Centrum (Delft)

De Markt in Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland, is met zijn 120 bij 50 meter een van de grootste historische marktpleinen van Europa. Het plein is vrijwel rechthoekig en wordt aan de korte zijden begrensd door de Nieuwe Kerk in het oosten en het stadhuis van Delft in het westen. Ook de verbindende zijstraten behoren tot de Markt. De Markt werd ingericht op een verzande kreekrug, opgeworpen door een kreek van de getijdengeul de Gantel, en is daardoor een van de hoogst gelegen delen van de Delftse binnenstad. Het plein is in de loop der eeuwen regelmatig van uiterlijk veranderd. De nieuwste herinrichting werd in 2004 voltooid. De Markt wordt gebruikt voor weekmarkten, een grote variatie aan optredens en andere manifestaties, met name tijdens de zomermaanden.

In den beslagen Bijbel is een hoekpand aan de Markt, in de binnenstad van de Nederlandse stad Delft. Aan de gevel hangt een Bijbel als uithangbord, refererend aan de periode dat het pand een boekwinkel was. Het uithangbord toont een Bijbel met koperbeslag, ofwel een Bijbel met koperen sloten en hoeken. In 1477, kort na de uitvinding van de drukpers, werd op deze plek in Delft de eerste drukkerij opgericht. Op 10 januari 1477 drukten Jacob Jacobszoon van der Meer en Mauricius Yemantszoon van Middelborch hier het eerste Nederlandstalige gedrukte boek in Nederland. Het drukwerk, dat in twee delen gedrukt werd, bevatte de boeken uit het Oude Testament van de Bijbel, minus Psalmen, maar met de apocriefen en zou bekend komen te staan als de Delftse Bijbel. De tekst was gebaseerd op een handgeschreven dertiende-eeuwse vertaling van de Vlaamse monnik Vranke Callaert. Het huidige hoekpand dateert uit de 18de eeuw. Aan de voor- en achterkant heeft het bakstenen klokgevels, waarvan de klokgevel aan de voorkant een geprofileerde houten bekroning heeft. Aan de zijgevel is een dakkapel gemetseld, met een trapgevel en een hijsbalk. De winkelpui dateert uit de negentiende eeuw. In het midden van de 19de eeuw was er ruim 50 jaar een kruidenierszaak gevestigd. In 1880 veranderde het in een bakkerswinkel. Eind 20ste eeuw werd de bakkerswinkel vervangen door een broodjeszaak. In de periode 1962-1963 werd het pand gerestaureerd. Op 29 juni 1967 werd het gebouw ingeschreven als rijksmonument. De naastgelegen Bijbelbrug ontleent zijn naam aan het hoekpand.

De Voldersgracht is een van de oudste grachten in de stad Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Hij dateert minstens van 1348. De Voldersgracht heeft als bijzonderheid dat het een halve gracht is met een straat aan één kant en huizen aan het water aan de andere. De Voldersgracht loopt parallel aan de noordzijde van de Markt, tussen de Cameretten en het Vrouwjuttenland. Hij dankt zijn naam aan de lakenvolders die er in de middeleeuwen hun beroep uitoefenden. Ze gebruikten de gracht om hun afvalstoffen in weg te spoelen: een mengsel van urine, vollersaarde en vuil uit de gevolde lakens.

Het Vermeer Centrum Delft in Delft is een tentoonstelling over het werk en leven van Johannes Vermeer, een van de beroemdste Nederlandse schilders uit de Gouden Eeuw. Zijn naam is sterk verbonden met Delft, de stad waar hij in 1632 werd geboren en waar hij zijn hele leven woonde en werkte. Het centrum is opgericht om de schilder Vermeer een tastbare plaats te geven in Delft.

De Oudemanhuisbrug is een gemetselde boogbrug in het centrum van de stad Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De brug, die de Voldersgracht overspant, is een rijksmonument. Het is niet bekend uit welk jaar de brug komt.

Gezicht Delft is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in het Centrum van Delft in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 25 juni 1970. Het gebied werd op 11 september 1978 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 97,4 hectare. De bescherming omvat grotendeels de wijk Binnenstad. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

De Vergulde Pauw of De Pauw is een rijksmonument in het centrum van de Zuid-Hollandse stad Delft. Het pand is direct achter de Markt gelegen aan de Voldersgracht op nummer 6.

