Nellestein (Amsterdam)

Leksmondbrug (brug 1314) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De vaste brug in de vorm van een viaduct is gelegen over het Nellesteinpad, een kilometers lang voet- en fietspad dat Zuidoost van noord naar zuid doorsnijdt. Het pad kwam hier jarenlang onder de Gaasperdammerweg vanuit de wijk Kelbergen de wijk Nellestein binnen. Daarvoor moest ze nog onder de Langbroekdreef door. De brug werd samen met de Leerdambrug (brug 1313) in 1976 ontworpen door Dirk Sterenberg voor de Dienst der Publieke Werken. Ook hier paste Sterenberg een ontwerp toe voor meerdere bruggen; bruggen met een dergelijk uiterlijk zijn ook elders in de stad te vinden (kanteelvormige balustraden), bijvoorbeeld de Meibergdreefbruggen. De overspanning van de Leksmondbrug is 14,8 meter en 16 meter breed. De constructie is bijna geheel van beton. De brug ging tot en met augustus 2018 naamloos door het leven. In één document vernoemde de gemeente Amsterdam talloze bruggen. In dit geval werd de brug vernoemd naar het Leksmondhof, dat ten zuiden van het viaduct in Nellestein is gebouwd. Het Leksmondhof is zelf vernoemd naar het Zuid-Hollands dorp Lexmond. Door een gemeentelijke en provinciale herindeling kwam het in 2019 in Utrecht te liggen.

Parkbrug Nellesteinpad (werktitel parkbrug 21C) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost.

Gaasperplas is een station van de Amsterdamse metro in het stadsdeel Amsterdam-Zuidoost. Het bovengrondse metrostation opende op 14 oktober 1977 en maakt deel uit van Gaasperplaslijn 53, waarvan het station het zuidelijke eindpunt vormt. Gaasperplas is het rustigste metrostation van lijn 53 met een reizigersaantal van slechts 3000 per dag. Even voorbij het metrostation ligt een opstelterrein met vier sporen. Dit opstelterrein werd, in verband met de komst van het nieuwe M5-materieel, tussen 2013 en 2016 gefaseerd uitgebreid en vernieuwd. Aan de noordwestzijde werd de metrobaan van 1982 tot en met 2020 gekruist door het viaduct van de A9. Sinds eind 2020 kruist de metrobaan de Gaasperdammertunnel en is het viaduct over de metrosporen in de Gaasperdammerweg verdwenen. Ten oosten van het station bevindt zich een busstation dat in 1982 in gebruik werd genomen. Hier halteren stadslijn 47, 49 en nachtlijn N85 (alle drie van het GVB). Van maandag t/m vrijdag in de vroege ochtend voor aanvang dagdienst vertrekken drie lijnen van Connexxion vanaf dit station (één rit per lijn) maar bieden geen aansluiting op de metro. Zijn naam dankt het station aan de gelijknamige Gaasperplas, de nabijgelegen recreatieplas. Direct ten oosten van het station bevindt zich de toegang tot het rondom deze plas aangelegde Gaasperpark. Dit park was in 1982 de locatie van de Floriade 1982. Het voormalige Planetarium naast de entree van het park is tegenwoordig in gebruik als kantoorgebouw annex congrescentrum. Ten oosten van het busstation staat een hotel. De Gaasper Camping, een van de drie stadscampings in Amsterdam en nog een ander hotel liggen op loopafstand. Aan de zuidzijde bij de ingang van het park bevindt zich een kleine horecagelegenheid. Aan de westzijde van het station ligt de buurt Nellestein, een onderdeel van de wijk Gaasperdam. Op het perron en in de stationshal van Gaasperplas staan enkele gekleurde sculpturen van baksteen in de vorm van tassen, koffers en andere bagagestukken. Dit kunstwerk is in 1978 vervaardigd door Antoine Mes.

