Augustinusga

De Augustinitsjerke (Augustinuskerk) is een kerkgebouw in Augustinusga in de Nederlandse provincie Friesland.

De Antoniuskerk is een kerkgebouw in Surhuizum in de Nederlandse provincie Friesland.

Surhuizum (Fries: Surhuzum, [sör’hüzm]) is een dorp in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. Surhuizum ligt ten noordoosten van Drachten, aan de N358 tussen de dorpen Surhuisterveen en Augustinusga. Het dorp telde in 2023 1.265 inwoners. Onder Surhuizum vallen ook de buurtschappen Buwetille (deels), Kortwoude (grotendeels), Ophuis, Surhuizumer Mieden (grotendeels) en Vierhuizen (klein deel). Het dorp is van oorsprong een streekdorp, eentje die sterk agrarisch was hetgeen goed af te zien is aan de soms statige boerderijen die aan weerszijden van de hoofdstraat (Doarpstrjitte) staan. De plaatsnaam verwijst waarschijnlijk naar het feit dat vanuit noordelijke gelegen gebied is ontstaan, en dit de zuidelijke huizen waren. De naam werd in de loop der eeuwen verschillend gespeld, gezien de vermelding op de kaarten van Friesland: Suijrhuijsum (1566), Suyerhuisum (1568), Surhuysem (1660), Suyrhuysum (1664), Suurhusen (1680), Surhuysen (1709), Syrhusen (1717), Zuurhuizum (1787).

Roodeschuur (Fries: Reaskuorre) is een buurtschap in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De nederzetting ligt ten noorden van Surhuisterveen, tussen Harkema en Augustinusga. De buurtschap is ontstaan bij de aanleg van de Surhuisterveenstervaart in 1649. Er werd een schutsluis geplaatst zodat de turfvaarders het Kolonelsdiep konden bereiken. Deze sluis werd in 1881 vervangen door nieuwe sluis. De buurtschap is waarschijnlijk vernoemd naar de roodkleurige opslagschuur die er stond. De buurtschap groeide met een herberg vrij snel. In 1664 werd de plaats vermeld als Rode Schuir. In 1718 werd de plaats vermeld als Roschuir en in 1840 als Roode-Schuur. In 1840 had de buurtschap 60 inwoners. De buurtschap valt qua adressering onder de dorpen Harkema en Augustinusga. De straat de Reaskuorre valt net als de Turfloane onder Augustinusga en de bewoning aan de Krúswei en Feartswâl valt onder Harkema. De buurtschap gaat via de Turfloane en de Feartswâl over in de buurtschap Buwetille.

Lutkepost (Fries: Lytsepost) is een buurtschap in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De buurtschap ligt ten zuiden van Buitenpost, waar het formeel ook onder valt. De buurtschap ligt deels aan de N358, die voor een gedeelte dubbel genummerd is met de N355. De buurtschap was tot 1945 een zelfstandig dorp. In 1388 werd de plaats vermeld als Post. Er zou dan al wel sprake zijn van twee eigen kernen gelegen bij een brug. Deze brug was niet meer dan een vastgelegen brede plank over de sloot, zo'n eenvoudige brug werd een post genoemd. De eerste vermelding van de Lutkepost is in 1472. In 1550 werd het vermeld als Luttickepost en in 1579 als Lutkepost. Lutkepost is waarschijnlijk een net oudere nederzetting dan Buitenpost, deze zou als een satellietnederzetting ontstaan ten noorden van de brug. Op het eind van de 18e eeuw en in de 19e eeuw slonk het dorp terwijl Buitenpost juist doorgroeide. In 1840 had Lutkepost nog maar drie huizen en 17 inwoners. Desondanks was het formeel nog een dorp. In de 20ste eeuw groeide de plaats weer maar per 1945 verloor Lutkepost wel zijn dorpsstatus en werd het een buurtschap die onder Buitenpost valt.

Ophuis (Fries: Ophûs, [pu:s]) is een buurtschap in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. Lokaal wordt de buurtschap ook wel De Poes of Poes genoemd. De nederzetting ligt ten noorden van Surhuisterveen en zuidwesten van Surhuizum, waaronder het ook formeel valt. De buurtschap werd in 1543 vermeld als Ophuijs en 1718 als Ophuys. De plaatsnaam zou verwijzen naar een ontstaan bij een hoger gelegen huis. Ook wordt niet uitgesloten dat 'op', verderaf gelegen zou kunnen duiden. In 1840 had de buurtschap 76 inwoners. De bewoning van de buurtschap strekt zich uit over de Pûsterwei en De Loanekampen. Ook de eerste woningen Hurde Eker worden meestal bij de buurtschap gerekend omdat deze geheel aansluiten op de huizen op de T-splitsing, ze vormen een kleine kern tezamen. Nochtans heeft de gemeente een plaatsnaambord bij deze T-splitsing neergezet. De Hurde Eker loopt na de kern deels onverhard door naar de buurtschap Kortwoude.

Hamsterpein (Fries: De Hamsterpein) is een buurtschap in de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De buurtschap ligt ten westen van Augustinusga en ten noordoosten van Drogeham. De buurtschap ligt aan de gelijknamige weg. De buurtschap is ontstaan in het begin van de twintigste eeuw. De geschiedenis gaat echter verder terug. Op de plek van de buurtschap lag enkele eeuwen het dorp Opeyndt. Dit dorp wordt voor het eerst vermeld in 1530. Het was in de 17e eeuw een relatief groot boerendorp en werd in 1664 als Opeinde vermeld. In 1718 werd het Harckma Op Eynd genoemd en in 1786 Harkema Opeinde. Daarna vond een leegloop plaats. In de 19e eeuw ontstond ten zuiden van het dorp in het veengebied een nieuw dorp met dezelfde naam. In 1972 werd dit het dorp Harkema. In 1921 werd de resterende buurt bij het grondgebied van Drogeham gevoegd. De plaatsnaam verwijst naar het feit dat het op 't einde van -samengetrokken tot pein -, oftewel in het 'boveneinde' van, of kortweg 'boven' Drogeham lag.