De Oude Langendijk 25 in Delft is een rijksmonument gelegen op de hoek van de Molenpoort, thans de Jozefstraat. Het pand werd in haar beginjaren Trapmolen genoemd, een verwijzing naar de rosmolen die er indertijd op de binnenplaats werkte. Dit pand was mogelijk het huis waar de schilder Johannes Vermeer vanaf zijn huwelijk tot aan zijn dood woonde en werkte.

Het Praalgraf van Willem van Oranje is een praalgraf boven de grafkelder van Oranje-Nassau in de Nieuwe Kerk in de plaats Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het praalgraf staat in de 'Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg' uit 1990. Willem van Oranje werd op 3 augustus 1584 bijgezet in de Delftse Nieuwe Kerk. In eerste instantie was er boven het graf in het priesterkoor een katafalk onder een baldakijn geplaatst. Daarnaast was er een paneel geplaatst met de familiewapens. Tijdens het Twaalfjarig Bestand werd door de Staten-Generaal de opdracht gegeven om een monument te vervaardigen ter nagedachtenis aan Van Oranje. Vijf jaar na de opdracht, in 1614 begon men met de bouw van het praalgraf. Beeldhouwer Hendrick de Keyser ontwierp het. Hij overleed in 1621, waarna zijn zoon het graf voltooide in 1623. Het is in renaissancestijl met klassieke vormen zoals de zuilen, bogen en friezen. Het lijkt op een triomfboog. De materialen die voor dit monument zijn gebruikt zijn zwart marmer, wit Italiaans (Carrara) marmer en portor, zeer kostbaar goud-geaderd marmer. Na Willem van Oranje zijn bijna alle leden van het Koninklijk Huis bijgezet in de grafkelder onder het praalgraf. Tijdens een grote renovatie ontdekte men in 1997 een kistje in het praalgraf. Zeer waarschijnlijk bevat het de ingewanden van Willem van Oranje. Het kistje mocht niet gefilmd en niet geopend worden en is ongeopend teruggeplaatst bij de reconstructie van het monument.

Het Marnixraam (1940) is een gedenkraam in de Pieterskerk in de Nederlandse stad Leiden.

De Nieuwe Kerk in de stad Delft, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland, is een kerkgebouw aan de Markt in het centrum van de stad. De toren is met 108,75 meter na de Domtoren in Utrecht de hoogste kerktoren van Nederland. De kerk is verder bekend vanwege het Praalgraf van Willem van Oranje. Onder het praalgraf bevindt zich de grafkelder van Oranje-Nassau, de grafkelder van het Koninklijk Huis. Met uitzondering van zondag is het kerkgebouw de hele week te bezichtigen en kan ook de toren worden beklommen. Het kerkgebouw zelf wordt nog elke zondag tweemaal gebruikt voor diensten van de Delftse PKN-gemeente. De thans protestantse kerk was voor de Reformatie toegewijd aan de heilige Ursula van Keulen en stond ook bekend als Sint-Ursulakerk.

De Koninklijke grafkelder in de Nieuwe Kerk in de Nederlandse plaats Delft is sinds de bijzetting van prins Willem van Oranje de laatste rustplaats voor leden van het Huis Oranje-Nassau. De grafkelder bestaat uit twee gedeelten. De oudste grafkelder bevindt zich direct onder het grafmonument van Willem van Oranje in het koor van de kerk. De grafkelder die in 1822 in gebruik werd genomen, bevindt zich achter de oude grafkelder. Sinds de bijzetting van Willem van Oranje begin zeventiende eeuw rusten bijna alle leden van het Huis van Oranje-Nassau met hun echtgenoten in deze grafkelder. Ook zijn twee kinderen van prinses Carolina van Oranje-Nassau, gehuwd met de vorst van Nassau-Weilburg, hier bijgezet. Alle prinsessen uit het Huis Oranje-Nassau die in andere vorstenhuizen zijn gehuwd, zijn niet in Delft bijgezet met uitzondering van de prinsessen Catharina Belgica en Louise.