place

Kabelkast Langestraat

Gemeentelijk monument in Amsterdam
2022 Langestraat, Asd kabelkast
2022 Langestraat, Asd kabelkast

De Kabelkast Langestraat is industrieel erfgoed binnen Amsterdam-Centrum. De kast staat in de Langestraat hoek Korsjespoortsteeg. De Langestraat is een eeuwenoude straat uit de tijd dat Amsterdam buiten de Singel ging bouwen. Deze kabelkast is van veel jonger datum, vermoedelijk 1913. In Amsterdam staan nog tientallen (in 2011 nog zestig) schakelkastjes van Pieter Lucas Marnette werkend voor de Dienst der Publieke Werken in de stijl van de Amsterdamse School. Echter de kabelkast aan de Langestraat is ouder, de ontwerper is vooralsnog onbekend. De schakelkast is ontworpen in een classicistische stijl en was voor zover bekend de nog enige kabelkast van dit type in de stad. De kast is nog geplaatst door Gemeente Elektriciteitswerken (GE), voorloper van het Gemeentelijk energiebedrijf. De maker is wel bekend IJzergieterij Zimmer uit Amsterdam. Zij hadden ervaring in gietwerk, want in 1829 hadden zij de klokkengieterij van 17e eeuwse Pieter en François Hemony overgenomen. De kast is een reliek uit oude tijden en kwam in zicht toen in de 21e eeuw Liander de kast wilde vervangen door een modernere. Diverse instanties zoals Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad, Wijkcentrum d'Oude Stadt trokken aan de bel om te kijken of deze kast tot gemeentelijk monument kon worden verklaard. Op 29 oktober 2013 werd het daadwerkelijk een gemeentelijk monument (200699). De kabelkast staat voor Korsjespoortsteeg 14/Langestraat 45A, zelf rijksmonument (3130). Bij de Quellijnstraat 152 staat bij De Punt een vrijwel identiek exemplaar.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Kabelkast Langestraat (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Kabelkast Langestraat
Korsjespoortsteeg, Amsterdam Centrum

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Kabelkast LangestraatLees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.377361111111 ° E 4.8913277777778 °
placeToon op kaart

Adres

Korsjespoortsteeg 14
1015 AR Amsterdam, Centrum
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

2022 Langestraat, Asd kabelkast
2022 Langestraat, Asd kabelkast
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Brug 11
Brug 11

Brug 11 is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. Ze is gelegen in de westelijke kade van de Singel en overspant daarbij de Blauwburgwal. De welfbrug staat via de walkant in direct contact met brug 10, de Lijnbaansbrug, over diezelfde Singel. Zowel brug 10 als 11 liggen er al eeuwen. Pieter Bast heeft ze allebei ingetekend in zijn plattegrond van de stad uit 1599. Brug 10 over de "Cingel" is als een ophaalbrug getekend, brug 11 over de "Blaeuwe Burchwal" als vaste brug. Ook Balthasar Florisz. van Berckenrode tekende beide bruggen in zijn kaart van 1625. Daarbij is brug 10 vele malen groter dan brug 11. De moderne geschiedenis van deze brug begint in 1894. In 1893 was er namelijk een vernieuwing van deze brug aangevraagd in verband met de slechte staat. De gemeenteraad ging daar niet mee akkoord. Er vond toen een hernieuwd onderzoek plaats vanwege de instorting van een brug elders, waarvoor gelijktijdig vernieuwing was aangevraagd, en die ook was afgewezen. De brug 11 werd wel vernieuwd in 1915, toen een aannemer kans zag voor 21.000 gulden een nieuwe brug aan te leggen en dat in een periode van acht maanden. De brug, in de vorm van de oude, werd ontworpen door Wichert Arend de Graaf, ingenieur bij de Dienst der Publieke Werken. Hij ontwierp al een brug met een overspanning van gewapend beton dat aan het zicht is onttrokken door een combinatie van graniet en baksteen. De brug zelf is met vleugels 54 meter lang, terwijl de zichtbare brug (doorvaart) op de waterlijn maar zes meter breed is, daarboven natuurlijk minder vanwege de boog. De brug is enigszins ingesnoerd ten opzichte van de kade. Sindsdien ligt de brug er ongewijzigd bij al zijn er reparaties van der kademuren zichtbaar. Aan het noordelijk talud van de brug staat het rijksmonument Singel 108.

