Wibautstraat (metrostation)

De Marcusstraat is een relatief korte straat in Amsterdam-Oost.

Volkshotel is een hotel in het voormalige kantoorgebouw van dagblad de Volkskrant in Amsterdam. Dit gebouw ligt aan de Wibautstraat en werd in juni 2014 geopend als hotel. Het gebouw werd in 1965 geopend als hoofdkantoor van de Volkskrant. De redactie verhuisde in 2007, waarna in november 2007 het restaurant Canvas zich op de zevende etage in de voormalige cantine vestigde. Zes jaar later werd het omgebouwd tot een volwaardig hotel. De broedplaats VKG, voor kunstenaars, creatieve en maatschappelijke ondernemers, verhuisde naar de achterkant van het gebouw.

TrouwAmsterdam was een nachtclub, restaurant en kunstruimte aan de Wibautstraat 127 te Amsterdam van 2009 tot 4 januari 2015. Nadat in 2009 een tijdelijke vergunning werd verkregen werd het Trouw-gebouw van de Perscombinatie verbouwd tot restaurant, club en kunstruimte. De organisatoren (Post CS BV) waren eerder betrokken bij Club 11, een tijdelijke club op de 11de verdieping van een voormalig Post CS-gebouw bij Amsterdam CS. Na sluiting van de club wordt het pand verbouwd tot studentencomplex. Exact een jaar na sluiting van Trouw opende Post CS BV een nieuwe locatie De School.

Doe iets is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. Het is een installatie van de hand van Serge Verheugen Het is samengesteld uit geperforeerde metalen hoekprofielen, die in 2005 waren gebruikt in de licht beweegbare stellage DOEIDOEI voor Schiphol, waaraan ook een kunstwerk was gekoppeld. Het moest middels tientallen handjes de reizigers uitzwaaien. In dat kunstwerk had de kunstenaar ook Tot ziens vriend, goede reis uitgefreest. Volgens de kunstenaar schreven allerlei reizigers teksten op de handjes. Hij maakte een vergelijking met de appel van Kees Franse, waarop reizigers boodschappen achterlieten. Toen het project afgelopen was, moest het werk terug naar de kunstenaar. In 2005/2006 recycleerde de kunstenaar het materiaal en zette het om in Doe iets, dat kwam te staan bij een van de toegangen van een van de vergaderruimten van Stadsdeel Westerpark in de gebouwen van de voormalige Westergasfabriek. Verheugen mocht die inrichten en kwam op het idee, dat wat in de vergaderzaal besproken was ook daadwerkelijk tot uitvoer moest worden gebracht. Stadsdeel Westerpark was er niet tevreden over en het stond er illegaal (niet de juiste vergunningen) en er moest gezocht worden naar een nieuwe plaats. Een jarenlange strijd over nieuwe plaats en vergunningen hield de zaak op. Het werd rond maart 2011 verplaatst naar de Wibautspoorbrug, de spoorbrug over de Wibautstraat. Ook hier moest het passanten oproepen iets te doen. Waar dat iets doen dan betrekking op had, mochten de passanten zelf invullen, al was het maar een groetje naar een medepassant. Het kunstwerk wordt 's nachts verlicht. Wethouder Maarten van Poelgeest onthulde het kunstwerk op haar nieuwe plaats samen met Thijs Reuten van Stadsdeel Oost, die het kunstwerk en motto wel zagen zitten. Het kwam er mede dankzij steun van het stadsdeel, ProRail (verantwoordelijk voor de brug) en Projectbureau Wibaut aan de Amstel, die bezig was met de herinrichting van de Wibautstraat. Het lag in de bedoeling na afronding van de werkzaamheden in de Wibautstraat het kunstwerk opnieuw te verplaatsen, maar in augustus 2018 stond het nog steeds op genoemde spoorbrug. Volgens de kunstenaar zelf krijgt hij ook in 2022 nog steeds reacties op de tekst, van mensen die zeggen juist iets harder te fietsen tot menen die de tekst hadden laten tatoeëren. De spoorbrug ligt op het traject Station Amsterdam Muiderpoort en Station Amsterdam Amstel. Op beide stations waren ten tijde van de onthulling van Doe iets kunstwerken te zien van Verheugen. Op Muiderpoort staat Multikruljuweel, op Amstel verzorgt hij het werk Wij. De kunstenaar woont bijna aan het spoor tussen beide spoorstation (Vrolikstraat).

