Havenwijk-Zuid

De Waardgracht is een gracht in de Zuid-Hollandse stad Leiden. De gracht ligt tussen de Zuidsingel in het noorden en de Nieuwe Rijn in het zuiden. De gracht is genoemd naar het Waardeiland, waar de gracht op ligt. Er zijn vier bruggen over de Waardgracht. De Waardgracht maakt deel uit van de stadsuitbreiding van Leiden van 1658. Dit gebied kende de hoogste bevolkingsdichtheid van Leiden en de bebouwing bestond voornamelijk uit kleine woningen. In de jaren zeventig en tachtig van de 20e eeuw werden in het kader van de stadsvernieuwing de meeste panden langs de gracht afgebroken om plaats te maken voor nieuwbouwwoningen. In 2008 werd een grote renovatie in de wijk afgerond. Deze grootschalige renovatie was het resultaat van een langdurig proces dat eind jaren negentig startte en dat aanvankelijk uitging van sloop. Parallel aan de Waardgracht loopt in het westen de Oranjegracht en in het oosten de gedeeltelijk gedempte binnenvestgracht. Het zuidelijk gedeelte van de gracht richting de Nieuwe Rijn is gedempt en ligt onder een bejaardenhuis.

De Oranjegracht is een gracht en straat in de Nederlandse stad Leiden, provincie Zuid-Holland. De gracht ligt tussen de Zuidsingel in het noorden en de Nieuwe Rijn in het zuiden. Parallel aan de Oranjegracht loopt in het westen de Herengracht en in het oosten de Waardgracht.

De Zuidsingelbrug is een vaste gemetselde boogbrug in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De brug verbindt de Oranjegracht en de Zuidsingel.

De Zuidsingel is een gracht in de Zuid-Hollandse stad Leiden. De gracht loopt van west naar oost tussen de Herengracht en de 4e Binnenvestgracht/Binnenoostsingel.

De Wijnbrug is een vaste gemetselde boogbrug in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De brug loopt over de Zuidsingel en verbindt de Herengracht met de Kalvermarkt. De naam had waarschijnlijk verband met de stadsherberg aan de Kalvermarkt of de wijnkoperij.

Het Huis ter Waard of Huis te(n) Waarde was een kasteel in de Nederlandse stad Leiden, provincie Zuid-Holland. Het kasteel lag in de middeleeuwen in de Waard, ten oosten van de burcht van Leiden en nog in het ambacht Leiderdorp. Deze Waard was de woonplaats van de familie Uten Waerde, die het gebied in leen hield van de graaf van Holland. Dit leen werd onder andere in 1281 vermeld. In 1294 werd ridder Daniel uten Waerde als leenman genoemd in een handvest van graaf Floris V. In dit handvest werd een deel van de Waard uit het leenverband gehaald ten behoeve van de stadsuitbreiding van Leiden. Het kasteel stond in het resterende deel van de Waard en bleef ook nu buiten de stadsmuren staan. In 1355 zou de Hollandse graaf het kasteel hebben gekocht. Tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten in 1420 werd het kasteel belegerd en verwoest door Jan van Beieren. Het baksteenpuin werd in 1426 hergebruikt ten behoeve van de Witte Poort. De exacte locatie van het kasteel is onbekend.

De Herenbrug is een vaste boog- en plaatbrug over de Herengracht in de Nederlandse stad Leiden, provincie Zuid-Holland. De eerste brug op deze locatie werd in 1659 gebouwd en had drie bogen. De middelboog is door een ijzeren overspanning vervangen. De huidige brug dateert uit 1979. Onder de brug loopt de Nieuwe Rijn en de brug verbindt de Herengracht die aan weerskanten van de oevers loopt. Het water ten zuiden van de brug heet ook Nieuwe Rijn. De brug is een rijksmonument en is ingeschreven onder nummer 25672 in het monumentenregister met als omschrijving 3 bogige brug met zandsteenblokken, middenboog door ijzeren overspanning vervangen 1659.

De Herengracht is een gracht en een straat in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De gracht vormt een directe noord-zuidverbinding tussen de Oude en de Nieuwe Rijn. De Herengracht was de voornaamste straat en gracht in de stadsuitbreiding van 1659. Voorheen was de gracht onderdeel van de oostelijke vestgracht die verder ongeveer over de huidige Spilsteeg en Geregracht liep. Aan de breedte, de hoge driebogige bruggen en de statige panden is het belang van de gracht af te lezen.

Het Katoenpark is een park in de Nederlandse stad Leiden. Het is genoemd naar de Leidse Katoenmaatschappij, die hier van 1836 tot 1936 gevestigd was. Het park is gelegen langs de Zijlsingel bij de Oosterkerkstraat. Het park bestaat sinds de aanleg van speeltuin "De Doorbraak" in het voorjaar van 1997 alleen nog uit een voetpad langs de singel voorzien van twee rijen kastanjes.

De Haven is een kleine binnenhaven en straat in de oostelijke binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De haven is onderdeel van de Oude Rijn en is gelegen tussen de Herensingel/Zijlsingel in het oosten en de (Oude) Herengracht in het westen, waarvan hij wordt gescheiden door de Grote en de Kleine Havenbrug. De straat Haven ligt aan de noordzijde van het water, tussen het Havenplein en de Zijlpoort. Hier ligt ook de passantenhaven; De straat aan de zuidzijde heet Havenkade. Het Galgewater is de westelijke binnenhaven van Leiden.

De Lourisbrug is een vaste stenen driebogige boogbrug met zandstenen blokken over de Herengracht in de Nederlandse stad Leiden. Over de brug loopt de Groenesteeg en aan weerskanten van de gracht loopt de Herengracht.

De Kleine Havenbrug is een voetgangers- en fietsersbrug over de Oude Rijn in de Nederlandse stad Leiden. De brug bevindt zich op de plek waar de Oude Rijn de Herengracht kruist. Tegenover de draaibrug, aan de andere zijde van de Herengracht, ligt de Scheluwbrug, de enige andere draaibrug binnen de Leidse singels. De naam van de brug verwijst naar de Leidse Haven. Sinds 1981 staat de brug als rijksmonument ingeschreven in het monumentenregister. De huidige brug dateert van 1991. De eerste brug op deze locatie werd in 1593 gebouwd. De brug wordt alleen op telefonische afspraak bedient. De brug is aan de havenzijde voorzien van een fabrieksplaat "Kon.Ned.Grofsmederij 1870 Leiden". De brug heeft een houten wegdek en eenvoudig versierde brugleuningen.