Pieterswijk

De Lokhorstkerk is een religieus gebouw in de Pieterswijk in de binnenstad van de stad Leiden in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De gecombineerde doopsgezinde en remonstrantse gemeenten houden er hun erediensten. Het is een rijksmonument.

De Jean Michelhof, ook wel Jan Michielshof genoemd, is een van de 35 hofjes van de Nederlandse stad Leiden. Het hofje bevindt zich in de Pieterswijk recht tegenover de Lokhorstkerk in de Pieterskerkstraat 10-12. Het hofje is in 1687 gesticht door Catharina Geschier, weduwe van Jan Michielsz.

De Binnenstad zuid is een van de 10 districten (wijken) van de Nederlandse stad Leiden. De wijk had op 1 januari 2023 8.565 inwoners.

De Diefsteeg is een steegje in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden.

De Pieterskerk is een laatgotische kerk in de Nederlandse stad Leiden. Van oudsher is het de hoofdkerk van die stad. Aan de patroonheilige, Sint-Pieter, tot wie Jezus in het Evangelie volgens Matteüs zegt "Ik zal u de sleutels geven van het Koninkrijk der hemelen (..)" heeft de stad haar wapen te danken, alsmede haar bijnaam Sleutelstad. In 1121 werd een kapel voor de graven van Holland gewijd aan de heiligen Petrus en Paulus. In haar huidige vorm kwam de Pieterskerk gedurende ongeveer 180 jaar vanaf 1390 tot stand. Het gebouw werd in 1971 als kerk buiten gebruik gesteld en in 1976 overgedragen aan een particuliere stichting. Sinds een ingrijpende restauratie, die tussen 1978 en 1982 plaatsvond, wordt de Pieterskerk voor allerlei evenementen verhuurd. Tussen 2001 en 2010 vond opnieuw een ingrijpende restauratie plaats.

Het Prins Willemraam (1933) is een gedenkraam in de Nieuwe Kerk in de Nederlandse stad Delft.

De Pieterskerkgracht is een straat en voormalige gracht in de Nederlandse stad Leiden. De straat ligt in de Pieterswijk en loopt van de Langebrug naar de Pieterskerkstraat, die uitmondt in het plein rond de Pieterskerk. Van oudsher was de Pieterskerkgracht een van de waterlopen in het oudste gedeelte van Leiden. Vanaf de Langebrug, toentertijd Vollersgracht geheten, liep de gracht door tot de Nieuwsteeg, waar hij uitmondde in de Arkegracht. Voorafgaand aan de bouw van de Pieterskerk moeten de meest zuidelijke delen al in 1388 gedempt zijn. Het gedeelte ten noorden van de kerk werd in 1611 gedempt en voorzien van een gemetseld riool. Het riool onder de tegenwoordige Pieterskerkgracht werd in de zeventiende eeuw vervangen en het stuk onder de Pieterskerkstraat in 1894. Beide gedeeltes werden in 1985 gesloopt om plaats te maken voor een moderner systeem. Aan de Pieterskerkgracht bevinden zich zeven Rijksmonumenten, op de nummers 5, 7, 9, 11, 14, 16 en 28. Pieterskerkgracht 5-7 is een voormalige gymnastiekschool met beheerderswoning. De kunstenaarsvereniging Ars Aemula Naturae is gevestigd in het zeventiende-eeuwse pand op nummer 9. Daarnaast telt de straat negen gemeentemonumenten.

De Latijnse school is een rijksmonument in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. Onder andere Rembrandt van Rijn heeft hier les gekregen. Het gebouw aan de Lokhorststraat in de Pieterswijk dateert uit 1599-1600 en is ontworpen door stadsmetselaar Jacob Dircxz. den Dubbelden en stadssteenhouwer Claes Cornelisz. van Es in moderne renaissancestijl met een hoog opgaande trapgevel met verbreding aan de rechterzijde. Het ingangspoortje is in Toscaanse stijl. De Latijnse school was de voorloper van het Stedelijk Gymnasium Leiden dat in 1883 het pand verliet. Hierna zijn er nog andere onderwijsinstellingen in het pand gevestigd geweest. In 1982 werd het pand grondig gerestaureerd door de Stichting Diogenes Leiden, die het pand sindsdien verhuurt als kantoorgebouw.

