Floriade 2002

Big Spotters Hill is een in 2002 gemaakte met gras begroeide heuvel in de vorm van een vierkante piramide bij Vijfhuizen in Haarlemmermeer. De heuvel ligt bij de Geniedijk en de Drie Merenweg (N205), ten zuidwesten van Vijfhuizen en ten noorden van Hoofddorp. Big Spotters Hill is 22 meter hoog en aangelegd op een kunstmatig eiland als uitzichtpunt voor de Floriade 2002 in Haarlemmermeer en is gemaakt van het zand en de aarde die vrijkwam bij het uitgraven van sloten en vijvers op het Floriadeterrein. De vorm is gebaseerd op de Piramide van Cheops in Egypte. De heuvel speelt een centrale rol in het album De fleurige Floriade uit 2001 van Suske en Wiske van Marc Verhaegen. De heuvel maakt met de nabij liggende kleinere eilandjes deel uit van het park Groene Weelde, dat wordt beheerd door het Recreatieschap Spaarnwoude. Enkele keren per jaar wordt het gebied verhuurd voor evenementen, waaronder het jaarlijkse muziekfestival Mysteryland. Op de top van de piramide was in 2002 een kunstwerk gemaakt, Ruimtetempel van Auke de Vries, dit werd echter in 2004 door een storm verwoest. In 2014 is een nieuw object geplaatst, MainPoort van Lehner Gunther.

De Groene Weelde is een recreatiegebied en park in de Haarlemmermeer in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Het gebied ligt tussen Hoofddorp, Cruquius, Vijfhuizen en het stadsdeel Schalkwijk van Haarlem en is in beheer van het Recreatieschap Spaarnwoude en is daarmee ook onderdeel van het recreatiegebied Spaarnwoude. Staatsbosbeheer is de grootste eigenaar van de gronden in dit gebied. Het park beslaat het voormalige Floriade-terrein dat ten westen van de N205, plaatselijk de Drie Merenweg genoemd, ligt. Dit terrein werd gebruikt voor de Floriade 2002. In het park liggen onder andere de Big Spotters Hill, die is aangelegd met grond die vrijkwam door afgravingen voor waterpartijen in dit park. Verder ligt ook in het zuidelijk deel het Prins Bernhardbos. Dit is een circa 40 hectare groot wandelbos. Bij de Geniedijk vindt men het Expo Haarlemmermeer waar ook Buslijn 300, ook wel de Zuidtangent genoemd, een halte heeft. De Groene Weelde is doormidden van een brug in de Geniedijk en een brug over de Drie Merenweg verbonden met de andere gebieden die het Recreatieschap in beheer heeft en is door middel van deze bruggen tevens verbonden met het oostelijk gedeelte van de voormalige Floriade, het Haarlemmermeerse Bos. Jaarlijks (in normale omstandigheden) vindt sinds 2003 eind augustus in dit natuurgebied het festival Mysteryland plaats.

Het Haarlemmermeerse Bos is een 115 hectare groot, parkachtig gebied ten noordwesten van Hoofddorp. Het bos is in de jaren 70 aangeplant waarna het in 1979 officieel voor het publiek is opengesteld en het zich tot een regionale trekpleister heeft ontwikkeld. In het bos worden regelmatig evenementen gehouden, zoals het jaarlijkse Mysteryland en Concours Hippique. In een gedeelte van het bos heeft in 2002 de Floriade plaatsgevonden, waardoor dit gedeelte dus een tijd was afgesloten en tijdens de Floriade enkel toegankelijk met een toegangskaart. Er zijn nog enkele overblijfsels van de Floriade 2002 aanwezig in het bos zoals het Haarlemmermeerpaviljoen, expogebouw en de Big Spotters Hill.

Station Vijfhuizen is een voormalig spoorwegstation aan de spoorlijn Aalsmeer - Haarlem. Het station, van het Standaardtype HESM, werd geopend op 2 augustus 1912 en gesloten op 1 januari 1936. Het stationsgebouw werd in 1911 gebouwd. Het is na de sluiting ingericht als woonhuis. Bij het station behoorden dubbele wachterswoning, genummerd 10A en 10B en brugwachterswoning 11. Deze zijn in 1911-1912 gebouwd. De dubbele wachterswoning 10A en 10B is nog bewoond, de brugwachterswoning is in januari 2014 gesloopt.

