Sint-Albanuskerk (Vlijtingen)

Vlijtingen is een dorp en deelgemeente van de gemeente Riemst in het zuidoosten van de Belgische provincie Limburg, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1977. Vlijtingen is gelegen in de regio Haspengouw en behalve het dorp zelf maakt ook het gehucht Lafelt er deel van uit. In het lokale dialect wordt het dorp Vlètegge genoemd. Flétange is de Franse benaming en Flétindje de Waalse. De dorpel van de Sint-Albanus kerk ligt 85,10 meter boven de zeespiegel.

De Sint-Bertiliabron is een bron te Rosmeer, gelegen naast de pastorie in de Rosmeerstraat en op korte afstand van de kerk. Tegenwoordig is dit een bronnetje dat zich bevindt in een betonnen koepel die voorzien is van een hekwerk. De Sint-Bertiliabron is Rosmeer was een belangrijk en eeuwenoud bedevaartsoord dat tot in de eerste helft van de 20ste eeuw duizenden pelgrims trok uit het hele land. De heilige Bertilia zou probaat helpen tegen ziekten van mens en dier. Op de eerste zondag in mei lopen de bedevaartgangers zevenmaal van de kerk naar de bron en terug. De bron speelde een belangrijke rol bij de aanroeping. Er werden stukjes stof van de kleding van de zieken in het water gegooid. Als het lapje bleef drijven, dan was het gebed verhoord, maar als het zonk moest men zich wenden tot een andere heilige. De oudste vermelding van de Sint-Bertiliaput in Rosmeer is van 1638 maar de verering van Sint-Bertilia is ouder, die werd al vermeld in de 13de eeuw. De Sint-Bertilia van Rosmeer werd in de volksdevotie beschouwd als de moeder van de Heilige Drie Gezusters: Sint-Genova, Sint-Bertilia en Sint-Eurotropia die ook vereerd worden in Zuid-Limburg (Genoveva in Zepperen, Bertilia in Brustem en Eutropia in Rijkel) en die vaak in één bedevaart bezocht werden. Waarschijnlijk heeft hun verering een oorsprong in een verchristelijking van de verering van heidense, mogelijk Keltische, moedergodinnen. Mogelijk gaat ook de verering van Sint-Bertilia in Rosmeer terug op een heidense cultus ter plaatse.

Rosmeer is een dorp en deelgemeente in het zuiden (Haspengouw) van de Belgische provincie Limburg (arrondissement Tongeren). Rosmeer was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1971, waarna het korte tijd deel uitmaakte van de gemeente Mopertingen. Vanaf 1977 is het een deelgemeente van Bilzen. De bandkeramische nederzetting van Rosmeer-Staberg is een van de vroegste vindplaatsen van het Neolithicum in België en is als zodanig opgenomen in de Canon van Vlaanderen.

De bandkeramische nederzetting van Rosmeer-Staberg is een van de vroegste vindplaatsen van het Neolithicum in België. Het ontstaansgebied van deze landbouwersgemeenschap situeert men in Centraal-Europa, aan de oevers van de Donau, omstreeks 5400 v.Chr. Van hieruit verspreidde deze cultuur zich zeer snel langs stromen en rivieren in westelijke en noordelijke richting. Rond 5300 v.Chr. vestigden deze boeren zich in Nederlands Limburg (Sittard, Geleen, Beek, Elsloo en Stein). Iets later staken ze de Maas over en vestigen zich te Rosmeer en omstreken. De nieuwe sedentaire levenswijze van de neolitische bandkeramiekers wordt het best geïllustreerd aan de hand van de site op de Staberg. Het was de eerste plaats in België waar de karakteristieke grondplannen van de BC-huizen werden gevonden.

De Sint-Pieterskerk is de parochiekerk van Rosmeer, gelegen aan de Kerkstraat, toegewijd aan apostel Petrus.

Hees is een dorp in de Belgische provincie Limburg en een deelgemeente van de stad Bilzen, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1977. Hees was steeds een typisch Haspengouws landbouwdorp en evolueerde in de laatste decennia van de 20e eeuw tot een woonplaats van pendelaars, waaronder veel Nederlanders.

