Ursulinertor

De Elisenbrunnen is een historisch gebouw in het centrum van de Duitse stad Aken. Het paviljoenachtig bouwwerk bevat een tweetal drinkwaterfonteinen die verbonden zijn met een warmwaterbron, de Kaiserquelle. De Elisenbrunnen ("Elisefontein") is vernoemd naar de Pruisische kroonprinses Elisabeth ("Elise") Ludovika van Beieren, dochter van de Beierse koning Maximiliaan I en echtgenote van de latere Pruisische koning Frederik Willem IV. De Elisenbrunnen kwam tot stand tussen 1824 en 1827 naar een ontwerp van Johann Peter Cremer in samenwerking met Karl Friedrich Schinkel. Ondanks het feit dat het gebouw na de oorlog geheel herbouwd is, geldt het als een voorbeeld van neoclassicistische architectuur in Duitsland. Het paviljoen is een beschermd monument onder het Denkmalschutzgesetz Nordrhein-Westfalen.

De Harduinstor (ook Harduwinstor of Hartmannstor genoemd) was een stadspoort en maakte deel uit van de tussen 1171 en 1175 gebouwde binnenste stadsmuren van de Duitse stad Aken. De stadspoort bestaat niet meer.

De Besterdertor was een stadspoort en maakte deel uit van de tussen 1171 en 1175 gebouwde binnenste stadsmuren van de Duitse stad Aken. De stadspoort bestaat niet meer.

Theater Aachen, oorspronkelijk Stadttheater Aachen, is een theatergebouw in het centrum van de Duitse stad Aken. Het gebouw kwam tussen 1822 en 1825 tot stand naar een ontwerp van Johann Peter Cremer in samenwerking met Karl Friedrich Schinkel. Hoewel het gebouw in de twee eeuwen daarna sterk is gewijzigd, geldt het als een voorbeeld van neoclassicistische architectuur. Theater Aachen is het belangrijkste theater van Aken en biedt onder andere toneel, opera, musical en (kamer)muziek. Het is tevens de thuisbasis van het Sinfonieorchester Aachen, hoewel dat orkest meestal in het Eurogress Aachen concerteert.

Het Couvenmuseum is een museum van kunst, toegepaste kunst en lokale geschiedenis in het centrum van de Duitse stad Aken in de deelstaat Noordrijn-Westfalen. Het museum is genoemd naar de Akense barokarchitecten Johann Joseph Couven en Jakob Couven en is gevestigd in het door Jakob Couven ontworpen Haus Monheim. De drie etages van het huis zijn ingericht als stijlkamers, die gezamenlijk een indruk geven van de Akense wooncultuur in de 17e, 18e en vroege 19e eeuw, en met name van de Luiks-Akense meubelstijl.

De Dom van Aken (Duits: Aachener Dom), vroeger ook wel Munster van Aken genoemd, is de bisschoppelijke kerk van Aken. Otto I was in 936 de eerste van dertig koningen die in deze dom werden gekroond. Tot de oprichting van bisdom Aken in 1802 was het een kapittelkerk van het Mariastift. Het gebouw ligt aan de zuidzijde van het Katschhof, dat vroeger het centrale binnenplein van de palts was. Aan de noordkant van dit plein ligt het stadhuis van Aken. Ten westen van de Dom ligt het Domhof met een gelijkaardige structuur als het eerdere Karolingische atrium. Ten noordwesten van de Dom ligt de schatkamer van de Dom van Aken.

De Sint-Nicolaaskerk (Duits: Kirche St. Nikolaus) is een voormalige franciscaner kloosterkerk in het centrum van de Duitse stad Aken. De geschiedenis van de kerk gaat terug tot 1005 en is daarmee een vroege aan Nicolaas van Myra gewijde kerk. Het kerkgebouw bevindt zich op het kruispunt Großkölnstraße – Minoritenstraße bij de Barbarossamuur, de binnenste ring van de dubbele stadsommuring van Aken. De kerk is een beschermd monument.

