place

Brug 1901

Bouwwerk van Dirk SterenbergBrug in Amsterdam-Centrum
Brug 1901, overzicht (2)
Brug 1901, overzicht (2)

Brug 1901 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-West. De voet- en fietsbrug vormt de verbinding tussen de Haarlemmer Houttuinen en het Bickerseiland (Hollandse Tuin). Ze ligt als een soort westelijke kade langs de Korte Prinsengracht en het Westerdok. De Haarlemmer Houttuinen werden door het dijklichaam van de spoorbaan Amsterdam CS - Sloterdijk ten oosten van Tussen de Bogen afgesneden van de Westelijke Eilanden. Bewoners moesten flink omrijden om op het Bickerseiland te komen; bovendien waren dat drukke en nauwe verkeerswegen zodat besloten werd voor langzaam verkeer een aparte doorgang te creëren. De brug werd in 1982 gebouwd naar een ontwerp van zelfstandig architect Dirk Sterenberg in opdracht van de Dienst der Publieke Werken. De brug kreeg een belastingklasse tot 400 kg per m² mee. De brug werd neergezet op een fundering van stalen buispalen, die later werden gevuld met bewapening en beton. Omdat de brug deels onder een spoor- en verkeersbrug moest komen, was normaal heien geen optie. Op de palen liggen jukken. In augustus begon het “heien” en in december 1982 was aannemer Strukton, die was ingeschakeld in verband met de spoorbrug, klaar. De brug begint in het zuiden als recht, maar maakt om aan te sluiten op de kade van het Westerdok een bocht. Dit had tot gevolg dat er voor de overspanning voor het rechte stukken liggers van gelijke lengte gebruikt konden worden, maar dat de bocht diverse afmetingen van liggers nodig had. Het brugdek is van hout. De brug heeft vier bakstenen penanten met basaltbetonnen dekstenen. De brug is opvallend kleurrijk in blauw en rood; deze kleuren werden al in de werkplaats aangebracht omdat het ter plekke moeilijk schilderen is. Die kleuren benadrukken deze brug des te meer omdat zij ligt onder een grijze betonnen verkeersbrug brug 95, die in de loop der jaren werd gezien als een van de lelijkste bruggen in de stad (in 2017 waren er voorstellen de brug te slopen). Sterenberg vermeldde op de tekening dat hij graag zag dat er op een van de noordelijke penanten een plastiek zou worden geplaatst, maar dat idee werd niet overgenomen.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Brug 1901 (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Brug 1901
Haarlemmer Houttuinen, Amsterdam Centrum

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Brug 1901Lees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.382633333333 ° E 4.8901111111111 °
placeToon op kaart

Adres

Haarlemmer Houttuinen
1013 EC Amsterdam, Centrum
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

Brug 1901, overzicht (2)
Brug 1901, overzicht (2)
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Mono No Aware II
Mono No Aware II