Leerdambrug (brug 1313) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De vaste brug in de vorm van een viaduct is gelegen over het Kelbergenpad, een kilometers lang voet- en fietspad dat Zuidoost van noord naar zuid doorsnijdt. Het pad kwam hier jarenlang onder de Gaasperdammerweg vanuit de wijk Kelbergen de wijk Nellestein binnen. Daarvoor moest ze nog onder de Langbroekdreef door. De brug werd samen met de Leksmondbrug (brug 1314) in 1976 ontworpen door Dirk Sterenberg voor de Dienst der Publieke Werken. Ook hier paste Sterenberg een ontwerp toe voor meerdere bruggen; bruggen met een dergelijk uiterlijk zijn ook elders in de stad te vinden (kanteelvormige balustraden), bijvoorbeeld de Meibergdreefbruggen. De overspanning van de Leerdambrug is 14,8 meter en 16 meter breed. De constructie is bijna geheel van beton. De brug ging tot en met augustus 2018 naamloos door het leven. In één document vernoemde de gemeente Amsterdam talloze bruggen. In dit geval werd de brug vernoemd naar het Leerdamhof, die ten zuiden van het viaduct in Nellestein is gebouwd. Het Leerdamhof is zelf vernoemd naar de Utrechtse plaats Leerdam.

De Kekermetrobrug (brug 1614) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug overspant een sierwater aan de zuidelijke grens van de K-buurt en werd geprojecteerd tussen hoogbouwflats, de zogenaamde honingraatflats. In de 21e eeuw ligt de brug tussen twee laagbouwwijken, die in de plaats kwamen van de hoogbouw. De brug is in 1973-1975 aangelegd voor de Metrolijn 53, deel van de Oostlijn. De kunstwerken in die lijn zijn ontworpen door Sier van Rhijn en Ben Spängberg van de Dienst der Publieke Werken..Het betreft hier een dubbelsporig spoorviaduct. Op 18 december 2018 besloten burgemeester en wethouders van Amsterdam het viaduct een naam te geven. Kekermetrobrug is vernoemd naar de drie straten ten westen van de brug (1e Kekerstraat, 2e Kekerstraat, 3e Kekerstraat), die vernoemd zijn naar de keker, kikkererwt.

De Kromwijkdreefbrug is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug is gelegen in de Kromwijkdreef. Die dreef is alleen toegankelijk voor snelverkeer en dat houdt in deze wijk in dat de weg op een dijklichaam ligt. De Kromwijkdreef doorsnijdt de K-buurt, waarvan echter de hoogbouw deels na de sanering begin 21e eeuw is vervangen door laagbouw. De brug overspant een siergracht aan de zuidrand van de K-buurt, waarnaast tevens een naamloos fietspad ligt (tussen 1e Kekerstraat en Klieverinkweg). De brug is ontworpen door Dirk Sterenberg werkend bij de Dienst der Publieke Werken, die eenzelfde brug ontwierp voor de brug 1077 in de Huntumdreef. De bouw begon in 1975; in juni 1976 was het werk klaar. Opvallend zijn de brugpijlers, die de vorm van een kristal lijken te hebben. De brug kreeg in 2018 haar naam, vernoemd naar de dreef die op zich vernoemd is naar een aantal patriciërshuizen in de provincie Utrecht, zoals Cromwijck. Direct ten westen van de Kromwijkdreefbrug ligt de Kekermetrobrug in de Metrolijn 53.

Parkbrug Kelbergenpad (werktitel parkbrug 21D) is een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost.

Het Brasapark is het park op het dak van de Gaasperdammertunnel, een tunnel in de snelweg A9, in Amsterdam Zuidoost. De combinatie van Nelson Mandelapark, Brasapark en Gaasperpark is samen het grootste aaneengesloten park van Amsterdam.

Kempering is een straat en woontoren in Amsterdam-Zuidoost. De straat kreeg haar naam op 25 juni 1969 en werd vernoemd naar een boerderij bij Reutum, gemeente Tubbergen.

