Beschermd stadsgezicht Leiden - Zuidelijke Schil

De Sint-Petruskerk, doorgaans kortweg Petruskerk genoemd, is een kerkgebouw aan de Lammenschansweg in de Nederlandse stad Leiden, gewijd aan de apostel Petrus en onderdeel van de rooms-katholieke HH. Petrus en Paulusparochie in Leiden en omgeving.

De Oranjeboom was een korenmolen in de Nederlandse stad Leiden, gebouwd in 1733 en afgebroken in 1904. Vlak bij de standplaats staat sinds 1935 het Zuidelijk rioolgemaal aan de Geregracht. Een voorloper, korenmolen 't Kalf, werd tijdens de Tachtigjarige Oorlog in 1575 gebouwd en vernieuwd in 1649. In 1733 werd de houten molen vervangen door een stenen Walmolen en omgedoopt in De Oranjeboom. De molen was voorzien van een gedenksteen, die "onder een akelig groenen met prachtige vruchten versierden oranjeboom" de volgende tekst vertoonde: DE ORANJEBOOM GESTIGT DOOR HENDRIK VAN DER HEIDE EN ARY OPSTAL, DEERSTE STEEN GELEIT DOOR WILLEM VAN DER KLUYT DEN 3 MAART, DE LAATSTE DOOR JAN KOOK 10 JUNI 1734 In 1941 meldde het bestuur van de Historische vereniging Oud Leiden dat die gevelsteen, die na de sloop van de molen was opgesteld in Museum De Lakenhal, aangebracht zou worden in de gevel van het gebouw van het Zuidelijk Rioolgemaal. Uiteindelijk werd de gevelsteen echter ingemetseld in de gevel van de Meelfabriek van de firma De Koster aan de Oosterkerkstraat. De reden was, dat deze firma nog gebruik had gemaakt van De Oranjeboom. De naam De Oranjeboom was bedoeld als eerbetoon aan het Huis van Oranje en als symbool voor de gewonnen vrijheid na de Tachtigjarige Oorlog. De naam komt in Nederland ook voor als familienaam, biermerk, als naam van horecagelegenheden, enz. In de versierselen, behorende bij de Huisorde van Oranje, bevinden zich aan weerszijden takjes van een oranjeboom.

Het Zuidelijk rioolgemaal, gelegen aan de Geregracht 50 in de Nederlandse stad Leiden, is in 1935 gebouwd als pompgebouw in combinatie met een transformatorstation en urinoir. Het is aangewezen als beschermd gemeentelijk monument. Met de spitse topgevels en hoog opgaande smalle ramen en metselwerk herinnert het pompgebouw aan de Amsterdamse School. Twee van de drie bouwlagen bevinden zich onder de grond. De naastgelegen oorspronkelijke bergkelders voor rioolwater zijn in 1986 vernieuwd en in 2012 uitgebreid. Het urinoir is dichtgemetseld. Ongeveer op de plaats van het Zuidelijk Rioolgemaal stond tot 1904 molen De Oranjeboom op de vestwal.

De Jan van Houtbrug is een vaste brug uit 1923 in de Nederlandse stad Leiden. De brug verbindt de Korevaarstraat met de Lammenschansweg en overbrugt de Zoeterwoudsesingel. De brug is genoemd naar Jan van Hout, die onder meer als stadssecretaris op velerlei gebieden een belangrijke rol heeft gespeeld ten voordele van zijn vaderstad Leiden.

De muurtoren Oostenrijk is een waltoren gelegen aan de Jan van Houtkade aan de zuidkant van Leiden. Het bouwwerk stamt uit het eind van de vijftiende eeuw en maakte deel uit van de inmiddels verder volledig verdwenen middeleeuwse stadsommuring. Leiden bezat nog 32 andere muurtorens, waarvan de laatste in 1871 werd gesloopt. Deze muurtoren Bourgondië bevond zich ten westen van Oostenrijk, eveneens aan de Jan van Houtkade. De beide bouwwerken ontlenen hun namen aan de toenmalige landsheren van de Nederlanden, Maria van Bourgondië en Maximiliaan van Oostenrijk. De plattegrond van de muurtoren Oostenrijk is halfcirkelvormig, waarbij de rechte zijde naar de stad is toegericht. Aan de landzijde bevinden zich negen schietgaten in de ongeveer twee meter dikke bakstenen muren. Twee van deze gaten zijn dichtgemetseld. Aan de stadszijde bevinden zich in de gevel twee ruitvormige blinde nissen met daarboven één in de vorm van een driepas. Hieronder is het Leidse stadswapen tweemaal in het metselverband herkenbaar. Vlak boven het trottoir is nog een halfronde boog zichtbaar. Dit is de bovenzijde van de oorspronkelijke toegangspoort tot de toren. Door de eeuwenlange ophoging van het straatniveau ligt deze toegang nu volledig onder de grond. Sinds 2015 is het gebouw in gebruik als escaperoom.