Lijnbaansbrug
Lijnbaansbrug

De Lijnbaansbrug (brug 10) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug verbindt de Lijnbaanssteeg met de zuidelijke kade van de Blauwburgwal en overspant daarbij de Singel. Hier ligt al eeuwen een brug. De brug is ingetekend op de kaart van Pieter Bast daterend van 1599. Daar ligt de brug in de Lijnbaan Steech naar de Blaeuwe Burchwal. Ook Balthasar Florisz. van Berckenrode met zijn kaart van een kwart eeuw later heeft de brug ingetekend. Reinier Vinkeles heeft de brug in 1785 in een tekening vastgelegd. De moderne geschiedenis van de brug begint in 1883, wanneer een vaste brug alleen op paalfundering is neergezet ter vervanging van een ophaalbrug. Deze brug begon in 1962 tekenen van achteruitgang te vertonen, waarbij in de landhoofden scheuren ontstonden. De brugpijlers stonden ook niet meer recht vanwege de vele aanvaringen waaronder ze te lijden hadden en het wegdek voldeed niet meer aan de eisen. De gemeente maakte een budget vrij van 398.000 gulden om de brug tevens de verbreden van 5,40 naar 9 meter. De werkzaamheden duurden tot minstens 1964, getuige een foto in het Algemeen Handelsblad, die toonde dat een dragline inclusief de platte schuit waarop zij stond in de Singel was gezonken. Amsterdam liet destijds zijn bruggen nog ontwerpen door de Dienst der Publieke Werken waar Dick Slebos en Dirk Sterenberg de meeste bruggen ontwierpen. Deze brug is echter ontworpen door Cornelis Johannes Henke (paraaf CJH). De brug ligt enigszins scheef over het water. De brug wordt aan vier zijden omringd door allerlei gemeentelijke of rijksmonument. Zelf is ze daarvoor dus te jong. De brug is net als de Lijnbaanssteeg vernoemd naar de lijnbanen van de touwslagerijen, die hier lagen toen de omgeving buiten de Singel (toen stadsgrens) nog een soort industrieterrein was. De brug ligt niet in de buurt van de Lijnbaansgracht, vernoemd naar dezelfde industrie, maar eeuwen later en op een geheel andere plaats.

Blauwburgwal 15
Blauwburgwal 15

Blauwburgwal 15 te Amsterdam is een gemankeerd gebouw aan de Blauwburgwal in Amsterdam-Centrum. Op de plaats staat al eeuwenlang bebouwing. De Blauwburgwal bestond al eind 16e eeuw. Het pand dat adres Blauwburgwal 15 kreeg, is van veel jonger datum. Het gebouw werd rond 1882 neergezet naar ontwerp van Dolf van Gendt, befaamd om zijn neoclassicistische bouwstijl. Hij ontwierp een gebouw met twee bouwlagen met daarop een versierde puntgevel. Het gebouw diende tot veiling- en kunstzaal voor Veilinghuis de Zon, de zon was dan ook afgebeeld in de voorgevel en de naam stond in een balk. De daaronder liggende etage liet onder de daklijst festoenen in natuursteen zien met daaronder drie ramen onder natuurstenen ontlastingsbogen. De ramen zijn van elkaar gescheiden door kolommen. Alles steunt op een gevelbrede lijst die gedragen lijkt te worden door balusters en blokken natuursteen met tweemaal een lange horizontale en tweemaal een korte verticale insnede. De toegang op de begane grond bestond uit een sierlijke toegang met bijna over de gehele gevel verspreide toegangsdeuren met aan weerszijden ruimten onder frontonnetjes voor mededelingen. Alles aldus de bouwtekening. Aanbesteding vond plaats in mei 1882 in het verkoopzaal De Zon van L.Gijselman en Zn. aan het Singel 118 (om de hoek en zelf een rijksmonument). In januari 1883 konden de eerste veilingen plaatsvinden. Het gebouw was al gekortwiekt toen op 10 mei 1940 het Bombardement op de Blauwburgwal plaatsvond. Huizen aan de Blauwburgwal 19 en hoger waren direct weg, huisnummer 17 bleef met enige moeite zwaar beschadigd overeind staan, maar ging even later toch tegen de vlakte. Er stond toen al voor De Zon een gebouw van twee verdiepingen met daarboven een glaspartij. Bij het bombardement bleef het casco staan, maar al het glas en deuren waren uit de gevel geslagen. De frontonnetjes waren toen ook al weg, vermoedelijk nooit aangebracht. Blauwburgwal 15 kreeg een nieuwe buur in een kantoor ontworpen door Theo Lammers en Karel Sijmons. Er stond toen alleen nog de begane grond en de eerste verdieping; de puntgevel was opgeofferd ten behoeve van het glazen dak. Later onderging de ingang van het originele gebouw ook een ingreep, de toegang werd gewijzigd in een roldeur. Ondanks al die bouwkundige wijzigingen werd het resterend gebouw op 23 november 2004 tot gemeentelijk monument verklaard (204001).