place

Dwangarbeiders (monument)

Dwangarbeid tijdens de Tweede WereldoorlogMonument in Den HaagOorlogsmonument in Zuid-HollandTweede Wereldoorlog in Den Haag
Dwangarbeiders, monument bij het Provinciehuis in Den Haag
Dwangarbeiders, monument bij het Provinciehuis in Den Haag

Dwangarbeiders is een oorlogsmonument in Den Haag. Het staat op de binnenplaats van het Provinciehuis. Destijds de plek van het Haagse Dierentuin, waar in het dierentuingebouw mannen bij een razzia in 1944 bijeen werden gebracht. Het monument werd op 1 november 1999 onthuld en is ontworpen door Marcel Prins. Het bestaat uit een boom die omringd wordt door een bakstenen verhoging, waarop een opstaande roestvrijstalen ring is bevestigd. Aan de binnenkant van die ring zijn kleine mensenfiguren aangebracht. Op de bakstenen rand is een plaquette met de tekst: "Dwangarbeiders 1940-1945" Tijdens de Tweede Wereldoorlog dwong de bezetter ruim een half miljoen Nederlanders arbeid te verrichten in Duitsland. Ook uit Den Haag en omgeving werden mannen in dwangarbeid afgevoerd. Dat gebeurde onder andere op grote schaal tijdens een razzia op 21 november 1944. Rond 15.000 inwoners van Den Haag en omgeving werden op enkele locaties bijeen- gedreven. Eén van die locaties was de toenmalige dierentuin, de plaats waar u nu staat. De meesten werden - niet wetend wat hen te wachten stond - vanuit de Laakhaven per Rijnaak afgevoerd. Ook de naasten die achterbleven zagen zich geconfronteerd met moeilijke tijden vol onzekerheid over het lot van de mannen. Talloze dwangarbeiders lieten het leven. Moge de herinnering aan oorlog en terreur aansporen tot vrede onder alle .... * * * * * De razzia van 21/22 november staat bekend als Operatie Sneeuwvlok. Volgens Lou de Jong zijn toen ongeveer 8.000 mannen in Den Haag en 5.000 in Voorburg en Rijswijk opgepakt. Men schat dat in totaal ruim 511.000 mannen in Nederland werden opgeroepen voor de Arbeitseinsatz, inclusief ruim 15.000 uit Den Haag. Ze werden bij de Haagse Dierentuin bijeengebracht, maar ook bij het Gymnasium Haganum en het K&W gebouw aan de Zwarteweg. Vandaar liepen ze naar het Slachthuisplein bij de Laakhaven. In overvolle aken voeren ze over het IJsselmeer naar Kampen waarna ze in de Van Heutzkazerne werden ondergebracht. Van de ruim half miljoen mannen zijn ruim 30.000 dwangarbeiders niet teruggekeerd. In Oorlogsmuseum Overloon staat voor hen een monument dat in 1996 werd onthuld.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Dwangarbeiders (monument) (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Dwangarbeiders (monument)
Den Haag Haagse Hout

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Dwangarbeiders (monument)Lees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.08725 ° E 4.3166638888889 °
placeToon op kaart

Adres


2596 AW Den Haag, Haagse Hout
Zuid-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

Dwangarbeiders, monument bij het Provinciehuis in Den Haag
Dwangarbeiders, monument bij het Provinciehuis in Den Haag
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Dierentuingebouw
Dierentuingebouw

Het Dierentuingebouw (in de volksmond ook Moors paleis) was een theatergebouw in Den Haag. Het werd gebouwd als hoofdgebouw voor de Haagse Dierentuin. De Haagse architect Samuel Johannes de Vletter (1823-1872) ontwierp bij de oprichting van de dierentuin in 1863 voor het Koninklijk Zoölogisch-Botanisch Genootschap van Acclimatatie een centraal verenigingsgebouw. Het gebouw bestond uit een achtkantige centrale zaal met buffet en twee ernaastliggende vleugels, waarvan een vogels huisvestte en de ander als bibliotheek was ingericht. In de periode 1892-1893 bouwden de architecten J.W. Bosboom en A.J. Wesstra dit hoofdgebouw uit met een grote concertzaal in Moorse stijl, ook wel het Moors Paleis genoemd. Het gebouw werd verhuurd voor tentoonstellingen, festiviteiten en beurzen. Zo vond er in 1915 het Internationaal Congres van Vrouwen plaats. Tijdens de Tweede Wereldoorlog organiseerde de Duitse bezetter er vele bijeenkomsten. De Duitsers gebruikten de locatie ook om na de razzia van 21 november 1944 de gevonden mannen bijeen te brengen. Na de Tweede Wereldoorlog keerde de dierentuin niet terug, maar bleef het gebouw in gebruik. Er vonden er feesten, bijeenkomsten, examens en voorstellingen plaats in dit gebouw. In 1959 werd de eerste Pasar Malam in het hoofdgebouw gehouden. In 1968 werd het gebouw afgebroken ten behoeve van het parkeerterrein voor het Provinciehuis Zuid-Holland. In 1969 werd het Nederlands Congresgebouw geopend dat de evenementenfunctie overnam.

Liberale synagoge (Den Haag)
Liberale synagoge (Den Haag)

De Liberaal-joodse synagoge in Den Haag is gevestigd in de voormalige Portugees-joodse snoge. Het gebouw aan de Jan Evertstraat (Nieuwe Uitleg) werd omstreeks 1724 ontworpen door architect Daniël Marot. De uitvoering was in handen van Felix du Sart, met wie Marot al eens had samengewerkt aan Huis Schuylenburch. In 1726 werd het samen met het bijbehorende voorgebouw aan de Prinsessegracht in gebruik genomen. Beide gebouwen zijn gebouwd in de periode 1724-1726. Boven in de gevel staat het jaartal 5486 (1726). Daaronder staat in het Hebreeuws "Hoe lieflijk zijn uw Woningen". Het gebouw heeft twaalf vensters, een voor elke stam van Israël. Het is op 9 augustus 1726 ingewijd. Van de verscheidene Haagse synagoges kwam alleen die aan de Jan Evertstraat de bezettingstijd ongeschonden door. De religieuze voorwerpen werden in Amsterdam verborgen en zijn behouden gebleven. De Portugees-joodse gemeente telde voor de Tweede Wereldoorlog vierhonderd leden. Doordat slechts enkelen van hen de oorlog overleefden, verloor de synagoge zijn bestemming en kwam in handen van een projectontwikkelaar. In 1968 kon de Liberaal joodse Gemeente de synagoge huren voor een symbolisch bedrag. In datzelfde jaar werd Awraham Soetendorp de eerste rabbijn; hij zou tot 2008 aanblijven. Hij werd opgevolgd door achtereenvolgens rabbijn Ruben bar-Efraïm, Kenneth Leinwand en mw. Marianne van Praag. In 1972 kocht de gemeente Den Haag het gebouw en het werd met financiële steun van de joodse gemeente en de overheid opgeknapt. Sinds 1976 is de synagoge in handen van de Liberaal-joodse gemeente Beth Jehoeda. De schilder Corneille heeft een tegelwand geschonken voor het nieuwe Liberaal Joods Centrum naast de synagoge aan de Prinsessegracht. De huidige synagoge van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap is te vinden aan de Cornelis Houtmanstraat.