Mono No Aware II is een artistiek kunstwerk in het Centrum van Amsterdam gemaakt door kunstenares Mick La Rock in 2023. Éen van de vele bruggen in de binnenstad van Amsterdam is al jaren een doorn in de ogen van gemeente en buurtbewoners. Deze brug 95 tussen de Haarlemmer Houttuinen en Nieuwe Westerdokstraat over de Korte Prinsengracht is buitenproportioneel (men verwachtte hier een snelweg) en van somber beton. In 2023 waren er al jaren voorstellen de brug af te breken, maar dat gebeurde maar niet. Alhoewel de architect van het bouwwerk Dirk Sterenberg ter versiering al wat kleine tegelwerkjes op de landhoofden had laat aanbrengen, bleef de brug toch voornamelijk een grijze massa. Kennelijk moest Brug 95 toch nog langer mee, want de gemeente schakelde Sam Rees in van Mokumse Muurtjes om te kijken of één van de landhoofden een frissere indruk kon krijgen. Uiteindelijk werden drie kunstenaars verzocht voorstellen te doen, waarbij buurtbewoners via een stemprocedure hun favoriet konden kiezen. Van de circa 100 stemmen kreeg Mick La Rock de meeste voorkeurstemmen (52). Mick La Rock bezocht daarop de plek en zag klotsende golven in de gracht tegen de bakstenen kaden. De gracht staat namelijk in open verbinding met het Westerdok dat veel breder is dan de gracht. Daarop kwam een muurschildering met krullende lijnen, voornamelijk uitgevoerd in blauw. Tegen de gewoonte in van de kunstenaar, gebruikte ze hier en daar ook grijstinten. Dit deed ze om de industriële omgeving in herinnering te brengen. In september 2023 kon de muurschildering onthuld worden. Mick La Rock had dan al minstens vijf (meest tijdelijke) muurschilderingen in de stad geplaatst van alleen handtekeningen tot complete kunstwerken., waarvan één op de Ooievaarbrug in Amsterdam-Zuidoost, dus aan het andere eind van de stad, maar ook ontworpen door Sterenberg. Het werk is gesigneerd, maar ook haar “handtekening” in de vorm van maanachtige bollen ontbreekt niet.

Omgevallen boom
Omgevallen boom

Omgevallen boom is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Pieter Engels en Shlomo Korén kwamen in hun tweede samenwerking tijdens een sanering van de wijk Bickerseiland in 1983 met een kunstwerk, dat bestaat uit wat op een uitgezaagde holle boom lijkt. De buurtbewoners zagen dat er niet in en noemden het steevast de Walvis. Het kunstwerk van zwart graniet ligt op de westoever van het Westerdok, Hollandse Tuin genoemd. De boomvorm is het best zichtbaar als men van het noorden naar het zuiden kijkt; de walvisvorm is voornamelijk zichtbaar voor bewoners van de oostoever van het Westerdok. Het kunstwerk bestaat uit een tien centimeter dikke granieten plaat, waarvan een deel (halve kruin, halve stam) uitgezaagd is en vervolgens in een hoek geplaatst ten opzichte van die plaat. De bovenzijde van die plaat, waarin wolken reflecteren, is gepolijst; de onderzijde, met de glinsterende reflectering van water, grof. Het kunstwerk is voorzien van een klein fonteintje, dat water uit het Westerdok oppompt naar een watervliesje, waarin het water ook weer terugstroomt. In de bodem zijn de namen van de kunstenaars verwerkt in een kleine plaquette (Engels 1983 Koren). Volgens Engels heeft de gemeente het kunstwerk later voorzien van lichtpunten zonder de kunstenaars te raadplegen. De titel Omgevallen boom voert terug op de eerste versie van het beeld. Dat zou bestaan uit een fontein die water spuit in de vorm van een boom. Het was technisch niet haalbaar, waarna dit walvisachtige beeld werd geplaatst, maar de titel werd ongewijzigd overgenomen.