De Stadsmolensloot is een water in de Burgemeesters- en Professorenwijk in de Nederlandse stad Leiden. Het water ligt tussen de Zoeterwoudsesingel en het Rijn-Schiekanaal en vormt de scheiding tussen de Professoren- en de Burgemeesterswijk.

De Burgemeesters- en Professorenwijk is een wijk ten zuiden van de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De wijk valt onder het Roodenburgerdistrict van de stad en bestaat voor statistieke doeleinden uit de buurten Burgemeesterswijk, Professorenwijk-West en Professorenwijk-Oost. Deze gedeelten worden vrijwel altijd in één adem genoemd omdat zij als stedenbouwkundige eenheid zijn ontworpen door het bureau van Granpré Molière, Verhagen en Kok. Sinds 2011 vallen zij binnen het beschermd stadsgezicht Zuidelijke Schil. De straatnamen zijn ontleend aan burgemeesters van Leiden en hoogleraren van de Universiteit Leiden. Een beeldbepalend stukje Professorenwijk is het ensemble van Petruskerk en omliggende woningen van de architecten Kropholler en Van Oerle langs de Lammenschansweg, Lorentzkade en Zeemanlaan.. De belangrijkste doorgaande straat is de as De Sitterlaan-Burggravenlaan.

Professorenwijk-West is een woonbuurt in de Nederlandse stad Leiden, die deel uitmaakt van de wijk Roodenburgerdistrict. Deze wijk wordt vaak samen met Professorenwijk-Oost en Burgemeesterswijk in één adem genoemd als Burgemeesters- en Professorenwijk, omdat zij als stedenbouwkundige eenheid zijn ontworpen door het bureau van Granpré Molière, Verhagen en Kok.

Barend van Namenhof is een hofje aan de Hoefstraat 12 in de Nederlandse stad Leiden. Het hofje werd opgericht in 1730 door koopman Barend van Namen voor gereformeerde kinderloze echtparen boven de vijftig. Het hofje bestaat uit 12 woningen. Drie hofjeswoningen zijn ontworpen door W.C. Mulder. Het hof werd verbouwd in 1788. In 1915 werd het op kosten van regent C.W.J.W. Pape volledig vernieuwd. Hiermee kreeg het zijn rijke, voorname indruk waardoor het ook "villahof" werd genoemd. Het hofje heeft een regentenkamer en bezit de status rijksmonument.

Station Leiden Lammenschans is een spoorwegstation in het zuiden van de Nederlandse stad Leiden, gelegen aan de spoorlijn Woerden - Leiden. Het hooggelegen station met één spoor werd geopend op 18 mei 1961. Het station, een ontwerp van architect Koen van der Gaast, had eerder een aparte kaartverkoop met een stationsloket en een eenvoudige wachtruimte. Na enkele jaren van leegstand wordt deze ruimte nu verhuurd aan een koffie- en broodjeszaak. De kaartverkoop vindt plaats met behulp van twee automaten.

Samuel de Zee's hof is een hofje in de Nederlandse stad Leiden. Het hofje is gesticht in 1723 voor armlastige familieleden. Het complex bestaat uit 21 woningen en ligt aan de Samuel de Zee's hof. De ingang van het hofje bevindt zich aan de Doezastraat tussen huisnummers 14 en 18 en bevat de tekst: "Geeft god alleen de eer voor goede dognie rijke neeven ende nigten deed Samuel de Zee dit bij sijn leeven stigten, 1723". Na de ingang bevindt zich een poort met de tekst: "Dus was mijn sin: Een yder praat na syn begrip ~ maer soo t niet staat tot uw genoegen blyft dan buyten k kan met myn poort uw mond niet sluyten 1723 ~". In 1743 vond een uitbreiding plaats waardoor er twee binnenpleintjes ontstonden met in het midden een regentenkamer. Deze regentenkamer is later als school gebruikt en werd in 1883 verbouwd tot woningen. In 1982 is het hofje gerestaureerd. Het heeft de status rijksmonument en is inschreven onder nummer 24665 in het monumentenregister.

Tuinstadwijk of Staalwijk is een wijk in de Nederlandse stad Leiden, die deel uitmaakt van het Roodenburgerdistrict. De wijk ligt aan de zuidzijde van de stad, net buiten de singels. De Tuinstadwijk had op 1 januari 2017 3.765 inwoners. Per april 2011 is de Tuinstadwijk als onderdeel van de Zuidelijke Schil aangewezen tot beschermd stadsgezicht.