Het Fort bij Vijfhuizen is een fort van de Stelling van Amsterdam. Het is gelegen bij Vijfhuizen aan de westrand van de Haarlemmermeer tussen Haarlem en Hoofddorp. De Stelling van Amsterdam was een verdedigingslinie, gelegen op 10 tot 15 kilometer rond het centrum van Amsterdam. De stelling is 135 kilometer lang, bevat 42 forten en is aangelegd van 1880 tot 1920. Kort na 1950 raakte het fort in onbruik als verdedigingswerk. Primair was de Stelling van Amsterdam een waterlinie. In geval van vijandelijkheden zouden grote delen van het gebied rond Amsterdam onder water worden gezet. De vijand zou dan niet kunnen oprukken. Amsterdam zou fungeren als een zogenaamd nationaal reduit, oftewel als het laatste bastion van Nederland. De aanleg van de Stelling van Amsterdam werd geregeld in de Vestingwet van 1874. Vanaf het fort loopt de Geniedijk Haarlemmermeer dwars door de Haarlemmermeerpolder. Deze dijk maakte het mogelijk het zuidelijk deel van de polder onder water te zetten terwijl het noordelijk deel voedsel voor Amsterdam kon blijven produceren. Buiten de ring van de Stelling van Amsterdam werden grote gebieden onder water gezet. Deze ring van polders, wallen en sluizen zorgde voor een waterlinie. Deze waterlinie was ongeveer 50 cm diep. Te diep voor paard en wagens en de eerste auto's, maar diep genoeg om hekjes en andere obstakels niet te zien. Te ondiep om er met boten door heen te varen. Het fort is gelegen aan de rand van het oude Haarlemmermeer. Het terrein van het fort en het voorterrein zou droog blijven staan. De forten van de Stelling van Amsterdam werden gesitueerd op plaatsen waar de waterlinie wordt doorkruist door dijken, wegen of spoorlijnen. Op die plaatsen zou de oprukkende vijand niet door het water worden tegengehouden, zodat hij op deze plekken onder vuur genomen moest kunnen worden. In het militaire jargon stonden deze wegen etc. bekend als accessen. Omdat bij het Fort bij Vijfhuizen het gebied dat droog zou blijven staan vrij breed is heeft men een dubbele slotgracht aangebracht Het fort heeft nog een prachtig gerestaureerde Genieloods uit 1897. Dit is de laatste nog bestaande metalen Genieloods van de Stelling van Amsterdam. De loods diende voor opslag van kanonnen, die elders in de Stelling gebruikt konden worden. Als de vijand aanviel, en de stelling in gereedheid gebracht moest worden, moest de Genieloods worden afgebroken. Daarom is de loods demontabel gemaakt. Het fort bij Vijfhuizen was de proeftuin voor de oorspronkelijke beplanting. Mede daarom was hier de Militaire Boomkwekerij gevestigd. Het doel was het kweken van bomen (en struiken) om te gebruiken op en bij de forten. Het fortcomplex is in 2002 gerestaureerd naar het restauratie-herbestemmingsplan van architect Jan Boot (1960).

EXPO Greater Amsterdam, tot midden juni 2022 Expo Haarlemmermeer is onderdeel van vrijetijdsconcern Libéma en in 2002 Floriade-gebouw of dak van Nuon genoemd, is een expositiegebouw met bijhorend terrein bij Vijfhuizen. Het glazen expogebouw werd tijdens de Floriade 2002 opgericht. De tentoonstellingsruimte heeft een oppervlakte van 26.000 m² en beschikt binnen over een auditorium.

Zuidschalkwijk, oorspronkelijk: Zuid-Schalkwijk, Vijfhuizen en Nieuwerkerk aan de Drecht, is de naam van een ambachtsheerlijkheid ten zuidoosten van Haarlem. Het ambacht maakte deel uit van het baljuwschap Kennemerland. Nadat Nieuwerkerk in de loop van de 17e eeuw stapsgewijs door het Haarlemmermeer was verzwolgen, werd de bestuurszetel verplaatst van Nieuwerkerk naar Zuidschalkwijk. Verder bestond de ambachtsheerlijkheid uit de Verenigde Groote en Kleine Polders met de buurtschap Zuid-Schalkwijk en de Vijfhuizerpolder met de buurtschap Vijfhuizen. Nadat Nederland in 1810 deel was gaan uitmaken van het keizerrijk Frankrijk werden per 1 januari 1812 Haarlemmerliede, Hof Ambacht, Houtrijk, Polanen en Zuidschalkwijk bij Spaarnwoude gevoegd. Na de verdrijving van de Fransen en de stichting van het koninkrijk der Nederlanden werden de meeste Franse hervormingen tenietgedaan. Per 1 mei 1817 werd Zuid-Schalkwijk weer zelfstandig. Nieuwerkerk maakte nog altijd deel uit van de gemeente. Nadat op 16 november 1855 de gemeente Haarlemmermeer was gevormd, met de Ringvaart als grens, werd het gebied van Zuidschalkwijk en Vijfhuizen wat kleiner en van Nieuwerkerk bleef vrijwel niets over. Het restant ging op 27 juni 1863 op in Haarlemmerliede en Spaarnwoude. Bij wet van 19 april 1868 werd het laatste stukje Nieuwerkerk bij de gemeente Sloten gevoegd. |Een eeuw later, op 1 oktober 1963 werd dat deel overgedragen aan de gemeente Haarlem. In het vroeger geheel landelijke gebied van de voormalige ambachtsheerlijkheid liggen hedendaags: Een deel van het stadsdeel Schalkwijk, waaronder Meerwijk en Molenwijk. De buurtschap Zuid-Schalkwijk. De buurtschap Vijfhuizen Het dorp Vijfhuizen. Het oorspronkelijke Vijfhuizen lag aan de rand van het Haarlemmermeer, toen dat nog een meer was. Voor de inpoldering van het meer werd tussen 1840 en 1848 een ringdijk aangelegd en daarbuiten een Ringvaart die de gemeente doorsneden. De huizen in Vijfhuizen werden daardoor gescheiden van de Vijfhuizer Molen.

