De Bazel (Arnhem)

Gezicht Arnhem - Sonsbeekkwartier-Noord is een van rijkswege beschermd stadsgezicht in de wijk Sint Marten in Arnhem in de Nederlandse provincie Gelderland. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 24 december 2004. Het gebied werd op 5 december 2007 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 14,9 hectare. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

De Belvédère in park Sonsbeek is een uitzichttoren in Park Sonsbeek in Arnhem. De belvédère werd in de 19e eeuw gebouwd in opdracht van baron H.J.C.J. van Heeckeren van Enghuizen. Baron van Heeckeren was in 1821 eigenaar van Park Sonsbeek geworden. Tussen 1824 en 1826 liet de baron als eigenaar van Sonsbeek de belvédère bouwen. Deze uitkijktoren was 24 meter hoog en bood uitzicht over de stad en de wijde omgeving. De toren staat boven op de 70 meter hoge Ruyterenberg, nabij De Ronde Weide in het park. De top van de 30 meter hoge toren is net zo hoog als de Arnhemse Sint-Eusebiuskerk, ongeveer 100 meter boven NAP. In 1954 werd de toren met 5,60 meter verhoogd om boven de kruinen van de steeds hoger geworden bomen uit te komen. De belvédère heeft een wenteltrap van 140 treden. De toren is alleen op zondagmiddag opengesteld voor publiek. Bij helder weer zijn Tiel, Nijmegen en het Duitse Emmerik te zien.

Park Sonsbeek in Arnhem is het bekendste park in deze stad. Het park is vernoemd naar Anna van Sonsbeeck, een aanzienlijke dame in de Arnhemse gemeenschap in de 17e eeuw. De vader van Anna, Franciscus van Sonsbeeck, is afkomstig uit het Duitse stadje Sonsbeck of Sonsbeeck. Boven de hoofdingang van de in 1655 gebouwde Lutherse kerk in Sonsbeeck treft men nu nog altijd het stadswapen aan: een zon met daaronder enkele gegolfde lijntjes die een beek voorstellen. Het park is 67 ha groot en grenst in het noorden aan de parken Zijpendaal en Gulden Bodem. Deze drie parken sluiten nauw bij elkaar aan en zijn samen zo'n 200 ha groot. In het oosten grenst Sonsbeek aan de wijken Sonsbeekkwartier en St. Marten, in het zuiden bijna aan het centrum en in het westen aan de Burgemeesterswijk. Het gebied is een beschermd stadsgezicht.

Sint Marten is een van oorsprong typische arbeiderswijk in het noorden van Arnhem met ca. 1750 inwoners. Rond 1900 werd deze enigszins glooiende wijk in zeven jaar uit de grond gestampt. Door slecht onderhoud, verkrotting en drugsoverlast is de wijk in de jaren 60 en '70 van de vorige eeuw een van de grootste achterstandswijken van Arnhem geweest. In 1975 werd een start gemaakt met de reconstructie van de wijk, straten werden woonerven, veel oude huizen werden gesloopt en vervangen door flatwoningen (tot 4 hoog) met hier en daar een groen en/of gezellig binnenplein, de Onze-Lieve-Vrouwekerk uit 1910 werd na enige jaren leegstand in 1999-2001 omgebouwd tot appartementencomplex en ook werd de drugsoverlast grondig aangepakt. Talloze oude soms authentieke panden in nog redelijk staat zijn alsnog gerenoveerd. In 1994/1995 trad het eerste 'Kleurenplan' in werking, waarbij veel huurwoningen en -flats aan de buitenzijde werden voorzien van frisse, heldere kleuren, in 2012 werd dit plan verder uitgewerkt en verbeterd. Ook werd de Hommelseweg in Sint Marten eind 2012 heringericht, waarbij in aansluiting op de Hommelstraat het asfalt werd vervangen door klinkerstenen. In maart 1999 kreeg Arnhem als eerste gemeente in Nederland in Sint Marten de 'Politiehuiskamer' om zo op wijkniveau de kloof tussen burgerij en politie te verkleinen. Aanvankelijk zat de politiepost op de hoek van de Hommelseweg en Marten van Rossemstraat, in 2011 is de post verhuisd naar de Hommelseweg wat dichter bij de coffeeshops en het spoorviaduct. Algemeen kan worden gesteld dat het woon- en leefklimaat in de buurt na 1995 sterk is verbeterd en zelfs een zekere populariteit geniet vanwege de gunstige ligging ten opzichte van het stadscentrum, station Arnhem Centraal en park Sonsbeek.

Huis Sonsbeek, van oorsprong uit 1744, is een landhuis in het Arnhemse Park Sonsbeek gelegen op een heuvel met uitzicht op de stad Arnhem. Het middendeel werd gebouwd voor de jong verweesde Adriana van Bayen (1723-1755?) naar ontwerp van de Arnhemse architect Anthony Viervant en vermoedelijk op het eind van de achttiende eeuw door diens zoon Roelof Roelofs Viervant met de zijvleugels vergroot. Het gebouw, dat in het verleden diverse bestemmingen heeft gehad (o.a. vanaf 1900 als hotel-pension), wordt lokaal veelal "De Witte Villa" of "Stadsvilla Sonsbeek" genoemd vanwege de witte façade, die vroeger overigens ook andere kleuren had. Sinds 1986 had het landhuis een meer museale functie en waren er regelmatig exposities. Van 1994 tot 2004 was Sonsbeek Art&Design erin gevestigd. Nadien een brasserie, restaurant en wijnlokaal. Anno 2017 zijn er een grand café en verschillende zalen gevestigd. In 1987 werd een smalle gracht om de Villa aan drie zijden aangelegd, die ruim tien jaar later weer werd gedempt voor de bouw van een zitterras. De Gemeente Arnhem heeft Huis Sonsbeek aangewezen als officiële trouwlocatie.

