LVC

De Waalse kerk te Leiden (Frans: Église wallonne de Leyde) is een kerkgebouw in de Breestraat in de Nederlandse stad Leiden. De Waalse kerk is gevestigd in de kapel van het voormalige Sint-Catharinagasthuis, een instelling waarvan de historie teruggaat tot 1275. In 1635 werd de kapel vergroot met een zijbeuk. Deze zijbeuk werd later weer afgescheiden en werd kosterij. In 1638 ging de kapel dienstdoen als hulpkerk van de snel groeiende Waalse gemeente (een groep hugenoten uit Frankrijk en Wallonië die om religieuze redenen naar Nederland gevlucht waren en sinds de jaren 1570 diensten in Leiden hielden), naast de Vrouwekerk die sinds 1584 als Waalse hoofdkerk dienstdeed. Tussen 1737 en 1739 werd de voorgevel van de kapel vernieuwd en bekroond met een dakruiter in barokstijl. In de 18e eeuw kromp de Waalse gemeente zodanig dat de kapel niet langer gebruikt werd, maar na de afbraak van de Vrouwekerk begin 19e eeuw werd de kapel weer als Waalse kerk in gebruik genomen. Zij is nog steeds als zodanig in dienst. In 1818 kreeg de Waalse gemeente de kapel in eigendom. De diensten worden nog steeds in het Frans gehouden. Van tijd tot tijd worden er ook andere activiteiten aangeboden in de Waalse kerk, zoals concerten. De zang wordt begeleid door het Steevens/Van Assendelft-orgel, in 1819 verplaatst vanuit de Vrouwekerk. Het werd in 1746-1748 gebouwd door Gerard Steevens, maar nadat diens werk was afgekeurd heeft orgelbouwer Pieter Assendelft het instrument in 1748-1751 aangepast. De laatste restauratie vond plaats in 2014 door Flentrop Orgelbouw. Het heeft twee manualen, 20 registers en een aangehangen pedaal. Op 21 februari 1999 werd een schilderij uit de kerk gestolen. Het ging om een portret van Catharina Geschier, dat in 1694 door een anonieme kunstenaar geschilderd werd. Het bijbehorende portret van haar echtgenoot, de koopman Jean Michel (oprichter van het Jean Michelhof in Leiden), werd ongemoeid gelaten. Sinds de jaren negentig is Erik van Bruggen koster en organist in de Waalse kerk. Sinds 2022 is dr. Richard Bennahmias de vaste predikant van de Waalse Hervormde gemeente.

Het Sint-Catharinagasthuis was een middeleeuws gasthuis (een soort opvang- en verzorgingshuis voor armen en thuislozen en met name na de middeleeuwen ook ziekenhuis) aan de Breestraat in Leiden. Het gasthuis werd in de 19e eeuw verbouwd tot de Stadsgehoorzaal. De kapel van het gasthuis aan de Breestraat bestaat nog steeds en doet sinds de 17e eeuw dienst als Waalse kerk. Het Sint-Catharinagasthuis werd vóór 1275 gevestigd en was hiermee waarschijnlijk de oudste instelling van sociale zorg in Leiden. Het gasthuis was in eerste instantie een verblijfplaats voor arme vreemdelingen (zoals bedelmonniken) en verpleeg- en ziekenhuis voor de arme zieken van de stad. Welgestelde burgers kochten een woonplek in het gasthuis voor hun oude dag. De gevelstenen boven de ingang tonen het embleem van de heilige Catharina. Het bestuur van het gasthuis bestond uit vijf "gasthuismeesteren" die men buyte-vaders en buyte-moeders noemde. De bestuursleden werden jaarlijks gekozen door de magistraat van de stad. Het gasthuis groeide uit tot een groot complex dat onder meer een kapel, een pesthuis en een dolhuis omvatte. In de napoleontische tijd deed het gasthuis dienst als kazerne.

De Stadsgehoorzaal is een concertgebouw aan de Breestraat in de Nederlandse stad Leiden. Het gebouw omvat een concertzaal (de Grote Zaal), een kamermuziekzaal (de Aalmarktzaal) en een historische zaal aan de Breestraat (de Breezaal).

Het gebouw "In den vergulden Turk" is een monument in Leiden, gebouwd in de stijl van het Hollands classicisme. Het gebouw was in 1673 voltooid. Het gebouw maakte vanaf 1962 deel uit van het warenhuis Vroom & Dreesmann. In het fronton staan enkele beelden van de hand van Pieter Xavery. Deze zijn van links naar rechts: de Romeinse god Neptunus, de Ottomaanse Barbaros Hayrettin Paşa en de Romeinse god Mercurius. Het gebouw werd gebouwd voor de kooplieden Le Pla, uit het oosten. Vandaar dus ook het beeld van de koopman in het midden van het fronton. De beelden van de goden van de zee (Neptunus) en de handel (Mercurius) symboliseren de overzeese handel. De goden zijn te herkennen aan de drietand van Neptunus en de caduceus van Mercurius. De klassieke bouwstijl van het gebouw komt tot uiting in de pilasters met Composiete kapitelen, en vooral aan het met beelden versierde fronton. De naam van het gebouw staat als tekst op het doorlopende fries en luidt "In den vergulden Turk".

De Diefsteeg is een steegje in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden.

