Stadspark Osdorp

Markering is een officieuze benaming van een beeldengroep in Amsterdam Nieuw-West. De groep van vier beelden is afkomstig uit een samenwerking tussen kunstenaar Adriaan Rees en kinderen uit de buurt van Stadspark Osdorp. De kunstenaar noemt ze zelf Kinderbeelden. De fantasiebeelden van geglazuurd aardewerk op sokkels van beton staan als een soort toegangspoorten nabij een tweetal bruggen (brug 765 en brug 786) die over de Hoekenesgracht naar het park leiden. De jeugd werd ingeschakeld vanuit de visie dat die niet zou vernielen waar de kinderen zelf aan meegewerkt hebben.

De Piet Peelenbrug (brug 786) is een vaste brug in Osdorp, Amsterdam Nieuw-West. De voet- en fietsbrug uit 1984 vormt de verbinding tussen het Verlengde Hoekenespad en Stadspark Osdorp en overspant de Hoekenesgracht. Aan de westkant van de brug staan twee van de vier beelden uit de beeldengroep Markering van Adriaan Rees. De brug is vermoedelijk gebouwd op een betonnen paalfundering en leunt op zes betonnen brugpijlers. Ook de borstweringen zijn van beton. De overspanning bestaat uit houten balken met daarop dwars gelegde planken. Er zijn zeven onderdoorvaarten, waarvan de breedste 4,70 meter bedraagt. Opvallend aan de brug zijn de leuningen en balustrades. De esthetisch architect schreef hier zware massief aandoende houten balken voor, die donker gekleurd zijn, met enigszins groene balusters. De brug is vernoemd naar Piet Peelen (1922-1978), werkzaam bij de afdeling Bruggen van de Dienst der Publieke Werken. Hij bemoeide zich met de leefbaarheid in de regio, vooral op verkeertechnisch gebied. De brug heeft haar naam heeft gekregen in 1984. De naam is uitgefreesd of gebeiteld uit een van de leuningen.

Jongen met haan is een artistiek kunstwerk in Amsterdam Nieuw-West. Ruth Brouwer maakte voor de Montessorischool aan Hoekenes een bronzen beeld op betonnen sokkel waarop een jongen speels een haan vasthoudt. Het beeld wordt weleens gezien als een reactie op het Gedenkteken Maria Montessori uit 1953 van Gerarda Rueter in de Corellistraat, Amsterdam-Zuid. Sommigen zien in de beelden de tegenstelling tussen de beeldhouwkunst in de beginjaren vijftig (strenge moraal) en eind jaren zestig (lossere moraal). Brouwer, net als Rueter leerlinge van Piet Esser, beeldt een speelse jongen met haan af; Rueter is behoudender. Daartussenin zit Jan Wolkers met zijn Jongen met haan, ook voor een school.

Brug 754 is een vaste brug in Amsterdam Nieuw-West. De brug is gelegen in de Pieter Calandlaan en voert over de Hoekenesgracht. Die naam kreeg de gracht pas na de aanleg. Ten noordwesten van de brug ligt het Stadspark Osdorp met daarin opgenomen de Pauluskerk. Ten noordoosten stond van 1976 tot 2003 het gebouw van de eindschool van het Calandlyceum, toen nog Osdorper Schoolgemeenschap geheten. In 2003 werd dit gebouw vervangen door woningbouw en kwam een nieuw gebouw voor de school meer naar het oosten aan de Pieter Calandlaan. Het kunstwerk is in 1959 ontworpen door Dick Slebos van de Dienst der Publieke Werken in Amsterdam. Op 2 november 1959 volgde een openbare aanbesteding voor deze brug en bijbehorende werken. De oplevering volgde in het voorjaar van 1961. De brug wordt gedragen door 192 betonnen heipalen en is opgebouwd uit beton, graniet (pijlersteunen) en staal. De leuningen kregen een spel met de kleuren marineblauw en Ardennengrijs, te leveren door Vettewinkel aan de Prins Hendrikkade 80, Amsterdam. Bij oplevering werden vier bloembakken en een sokkel voor een beeld geïntegreerd op de landhoofden. Bovendien was er aan de zuidoostkant een terrasje met drie bankjes. Het terras leidde mede tot een PTT/GEB-ruimte onder de brug. Deze extra’s (een beeld heeft er waarschijnlijk nooit gestaan) verdwenen bij een herinrichting van de omgeving. Tramlijn 1 werd in 2001 verlegd en verlengd richting De Aker en rijdt sinds december van dat jaar over de brug. Ten tijde van de bouw van brug 754 werd nog rekening gehouden met de komst van een verlengde Cornelis Lelylaan, die ook een brug over de Hoekenesgracht zou krijgen. Die verlenging vanaf Meer en Vaart werd nooit aangelegd. In 2018 is de verdeling van het brugdek van zuid naar noord: voetpad richting stad fietspad richting stad een baan voor autoverkeer richting stad middenberm met tramhaltes van tramlijn 1 (beide richtingen) met bijbehorende voetgangersruimten een baan voor autoverkeer richting west een fietspad richting west een voetpad richting west.