Brug 1169 is een voormalig bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. De brug werd omstreeks 1976 gebouwd in de zuidelijke expansie van deze wijk richting wat dan nog de zandbak was waar de Gaasperdammerweg op werd aangelegd. Het Gaasperparkpad, dat de wijk van noord naar zuid doorsnijdt, moest hier over een afwateringstocht behorend bij die zandbak neergelegd worden voor voetgangers en fietsers. Het bruggetje was eigenlijk net opgeleverd toen ze alweer afgesloten moest worden vanwege de aanleg van de Gaasperdammerweg, met name de kruising met de Kromwijkdreef. Het pand loopt parallel aan de dreef in de scheiding snel- en langzaam verkeer. Dat fietspad kwam onder de honingraatflat Klieverink vandaan en liep richting Nellestein. Toen de Gaasperdammerweg was opgeleverd sloot het bruggetje aan op een viaduct in de afslag en brug 143P onder de Gaasperdammerweg door. Er volgde een rustige periode voor deze brug totdat in de jaren tien van de 21e eeuw de werkzaamheden begonnen voor de bouw van de Gaasperdammertunnel. Ze verdween uit het stadsbeeld om niet meer terug te keren, maar er gebeurde hier meer. De snelweg dook onder de grond de tunnel in, de Kromwijkdreef werd afgebogen om aan te sluiten op de Loosdrechtdreef, het Gaasperparkpad kreeg hier een onderbreking en ook de honingraatflat Klieverink (de bijbehorende torenflat bleef staan) werd gesloopt en vervangen door laagbouw. Van brug 1169 is niets meer terug te vinden. Met sloop van de brug ging een creatie van architect Dirk Sterenberg van de Dienst der Publieke Werken verloren. Het uiterlijk van de brug bestond uit betonnen brugpijlers met als overspanning dikke houten balken, met daarop weer dikke houten balustraden en leuningen. Daarvan waren er tientallen in Amsterdam-Zuidoost. Een deel ging verloren omdat de binding-balusters en overspanning door weersomstandigheden wegrotte. Daar kreeg brug 1169 geen gelegenheid toe; de brug was al eerder gesloopt.

Brug 1057 was een bouwkundig kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Brug 1057 maakte vanaf 1967 deel uit van de infrastructuur binnen deze nog te bouwen wijk. In die wijk kwam een soort rondweg in de vorm van Bijlmerdreef, 's-Gravendijkdreef en Karspeldreef. Deze dreven werden halfhoog aangelegd op een dijklichaam en waren alleen toegankelijk voor snelverkeer. Voetgangers en fietsers bewogen zich voornamelijk op maaiveldniveau. Door deze inrichting van de wijk moesten er tal van viaducten gebouwd worden om het langzame verkeer ongehinderd tussen de diverse wijkonderdelen te laten bewegen. Bij de ontwerpfase van de Bijlmermeer was dat nog niet zover. De brug werd ontworpen als "viaduct in de Bijlmermeer". Brug 1057 werd gebouwd in een aftakking aan de zuidkant van de Karspeldreef genaamd Kromwijkdreef richting wat vanaf 1982 de Gaasperdammerweg zou worden. In eerste instantie was het van 1977-1982 de tijdelijke ontsluitingsweg voor de bewoners van de wijk Nellestein. Die Kromwijkdreef komt dan nog aan de noordkant uit op de plaats waar op 30 september 1973 het busplatform Kraaiennest in gebruik werd genomen. Alhoewel hier alleen een voet- en fietspad liep met de naam Kantershofpad, werd toch geopteerd voor een lange overspanning. In een maquette uit 1965 voor het bouwkundig ontwerp rond de metrohalte Kraaiennest is te zien dat het winkelcentrum oorspronkelijk aan de zuidzijde van de Karspeldreef was voorzien. Ook staan er zes woontorens waarvan vier aan de noordzijde en twee aan de zuidzijde.Het ontwerp van het winkelcentrum en woontorens werd later in gewijzigde en afgeslankte vorm uitgevoerd waarbij het winkelcentrum aan de noordzijde werd gebouwd waardoor het viaduct langer dan noodzakelijk was. Dat pad liep parallel aan de Karspeldreef en moest hier tussen de flats Kempering (honingraat) en Klieverink (zowel toren (sinds 1975)- als honingraatflat) voor de wijkverbindingen zorgen. Het kruiste hier ook de oostlijn, die parallel loopt aan de Kromwijkdreef, het voet- en fietspad. De meer dan 75 meter lange overspanning moest door drie series van brugpijlers gedragen worden. Voor genoemde dreven ontwierp Dirk Sterenberg voor de Dienst der Publieke Werken een soort standaardprogramma voor viaducten. Ze hebben allemaal grotendeels hetzelfde uiterlijk met afgeronde randplaten, betonblokken op de randen van het wegdek, leuningen en betegeling keermuren. Ook de brugpijlers zijn bij meerdere kunstwerken van Sterenberg terug te vinden, net als de lantaarns op uiteinden van jukken. Het gescheiden verkeer werd hier vanaf begin jaren nul losgelaten. Er vond een ingrijpende sanering plaats waarbij het oostelijk deel van de rondweg werd afgegraven; de kruisingen werden verlaagd naar maaiveldniveau met bijvoorbeeld zebrapaden. Deze slag liep door tot eind jaren nul. Ook het deel van de Karspeldreef waar de Kromwijkdreef op uit komt werd afgegraven, waarbij brug 1057 van de kaart verdween. Er kwam een gelijkvloerse kruising op maaiveldniveau. De flats Kempering en het honingraatdeel van Klieverink verdwenen bij die sanering. Er werd hier meer veranderd. metrostation Kraaiennest schoof naar het noorden op, het gelijknamige winkelcentrum verdween net als het daartussen liggende platform voor openbaar vervoer. Het grootste bouwwerk alhier, de Bijlmerdreefmetrobrug bleef staan.

