcisme dan wel het weren van het kwaad. De schijf werd per helikopter op zijn plaats gezet.