De Pieter Calandlaan is een straat in Amsterdam Nieuw-West.

Het Calandlyceum is een school voor het voortgezet onderwijs in Amsterdam Osdorp, in het stadsdeel Nieuw-West. De school is gelegen aan de Pieter Calandlaan tussen Louis Davidsstraat en Hoekenes.

Het Osdorpplein is een plein in Amsterdam Nieuw-West, dat ligt tussen Meer en Vaart en Tussen Meer. Het plein is in 1962 vernoemd naar de tuinstad Osdorp waar het een centrumfunctie vervult. Op het plein bevindt zich sinds 1964 een kinderspeelbad omgeven door het door Gerrit Bolhuis ontworpen kunstwerk "Schaapjes", ook wel "de Lammetjes" genoemd, als speelobject voor kinderen. Volgens de oorspronkelijke plannen zou de Geer Ban als verhoogd liggende autostadsweg het plein aan de oostzijde met een groot viaduct kruisen, over het grote parkeerterrein heen. In 1978 werd dit plan geschrapt en in de jaren negentig werd het oostelijke deel van het plein bebouwd met een uitbreiding van het winkelareaal maar ook woningen, tot aan Meer en Vaart. Ook aan de zijde van Tussen Meer kwam uitbreiding met zowel winkels als woningen. Aan het Osdorpplein liggen theater De Meervaart, het stadsloket en winkelcentrum Westmarket. Het winkelcentrum heeft een multicultureel karakter dankzij de lokale ondernemers. Aan de ene zijde van Westmarket zit naast kleinere winkels met een grote diversiteit in aanbod, ook een foodcourt waar alle smaken van de wereld bij elkaar komen. De andere helft van Westmarket is ingevuld door TK Maxx, een Amerikaanse discountketen. Het winkelcentrum Osdorp omvat naast het Osdorpplein ook de aangrenzende Tussen Meer, waar op dinsdag een weekmarkt wordt gehouden. In verband met nieuwbouwplannen rondom het Osdorpplein bedacht het stadsdeel dat de naam van dit gebied "Centrum Nieuw-West" zou moeten gaan worden. Men kwam hiervan terug en in 2019 werd een verkiezing gehouden voor een nieuwe naam. De naam die door bewoners en gebruikers werd gekozen was: "Osdorpplein".

De Zitstenen Jan van Zutphenplantsoen bestaat uit een vijftal stenen zitbanken in het Jan van Zutphenplantsoen in Amsterdam, tuinstad. Ze houden het midden tussen gebruiksvoorwerpen en kunstwerken, toegepaste kunst. De stenen zijn alle vier meter breed, zes meter lang en zestig centimeter hoog. Ze wegen meer dan 21.000 kg per stuk en hebben een vorm die enigszins op een plectrum lijkt. Ze zijn gemaakt van gestort beton in door middel van CNC gefabriceerde mallen. Gezien de grootte en zwaarte bestaat elke zitsteen uit twee ter plekke samengevoegde delen. Opdrachtgever en ook ontwerper was advies- en ingenieursbureau Tauw, dat rond 2010 betrokken was bij de ombouw van het Jan van Zutphenplantsoen van stadspark tot waterpark. Fabrikant van het meubilair is Luc4me, een firma gespecialiseerd in betonnen zitelementen.

