Fort bij Hoofddorp

De Eersteling is een ronde stenen korenmolen, die zich aan de Hoofdweg Westzijde in Hoofddorp (gemeente Haarlemmermeer) bevindt. De molen, van het type grondzeiler, is geheel uit steen opgetrokken en heeft een met riet gedekte kap. De wieken hebben een vlucht van 24,80 meter.

De Iepenhof is een algemene begraafplaats naast de hervormde kerk aan de Hoofdweg in Hoofddorp. De begraafplaats werd op 1 februari 1860 geopend en is een van de oudste begraafplaatsen in de Haarlemmermeer. Het negentiende-eeuwse Iepenhof dankt zijn naam aan de zes groten iepen die op de begraafplaats stonden. Vijf van deze bomen zijn inmiddels door de iepenziekte geveld: alleen de grote pluimiep (omvang 3,5 meter) bij de ingang van de begraafplaats staat nog steeds overeind. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was er een uitkijktoren gevestigd boven in deze boom. In het midden van de begraafplaats staat ook een witgeverfd baarhuis (1877), de plek waar in de negentiende eeuw de doden opgebaard konden worden. Het baarhuis is heden ten dage in gebruik als een diensthuis. Het (tegenwoordig incomplete) smeedijzeren hek (1873) bij de ingang van de begraafplaats is versierd met diverse symbolen van de dood, zoals een schedel, een fakkel en een zeis. Begraafplaats Taxushof in het nabijgelegen Nieuw-Vennep heeft eenzelfde, compleet hek (1875) bij de ingang; hierbij zijn de zijvleugels van het hek wel bewaard gebleven. Zowel begraafplaats Iepenhof als de nabijgelegen kerk en pastorie staan op een terp. Op de begraafplaats ligt onder anderen Dirk David Buurman, die modelstond voor het personage Dik Trom uit de verhalen van C. Joh. Kieviet, begraven. Verder liggen op de begraafplaats diverse mensen begraven die betrokken waren bij de drooglegging van de Haarlemmermeer.

De Hoofdvaartkerk is een 19e-eeuws voormalig kerkgebouw aan de Hoofdweg (Oostzijde) in het centrum van Hoofddorp aan de Haarlemmermeerse Hoofdvaart. Het is een witgepleisterde zaalkerk in eclectische stijl, met een zadeldak. Zij werd in jaren 1855-1858 gebouwd als Nederlands Hervormde kerk naar ontwerp van architect Bakker uit Amsterdam en was de eerste als zodanig aangelegde kerk in Haarlemmermeer. In 1859 werd een pastorie naast de kerk gebouwd. Er is een Knipscheer-orgel uit 1869 in de kerk aangebracht. In 1952 werd de kerk gerestaureerd, de binnenruimte werd anders ingericht en er kwamen een nieuwe kansel, avondmaalstafel en doopvont. In 1999 werden de kerk (met de orgelkast) en de pastorie "wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde" als Rijksmonument aangewezen. In verband met de fusie van de Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken kwam de kerk te vallen onder de Protestantse Gemeente Hoofddorp evenals de nabijgelegen Marktpleinkerk en kerkelijke centra in buitenwijken. Eind 2010 heeft de gemeente besloten de Hoofdvaartkerk eind 2011 te verlaten en te verkopen. Sinds begin 2013 is een restaurant met destilleerderij en proeflokaal gevestigd in het gebouw. Bij de verbouwing is veel van het interieur, zoals het kerkorgel behouden gebleven. In 2015 heeft de Haarlemse brouwerij Jopen dit gebouw gekocht en laten verbouwen, waarna destillerderij, restaurant en proeflokaal zijn voortgezet onder de naam Jopenkerk Hoofddorp.

Graan voor Visch is een wijk in het zuidoosten van Hoofddorp in de Noord-Hollandse gemeente Haarlemmermeer. De naam van de wijk, ook gebruikt als straatnaam, is afkomstig van de naam van de boerderij die daar ter plaatse aan de Hoofdvaart stond (ter plaatse van het er nu nog gelegen voetbalveld), en verwijst naar het feit dat er akkerland is ontgonnen waar voorheen water was geweest: het voormalige groot Haarlemmermeer dat was ontstaan uit enkele andere meren. Het originele gemeentewapen beeldde dit ook af. Dat akkerland is in de loop der jaren inmiddels bebouwd. De wijk Graan voor Visch was als eerste nieuwbouwwijk gebouwd achter de zogenoemde "Geniedijk" onderdeel van de Hollandsche Waterlinie.

De Heilige Joannes de Doperkerk is een rooms-katholiek kerkgebouw aan de Kruisweg in Hoofddorp in de Nederlandse provincie Noord-Holland. In 1856 werd de eerste katholieke kerk in Hoofddorp gebouwd, een houten noodkerk aan de Kruisweg. Hiernaast werd een stenen kerk gebouwd ontworpen door de Leidse architect Theo Molkenboer, die ook verantwoordelijk was voor de eerste katholieke stenen kerk van Haarlemmermeer: de Franciscus van Saleskerk in Lijnden (1859). De Joannes de Doperkerk werd ingewijd door bisschop F. van Vree op 24 mei 1860. Het houten gebouw uit 1856 werd vervolgens omgebouwd tot kosterswoning en paardenstal. In 1868 werd een mechanisch pijporgel van Rogier-Joseph Kerckhoff (1816-1873) in de kerk geplaatst. Omdat dit orgel in de 21e eeuw niet meer goed werkte is in 2001 een elektronisch orgel ervoor gezet. Omdat restauratie te duur werd bevonden is het oude orgel daarna gedemonteerd en zijn de onderdelen verkocht aan de Adelbertuskerk in Haarlem, voor de restauratie van het orgel aldaar. Het gebouwencomplex, Kruisweg 1067-1073, bestaande uit de kerk, de pastorie, het zusterhuis (van 1913) (voormalig klooster, nu parochiehuis) met hek en de kosterswoning met paardenstal (nu boekwinkel), staat op de gemeentelijke monumentenlijst van Haarlemmermeer.

