Rijksbeschermd gezicht Vianen

Het stadhuis of raadhuis is een stadhuisgebouw gelegen aan de Voorstraat in de plaats Vianen in de Nederlandse provincie Utrecht. Het uit de 15e eeuw stammende gebouw is door de tijd heen veelvuldig verbouwd en uitgebreid, maar de voorgevel is bij de restauratie in 1960 grotendeels gereconstrueerd. Het pand is één van de drie bezoekadressen van de in 2019 gevormde gemeente Vijfheerenlanden.

Kasteel Batestein (ook wel Batenstein) was een kasteel aan de rivier de Lek gelegen in het stadje Vianen, sinds 2002 in de provincie Utrecht, daarvoor in Zuid-Holland. Van het in 1696 afgebrande en daarna gesloopte kasteel resteert de Hofpoort. Nu vormt deze poort de verbinding tussen de Lekdijk (hier Langendijk geheten) en de Voorstraat in het centrum van Vianen. Het kasteel vormde vanaf eind 14e eeuw het hoofdverblijf van de heren van Brederode, nadat ze dit via huwelijk verkregen hadden. De oorspronkelijke stichter is Gijsbert van Vianen. In 1414 trouwt zijn kleindochter Johanna van Vianen met heer Walraven I van Brederode en blijft daar tot 1417 wonen. Daarna gaat het kasteel over in de handen van de Brederodes. Op Batestein kwamen in 1565, aan de vooravond van de Nederlandse Opstand, Willem van Oranje, Hendrik van Brederode en andere opstandelingenleiders regelmatig bijeen. Johan Wolfert van Brederode herstelde het vervallen kasteel rond 1630 en legde grote siertuinen aan richting de rivier de Lek, welke siertuin geïnspireerd werd op die van prins Maurits in de Haagse Buitenhof. Er zijn meerdere afbeeldingen van, zodat goed bekend is hoe het eruit heeft gezien, onder andere op een schilderij van Jan van Goyen uit 1624.

Het Stedelijk Museum Vianen is een museum in de stad Vianen in de Nederlandse provincie Utrecht. Het museum is gevestigd in een rooms-katholieke schuilkerk uit de 17e eeuw. In 2022 won het museum de Utrechtse Erfgoedprijs. In het museum worden verschillende thema's belicht, zoals waterbeheer, vrijheid en tolerantie (Hendrik van Brederode). Het Stedelijk Museum Vianen bezit ook een serie portretten van het Huis Brederode. Er worden bodemvondsten tentoongesteld vanaf de Romeinse tot de Napoleontische tijd. In het museum worden ook tijdelijke tentoonstellingen georganiseerd (Beatrix in beeld, Herman Brood, kattenschilderijen, schilders langs Lek en Linge). Sinds 2024 is de VVV ook in het museum gevestigd.

De Onze-Lieve-Vrouw-ten-Hemelopnemingkerk is een rooms-katholieke parochiekerk in de Nederlandse plaats Vianen. De monumentale kerk uit 1879 is ontworpen door Alfred Tepe en verving een oudere schuilkerk op dezelfde plek. Sinds 1 januari 2011 maakt de kerk deel uit van de Heilige Drie-eenheidparochie waar ook Everdingen en Leerdam onder vallen.

De watertoren in Vianen is gebouwd in 1909. De watertoren werd ontworpen door Roelof Kuipers. Het betreft de oudste Nederlandse watertoren met een open draagconstructie vervaardigd uit gewapend beton. De toren heeft een hoogte van 26,3 meter en één waterreservoir met een inhoud van 100 m³. De eigenaar van de watertoren is het waterleidingbedrijf Oasen. De watertoren is niet meer in bedrijf.

De keermuur in de Nederlandse stad Vianen is een 17e-eeuwse keermuur, die wordt beschermd als rijksmonument.