Mildred Clinics is een keten van drie abortusklinieken in Nederland. Mildred Clinics is begin 2018 ontstaan als een fusie tussen het Mildredhuis in Arnhem (geopend in 1971, in 2017 verhuisd van de Zijpendaalseweg naar de Sonsbeeksingel) en Stimezo Eindhoven (geopend in 1972). In 2018 opende de stichting nog een extra dependance in 's-Hertogenbosch. De doelstelling en missie van de stichting is het verlenen van kwalitatief goede hulp bij ongewenste zwangerschap. Dit houdt in het counselen van vrouwen (en hun partner) ten aanzien van het al dan niet gewenst zijn van een zwangerschap. Als de vrouw weloverwogen besloten heeft deze zwangerschap te willen afbreken en de duur van de zwangerschap valt binnen de grenzen die in de Mildred Clinics van toepassing zijn, dan wordt deze zwangerschap afgebroken. Daarnaast behoort het geven van advies bij problemen op het gebied van anticonceptie integraal bij de hulpverlening. Men werkt vanuit de visie van vrouwengezondheidszorg en streeft emanciperende hulpverlening na.

De Arnhemse villamoord op 2 september 1998 betreft een roofmoord op de 63-jarige Geke van 't Leven-de Goede in haar villa aan de Apeldoornseweg in Arnhem. De bewoonster werd door het hoofd geschoten. Een 33-jarige vriendin die op bezoek was, liep een hoofdwond op, vermoedelijk door een schampschot. Negen mannen werden voor de moord veroordeeld. In de media en de wetenschap is de schuld van de veroordeelden echter in twijfel getrokken, nadat uit opnames van de verhoren was gebleken dat zij onder grote druk van de recherche misschien valse verklaringen hadden afgelegd.

De Apeldoornse Poort is een spoorbrug in Arnhem in de Spoorlijn Arnhem - Leeuwarden. De spoorbrug is in 1851 aangelegd, bij de oplevering van de spoordijk waarover de spoorlijn loopt. De spoordijk scheidt het centrum van Arnhem van de Veluwe en de bij Arnhem gelegen landgoederen. In de dijk waren nabij Arnhem vier doorgangen aangebracht, waaronder de Apeldoornse Poort. De andere poorten zijn de Zijpsche Poort, de poort in de Hommelseweg en de poort in de Velperweg. De Apeldoornse Poort vormt de scheiding tussen de Apeldoornsestraat (aan centrumzijde) en de Apeldoornseweg (aan Sonsbeekzijde). De Apeldoornse Poort is in de jaren 1910-1912 verbreed naar ontwerp van Haitsma Mulier. Dit gebeurde in art-nouveaustijl. De balkbrug werd opgebouwd uit stalen I-balken, waarbij de ruimte ertussen is opgevuld met gele verblendstenen in boogvorm. Deze stenen komen ook terug in de twee steunmuren en twee landhoofden, waarbij eveneens natuursteen in is aangebracht. Op de landhoofden is een gemetselde borstwering aangebracht, waartussen boven de brug een smeedijzeren hek is aangebracht. De brug is in 2000 aangewezen als rijksmonument.

Hotel Bosch was de naam van een voormalig kraakpand in Arnhem, dat jarenlang het oudste kraakpand van Nederland was. Tegenwoordig is het opgesplitst in twee panden. Nr. 4 behuist een woongroep. Nr. 4a is Bosch, café, restaurant en cultuurcentrum.

Het Luthers Hofje is een hofje in de Nederlandse stad Arnhem. Het hofje is gelegen in de wijk Klarendal, net ten noorden van de spoorlijn Arnhem - Leeuwarden, op gronden die waren aangekocht van het burgerweeshuis. Het hofje is waarschijnlijk gesticht in 1860 (datering stichtingssteen) door de Evangelisch-Lutherse Kerk als bejaardenwoningen. Aanvankelijk had het hofje 22 woningen, maar dat is teruggebracht naar 13 adressen. Het geld voor de financiering van de woningen kwam beschikbaar doordat eigendom van de kerk nabij de Rijnpoort werd onteigend. De huizen zijn in samenspraak met de stadsarchitect Hendrik Jan Heuvelink ontworpen door de heren Traanboer en Beijer.

Stadsbioscoop Rembrandt was een bioscoop in het gebouw Rembrandt Theater, gelegen aan het Velperplein in de Nederlandse stad Arnhem.

Het Vestagebouw is een gebouw in een gemengde bouwstijl aan de Jansbuitensingel in de Nederlandse stad Arnhem. Het werd gebouwd in 1930 in opdracht van de N.V. Verzekeringsmaatschappij Vesta. Architect was Willem Diehl (1876-1959). In de gemengde bouwstijl zijn er invloeden van het traditionalisme, de art deco en de Amsterdamse School. Kunstenaars die meewerkten zijn beeldhouwer Gijs Jacobs van den Hof, W.C. Brouwer (maakte de belettering) en Jaap Gidding (vervaardigde de glas-in-loodramen in het trappenhuis). Op 18 mei 1932 werd het gebouw officieel geopend. Van oorsprong was het gebouw een kantoor van de verzekeringsmaatschappij Vesta. In de Tweede Wereldoorlog vestigde een Luftwaffe Kommando zich in het kantoor. Jarenlang zetelde in het gebouw Aalbers Europe Consultancy van Karel Aalbers. Vanaf 1989 was het een kantoor van Westermeijer Groep, maar nadat deze in stappen failliet was gegaan (2011-2012), werd er lange tijd geen nieuwe bestemming voor gevonden. Het gebouw is een rijksmonument.