Ars Aemula Naturae (de kunst wedijvert met de natuur) is een hedendaagse kunstenaarsvereniging in de Nederlandse stad Leiden. Als voortzetting van de in 1694 door de schilders Willem van Mieris en Carel de Moor opgerichte schildersacademie is het de oudste vereniging van beeldend kunstenaars van Nederland. De vereniging heeft ruim 90 professioneel werkende leden en organiseert cursussen in verschillende disciplines van de beeldende kunst. In de eigen galerie zijn er regelmatig exposities van actueel werk van leden en niet-leden.

De Langebrug is een straat en voormalige gracht in de Nederlandse stad Leiden. De straat ligt in de Pieterswijk parallel aan de Breestraat en loopt vanaf het Rapenburg tot aan het Steenschuur.

De Waalse kerk te Leiden (Frans: Église wallonne de Leyde) is een kerkgebouw in de Breestraat in de Nederlandse stad Leiden. De Waalse kerk is gevestigd in de kapel van het voormalige Sint-Catharinagasthuis, een instelling waarvan de historie teruggaat tot 1275. In 1635 werd de kapel vergroot met een zijbeuk. Deze zijbeuk werd later weer afgescheiden en werd kosterij. In 1638 ging de kapel dienstdoen als hulpkerk van de snel groeiende Waalse gemeente (een groep hugenoten uit Frankrijk en Wallonië die om religieuze redenen naar Nederland gevlucht waren en sinds de jaren 1570 diensten in Leiden hielden), naast de Vrouwekerk die sinds 1584 als Waalse hoofdkerk dienstdeed. Tussen 1737 en 1739 werd de voorgevel van de kapel vernieuwd en bekroond met een dakruiter in barokstijl. In de 18e eeuw kromp de Waalse gemeente zodanig dat de kapel niet langer gebruikt werd, maar na de afbraak van de Vrouwekerk begin 19e eeuw werd de kapel weer als Waalse kerk in gebruik genomen. Zij is nog steeds als zodanig in dienst. In 1818 kreeg de Waalse gemeente de kapel in eigendom. De diensten worden nog steeds in het Frans gehouden. Van tijd tot tijd worden er ook andere activiteiten aangeboden in de Waalse kerk, zoals concerten. De zang wordt begeleid door het Steevens/Van Assendelft-orgel, in 1819 verplaatst vanuit de Vrouwekerk. Het werd in 1746-1748 gebouwd door Gerard Steevens, maar nadat diens werk was afgekeurd heeft orgelbouwer Pieter Assendelft het instrument in 1748-1751 aangepast. De laatste restauratie vond plaats in 2014 door Flentrop Orgelbouw. Het heeft twee manualen, 20 registers en een aangehangen pedaal. Op 21 februari 1999 werd een schilderij uit de kerk gestolen. Het ging om een portret van Catharina Geschier, dat in 1694 door een anonieme kunstenaar geschilderd werd. Het bijbehorende portret van haar echtgenoot, de koopman Jean Michel (oprichter van het Jean Michelhof in Leiden), werd ongemoeid gelaten. Sinds de jaren negentig is Erik van Bruggen koster en organist in de Waalse kerk. Sinds 2022 is dr. Richard Bennahmias de vaste predikant van de Waalse Hervormde gemeente.

Het Gravensteen is een monument aan het plein Gerecht in de Nederlandse stad Leiden. In de loop der jaren heeft het gebouw verschillende functies gehad, onder meer woning, gevangenis, boekenmagazijn en universiteitsgebouw.