Kleine-Gartmanplantsoen

De ondergrondse fietsenstalling Leidseplein is een fietsparkeergarage aan het Leidseplein en gelegen onder het Kleine-Gartmanplantsoen in Amsterdam. De aanleg maakte onderdeel uit van de herinrichting van het Kleine-Gartmanplantsoen en de vernieuwing van het Leidseplein en omgeving. De stalling werd op 28 mei 2021 geopend.

Blauw Jan is een verzameling bronzen beelden geplaatst op het Kleine-Gartmanplantsoen. De maker is Hans van Houwelingen.

Op 1 mei 1944 vond onder leiding van Gerrit van der Veen een mislukte overval plaats om kopstukken van de Illegaliteit uit het Huis van Bewaring I aan de Weteringschans te Amsterdam te bevrijden.

In de nacht van 14 op 15 juli 1944 deed Johannes Post een overval op het Huis van Bewaring I, de Weteringschans in Amsterdam, enkele weken na de overval door Gerrit van der Veen.

Het Huis van Bewaring aan het Kleine-Gartmanplantsoen 14 te Amsterdam (tussen de Weteringschans en het Leidseplein), beter bekend als Weteringschans, werd in 1850 gebouwd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het een beruchte gevangenis waar onder meer Anne Frank en haar familie hebben gezeten nadat ze waren verraden. Verzetsleiders Gerrit van der Veen en Johannes Post zijn beiden na mislukte overvallen op het Huis van Bewaring (respectievelijk op 1 mei 1944 en op 15 juli 1944) opgepakt en gefusilleerd. De gevangenis is 1979 gesloten en herbestemd.

De Leidsebuurt is een buurt in het centrum van Amsterdam en een bekend uitgaansgebied.

Het Pathé City is een bioscoop van Pathé aan het Kleine-Gartmanplantsoen 15-19 in Amsterdam, op 40 meter van het Leidseplein en schuin tegenover De Balie. De bioscoop is gevestigd in het City Theatergebouw, een theatergebouw uit 1935. Aanvankelijk was het opgezet met een enkele grote theaterzaal. De eerste film die in de bioscoop draaide was Episode van regisseur Walter Reisch met in de hoofdrol Paula Wessely. In de jaren vijftig was City een populair uitgaanscentrum. De nadruk lag op films van MGM en Disney. De bioscoop had de beschikking over een orkestbak met het City Theater Orkest dat onder leiding van dirigent Lex van Weren voorafgaand aan de film muziek verzorgde. Sinds 1995 is bioscoopketen Pathe de eigenaar. Begin 2007 werd het gebouw gesloten voor een grootscheepse verbouwing. Op 31 januari 2007 vond de voorlopig laatste reguliere voorstelling plaats en van 18 tot 25 april 2007 was de bioscoop gastheer van het 23e Amsterdam Fantastic Film Festival. Op 2 december 2010 openden de deuren opnieuw, met zeven zalen voor arthousefilms.

Het City Theater is een theatergebouw aan het Kleine-Gartmanplantsoen in Amsterdam-Centrum. Bij oplevering in 1935 bestond het uit een grote kwartcirkelvormige zaal met balkon voor in totaal 1.800 personen met een orkestbak en toneeltoren, buiten zichtbaar aan de rechtervoorzijde. In de jaren zeventig van 20e eeuw is de theaterzaal opgesplitst in meerdere kleinere bioscoopzalen. Na een verbouwing in 2007 is het exterieur teruggebracht naar de oorspronkelijke staat. In het gebouw bevinden zich bioscoop Pathé City, een restaurant en een casino.

De Balie is een Nederlandse organisatie die onafhankelijke journalistieke programma's over kunst, cultuur en politiek produceert. De Balie is gevestigd aan het Kleine-Gartmanplantsoen 10, bij het Leidseplein in Amsterdam, en heeft drie theaterzalen, een bioscoop en een café-restaurant.

De Gedenksteen voor het voormalig Huis van Bewaring, ook wel Gedenksteen 4 mei genoemd, is een kunstwerk te Amsterdam-Centrum. De plastiek is ontworpen door architect Pieter Zaanen, hij was verantwoordelijk voor de nieuwbouw rond 1990 aan het Max Euweplein. Het beeld staat aan een apart liggend deel van het plein aan de zijde van het Kleine-Gartmanplantsoen, direct achter de aldaar gesitueerde Grieks aandoende poort.