De vóórstelling bij Vijfhuizen was een verdedigingswerk langs de Cruquiusdijk bij Vijfhuizen als extra loopgravenstelling voor Fort bij Vijfhuizen. Het maakte deel uit van de Stelling van Amsterdam. De voorstelling bestaat uit 20 kleine bunkers verspreid over het terrein met aan de hoeken van het terrein extra posten voor zwaar geschut. Aan de voor- en achterzijde loopt een sloot, aan de voorzijde is de oever gekarteld. Tegenwoordig is de voorstelling opgenomen op de werelderfgoedlijst van de Stelling van Amsterdam en een provinciaal monument. Het is onderdeel van het golfterrein van de Haarlemmermeersche Golfclub.

Het Historisch Museum Haarlemmermeer presenteert de geschiedenis van de Nederlandse droogmakerij Haarlemmermeer vanaf de droogmaking in 1852. Het museum bestaat sinds 1992 en bevindt zich in het monumentale gebouw Mentzhoeve in de Noord-Hollandse plaats Hoofddorp. Behalve een interactieve presentatie biedt het museum tijdelijke tentoonstellingen, evenementen en educatieve projecten voor alle leeftijden.

Het Floriaduct is een aquaduct in Noord-Holland. Het is in 2001 aangelegd en in gebruik als een busbaan dat onderdeel is van de destijds zogeheten Zuidtangent. Het aquaduct loopt onder de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder door en verbindt Vijfhuizen in Haarlemmermeer met Schalkwijk in Haarlem. Het Floriaduct werd in juli 2001 geopend. In de Haarlemmermeer ligt het aquaduct dicht bij de Geniedijk en het Fort bij Vijfhuizen die onderdeel zijn van de Stelling van Amsterdam. Door de tunnel rijden bussen van de R-netlijn 300, met als route: Haarlem - Vijfhuizen - Hoofddorp - Schiphol - Amstelveen - Amsterdam-Zuidoost (Station Bijlmer ArenA). Tevens maakt de bijbehorende nachtbus N30 gebruik van het aquaduct.

Het Batterij aan de IJweg was een versterking van de Stelling van Amsterdam tussen Fort bij Hoofddorp en Fort bij Vijfhuizen op de Geniedijk Haarlemmermeer ter hoogte van de acces IJweg. Het fort is voor een groot deel afgebroken. Een kruitmagazijn is onder een aarden heuvel nog aanwezig. Boven op de heuvel staat sinds 1978 het beeldwerk De Verrekijker. De geniedijk en de Batterij maakten in 2002 onderdeel uit van de Floriade.

De Kleine Molen of De Hommel is een in 1879 gebouwde poldermolen aan de Hommeldijk 20 in Haarlem. De Hommel bemaalde de Vereenigde Groote en Kleine polders. De molen is een rietgedekte achtkantige molen van het type grondzeiler met een Oudhollands wiekenkruis. Hij is uitgerust met een vijzel, waarmee tot 1944 de polder werd bemalen. In dat jaar werd op last van de Duitse bezetter de polder onder water gezet. Na de oorlog is de Kleine Molen de behuizing voor een elektrisch gemaal geworden. In 1963/4 werd de molen opgeknapt, maar op 31 maart 1967 sloeg de bliksem in en brandde de molen uit. In 1972 en 1991 is de molen gerestaureerd, waarbij het verkoolde houten achtkant grotendeels is behouden. De Kleine Molen is te bezoeken wanneer deze draait.