4e Binnenvestgracht

Het Plantsoen is een negentiende-eeuws stadspark of plantsoen in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. Het is tevens de naam van de aanliggende straat. Het Plantsoen is een gemeentelijk monument. Het stadspark, in Engelse landschapsstijl, is gelegen op de voormalige bolwerken langs de Zoeterwoudsesingel, die in 1830 werden geslecht. Het eerste ontwerp van J.D. Zocher jr. uit 1835 werd niet uitgevoerd, maar een aansluitend, goedkoper plan van stadsarchitect Salomon van der Paauw wel. Het park werd vervolgens tussen 1835 en 1842 aangelegd. Na de sloop van de Hogewoerdsbinnenpoort maakten J.D. Zocher jr. en L.P Zocher in 1867 een ontwerp voor een plantsoenaanleg. Dit ontwerp valt echter niet op het perceel van de Plantage te projecteren. De muzieksociëteit Musis Sacrum had van 1870 tot 1929 een stuk park tot haar beschikking op een heuvel op het oostelijke bolwerk (tegenover de huidige Fruinlaan), waar zij een paviljoen, muziektent en terras had. In 1928 werd dit complex gesloopt en de heuvel afgegraven. Alleen de muziektent bleef nog staan en werd gerenoveerd, maar verdween laat in de jaren dertig ook. Aan het eind van de negentiende eeuw werd de aanliggende binnenvestgracht gedempt, waardoor bouwgrond vrijkwam voor statige herenhuizen met een tuin aan de plantsoenzijde. Voor de tuinen en een slingerende ontsluitingsweg moest een gedeelte van het park wijken. Met het dempen van het Levendaal in 1935 en de aanleg van de Plantagelaan naar de Hoge Rijndijk werd het Plantsoen van de Plantage afgesneden. Voor deze doorbraak moest ook een pand aan de Plantage gesloopt worden. Het Plantsoen heeft sinds 1867 een volière. Ook was ooit een deel van de singel ingericht als zwanen- of eendenvijver. Sinds 27 juni 2012 heeft het plantsoen weer een vijver met fontein.

De Dwars Bolwerkstraat (voorheen: Middel Bolwerkstraat) is een straatje in de Nederlandse stad Leiden. De straat loopt van de Kraaierstraat naar de Bolwerkstraat, parallel aan het Levendaal.

Het Levendaal is een weg en voormalige gracht in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De ongeveer 700 meter lange weg loopt van de Garenmarkt oostelijk tot aan het Plantsoen/Plantage waar de Plantagelaan de weg met de Hoge Rijndijk verbindt. Het Levendaal is in de periode 1386 - 1389 gegraven als vestgracht voor een nieuwe voorstad "op de hoge woerd", dat wil zeggen op een hoger gelegen stuk grond ten zuiden van de Rijn, waarvan de naam ook terugkomt in de straatnaam Hogewoerd. Waarschijnlijk volgde de nieuwe gracht het beloop van een reeds bestaande afwateringssloot. De naam Levendaal is pas ontstaan toen de vestgracht woongracht was geworden. Het is vermoedelijk een verenging van "in Levendael", dat wil zeggen de naam die toen voor dit gebied gebruikt werd. Het langste deel van de gracht werd tussen 1934 en 1936 gedempt. De Spekkenbrug werd hierbij afgebroken. Het Kort Levendaal, het stuk tussen de Garenmarkt/Steenschuur en de Korevaarstraat, werd uiteindelijk in 1962 gedempt. Aan het Levendaal waren enkele flinke fabrieken gevestigd: N.V. Koninklijke Zeep-, Eau de cologne-, en parfumeriënfabriek v/h Sanders & Co., aan de noordelijke zijde tussen Korevaarstraat en Sint Jorissteeg, en Leidsche Textielfabrieken Van Wijk, in het blok tussen Hogewoerd, Bolwerkstraat, Levendaal en Rijnstraat. In de huidige situatie is het Levendaal met uitzondering van het Kort Levendaal ingericht als doorgaande tweebaansweg met vrijliggende fietspaden.

De Fredericus en Odulfuskerk is een kerkgebouw van de Oudkatholieke Kerk aan de Zoeterwoudsesingel 49 (hoek Cronesteinkade) in de Nederlandse stad Leiden. Het gebouw is aangemerkt als rijksmonument.

