Theater aan het Vrijthof

Het Generaalshuis, oorspronkelijk huis De Ceuleneer genaamd, is een groot huis (hôtel particulier of stadspaleis) aan de noordzijde van het Vrijthof in de Nederlandse stad Maastricht. Het gebouw bevindt zich op een historisch belangrijke plek, waar waarschijnlijk een vroeg-middeleeuwse palts heeft gestaan. Het Generaalshuis werd begin 19e eeuw gebouwd in neoclassicistische stijl, op de fundamenten van de kapel van het kort daarvoor opgeheven Wittevrouwenklooster. Enkele kalkstenen kelderbogen van dit klooster zijn nog altijd zichtbaar in de foyer van het Theater aan het Vrijthof, dat sinds 1992 gebruikmaakt van het gebouw.

Het Wittevrouwenklooster was een klooster voor vrouwelijke religieuzen in de Nederlandse stad Maastricht. Het tussen 1230 en 1250 gestichte klooster van magdalenerinnen aan het Vrijthof was een der oudste in Maastricht. In de kloosterkapel werd de Zwarte Christus vereerd. Volgens het laat-middeleeuwse mirakelspel Mariken van Nieumeghen zou de hoofdpersoon Mariken de laatste vijfentwintig jaren van haar leven in dit klooster hebben doorgebracht. Van het in 1796 opgeheven klooster zijn alleen enkele muurfragmenten bewaard gebleven in het souterrain van het Theater aan het Vrijthof.

De Groote Sociëteit, sinds 1985 officieel Groote Sociëteit en D'Eglantier, voorheen Groote Sociëteit en Æmulatie (Frans: La Grande Société de Maestricht), is een sociëteit die in 1760 werd opgericht in de Nederlandse stad Maastricht. Oorspronkelijk bedoeld als herensociëteit voor officieren van het garnizoen en leden van de gegoede burgerstand, is het karakter van de vereniging in de loop van de twintigste eeuw geleidelijk veranderd, hoewel een zekere exclusiviteit is blijven bestaan. Het gebouw aan het Vrijthof is sinds 1966 een rijksmonument.

Hotel Du Casque, ook Hotel du Casque, officieel Amrâth Hotel Du Casque, is een hotel in het centrum van de Nederlandse stad Maastricht. Het deels aan de Helmstraat, deels aan het Vrijthof gelegen viersterrenhotel is eigendom van de Amrâth Groep. De al in de middeleeuwen vermelde herberg Den Helm werd diverse malen ver- en herbouwd. Het huidige hotel dateert grotendeels uit 1931-1933 en is opgetrokken in een bouwstijl verwant aan het nieuwe bouwen met art deco-elementen in het interieur. Het gebouw is sinds 1997 een rijksmonument.

De Grote Gracht (Maastrichts: Groete Grach) is een straat in het centrum van Maastricht. De licht hellende straat werd mogelijk in de 16e eeuw aangelegd, deels op de gedempte singelgracht. De Grote Gracht vormt de scheiding tussen de centrumbuurten Binnenstad en Statenkwartier. Het is een gemengde winkelstraat, waaraan een groot aantal monumentale huizen en enkele kloosters, stadspaleizen en scholencomplexen liggen.

Het Vrijthof (Maastrichts: de Vriethof) is een plein in de binnenstad van Maastricht. Het is het grootste plein in het centrum van de Limburgse hoofdstad. Het plein is vooral bekend vanwege de vele monumenten – waaronder een voor Nederland unieke, nog bestaande 'kerkentweeling', diverse culturele voorzieningen, een reeks jaarlijks terugkerende evenementen en de vele caféterrassen. De geschiedenis van het Vrijthof is door het onafgebroken gebruik sinds de Romeinse tijd uniek in Nederland.

De Koningskapel was een laatgotische kapel aan het Vrijthof in de Nederlandse stad Maastricht. De in 1478 ingewijde kapel was een stichting van de Franse koningen Karel VII en Lodewijk XI, waarschijnlijk in verband met een miraculeuze genezing. Het aan drie zijden vrijliggende bouwwerk van mergelsteen was onderdeel van de Sint-Servaaskerk en had binnen die kerk een aantal specifieke functies, aanvankelijk vooral gericht op Franse pelgrims. Begin negentiende eeuw werd de kapel grotendeels gesloopt.

Het Keizer Karelplein is een plein in het centrum van de Nederlandse stad Maastricht, dat genoemd is naar Karel de Grote. Aan het plein liggen 9 rijksmonumenten, waarvan de Sint-Servaasbasiliek het belangrijkste is.

De Dubbelkapel, vroeger aangeduid als antiqua capella, kapittelhuis of stiftskapel, is een romaanse dubbelkapel met twee gescheiden verdiepingen in het Sint-Servaascomplex in de Nederlandse stad Maastricht. Het bouwwerk uit de elfde eeuw heeft in de loop der tijden diverse functies gehad en is tegenwoordig de huisvesting van de Schatkamer van de Sint-Servaasbasiliek. De beneden- en bovenkapel met aangrenzende ruimtes zijn uitsluitend toegankelijk vanuit de oostgang van de kruisgang van de Sint-Servaasbasiliek.

Noodkist is de populaire benaming van het twaalfde-eeuwse reliekschrijn van Sint-Servaas, dat zich in de Sint-Servaasbasiliek in de Nederlandse stad Maastricht bevindt. De naam 'Noodkist' dankt het schrijn aan het gebruik om de kist in tijden van nood in processie door de stad te dragen. De Noodkist en de vier bijbehorende Brusselse pendanten behoren tot de belangrijkste voorwerpen van middeleeuwse edelsmeedkunst in de Lage Landen.

Het Stedelijk Lyceum was een scholengemeenschap voor voortgezet onderwijs in de Nederlandse stad Maastricht. Het "Stedelijk" en zijn voorgangers was van 1800 tot 1968 gevestigd op het terrein van het Dominicanenklooster aan de Helmstraat in het centrum van de stad. De school vond zijn oorsprong in de Franse Tijd in de École centrale (1797-1802), een semi-academische opleiding, die al na enkele jaren werd omgevormd in een middelbare school, de École secondaire (1804-1810). De school werd daarna aangeduid als Collège Maastricht (1810-1817) en Koninklijk Atheneum (1817-1864). In 1960 gingen het Stedelijk Gymnasium en de Gemeentelijke HBS (beide 1864-1960) samen met de nieuw opgerichte mms, waarmee het Stedelijk Lyceum en MMS ontstond, dat na verdere fusies opging in het nog bestaande Bonnefanten College.

De vroegchristelijke grafstenen in de Sint-Servaasbasiliek zijn een vijftal grafstenen met inscripties uit de vroegchristelijke periode in de Sint-Servaasbasiliek in de Nederlandse stad Maastricht. Vier van de vijf grafstenen bevinden zich tegenwoordig in het lapidarium van de kerk in de oostcrypte; één steen is ingemetseld in het westwerk van de kerk. De grafmonumenten uit de vijfde en zesde eeuw zijn, samen met Maastrichtse aardewerkfragmenten met christelijke symbolen, de oudste tastbare bewijzen van christendom in Nederland.