De zijworm

De drie vergulde Acoleyen is een winkelwoonhuis op de Markt in de plaats Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het rijksmonument komt uit in 1903. Het gebouw is in iets gewijzigde vorm gebouwd naar ontwerp van architect C.J.L. Kersbergen uit 1899, in neorenaissancestijl. In het pand was een mantelmagazijn gevestigd. De pui dateert uit 1912, toen het pand bij het links belendende pand werd getrokken. Het pand maakt onderdeel uit van de aaneengesloten gevelwand van de Markt en behoort samen met het belendende pand Markt 21 tot een complex winkelwoonhuizen aan de Markt.

Het Stadsboterhuis is een gebouw aan de markt van Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland, waar vroeger de echte Delftse boter werd verhandeld. Het is een beschermd rijksmonument. Het pand heeft een bakstenen lijstgevel met aan de Marktzijde voorzien van brede middenrisaliet.

De Waag in Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland, is een gebouw achter het stadhuis aan de westkant van de Markt. De voorzijde wordt bekroond door een bakstenen lijstgevel. De achterzijde grenst aan de Wijnhaven. De Waag werd vermoedelijk pas na de stadsbrand van 1536 gebouwd. Op de gevel staat het jaartal 1770. Tot 1960 bleef de waag in gebruik. Daarna deed het pand onder meer dienst als theater. Sinds 1999 is het gebouw in gebruik als horecagelegenheid (Stadscafé De Waag). Dit café was het eerste café in Nederland dat Bitcoin accepteerde.

Het Gulden Tonneke is een rijksmonument in het centrum van de Zuid-Hollandse stad Delft. Het hoekhuis heeft als adressen Wijnhaven 16 en Boterbrug 17. Het in oorsprong middeleeuwse pand is na de stadsbrand van 1536 in een nieuwe gedaante herbouwd. Mogelijk werd de vlakke top in de 17e eeuw opnieuw opgemetseld. De originele gotische, natuurstenen pui is uniek in Nederland en werd wellicht ontworpen door een lid van het Brabantse bouwmeestersgeslacht Keldermans. Het pand is sinds 1925 eigendom van de Vereniging Hendrick de Keyser. Het pand staat model voor het KLM-huisje nummer 34.

Het stadhuis van Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland, staat aan de Markt tegenover de Nieuwe Kerk. De eerste bouw van het stadhuis dateert van 1200. In 1400 werd het her- of verbouwd. Het gebouw overleefde de grote stadsbrand van 1536, maar op 4 maart 1618 brandde het stadhuis af. Daarna werd het naar een ontwerp van Hendrick de Keyser in 1618-1620 herbouwd rondom het oudste gebouw dat Delft tegenwoordig nog heeft: een belfort genaamd het Oude Steen. In de loop der tijd werd het stadhuis aangepast. Daarbij moest de dubbele trap naar de hoofdingang wijken, werd de hoofdingang ten koste van twee vensters verbreed, en verdwenen de luiken en de glas-in-loodramen. In de twintigste eeuw werd het stadhuis gerestaureerd onder leiding van architect Jo Kruger, en is nu weer in de staat van het ontwerp van Hendrick de Keyser. Het stadhuis is een voorbeeld van de Hollandse renaissancestijl.

Delft is een stad en gemeente in Zuid-Holland in Nederland, gelegen aan de Schie, tussen Den Haag en Rotterdam. Op 1 januari 2024 telde de gemeente Delft 109.573 inwoners. Delft is de hoofdplaats van het hoogheemraadschap Delfland. De gemeente maakt deel uit van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Delft is een van de oudste steden van Nederland, die al in 1246 stadsrechten kreeg door graaf Willem II. Ondanks een grote stadsbrand in 1536 was Delft tegen het einde van de zestiende eeuw een van de belangrijkste steden van de Republiek. Binnen de geschiedenis van Nederland is Delft vooral bekend doordat Willem van Oranje er vanaf 1572 heeft geresideerd en er in 1584 werd vermoord. De Oranjes worden sindsdien traditioneel in Delft bijgezet. De bijnaam van Delft is de Prinsenstad. De patroonheilige van de stad is Hippolytus van Rome. Delft is een belangrijke toeristische trekpleister dankzij de historische binnenstad met vele grachten. Delft ontwikkelde zich in de 19e eeuw tot industriestad en profileert zich tegenwoordig, met de aanwezigheid van een Technische Universiteit en de onderzoeksinstituten TNO en Deltares, vooral als Delft Kennisstad met als slagzin Creating History. Het wetenschappelijk onderwijs in Delft onderscheidt zich door het ingenieurswezen, innovatie, bouwkunde en civiele techniek. Wetenschappers als Antoni van Leeuwenhoek en Martinus Beijerinck waren werkzaam in Delft, waardoor de stad een rol heeft gespeeld in de geschiedenis van de microbiologie.

De Génestetkerk is een Remonstrantse kerk uit 1896 in de stad Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De kerk is gelegen achter een poort aan de Oude Delft op een binnenterrein op de plaats van de vroegere schuilkerk. Het is een ontwerp van Leonard Couvée. De kerk is genoemd naar de predikant en dichter P.A. de Génestet.

Cameretten is een pleintje in het centrum van de stad Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het werd ook wel de Vismarkt genoemd. De Cameretten bevinden zich op de westelijke hoek van de Markt, tegenover de Koornbeurs. Op deze plaats was ooit het Wollen Wanthuis gevestigd: vier ruimtes - oftewel: cameren - waarin de lakenhandel plaatsvond. Van 1338 tot 1474 werden de cameren gebruikt door bankiers uit Lombardije, de Lombarden, aan wie we wellicht de Italiaans aandoende uitgang van Cameretten te danken hebben. Onder de Cameretten stroomt het water van de Voldersgracht, die onder de pal naast de Cameretten gelegen Warmoesbrug een driesprong vormt met de Wijnhaven en Hippolytusbuurt (delen van de historische gracht de Nieuwe Delft).

Koornmarkt 66 is een rijksmonument aan de Koornmarkt in het centrum van de plaats Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het is een grachtenpand onder schilddak en met een gepleisterde lijstgevel. Het pand heeft geprofileerde houten vensteromlijstingen.

De Koornbeurs is een rijksmonument in het centrum van Delft, gelegen op de hoek van de Cameretten en de Voldersgracht. Sinds 1945 is het gebouw in gebruik als sociëteit van OJV de Koornbeurs (vroeger S.S.R. Delft).

Het Truweel is een rijksmonument aan de Koornmarkt in het centrum van de plaats Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het is een laat-gotisch grachtenpand onder hoog schilddak uit 1545.

De Handboog is een rijksmonument aan de Koornmarkt in het centrum van de stad Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het is een grachtenpand uit circa 1550.