Op de Bol is een voormalig kasteel bij Vianen in de Nederlandse provincie Utrecht. In 1271 wordt Op de Bol genoemd als residentie van de heren van Vianen. Nadat Gijsbert van Vianen Batestein had laten bouwen werd Op de Bol al voor 1372 weer afgebroken.

De Grote sluis Vianen is een schutsluis tussen de Lek en het Merwedekanaal bezuiden de Lek, te Vianen in de Nederlandse provincie Utrecht. De vaarweg is CEMT-klasse IV. De maximaal toegestane afmetingen zijn (L × B × D) 100 × 10,5 × 2,8 meter. De sluis heeft twee achter elkaar gelegen schutkolken van 120 m lengte, wijdte 11,8 m, kolkbreedte 23,6 m, diepte buitendrempel NAP –3,6 m, diepte midden- en binnendrempel KP –3,6 meter. Er is een dubbele ophaalbrug - de Hoge brug - over het buitenhoofd, hoogte in gesloten stand NAP +6,7 m, met een doorvaartbreedte van 11,8 meter. Over het binnenhoofd ligt de Julianabrug, een ophaalbrug, hoogte in gesloten stand KP +3,6 meter, met een doorvaartbreedte van 11,8 meter. De sluis en bruggen kunnen via de marifoon worden aangeroepen op VHF-kanaal 22. Er wordt geen brug- of sluisgeld geheven. In het bedieningshuis van de sluis is ook de Centrale post van de bediening van een deel van de bruggen in het Merwedekanaal gevestigd. Na de Bazelbrug (~12 km naar het zuidwesten) neemt de Bedieningscentrale Gorinchem Grote Merwedesluis Gorinchem de bediening over.

Het grafmonument van Jan Blanken op de begraafplaats aan de Sparrendreef in de Nederlandse stad Vianen is een 19e-eeuws grafmonument, dat wordt beschermd als rijksmonument.

De Oude Sluis of Vaartse sluis is een dubbele schutsluis in het Nederlandse Vreeswijk, in vroegere tijden een belangrijke plaats in de binnenvaart. De sluis verbindt de rivier de Lek met de Vaartsche Rijn. Vanaf de 1373 bevonden zich op en rond deze locatie meerdere voorgangers. Het is daarmee een van de oudste plekken met een schutsluis in Nederland. Tussen 1821 en 1824 is de huidige sluis aangelegd naar ontwerp van de waterbouwkundig ingenieur Jan Blanken. De sluis is een rijksmonument evenals de nabijgelegen sluiswachterswoning en een of meer balkenloodsen. Ten westen ligt de Koninginnensluis die eind 19e eeuw is gebouwd om de Oude Sluis te ontlasten. Tussen de Oude Sluis met ten oosten ervan Fort Vreeswijk ligt ook nog de Rijkshulpschutsluis uit 1817.

Gezicht Vreeswijk is een van rijkswege beschermd dorpsgezicht in het Nieuwegeinse Vreeswijk in de Nederlandse provincie Utrecht. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 3 hectare en ligt in de oude kern van Vreeswijk. Centraal erin bevindt zich de Oude Sluis (of Vaartse sluis) en daarnaast de aan weerszijden gelegen bebouwing inclusief het deel ter hoogte van de Nederlands Hervormde kerk aan de Molenstraat. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 21 november 1962. Het gebied werd op 4 augustus 1966 definitief aangewezen. Een jaar later volgde de aanwijzing van het Rijksbeschermd gezicht Vreeswijk Uitbreiding. Hiermee werd het beschermd gebied vooral uitgebreid tot aan de Oranjestraat in het noorden en Fort Vreeswijk in het oosten. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

Vianen () is een stad en voormalige gemeente in de gemeente Vijfheerenlanden, in de Nederlandse provincie Utrecht. Met ruim 16.500 inwoners (1 januari 2021) is Vianen naar inwonertal de op een na grootste woonplaats binnen de gemeente Vijfheerenlanden.