De Hogewoerd is een voormalige winkelstraat in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden.

Bethlehemshof is een hofje aan het Levendaal in de Nederlandse stad Leiden. Het is gesticht in 1630 door de Leidse koopman Gerrit Frankens van Hoogmade, die ook de naam van het hofje koos. In 1701 sloten de doopsgezinden van dit hofje zich aan met het hofje De Houcksteen gelegen aan de Levendaal, maar het bestuur bleef nog gescheiden. In 1811 werd uit financiële redenen beide hofjes samengevoegd onder de naam Bethlehem. In 1897 werd het gedeelte aan de Levendaal voorzien van een eigentijdse gevel met een bovenverdieping. In 1978 werd het hofje gerestaureerd. Het hofje heeft de status rijksmonument.

De Hogewoerdsbinnenpoort is een voormalige stadspoort in de Nederlandse stad Leiden. Deze stadspoort bevond zich ten westen van de Hogewoerdsbuitenpoort. De poort werd in 1669 gebouwd op de plaats van de tijdelijke oplossing, twee kolommen met deuren ertussen, uit 1659. In 1876 werd de poort afgebroken.

De Kraaierbrug is een ophaalbrug over de Nieuwe Rijn in de Nederlandse stad Leiden, provincie Zuid-Holland. De brug is gelegen tussen de Kraaierstraat en de Nieuwe Rijn (kade). De eerste brug op deze locatie werd in de 17e eeuw gebouwd. In 1982 werd het bovengedeelte van de brug verwijderd wegens corrosie. Pas in 1984 werd de brug na een grote onderhoudsbeurt weer beweegbaar gemaakt.

De Kerkpleinbrug is een vaste stenen brug uit 1983 in de Nederlandse stad Leiden. De brug verbindt de Kerksteeg met de Oosterkerksteeg en overbrugt de Herengracht. De brug is genoemd naar het plein van de Oosterkerk die ten zuidoosten van de brug lag.

Het Tevelingshofje is een hofje in de Nederlandse stad Leiden, provincie Zuid-Holland. Het hofje is gelegen aan de gedempte 4e Binnenvestgracht. Het Tevelingshofje werd gesticht in 1655 en gebouwd in 1666, in opdracht van de Leidse kooplieden Jacob en Charles Tevel. Charles Tevel liet tijdens de pestepidemie van 1655 in zijn testament vastleggen dat Jacob na zijn dood een hofje moest bouwen met 12 huisjes voor kinderloze echtparen ouder dan 20. Jacob en zijn vrouw lieten dit later uitbreiden tot twintig huisjes. Het hofje heeft aan drie zijden straten. Om de beschikbare grond optimaal te benutten is de plattegrond licht ruitvormig. De daardoor ontstane scheefheid is overal doorgevoerd, zowel de ingangpoort, de vestibule, de vloertegels, de pomp en zelfs de putdeksels. Van de twintig huisjes zijn er vier precies op de hoeken. Die hebben hun ramen aan de straatzijde.

De Nieuwe Rijn is een 2,3 kilometer lange aftakking van de Oude Rijn in de Nederlandse stad Leiden. De Oude en de Nieuwe Rijn scheiden ten westen van Leiderdorp bij het Leidse Waardeiland en komen midden in het centrum van Leiden in gekanaliseerde vorm weer bij elkaar. Op de landpunt aan deze zijde is de stad Leiden ontstaan; de heuvel met de daarop gebouwde Burcht is nog altijd vanaf de Nieuwe én de Oude Rijn te bereiken. In de Leidse binnenstad stroomt het water ook onder de bekende Koornbrug door en vloeit het na de Visbrug weer samen met de Oude Rijn.

Het Centraal Israëlitisch Wees- en Doorgangshuis was een landelijk weeshuis voor Joodse kinderen van twee tot achttien jaar, in de Nederlandse stad Leiden. Het was gevestigd aan de Roodenburgerstraat 1a en werd op 18 juni 1929 geopend. Voordien was het gevestigd aan de Stille Rijn. De Hebreeuwse naam van het weeshuis was Machseh Lajesoumim, Toevlucht voor het Kind. Vanaf eind jaren dertig werden er ook Duitse kinderen opgenomen die na de Kristallnacht naar Nederland waren gevlucht. De directeur van het weeshuis was Nathan Italie.