Spouwen

Weert is een gehucht van Grote-Spouwen, een deelgemeente van Bilzen in de Belgische provincie Limburg. Het gehucht bevindt zich in het zuidwesten van de gemeente Bilzen en ligt zo'n kilometer ten zuidwesten van de dorpskom van Grote-Spouwen. Door lintbebouwing langs de Biestertstraat zijn beide kernen met elkaar vergroeid. De N758, die Tongeren met Mopertingen verbindt, loopt ten noordoosten van het gehucht. In de buurt van Weert werden bij opgravingen werktuigen gevonden die teruggaan tot de prehistorie. Daarnaast werden er ook sporen gevonden die wijzen op een Romeinse aanwezigheid. Weert was in de middeleeuwen een Loons leen. Op bestuurlijk vlak werd Weert samen met het naburige Klein-Membruggen beschouwd als een wijk van Grote-Spouwen. Toch genoot de plaats vrij grote zelfstandigheid aangezien Weert beschikte over een eigen burgemeester. Weert is gelegen in het overgangsgebied tussen Droog- en Vochtig-Haspengouw waardoor het reliëf sterker uitgesproken is. Ten noorden en ten westen van het gehucht bevindt zich de moerassige vallei van de Molenbeek, een kleine zijrivier van de Demer. Nabij de oevers van de Molenbeek bevindt zich, in de buurt van de gemeentegrens tussen Bilzen en Riemst, het natuurgebied Molenbeemden. Een tweede en kleiner natuurgebied is het Weerterbosje, een zeer oud hellingbos dat wordt beheerd door Natuurpunt. De hoogte in Weert varieert tussen de 75 en 110 meter. De vruchtbare gronden rondom het gehucht zijn uitermate geschikt voor akkerbouw.

Het Weerterbosje is een natuurgebiedje in het Belgisch-Limburgse gehucht Weert dat zich bevindt ten zuidwesten van Grote-Spouwen. Het gebied en de omgeving ervan wordt beheerd door Natuurpunt. Het zeer oude hellingbosje is gelegen tussen de Bovenstraat en de Biestertstraat, en wordt gekenmerkt door een rijke bloei van bosanemonen. In 1997 werd 3 ha van de omgeving verworven, terwijl ook een hoogstamboomgaard werd aangekocht. Er zijn meidoornhagen en weilanden, die zodanig worden beheerd dat ze weer bloemrijk worden. In de nabijheid ligt de oude Huubkes poel, die eveneens door Natuurpunt wordt beheerd.

Kleine-Spouwen is een dorp en voormalige Belgische gemeente in het zuiden (Haspengouw) van de provincie Limburg (arrondissement Tongeren), het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1971. Kleine-Spouwen werd in 1970 met Grote-Spouwen en Rijkhoven samengevoegd tot de fusiegemeente Spouwen, die op haar beurt in 1977 werd gefuseerd met de stad Bilzen.

Molenbeemd of Molenbeemden is een natuurgebied, gelegen ten noorden van Membruggen, op het grondgebied van de gemeentes Bilzen en Riemst. Het gebied omvat de oevers van de Molenbeek, die een van de bronrivieren is van de Demer. Het ligt op de zuidgrens van Vochtig-Haspengouw. Sinds 1966 wordt het gebied beheerd door natuurvereniging "Orchis". Omdat het gebied verruigde, besloot de gemeente Riemst in 1984 om het hooilandbeheer weer in te voeren, zoals dat vroeger werd toegepast en waarbij het gebied voedselarmer werd. In het gebied komen de dotterbloem en de slanke sleutelbloem voor. Het gebied is een biotoop voor de zeldzame nauwe korfslak en zeggenkorfslak. Het gebied is Europees beschermd als onderdeel van Natura 2000-gebied 'Jekervallei en bovenloop van de Demervallei' (habitatrichtlijngebied BE2200041). In 2011 werd een nieuw wandelpad door dit gebied geopend.

De Sint-Aldegondiskerk is de parochiekerk van Kleine-Spouwen, gelegen aan de Sint-Aldegondisstraat. De kerk heeft een gotische mergelstenen toren uit de 14e eeuw, die een neogotisch portaal bezit en gedekt wordt door een ingesnoerde naaldspits. Het gotische kerkgebouw werd in 1896 zeer ingrijpend verbouwd in neogotische stijl onder architectuur van Mathieu Christiaens. Ook in 1960 werd de kerk nog aanmerkelijk vergroot in een meer neoromaans aandoende stijl.