De Sieberg is een 120 meter hoge heuvel nabij de plaats Herderen. Op deze site werden voorwerpen van de neolithische bandkeramische cultuur aangetroffen. Hier heeft ook een standerdmolen gestaan, waarvan in 1604 melding werd gemaakt, en wel in het Stokboek van de commanderij Alden Biesen, zoals: aen die Windmullen of Sitzbergh. Vanaf de Sieberg zou Lodewijk XV in 1747 het verloop van de Slag bij Lafelt hebben geobserveerd. Een in steen uitgehouwen zetel op de top van de heuvel, met daarin een Franse lelie, verwijst naar deze mogelijke gebeurtenis.

De Nieuwe Sint-Quintinuskerk is een kerkgebouw in de Belgische plaats Hees, een deelgemeente van Bilzen. Deze modernistische kerk werd gebouwd ter vervanging van de ontwijde Sint-Quintinuskerk in Hees. Het ontwerp is van architect Adolf Nivelle. De kerk is toegewijd aan Quintinus en werd in 1966 opgetrokken. De losstaande kerktoren is opvallend. Enkele kerkramen en andere voorwerpen uit de voormalige kerk werden in de nieuwe ondergebracht. Er zijn ook beelden aanwezig van een klooster in Luik.

De watertoren aan de Bandstraat in het Belgische Rosmeer (Bilzen) werd in 1986 gebouwd. De witte betonnen constructie heeft een hoogte van 32 meter. Het reservoir heeft een capaciteit van 1500 kubieke meter. De hoogte in de kuip bedraagt 6 meter en de bodem bevindt zich op 146,25 meter boven zeeniveau. Het water is afkomstig van het waterproductiecentrum in Waltwilder en bestemd voor Riemst en delen van Bilzen. Binnenin de toren bevindt zich een spiltrap van 154 treden (127 van het gelijkvloers tot boven). De toren werd in 1988 in dienst genomen.

De molen van Mopertingen was een windmolen te Mopertingen, gelegen aan de Windmolenstraat. Oorspronkelijk stond hier een standerdmolen, waarnaar verwezen wordt in 1604 in een voorraadboek van de Commanderij van Alden Biesen en die ook op de Ferrariskaarten van 1775 staat aangeduid als Moulin de Moperting. Al vóór 1842 werd op deze plaats een ronde stenen beltmolen gebouwd. Omstreeks 1924 werden kap en wieken verwijderd, aangezien het windbedrijf gedurende de 2e helft van de 19e eeuw geleidelijk verdrongen werd door een mechanische maalderij. Deze bevindt zich aan de nabijgelegen Redemptiestraat 1 en is tegenwoordig eveneens buiten bedrijf. De maalinrichting in dit gebouw is echter nog aanwezig. De overgebleven molenromp was in 1954 nog in goede staat, maar raakte in verval en werd kort na 1996 gesloopt.

Herderen is een dorp en deelgemeente van de gemeente Riemst in de Belgische provincie Limburg, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1977. Herderen situeert zich bij de N79. Die N79 ligt vlak bij een in de Romeinse tijd bestaande Romeinse weg tussen Maastricht en Tongeren, als onderdeel van de Romeinse weg van Keulen naar Bavay: de Via Belgica.

Het Swaenhof is een monumentaal woonhuis te Riemst, gelegen aan de Geerestraat 1. Oorspronkelijk stond in Riemst, tegenover de kerk, een kasteel van die naam, doch daarvan zijn geen resten overgebleven. Het herenhuis stamt uit de 17e eeuw. Het is gebouwd in mergelsteen. In de eerste helft van de 19e eeuw werd het in laatclassicistische stijl verbouwd, waarbij onder meer een driehoekig fronton werd aangebracht. Achter het huis bevindt zich een met kasseien geplaveid erf. Er is een stal, een duifhuis en een bakhuis. Verder is er een dwarsschuur waar de vroeg-17e-eeuwse bouwtrant het best bewaard is. Het gebouw is tegenwoordig gesplitst en één der delen is nog als boerderij in gebruik. Het bouwwerk is geklasseerd als monument.