place

Eilandsbrug

Brug in Amsterdam-CentrumVoormalig bouwwerk in Amsterdam
Eilandsgracht 2 4 6 enz (vrnl,links) Jacob Olie (max res)
Eilandsgracht 2 4 6 enz (vrnl,links) Jacob Olie (max res)

De Eilandsbrug was een brug in Amsterdam-Centrum. Ze vormde de verbinding tussen het Bickerseiland en de Haarlemmer Houttuinen. Ze overspande daarbij de Eilandsgracht. De Eilandsgracht scheidde de Westelijke Eilanden van het vasteland van Amsterdam. De Eilandsbrug dateert al vanaf het begin van de aanleg van die eilanden, die plaats vond tussen 1599 (Pieter Bast tekende ze nog niet op een plattegrond) en 1625 (Balthasar Florisz. van Berckenrode tekende ze wel). De brug was overigens nog niet in de planning opgenomen van Lucas Jansz Sinck uit 1610, waarop eigenlijk alleen de Eenhoornsluis is ingetekend. Die derde uitleg vond plaats in de periode 1610 tot 1615. Op de kaart van Van Berckenrode is er op het Bickerseiland nog geen enkel bouwwerk te zien. Een bijgewerkte kaart uit 1647 laat zien dat er flink gebouwd werd; bijna het gehele eiland staat vol met panden en scheepswerfjes aan de oevers van het IJ (Westerdokseiland zou pas veel later aangelegd worden). De brug wordt omschreven in Beschrijvinge der stadt Amsterdam door Casparus Commelin uit 1693, als zijnde de plaats van de brandspuit voor de eilanden. Op kaarten tot en met die van Gerrit de Broen uit 1737 is steeds een oorgatbrug te zien; De Broen noemde de brug "Eylands Brug", de gracht "Eylands Graft" en de bijbehorende kade "Hout Tuynen". De oorgatbrug werd in het midden van de 19e eeuw vervangen. Op een prent van Gerrit Lamberts is namelijk nog de oorgatbrug te zien (datering 1815-1850), terwijl als Pieter Oosterhuis rond 1860 hier een foto neemt, er een dubbele houten ophaalbrug te zien is. Die brug werd in diezelfde periode vastgelegd door Jacob Olie, die hier aan de Zandhoek woonde. De brug is van het type wipbrug, dat heden ten dage nog te zien is in de vorm van de Sloterdijkerbrug, maar dan zonder de metalen steunen. Deze brug sneuvelt als er in de periode de jaren zeventig van de 19e eeuw als het boogviaduct wordt gebouwd tussen het Station Willemspoort en het noodstation Station Amsterdam Westerdok; er kwam een vaste brug voor in de plaats. Voor de aanleg was het noodzakelijk dat een deel van de Eilandsgracht gedempt werd. Rond 1920 kon ook die brug weg, de Eilandsgracht tussen de Teertuinen en het Bickerseiland werd toen geheel gedempt. De Eilandskerk, bijna levensgezel van de brug, zou het nog tot 1950 uithouden. De brug droeg nummer 312 zoals op de foto van Jacob Olie te zien is; dit nummer werd later hergebruikt voor een brug in de Stoombootweg in Amsterdam-Noord.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Eilandsbrug (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Eilandsbrug
Grote Bickersstraat, Amsterdam Centrum

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: EilandsbrugLees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.383438888889 ° E 4.8888583333333 °
placeToon op kaart

Adres

Grote Bickersstraat 2F
1013 KS Amsterdam, Centrum
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

Eilandsgracht 2 4 6 enz (vrnl,links) Jacob Olie (max res)
Eilandsgracht 2 4 6 enz (vrnl,links) Jacob Olie (max res)
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Omgevallen boom
Omgevallen boom

Omgevallen boom is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Pieter Engels en Shlomo Korén kwamen in hun tweede samenwerking tijdens een sanering van de wijk Bickerseiland in 1983 met een kunstwerk, dat bestaat uit wat op een uitgezaagde holle boom lijkt. De buurtbewoners zagen dat er niet in en noemden het steevast de Walvis. Het kunstwerk van zwart graniet ligt op de westoever van het Westerdok, Hollandse Tuin genoemd. De boomvorm is het best zichtbaar als men van het noorden naar het zuiden kijkt; de walvisvorm is voornamelijk zichtbaar voor bewoners van de oostoever van het Westerdok. Het kunstwerk bestaat uit een tien centimeter dikke granieten plaat, waarvan een deel (halve kruin, halve stam) uitgezaagd is en vervolgens in een hoek geplaatst ten opzichte van die plaat. De bovenzijde van die plaat, waarin wolken reflecteren, is gepolijst; de onderzijde, met de glinsterende reflectering van water, grof. Het kunstwerk is voorzien van een klein fonteintje, dat water uit het Westerdok oppompt naar een watervliesje, waarin het water ook weer terugstroomt. In de bodem zijn de namen van de kunstenaars verwerkt in een kleine plaquette (Engels 1983 Koren). Volgens Engels heeft de gemeente het kunstwerk later voorzien van lichtpunten zonder de kunstenaars te raadplegen. De titel Omgevallen boom voert terug op de eerste versie van het beeld. Dat zou bestaan uit een fontein die water spuit in de vorm van een boom. Het was technisch niet haalbaar, waarna dit walvisachtige beeld werd geplaatst, maar de titel werd ongewijzigd overgenomen.

Brug 1901
Brug 1901

Brug 1901 is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-West. De voet- en fietsbrug vormt de verbinding tussen de Haarlemmer Houttuinen en het Bickerseiland (Hollandse Tuin). Ze ligt als een soort westelijke kade langs de Korte Prinsengracht en het Westerdok. De Haarlemmer Houttuinen werden door het dijklichaam van de spoorbaan Amsterdam CS - Sloterdijk ten oosten van Tussen de Bogen afgesneden van de Westelijke Eilanden. Bewoners moesten flink omrijden om op het Bickerseiland te komen; bovendien waren dat drukke en nauwe verkeerswegen zodat besloten werd voor langzaam verkeer een aparte doorgang te creëren. De brug werd in 1982 gebouwd naar een ontwerp van zelfstandig architect Dirk Sterenberg in opdracht van de Dienst der Publieke Werken. De brug kreeg een belastingklasse tot 400 kg per m² mee. De brug werd neergezet op een fundering van stalen buispalen, die later werden gevuld met bewapening en beton. Omdat de brug deels onder een spoor- en verkeersbrug moest komen, was normaal heien geen optie. Op de palen liggen jukken. In augustus begon het “heien” en in december 1982 was aannemer Strukton, die was ingeschakeld in verband met de spoorbrug, klaar. De brug begint in het zuiden als recht, maar maakt om aan te sluiten op de kade van het Westerdok een bocht. Dit had tot gevolg dat er voor de overspanning voor het rechte stukken liggers van gelijke lengte gebruikt konden worden, maar dat de bocht diverse afmetingen van liggers nodig had. Het brugdek is van hout. De brug heeft vier bakstenen penanten met basaltbetonnen dekstenen. De brug is opvallend kleurrijk in blauw en rood; deze kleuren werden al in de werkplaats aangebracht omdat het ter plekke moeilijk schilderen is. Die kleuren benadrukken deze brug des te meer omdat zij ligt onder een grijze betonnen verkeersbrug brug 95, die in de loop der jaren werd gezien als een van de lelijkste bruggen in de stad (in 2017 waren er voorstellen de brug te slopen). Sterenberg vermeldde op de tekening dat hij graag zag dat er op een van de noordelijke penanten een plastiek zou worden geplaatst, maar dat idee werd niet overgenomen.