Brug 772 is een vaste brug in Amsterdam Nieuw-West. Ze is gelegen in de wijk Osdorp en overspant de Slotervaart. Alhoewel ze nabij brug 773 ligt is ze van aanmerkelijk jongere datum. Die brug dateert uit de jaren 1964/1965, op een foto uit april 1973 van deze buurt is de brug 772 nog niet te zien. De brug met lichte welving, gelegen direct ten zuidoosten van het Jan van Zutphenplantsoen, steunt tussen de landhoofden op stalen brugpijlers die weer staan op betonnen plateaus. Plateaus en pijlers worden beschermd door remmingwerk. De brug is alleen bestemd voor voetgangers en fietsers.

De Muurschildering Osdorpplein is een kunstwerk in Amsterdam Nieuw-West. De muurschildering werd in 1983 geplaatst door de Chileense kunstenaar Jorge Kata Nuñez. Hij werkte destijds met kunstenaarscollectief Brigada Ramona Parra. In Amsterdam zouden zestig muurschilderingen van zijn hand zijn geweest, maar veel van zijn werk is vernietigd dan wel overgeschilderd of ten prooi gevallen aan sloop. Ook deze muurschildering op een muur van een winkelpand aan het Osdorpplein verdween uit zicht, toen er gebouwen tegen aan werden gezet. In 2018 werden er weer werkzaamheden verricht in de buurt, waarbij grote delen van de omgeving (alweer) gesloopt werden en de muurschildering werd in oktober 2018 weer zichtbaar. De projectontwikkelaar heeft toen de kunstenaar weten te achterhalen, die op het moment van herontdekking toevallig in Nederland was om een kunstwerk van hem in Rotterdam te herstellen. Het contact kwam via het Centrum Beeldende Kunst in Rotterdam. Nunez maakte de muurschildering, inclusief "zijn" vogels en vissen, tijdens het dictatoriaal bewind van Augusto Pinochet in zijn thuisland. Hij was zelf gevangene van het bewind en werd verbannen. De kunstenaar vestigde zich als politiek vluchteling in Nederland. De kunstenaar: de paardenkop staat voor kracht van het volk; de ster, gedragen door man en vrouw is een teken van hoop. Hij vermeldde ook de tekst: Nee tegen fascisme (no al fascismo naast de Chileense vlag). De projectontwikkelaar was bereid het zicht op de muurschildering zichtbaar te houden door plaatsing van een glaswand in het dan nog nieuw te bouwen stadsloket. Of de door derden geplaatste tags daarbij verwijderd worden is onbekend. In hetzelfde jaar werd op de Centrale Markthallen al een Muurschildering van Keith Haring teruggevonden.

De Slotervaart is een midden 20e eeuw gegraven waterweg in Amsterdam Nieuw-West.

Het Jan van Zutphenplantsoen is een plantsoen en groenstrook in de Amsterdamse wijk Osdorp. Het plantsoen is gelegen in het zuidwestelijke gedeelte van de wijk ten westen van de Hoekenesgracht, ten oosten van de Baden Powellweg, tussen de Slotervaart en de eveneens naar Jan van Zutphen vernoemde Jan van Zutphenstraat. Het plantsoen en de straat zijn met een raadsbesluit van 29 april 1964 en 8 juni 1960 vernoemd naar de diamantbewerker en later vakbondsman Jan van Zutphen. Het plantsoen is begin jaren zestig aangelegd in de toen nieuwe wijk Osdorp. De laatste tien jaar is de omgeving van het plantsoen in het kader van de stadsvernieuwing van Osdorp onherkenbaar veranderd. Veel van de oorspronkelijke bebouwing is vervangen door nieuwbouw en een stuk hoger dan voorheen. Slechts twee oude huizenblokken zijn behouden gebleven maar wel gerenoveerd. Nog wel aanwezig is de markante en karakteristieke maisonnetteflat 'Akerstein' uit de jaren zestig tegenover het plantsoen aan de overzijde van de Baden Powellweg. Destijds was dit de uiterste bebouwing van dit deel van Osdorp met er achter de tuinderijen. Het park was van juni 1983 tot september 1991 de eindhalte van bus 19. Er staat het kunstwerk Blauwe boog dat doet denken aan een hemelsblauwe blikopener. Rond 2010 werden delen van het park weggegraven om plaats te maken voor aanvullend wateroppervlak van de Slotervaart. Er bleven tussen de parkeinden vier eilandjes liggen. In 2011 werden de Zitstenen Jan van Zutphenplantsoen geplaatst.