De Sint-Hubertuskerk is een kerkgebouw in Membruggen in de Belgische gemeente Riemst in Limburg. Naast de kerk ligt het kerkhof met onder andere twee gotische grafstenen. Het gebouw is een neoromaanse pseudo-basilica met een voorstaande westtoren, een driebeukig schip met zes traveeën, een doopkapel aan de westzijde van de noordelijke zijbeuk en een koor met een rechte travee, een halfronde sluiting en kooromgang. De toren is opgetrokken in mergelsteen en heeft een neoromaans rondboogportaal aan de westkant, op iedere zijde twee smalle vensters met een rondboogvorm, in de bovenste geleding twee gekoppelde galmgaten met neoromaanse decoratie en op de top een met leien gedekte ingesnoerde naaldspits. Het schip van baksteen heeft zadeldaken met rondbooglisenen, rondboogfries onder de kroonlijsten, hardstenen rondboogvensters met omlijsting van baksteen. De middenbeuk wordt van de zijbeuken gescheiden door een rondboogarcade op bundelpijlers met halfzuilen. De middenbeuk heeft een kruisribgewelf, rondboogvormige gordelbogen en ribben die worden gedragen door halfzuilen. Ook boven de zijbeuken bevinden zich kruisribgewelven. Boven de apsis bevindt zich een koepelvormig gewelf. De kerk is de parochiekerk van het dorp en is gewijd aan Sint-Hubertus.

Klein-Membruggen is een gehucht van Membruggen, een deelgemeente van Riemst in de Belgische provincie Limburg. Het gehucht bevindt zich in het noordwesten van de gemeente Riemst nabij de gemeentegrens met Bilzen. Klein-Membruggen ligt onmiddellijk ten oosten van de dorpskom van Membruggen waarmee het feitelijk één kern vormt. In de buurt van Klein-Membruggen werden bij opgravingen sporen gevonden die wijzen op een Romeinse aanwezigheid. Tijdens de middeleeuwen werd Klein-Membruggen samen met het naburige Weert beschouwd als een wijk van Grote-Spouwen. Toch genoot de plaats vrij grote zelfstandigheid aangezien Klein-Membruggen beschikte over een eigen burgemeester. Bij de gemeentefusies van 1971 werd het gehucht overgeheveld van Grote-Spouwen naar de nieuw gevormde gemeente Elderen. Deze gemeente werd reeds in 1977 opgeheven waarna Klein-Membruggen bij de gemeente Riemst werd gevoegd. Klein-Membruggen is gelegen in het overgangsgebied tussen Droog- en Vochtig-Haspengouw waardoor het reliëf sterker uitgesproken is. Het gehucht bevindt zich tegen een valleiwand nabij de bron van de Molenbeek, een kleine zijrivier van de Demer. De hoogte in Klein-Membruggen varieert tussen de 75 en 105 meter. In de vallei is de ondergrond vochtiger waardoor deze gronden voornamelijk worden gebruikt als boomgaard of weiland. De vruchtbare gronden rondom het gehucht liggen op het Haspengouws Plateau en zijn uitermate geschikt voor akkerbouw.

Membruggen is een dorp en deelgemeente van de gemeente Riemst in het zuidoosten van de Belgische provincie Limburg, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1971. Tot het dorp behoort ook het gehucht Klein-Membruggen.

De Sint-Lambertuskerk is de parochiekerk van de Belgische plaats Grote-Spouwen, gelegen aan Pastorijstraat 13. Het patronaatsrecht en het tiendrecht van deze parochie was oorspronkelijk in handen van de Abdij van Hocht. Op deze plaats stond ooit een gotische kerk, waarvan slechts de 15e-eeuwse toren nog aanwezig is. Het gotische gebouw werd in 1772 vervangen door een classicistisch bouwwerk. In 1840 kwam een neoclassicistische kerk tot stand, die in 1926 nog werd vergroot met een sacristie en zijkoren. Het betreft een driebeukige zaalkerk met ingebouwde vlakopgaande 15e-eeuwse westtoren, uitgevoerd in mergelsteen en gedekt door een ingesnoerde naaldspits. De toren heeft een neoclassicistisch portaal, waarvoor 18e-eeuwse kalkstenen fragmenten werden hergebruikt. Boven het portaal bevindt zich een oculus. In de plint van de toren werd een fragment van een vroeg-gotische grafsteen uit 1280 ingemetseld met opschrift lig.Godefri..., wellicht betrekking hebbend op een plaatselijke heer.

Grote-Spouwen is een dorp in het zuiden (Haspengouw) van de Belgische provincie Limburg en een deelgemeente van de stad Bilzen, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1971. Ten zuidwesten van de dorpskern bevindt zich het gehucht Weert.

De kasteelhoeve is de hoeve die behoort bij het Kasteel van Genoelselderen. De hoeve is gelegen aan Kasteelstraat 11, ten noorden van het kasteel. Het is een vierkantshoeve uit de eerste helft van de 18e eeuw, in de tweede helft van deze eeuw, en in de 19e eeuw, nog aangepast. Kenmerkend is het poortgebouw met duiventil aan de zuidzijde. Deze naar het kasteel gekeerde zijde was voorheen de hoofdingang, maar deze is tegenwoordig niet meer in gebruik: de toegang ligt nu aan de oostzijde. De hoeve bevat een woonhuis, schuren en stallen, en een karrenhuis. Ze is geklasseerd als beschermd monument.

Het Wijnkasteel Genoels-Elderen in Genoelselderen, een deelgemeente van de Belgische gemeente Riemst, is het enige wijnkasteel in België. Het kasteel ligt aan de oude heerweg die Tongeren met Keulen verbond. In het Kiezelingenbos achter het kasteel bevindt zich een Gallo-Romeinse tumulus, de Tumulus van Genoelselderen.