De Moskee Taibah of Djame Masjid Taibah is een (Surinaams-Hindoestaanse) moskee in Amsterdam-Zuidoost. Ze is gelegen aan de Karspeldreef ten zuiden van metrostation Kraaiennest. De moskee is na grote wens van pionier Mohammed Radja Imamdi, beter bekend als Mustafa en met steun van Imam Shah Ahmed Noorani Siddiqui gerealiseerd door de in Suriname geboren Mohamed Idris Luqman (1950-1999) en de gemeenschap van Amsterdam Zuidoost. De moskee Taibah is een moskee voor moslims, uit Suriname, India en Pakistan. Het gebouw wordt gesierd met ronde koepels en grote minaretten. De bouwkunst is geïnspireerd door de moskeeën uit Pakistan en India. Het gebouw is dan ook een combinatie van uitheemse islamitische kenmerken en moderne materialen en vormen. De moskee is ontworpen door de Nederlandse architect Paul Haffmans en kwam in 1985 gereed. Veel bezoekers en bewoners zijn trots en noemen het gebouw dan ook ‘de witte parel van de Bijlmer’. Later bleek echter de huidige ruimte, waar ongeveer 500 bezoekers in konden, te klein te zijn. Het aantal bezoekers nam in de jaren negentig flink toe. In 1998 vond daarom met veel dank aan Mohammed Joenoes Abdul-Gaffar een grootscheepse verbouwing plaats. Daarbij werden drie extra koepels geplaatst en de minaretten verbouwd. De extra koepels zorgen voor een betere akoestiek in het gebouw, waardoor de imam een grotere menigte zonder stemverheffing kan toespreken. Na de verbouwing biedt de moskee plaats aan zo’n duizend bezoekers. Op een gemiddelde dag ligt het aantal bezoekers voor het middaggebed op de zevenhonderd, met feestdagen zijn dat er altijd meer. De moskeeruimte is naar Mekka gericht. Het gebouw is opgetrokken in een betonskelet. Haffmanns combineerde een traditioneel moskeegebouw (met minaretten, koepel en mihrab) met moderne bouwmaterialen.