De Breestraat is een van de belangrijkste straten van de Nederlandse stad Leiden. De straat maakt deel uit van de zuidelijke dijk langs de Nieuwe Rijn; die dijk heet stroomopwaarts Hogewoerd en stroomafwaarts Noordeinde. Reeds in de middeleeuwen was deze straat een van de kernen van de bewoning. Het stadhuis, met de langste renaissancegevel van Nederland, bevindt zich ongeveer in het midden van de straat, evenals de Blauwe Steen, die vroeger een rol speelde in de rechtspraak. Aan de Breestraat staan het verenigingsgebouw van de studentenvereniging LSV Minerva, de Stadsgehoorzaal, de Waalse Kerk, een voormalige stofzuigerfabriek, het gebouw "In den vergulden Turk" en het Gemeenlandshuis van Rijnland, de voormalige zetel van het Hoogheemraadschap van Rijnland. Tegenover het stadhuis bevindt zich het oudste studentenhuis van Leiden, genaamd 'Mon Repos'. Bij de verbouwing in 2005 zijn delen van een houten gevel aangetroffen die de oudste blijken te zijn van Nederland. Uit onderzoek blijkt dat de middeleeuwse balken stammen uit de late 14e eeuw. De Breestraat is vooral bekend als winkelstraat en als openbaarvervoerroute: vier stads- en vier streeklijnen rijden vanaf het station door deze straat naar het oosten en zuiden. Auto's worden slechts tijdens bepaalde uren toegelaten en enkel vanuit de richting van de Korevaarstraat. De eerste Leidse stadstram, de paardentram, reed vanaf 1879 over de hele lengte door de Breestraat. In 1911 werd deze vervangen door de elektrische stadstram, die tot 1960 bleef rijden en van 1924 tot 1961 de sporen door de Breestraat deelde met de tramlijn Leiden - Scheveningen (de Blauwe Tram). In het eerste decennium van de 21e eeuw waren er plannen voor de RijnGouwelijn, een lightrailverbinding waarvan het tracé over de Breestraat zou lopen met een halte voor het stadhuis. Na de negatieve uitkomst van een referendum onder de Leidse bevolking wees de gemeente het plan in 2012 definitief af.

De Blauwe Steen is een historisch markeerpunt in het wegdek op de kruising van de Breestraat, Pieterskerkchoorsteeg en Maarsmansteeg in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De steen is een gladde zeshoekige arduinsteen (uit België) die vanwege de blauwe kleur bekendstaat als de Blauwe Steen. Naast deze steen kent Leiden ook een Rode en een Witte Steen.

De Aalmarkt is een straat in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De Aalmarkt ligt langs het water van de Oude Rijn, vlak bij de plek waar de Oude en de Nieuwe Rijn bij elkaar komen. In het centrum van Leiden is de rivier gekanaliseerd, waardoor de indruk van een gracht wordt gewekt. De Aalmarkt ligt buitendijks op de plek waar ooit de rivier stroomde. De straat aan de overzijde van het water heet de Stille Rijn. Leiden kent geen centraal marktplein zoals andere Hollandse steden. De handel werd bedreven langs de kades van de Rijn. Vanuit het westen (stroomafwaarts) ligt de Aalmarkt in het verlengde van de Boommarkt. Stroomopwaarts volgen vervolgens de Vismarkt en de Botermarkt. Op een klein stukje na is de markt van de Aalmarkt verdwenen. Deze vindt nu nog plaats op de andere kades aan weerszijden van de Nieuwe Rijn. In de jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw was de 'marktenroute' in de volgorde Botermarkt - Vismarkt - Aalmarkt - Boommarkt een hoofdroute voor het verkeer en het openbaar vervoer. Het eenrichtingsverkeer was tegengesteld aan dat in de parallel lopende Breestraat. Inmiddels is de Aalmarkt in hoofdzaak toegankelijk voor voetgangers en fietsers.

De Penshal was de marktplaats aan de Breestraat in de Nederlandse stad Leiden waar van het begin van de 15e tot het midden van de 19e eeuw de verkoop plaatsvond van de voor consumptie geschikte bijproducten van de slacht.

De Langebrug is een straat en voormalige gracht in de Nederlandse stad Leiden. De straat ligt in de Pieterswijk parallel aan de Breestraat en loopt vanaf het Rapenburg tot aan het Steenschuur.

De Jean Michelhof, ook wel Jan Michielshof genoemd, is een van de 35 hofjes van de Nederlandse stad Leiden. Het hofje bevindt zich in de Pieterswijk recht tegenover de Lokhorstkerk in de Pieterskerkstraat 10-12. Het hofje is in 1687 gesticht door Catharina Geschier, weduwe van Jan Michielsz.

De Leidse Waag is een rijksmonument gelegen aan de Aalmarkt (nr.21) in Leiden. Het is rond 1657 gebouwd naar een ontwerp van Pieter Post op de plaats van het oude, houten waaggebouw. Dit stond sinds 1455 op de plaats waar de Oude Rijn, de Nieuwe Rijn en de Mare samenkomen. De Waag is gebouwd in de stijl van het Hollands classicisme en is boven zijn poort voorzien van een door beeldhouwer Rombout Verhulst gemaakt reliëf dat het waagbedrijf afbeeldt. De Waag ligt tussen het pand van de voormalige Vroom & Dreesmann en de Mandemakerssteeg en voor het gebouw ligt het zogenaamde Waaghoofd, de kade waar de schepen werden gelost. De kranen die hiervoor werden gebruikt zijn niet meer aanwezig. Het Waaghoofd was een aanlanding van de Waaghoofdbrug, een brug voor langzaam verkeer tussen de Aalmarkt en de Stille Rijn/Stille Mare, die in 2016 is vervangen door de Catharinabrug die aansluit op de nieuwe Catharinasteeg. Het Waaghoofd is nu in gebruik genomen als terras.