De Paltskapel is het oudste deel van de Dom van Aken en werd gebouwd in 796. De latere delen van de Dom zijn eromheen gebouwd. Met de Paltskapel wilde keizer Karel de Grote opnieuw Romeinse elementen in Aken introduceren. De hernieuwde belangstelling voor deze kunst is later aangeduid als Karolingische renaissance en kan verklaard worden uit het feit dat de levensomstandigheden voor de mensen in de 8ste en 9de eeuw verbeterden. Toen het christendom een officiële godsdienst werd, ging men op zoek naar gebouwen waarin men deze godsdienst kon uitoefenen. De multifunctionele basilica's waren hier uitstekend geschikt voor. Ze hadden, een grote, ruime, lange zaal die geen associaties had met andere godsdiensten. Ook waren ze makkelijk aan te passen en zelf te bouwen. De keuze voor de basiliek was dan ook een functionele keuze en geen liturgische. Afwijkende vormen kwamen echter ook voor, zoals de centraalbouw, waarvan de Paltskapel een voorbeeld is. Deze bouwwijze gaat terug op de traditie van het mausoleum en baptisterium en is ook aan te wijzen in klassieke tempels zoals het Pantheon in Rome.

Het Altes Kurhaus, ook bekend als Neue Redoute, is een historische kursaal in het centrum van de Duitse stad Aken. Het werd tussen 1782 en 1786 gebouwd in de stijl van de Luiks-Akense barok naar een ontwerp van de Akenaar Jakob Couven. Het Altes Kurhaus was ruim een eeuw het centrum van het sociale kuuroordleven in Aken. In 1943 werd het gebouw verwoest door een bombardement en de daarop volgende brand. Tussen 1965 en 1969 werd het gerestaureerd en verbouwd, waarbij de later toegevoegde delen moesten plaatsmaken voor de verbreding van een straat. Het gebouw is sinds 1985 een monument (Baudenkmal).

De Granusturm is een monumentale toren in de binnenstad van de Duitse stad Aken. De toren hoorde oorspronkelijk bij de Akense koningspalts en is onderdeel van het stadhuis van Aken.

De Marschiermitteltor of Burtscheider Mitteltor was een stadspoort en maakte deel uit van de tussen 1171 en 1175 gebouwde binnenste stadsmuren van de Duitse stad Aken. De stadspoort bestaat niet meer.

De Akense koningspalts was een verzameling van gebouwen, met vooral een politieke- en religieuze functie. Deze palts werd in opdracht van Karel de Grote gebouwd en in gebruik genomen als het voornaamste machtscentrum van het Karolingische Rijk. De palts stond in wat anno 2023 het centrum van de stad Aken is, en was misschien wel de belangrijkste architectonische component van de Karolingische renaissance. De palts werd ontworpen door Odo van Metz en er werd vooral in de jaren 790 aan gebouwd, hoewel het werk ook na de dood van Karel de Grote in 814 doorging. Het grootste deel van de palts bestaat niet meer, maar een deel van de oorspronkelijke hofkapel is opgenomen in de Dom van Aken. De Aula Regia van de palts is later omgebouwd tot het stadhuis van Aken. De centrale binnenplaats van de palts is nog steeds herkenbaar als het plein het Katschhof tussen de Dom en het raadhuis. Aan de noordzijde lag de Aula Regia, waar het kroningsmaal plaatsvond, met aan de oostzijde de Granusturm. Aan de westzijde van het atrium lag er een stenen verbindingsgang naar de porticus op de plaats waar de huidige Ritter-Chorus-Straße gelegen is en in de Karolingische periode als keizerlijk gerechtsgebouw diende. Aan de oostzijde van het atrium lag een houten wandelgang. Direct achter die houten wandelgang lag het gebied van de Romeinse baden, waar zich het badhuis van Karel de Grote, het Akense Keizerbad bevond. En de huidige bebouwing rond het Domhof heeft een gelijkaardige structuur als het eerdere Karolingische atrium aan de voorkant van de paltskapel.