De Ben Viljoenstraat en de Ben Viljoenspoorbrug (waarvan de coördinaten) liggen in Amsterdam-Oost in de Overamstelpolder. Tot 1896 maakte dit gedeelte van de Overamstelpolder deel uit van de gemeente Nieuwer-Amstel, een smalle uitstulping van die gemeente op de rechter Amsteloever ingesloten door Amsterdam in het noorden, de gemeente Watergraafsmeer in het zuiden en de gemeente Diemen in het oosten. In 1896 werd de gehele polder, waarvan het noordelijke deel al van Amsterdam was, geannexeerd zowel het gedeelte van Nieuwer-Amstel als dat van Diemen. Het gebied was bestemd voor woningbouw en begin jaren twintig verscheen hier de Afrikanerbuurt.

Kranten en letters is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Oost. Alhoewel het een kunstwerk in de openbare ruimte is, is het alleen te bezichtigen voor reizigers met de Amsterdamse Metro en wel de lijnen die gebruik maken van het zogenaamde Oostlijntraject. De Kranten en letters bevinden zich op de wanden van het ondergrondse station van metrostation Wibautstraat. Het kunstwerk werd geplaatst in een reeks van “voor elke metrostation” een kunstwerk. De kunstenaar van Kranten en letters is Opland (pseudoniem voor Rob Wout), die jarenlang politieke prenten tekende voor De Volkskrant en De Groene Amsterdammer. Rondom de plaats van het metrostation waren in de jaren zeventig een flink aantal kranten gevestigd, wat nog terug te vinden is in aanduidingen Het Paroolgebouw en Het Volkshotel. Opland kwam al tijdens de afbouw van de wanden van het station met een tableau met krantenkoppen (deze hangt boven een van de roltrappen) en verspreid over de wanden geplaatste drukletters al zijnde losgerukt uit die kranten. Sommige krantenkoppen verwijzen naar de aanleg van de metro.

If walls could speak is een tiendelig artistiek kunstwerk in Amsterdam-Oost. Na renovatie van een vijftal laagbouw flatgebouwen in Amsterdam-Oost aan de Platanen- en Olmenweg, werden er in mei 2019 muurschilderingen gezet op de tien bijna kopgevels van die flatgebouwen. Uit het budget van de renovatie werd door eigenaar Stadgenoot Amsterdam Street Art ingeschakeld deze muren te laten beschilderen. In overleg met de bewoners werden in mei 2019 de huizenhoge muurschilderingen aangebracht; thema’s als religie, seks en dood moesten vermeden worden. De geisha werd als uitzondering daarop wel geplaatst. Alle muurschilderingen zijn ongeveer tien bij vijftien meter, dragen het gezamenlijke motto If walls could speak (Als muren konden praten) en centraal thema Amsterdam voor iedereen. De kunstenaars konden tijdens hun werkzaamheden verblijven in The Student Hotel, dat zijn intrek had genomen in het voormalige Paroolgebouw. De schilderingen:

De Platanenweg is een straat in Amsterdam-Oost.