Eilandsbrug
Eilandsbrug

De Eilandsbrug was een brug in Amsterdam-Centrum. Ze vormde de verbinding tussen het Bickerseiland en de Haarlemmer Houttuinen. Ze overspande daarbij de Eilandsgracht. De Eilandsgracht scheidde de Westelijke Eilanden van het vasteland van Amsterdam. De Eilandsbrug dateert al vanaf het begin van de aanleg van die eilanden, die plaats vond tussen 1599 (Pieter Bast tekende ze nog niet op een plattegrond) en 1625 (Balthasar Florisz. van Berckenrode tekende ze wel). De brug was overigens nog niet in de planning opgenomen van Lucas Jansz Sinck uit 1610, waarop eigenlijk alleen de Eenhoornsluis is ingetekend. Die derde uitleg vond plaats in de periode 1610 tot 1615. Op de kaart van Van Berckenrode is er op het Bickerseiland nog geen enkel bouwwerk te zien. Een bijgewerkte kaart uit 1647 laat zien dat er flink gebouwd werd; bijna het gehele eiland staat vol met panden en scheepswerfjes aan de oevers van het IJ (Westerdokseiland zou pas veel later aangelegd worden). De brug wordt omschreven in Beschrijvinge der stadt Amsterdam door Casparus Commelin uit 1693, als zijnde de plaats van de brandspuit voor de eilanden. Op kaarten tot en met die van Gerrit de Broen uit 1737 is steeds een oorgatbrug te zien; De Broen noemde de brug "Eylands Brug", de gracht "Eylands Graft" en de bijbehorende kade "Hout Tuynen". De oorgatbrug werd in het midden van de 19e eeuw vervangen. Op een prent van Gerrit Lamberts is namelijk nog de oorgatbrug te zien (datering 1815-1850), terwijl als Pieter Oosterhuis rond 1860 hier een foto neemt, er een dubbele houten ophaalbrug te zien is. Die brug werd in diezelfde periode vastgelegd door Jacob Olie, die hier aan de Zandhoek woonde. De brug is van het type wipbrug, dat heden ten dage nog te zien is in de vorm van de Sloterdijkerbrug, maar dan zonder de metalen steunen. Deze brug sneuvelt als er in de periode de jaren zeventig van de 19e eeuw als het boogviaduct wordt gebouwd tussen het Station Willemspoort en het noodstation Station Amsterdam Westerdok; er kwam een vaste brug voor in de plaats. Voor de aanleg was het noodzakelijk dat een deel van de Eilandsgracht gedempt werd. Rond 1920 kon ook die brug weg, de Eilandsgracht tussen de Teertuinen en het Bickerseiland werd toen geheel gedempt. De Eilandskerk, bijna levensgezel van de brug, zou het nog tot 1950 uithouden. De brug droeg nummer 312 zoals op de foto van Jacob Olie te zien is; dit nummer werd later hergebruikt voor een brug in de Stoombootweg in Amsterdam-Noord.

Posthoornkerk
Posthoornkerk

De Posthoornkerk, officiële naam Onze Lieve Vrouwe Onbevlekt Ontvangen, is een kerkgebouw aan de Haarlemmerstraat te Amsterdam. Architect van de Posthoornkerk was P.J.H. Cuypers, die het gebouw in 1860 ontwierp. De kerk verving de bouwvallig geworden schuilkerk De Posthoorn aan de Prinsengracht, waarvan de naam overgenomen werd, nadat een eerdere poging van pastoor Antonius Arnoldus Steinbach om op de oude locatie een nieuwe te bouwen door tegenwerking van het departement voor de R.K.Eeredienst in 1836 was mislukt, omdat direct om de hoek aan de Keizersgracht net even eerder de statie De Zaaier haar bedehuis al door nieuwbouw had vervangen. De nieuwe Posthoornkerk van Cuypers kwam in twee fasen tot stand; tussen 1860 en 1863 werden koor, transept, vieringtoren en schip gebouwd terwijl de kerk van 1887 tot 1889 werd gecompleteerd met een tweetorenfront. Omdat de kerk niet vrijstaand kon worden gebouwd werd zij extra hoog uitgevoerd. Om de beperkte ruimte optimaal te benutten werd de kerk inwendig voorzien van galerijen boven de zijbeuken. Terwijl het exterieur in neogotische stijl is, stond voor het interieur de laat-romaanse Munsterkerk in Roermond model. De Posthoornkerk werd in 1963 buiten dienst gesteld. Hoewel in 1972 de status van Rijksmonument werd toegekend waren er tot 1987 sloopplannen. In 1986 ontfermde stichting de Posthoornkerk zich over het gebouw, dat sindsdien voor onder meer tentoonstellingen en concerten wordt gebruikt. Later heeft Stadsherstel Amsterdam NV het pand net als de eveneens door Cuypers ontworpen Vondelkerk herbestemd. In de Posthoornkerk bevinden zich tegenwoordig verschillende bedrijven en de kerk is af te huren voor verschillende evenementen.