Het kantongerecht Haarlemmermeer was van 1877 tot 1934 een van de kantongerechten in Nederland. Het gerecht was gevestigd in een gebouw uit 1911, ontworpen door Willem Cornelis Metzelaar.

Pax is een wijk in Hoofddorp in de provincie Noord-Holland. De naam is afkomstig van een gelijknamige boerderij. Omdat pax in het Latijn vrede betekent, kenmerken de straatnamen in de wijk zich doordat elke straat verband houdt met een vrijheidsheld, zoals Nathan Söderblom, Henri Dunant, Martin Luther King en Frank Billings Kellogg. De wijk staat in Hoofddorp bekend als een groene wijk. Een deel van de Geniedijk en het fort Hoofddorp horen bij de wijk Pax. Pax is na Graan voor Visch de tweede grote nieuwbouwwijk in Hoofddorp en het merendeel is gebouwd in de periode 1974 tot en met 1978.

De Marktpleinkerk is een protestants kerkgebouw op de hoek van Marktplein en de Hoofdweg (Oostzijde) in de plaats Hoofddorp in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De kerk is in 1927-1929 gebouwd als Gereformeerde Kerk naar ontwerp van de architect Jos de Jonge (1887-1965). Het kerkgebouw verving een kerkgebouw aan het Marktplein uit 1879. Dit werd in 1975 afgebroken. Daarvoor kwamen de Hoofddorpse gereformeerden bijeen in een gebouw aan de Concourslaan. Het gebouw is enkele keren verbouwd. In het najaar van 2006 werd het interieur van de kerk vernieuwd. Er kwam een nieuw liturgisch centrum, banken werden vervangen door stoelen, er werden nieuwe gebrandschilderde ramen geplaatst, de verlichting werd vervangen en de kerkruimte werd in heldere kleuren geschilderd.

De Kruisbrug is een duikerbrug in de Kruisweg in het centrum van Hoofddorp, de grootste plaats in de Noord-Hollandse gemeente Haarlemmermeer, en voert over de Hoofdvaart. Oorspronkelijk was het een vaste brug. Op de huidige brug bevindt zich tegenwoordig een rotonde waar het verkeer van de Kruisweg naar de Hoofdweg oostzijde kan rijden. De brug ligt vlak bij het centrum en bij het Marktplein. Aan de westzijde liggen vlak bij de brug het oude raadhuis en een hotel. Als onderdeel van het project "de Rode Loper" krijgt de brug een nieuw wegdek. Toen het oude asfalt werd verwijderd leek de brug in slechtere staat dan verwacht, maar dat bleek toch niet het geval. De naam van de brug verwijst naar de Kruisweg die daar de Hoofdvaart kruist.

Het Marktplein in Hoofddorp is het centrale plein van de grootste plaats in de Noord-Hollandse gemeente Haarlemmermeer. Het plein is gelegen ten oosten van de Kruisbrug over de Hoofdvaart. Het Marktplein ontstond na de naamswijziging van Kruisdorp in Hoofddorp in 1868 en was oorspronkelijk een plein waar markten werden gehouden onder meer een paardenmarkt. De straat achter het Marktplein heet daarom Draverslaan, omdat daar de paarden uit konden draven alvorens naar de markt te gaan. Het vroegere station aan de Haarlemmermeerspoorlijn was in de nabijheid van het plein. Het plein groeide uit tot het belangrijkste plein van Hoofddorp en was voor de gehele Haarlemmermeer van belang. Aan het plein was ook het busstation gevestigd waar streekbussen van de Maarse & Kroon, later Centraal Nederland naar alle windstreken vertrokken. Begin jaren 90 werd het busstation verplaatst naar de Melis Spaansweg en werd het Marktplein autovrij. In de omgeving van het Marktplein verschenen een groot aantal nieuwe winkels en ook ontstond er een uitgaanscentrum. Later verhuisde het busstation naar het Burgemeester van Stamplein.

Het Polderhuis is een gebouw in Hoofddorp in de Nederlandse provincie Noord-Holland waar het waterschapsbestuur van de Haarlemmermeerpolder was gevestigd. De architect was Foeke Kuipers. Van 1913 tot en met 1978 was hier het waterschap Haarlemmermeerpolder gevestigd en van 1 januari 1979 tot 1 januari 2005 was het Polderhuis het bestuurscentrum van het Waterschap Groot-Haarlemmermeer. Vanaf juni 2014 heeft Wilgenhaege, een vermogensbeheerder, het Polderhuis gehuurd van het Hoogheemraadschap van Rijnland. Het gebouw is gesitueerd aan de kruising (tegenwoordig een rotonde, het Beursplein) van de twee hoofdassen van de Haarlemmermeerpolder: De Hoofdvaart/Hoofdweg en de Kruisweg. Aan dit kruispunt liggen verder: het Oude Raadhuis (gemeentehuis van 1867 tot 1980), het voormalige Kantongerecht Haarlemmermeer en de voormalige Korenbeurs.

Marktzicht is een gemeentelijk monument dat al meer dan 150 jaar een horeca-functie heeft in de Nederlandse plaats Hoofddorp. Het staat in het midden van de Haarlemmermeerpolder aan het Marktplein, naast het Polderhuis, bij de kruising van Hoofdweg en Kruisweg.