Binnenstad (Leiden)

De burcht van Leiden is een van de oudste nog bestaande voorbeelden van een burcht in Nederland. Het bouwwerk bevindt zich midden in Leiden, op de plek waar de twee armen van de Rijn samenvloeien. Het ronde bouwwerk bevindt zich op een motte, een kunstmatige heuvel, en kan worden betreden door een zandstenen poort.

De Koornbrug (lokaal: Koornbeursbrug) is een vaste stenen boogbrug met dubbele overkapping over het water van de Nieuwe Rijn in het centrum van de Nederlandse stad Leiden. De brug verbindt de Burgsteeg met de Koornbrugsteeg.

De Hoogstraat is een winkelstraat in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden, op de plaats waar de Oude en de Nieuwe Rijn bij elkaar stromen. Deze historische plek vormde samen met de Visbrug en de Sint Jansbrug in de 12e eeuw de enige vaste oeververbinding over de Rijn tussen Utrecht en de Noordzee. (Nieuwenhuijse 2007) Achter de huizen ligt de Leidse Burcht. De straat vormt nu een belangrijke verbinding tussen de Haarlemmerstraat en de Breestraat, twee belangrijke Leidse winkelstraten, en heeft zodoende primair een winkelfunctie. De Hoogstraat is ook letterlijk een hoge straat: de straat ligt op een hoger niveau dan aangrenzende straten en is gelegen bovenop werfkelders.

De Sint-Jansbrug is een vaste stenen boog-plaatbrug in de Nederlandse stad Leiden. De brug over de Oude Rijn verbindt de Donkersteeg en de Hoogstraat met elkaar, en ligt net voor het punt waar de Oude en de Nieuwe Rijn weer samenvloeien. De Sint-Jansbrug in de huidige vorm dateert uit 1914. Sinds 1968 is de brug een rijksmonument en staat zij ingeschreven in het monumentenregister.

Gezicht Leiden is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in Leiden in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 28 april 1977. Het gebied werd op 12 augustus 1981 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 189,7 hectare. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

De Witte Steen bevindt zich in de Nederlandse stad Leiden op de Visbrug, op de grens van de parochies Sint Pancras (Hooglandse Kerk) en Sint Pieter (Pieterskerk). De steen markeerde ook het rechtsgebied van de burggraaf in de Burcht. Leiden kende vanaf het eind van de veertiende eeuw een indeling in bonnen (wijken), maar daarnaast tot de reformatie een indeling naar parochies: de parochie van Sint Pieter, van Sint Pancras en van Onze-Lieve-Vrouwe. De verschillende stadsparochies werden gemarkeerd met zeshoekige platte stenen in de bestrating: de Rode, Witte en Blauwe Steen. Hiermee werden ook de verschillende rechtsgebieden in de stad van elkaar gescheiden. Dergelijke gerechtsstenen zijn niet specifiek voor Leiden maar komen ook elders voor. Een verklaring voor de kleuren is, dat de Witte Steen de gerechtssteen van de landvorst, de graaf of de ambachtsheer zou zijn, de Rode Steen de steen van de geestelijkheid en de Blauwe Steen de gerechtsplaats van de gemeenten en poortersschappen. De huidige steen is een replica van de “witte steen” die werd aangebracht bij de grote restauratie van de Visbrug, de Hoogstraat met de kelders, en de St. Jansbrug.

De Dullebrug is een vaste fiets- en voetgangersbrug uit 1984 in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De brug over de Oude Rijn ter hoogte van de Dullebakkersteeg is gebouwd in 1981 en werd alweer in 1984 aangepast omdat de brug te steil was voor de fietsers. De doorvaarthoogte is 1,35 meter.

De Visbrug is een stenen boogbrug in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De brug verbindt beide oevers van de Nieuwe Rijn tussen de Hoogstraat en de Aalmarkt. De brug ligt net voor het punt waar de Nieuwe Rijn samenvloeit met de Oude Rijn. De laatstgenoemde rivier wordt minder dan 100 meter ten noorden van de Visbrug gekruist door de Sint Jansbrug.

Jongen met de duif in de Nederlandse stad Leiden is een monument ter nagedachtenis aan de bevrijding.

De Catharinabrug verbindt de Stille Mare met de in 2016 aangelegde Catharinasteeg over de Oude Rijn in de Nederlandse stad Leiden.

De Rode Steen bevindt zich in de Nederlandse stad Leiden in de Haarlemmerstraat ter hoogte van de Donkersteeg, op de grens van de parochies Onze-Lieve-Vrouwe (Onze-Lieve-Vrouwekerk) en Sint Pancras (Hooglandse Kerk). De schout van het ambacht Marendorp, dat in 1355 door Leiden werd geannexeerd, sprak hier recht. Leiden kende vanaf het eind van de veertiende eeuw een indeling in bonnen (wijken), maar daarnaast tot de reformatie een indeling naar parochies: de parochie van Sint Pieter, van Sint Pancras en van Onze Lieve Vrouwe. De verschillende stadsparochies werden gemarkeerd met zeshoekige platte stenen in de bestrating: de Rode, Witte en Blauwe Steen. Hiermee werden ook de verschillende rechtsgebieden in de stad van elkaar gescheiden. Dergelijke gerechtsstenen zijn niet specifiek voor Leiden maar komen ook elders voor. Een verklaring voor de kleuren is, dat de Witte Steen de gerechtssteen van de landvorst, de graaf of de ambachtsheer zou zijn, de Rode Steen de steen van de geestelijkheid en de Blauwe Steen de gerechtsplaats van de gemeenten en poortersschappen.

De Beschuitsteeg is een straat in het centrum van de Nederlandse stad Leiden. De Beschuitsteeg loopt vanaf de Nieuwstraat tot aan de Nieuwe Rijn en de Sint Sebastiaansbrug. De straat is ongeveer 90 meter lang. De steeg dankt zijn naam aan de beschuitmarkt die er in de zeventiende eeuw van het Steenschuur heen verhuisde. Daarvoor heette de steeg Hooglandse Kerktorensteeg, of kortweg Torensteeg, naar de toren van de Hooglandse Kerk waar de steeg op uitkomt. Aan de Beschuitsteeg bevindt zich het Leiden American Pilgrim Museum. Het is gevestigd in het oudste nog bestaande woonhuis van Leiden: het pand dateert van 1366. De steeg telt vijf gemeentelijke monumenten.