Diversity in bureaucracy is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Het kunstwerk bestaat uit twee gebouwhoge muurschilderingen van de hand van Judith de Leeuw, indertijd 26 jaar oud. Ze wilde door middel van de schildering wijzen op klassenongelijkheid en verborgen racisme tegenover saamhorigheid. Ze liet zich daarbij inspireren door bijvoorbeeld de Black Lives Matter-beweging, de documentaireserie Klassen van HUMAN uit 2020/2021 en het etnisch profileren door de Belastingdienst. De Leeuw beeldde tweemaal een door haar ondervraagde Surinaamse ballerina af, die door haar bewegingen allerlei gemeentelijk documenten en nota’s de lucht in laat dwarrelen. Bijzonder aan de schildering is dat er verf is toegepast die lucht reinigt (Airlite-verf). Het werk kwam voort uit de vraag van de Gemeente Amsterdam om haar muurschildering van Amy Winehouse (Fokke Simonszstraat) opnieuw te zetten. Deze mural uit 2016 was door diezelfde gemeente witgekalkt, maar de buurt bleef vragen om terugkeer. In overleg met de gemeente kon ze haar beeltenis weer over de inmiddels geplaatste tags schilderen, maar de afbeelding zou ze dan na maximaal drie jaar weer moeten overschilderen. Ze voelde daar niets voor, tegelijkertijd brak de coronapandemie uit en zat De Leeuw thuis met een infectie. Desalniettemin ging ze op zoek naar een nieuwe plaats voor een muurschildering en vond die op de zuidwand van het Kleine-Gartmanplantsoen. Woningbouwvereniging De Alliantie ging akkoord. De subsidieaanvraag bij het Amsterdams Fonds voor de Kunsten leverde de afgebeelde muurschildering. Hij werd op 24 maart 2021 onthuld door wethouder Touria Meliani in bijzijn van de kunstenaar. Het werk volgde op een muurschildering in Rome (Outside in voor de lhbtq-gemeenschap). Het werd opgevolgd door een nog grotere mural op een muur van een ziekenhuis in Padua (35 bij 40 meter).

Heineken Hoek was een horeca-etablissement in Amsterdam-Centrum. Het gebouw werd gezien als een van de markantste gebouwen van het Leidseplein en het Kleine-Gartmanplantsoen. Het was in de loop der jaren door talloze verbouwingen het scharnierpunt geworden van beide pleinen met de kopse gevel aan het Leidseplein 9 en de strekgevel aan het plantsoen 1-5. Het begon als horecagelegenheid in het hoekpand, maar brak steeds verder door langs het plantsoen richting Citybioscoop. Het historisch begin is niet geheel bekend, maar het was vermoedelijk al in de 18e eeuw een plek voor horeca. Met de komst van de Stadsschouwburg groeide de potentie. In 1843 maakte danser Frans Stemmerik dat hij eigenaar was geworden van een koffijhuis (koffiehuis) schuin tegenover die schouwburg. Een grootscheepse verbouwing vond plaats in 1907/1908 toen Gerardus Johannes de Boer het pand ombouwde tot café-restaurant en tabakswinkel (Café Moderne). In de jaren twintig werd het gebouw opgesierd door een flinke lichtreclame van winkelketen De Gruyter. In 1937 stapte Heineken bier in; het gebouw werd eind jaren vijftig bekend als Heineken Hoek/Heinekenhoek. Ongeveer gelijktijdig begonnen ook de discussies over wat er met het gebouw moest gebeuren. Sloopplannen kwamen op en gingen van tafel. Één van de tegenstanders de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad roerde zich dermate dat de sloopvergunning uit de jaren tien van de 21e eeuw ook in de prullenbak belandde. Even later gaf de Gemeente Amsterdam toch toestemming om het gebouw af te breken. Opnieuw kwamen en rechtszaken, dit maal tot de Hoge Raad der Nederlandenen toe en deze gaf de uitslag dat sloop toegestaan was; het was 2019. Ook de buurt roerde zich, maar dat kon niet voorkomen dat vanaf januari 2021 het gebouw langzaam tegen de vlakte ging, maar niet eerder dan dat de overbekende reclame van Heineken (twee bierglazen in neon) van de daken was gehaald. Na de sloop begon de bouw van een nieuw gebouw, dat onder beheer staat van zakenmannen Won Yip en Martin Nijdam samen met Q Hospitality (EMH Group). De naam Heineken Hoek zou daarbij weer terugkeren voor het café-restaurantgedeelte. Het gebouw kreeg de titel The Diamond Amsterdam (diamantvormen van de Koh-I-Noor in de buitengevel), naar het ontwerp van MVSA. Bij de onthulling van de contouren van het nieuwe gebouw ontstond er weer discussie omtrent hoe het mogelijk was een dergelijk nieuw gebouw hier neer te zetten. Tegelijkertijd waren diverse “kenners” er zich van bewust dat ook de nieuwbouw zich wellicht kon ontwikkelen tot markant punt. Architectuurhistorici Wouter van Elburg en Hanneke Ronnes (Amsterdam sloopt) en architectuurrecensent Jaap Huisman hadden er net als de bewoners een hard hoofd in; het gebouw had in dat stadium al de bijnamen "Bijenkorfkoffertje" en "Snelwegtoilet". Het gebouw kreeg zes bouwlagen boven een kelder. Opening van het geheel werd verwacht in voorjaar 2024.