Weesperzijde 79D te Amsterdam is een gebouw aan de Weesperzijde in Amsterdam-Oost. De bebouwing langs de Weesperzijde werd grotendeel huis voor huis neergezet in tijden van de uitbreiding van de stadsbebouwing. Die uitbreidingsperioden zijn dan ook terug te vinden in de toegepaste architectuur. Één van de meest opvallende en controversiële gebouwen werd in 2001 op een binnenterrein aan Weesperzijde 79 gebouwd, direct achter het Volkshotel aan de Wibautstraat. De opdracht voor de bouw werd gegeven door Thonik, het ontwerp kwam van MVRDV. Voor deze postzegelarchitectuur (beperkte architectuur qua ruimte en ontwerp) kwam het architectenbureau met een schoenendoos (eigen omschrijving van de architecten) bestaande uit twee bouwlagen met een dakterras. Origineel wilde Thonik een woonhuis annex kantoor, dat zagen de buurtbewoners niet zitten; het werd alleen een kantoor. Binnen het eenvoudig ontwerp paste MVRDV reliëf toe, hetgeen is terug te vinden in de omhoog lopende raampartijen. Vanwege de moeilijkheden van terrein (het terrein is op een poort na ingesloten) werd gekozen voor lichtgewicht bouwstenen voor binnen- en buitenmuren. Het ontwerp won de Amsterdamprijs voor de kunsten. Het gehele gebouw werd voorzien van een polyurethaan coating, waarbij de kleurkeus aan Thonik werd gelaten. Die wilde wel een helder oranje kleur voor de buitengevel; het zou in hun ogen een warme aanblik geven. De opvallende kleur werd goedgekeurd door de welstandscommissie van gemeente Amsterdam maar na oplevering bleek die kleur te opdringerig te zijn (de hele dag schijnt de zon). Buurtbewoners vonden de oranje kleur agressief overkomen en sommigen vonden het een onleefbare situatie in wording. Er ontstond een hevige discussie, dat op een rechtszaak uitliep, waarbij de bewoners gelijk kregen; Thonik ging in beroep. Eberhard van der Laan, toen advocaat, kwam er aan te pas om een oplossing te verzinnen. Er werd in overleg met de gemeente (waarvan Van de Laan later burgemeester zou worden) geregeld dat het kantoor toch tot bewoning mocht dienen en dat het gebouw overgeschilderd moest worden. De nieuwe kleur werd appelgroen, ongeveer de kleur van Granny Smith of wel de huiskleur van KPN, volgens MVRDV “not orange, but still bright”. Fotograaf Eddy Posthuma de Boer, een van de klagers, was opgelucht met deze verbetering; hij vond de oranje kleur onmogelijk om aan te wennen ("Groen vind ik wel mooi"). Niet veel later liet dezelfde studio het Thonikgebouw bouwen, een opvallende verschijning aan de Wibautstraat. Nabij het groene gebouw staat een bord van Thonik in dezelfde stijl. Het gebouw kwam in 2020/2021 weer in het nieuws. Een bewoonster van een woning aan Pluto in Den Helder had haar woning juist in appelgroen geschilderd; te afwijkend vond de omgeving en de bewoonster moest het in een zachtere groene kleur overschilderen. De zaak liep tot aan de Raad van State.

Handen is een kunstwerk in Amsterdam-Oost. Het is een plastiek geschapen door kunstenaar Willem Reijers (1910-1958). Handen is te zien aan de Wibautstraat; het kunstwerk steekt plotseling uit de bijna geheel vlakke achtergevel van het Cygnus Gymnasium, de voormalige Eerste Christelijke LTS Patrimonium. In 1956 gaf Patrimonium de opdracht aan de kunstenaar, in september 1957 werd het ontwerp goedgekeurd. De kunstenaar overleed in oktober 1958. Het werk werd door financiële perikelen van de school pas in 1961 geleverd. De school kreeg overheidssubsidie, waardoor het uiteindelijk in 1966 geplaatst kon worden. Patrimonium koos als locatie voor het werk hun nieuwe 2e LTS-gebouw aan de Dr. Jan van Breemenstraat nabij de Jan Evertsenstraat. De erven van Willem Reijers spanden daarop een rechtszaak aan. Ze beargumenteerden dat Handen was bedoeld voor de Wibautstraat en dat de manier van plaatsing bij de Jan Evertsenstraat het beeld van "een monstrueuze spin" opleverde in plaats van handen en dus uit haar context was gehaald. De Hoge Raad sprak uit in het voordeel van de erven, de school zou pas in 1978 tot plaatsing overgaan. Een voorstudie van Handen bevindt zich in de collectie van het Kröller-Müller Museum.

De Wibautstraat is een straat in Amsterdam-Oost, tussen het Rhijnspoorplein en het Prins Bernhardplein (nabij het Amstelstation) en vernoemd naar oud wethouder Floor Wibaut.

Thonikgebouw is een gebouw op de noordoostelijke vooruitgeschoven hoek van de Wibautstraat en de Grensstraat, Amsterdam-Oost.