Noorderkwartier (Leiden)

Het Blekerspark is een park in de Nederlandse stad Leiden. Het park is gelegen tussen de Herensingel en delen van de goeddeels verdwenen binnenvestgracht, op de plek van de voormalige Gemeentewerf. Het is aan de stadskant bereikbaar via het pad De Bleek en sinds 6 maart 1990 vanaf de Zijlpoort aan de andere zijde door een voetpad over het voormalige bolwerk waar in 1828 de rooms-katholieke begraafplaats Zijlpoort werd aangelegd. Het park is beplant met veertig eiken in blokverband. Op het onbeplante lagere gedeelte van het park, voorheen water, staat tegenwoordig een klim/klauterspeeltoestel, vormgegeven als Leids bastion.

Het orgel van de Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart en Sint Josephkerk in de Nederlandse stad Leiden werd in 1928-1929 gebouwd door Valckx & Van Kouteren. Het is een van de oudste bestaande werken van deze Rotterdamse orgelbouwers. Na de overname van dit bedrijf door Pels & Van Leeuwen te Alkmaar, kwam het orgel aldaar in onderhoud. Het orgel is in 1977 gerestaureerd. Het orgel bestaat uit twee delen, die links en rechts in een grote spitsboogvormige loggia zijn geplaatst met in de buitengevel een groot venster met glas in lood-invulling tussen de twee fronten van het orgel.

De Sint-Josephkerk is het grootste in gebruik zijnde rooms-katholieke kerkgebouw van de Nederlandse stad Leiden. De kerk is onderdeel van de Parochie Heiligen Petrus en Paulus. Ze staat ook bekend als de Herensingelkerk, gezien de ligging aan de Herensingel in het Noorderkwartier, maar heet officieel de Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart en Sint-Josephkerk. De kerk is een rijksmonument, onderdeel van de Historische Canon van Leiden (nummer 51) en een van de hoogste gebouwen van Leiden.

Havenwijk-Noord is een woonbuurt in de Nederlandse stad Leiden, die deel uitmaakt van district Binnenstad-Noord.

De Herenpoort is voormalige stadspoort in de Nederlandse stad Leiden. Deze stadspoort bevond zich aan het noordelijk einde van de Oude Herengracht. In 1644 volgde een nieuwe stadsuitbreiding aan de noordzijde. In 1682 werd deze poort gebouwd op de plek van de Oude Herenpoort. De poort is in 1863 afgebroken.

Begraafplaats Zijlpoort is een rooms-katholieke begraafplaats in Leiden die in 1828 in gebruik is genomen op het voormalige bolwerk bij de Zijlpoort.

De Leidsche Stoombootmaatschappij 'De Volharding' was een stoombootrederij die gevestigd was in de Nederlandse stad Leiden. De rederij onderhield een aantal lijndiensten, waarbij langs een vast traject vervoer per stoomboot werd verzorgd voor passagiers, vracht en vee. Daarmee zette 'De Volharding' de traditionele diensten van de beurtvaart voort, maar het was meer openbaar vervoersonderneming in de moderne zin van het woord. De rederij heeft bestaan van 1852 tot 1930.

De Zijlpoort is een stadspoort in Leiden, Zuid-Holland, Nederland. De poort is in 1667 in classicistische stijl opgetrokken volgens een ontwerp van de Leidse bouwmeester Willem van der Helm en voorzien van beeldhouwwerk van Rombout Verhulst. De klok is in 1668 gegoten door Hemony. Doordat de poort zowel op de stadswal als op de brug ervoor moest aansluiten, heeft het gebouw de vorm van een parallellogram. De Morspoort en de Zijlpoort zijn als enige twee overgebleven van de oorspronkelijk acht poorten. Langs de Zijlpoort stroomt, vanaf het nabijgelegen riviertje de Zijl, de Oude Rijn de stad Leiden binnen. De Oude Zijlpoort, de voorganger van de Zijlpoort stond 300 meter westelijker aan de Haarlemmerstraat, tussen de Koestraat en het Havenplein; daar was de oude stadsmuur. In de loop der tijd heeft de Zijlpoort, en dan met name de zaal boven de doorgang, verschillende functies vervuld: begin achttiende eeuw vergaderden de rederijkers er, vanaf 1736 was er een school voor arme kinderen gevestigd, en in de negentiende eeuw werden er stadsgoederen opgeslagen. In het laatste kwart van de twintigste eeuw is de Zijlpoort tweemaal grootscheeps gerenoveerd. Tijdens de laatste renovatie, in de jaren negentig, zijn aan beide zijden van de poort steunende constructies aangebracht. Sinds 1999 is in een van deze constructies een horecagelegenheid gevestigd. Naast de Zijlpoort ligt sinds 1828 de gelijknamige begraafplaats. De poort is sinds 1968 een rijksmonument.

De Zijlpoortsbrug is een ophaalbrug over de Herensingel in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden.

De Haven is een kleine binnenhaven en straat in de oostelijke binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De haven is onderdeel van de Oude Rijn en is gelegen tussen de Herensingel/Zijlsingel in het oosten en de (Oude) Herengracht in het westen, waarvan hij wordt gescheiden door de Grote en de Kleine Havenbrug. De straat Haven ligt aan de noordzijde van het water, tussen het Havenplein en de Zijlpoort. Hier ligt ook de passantenhaven; De straat aan de zuidzijde heet Havenkade. Het Galgewater is de westelijke binnenhaven van Leiden.

Het Huis ter Waard of Huis te(n) Waarde was een kasteel in de Nederlandse stad Leiden, provincie Zuid-Holland. Het kasteel lag in de middeleeuwen in de Waard, ten oosten van de burcht van Leiden en nog in het ambacht Leiderdorp. Deze Waard was de woonplaats van de familie Uten Waerde, die het gebied in leen hield van de graaf van Holland. Dit leen werd onder andere in 1281 vermeld. In 1294 werd ridder Daniel uten Waerde als leenman genoemd in een handvest van graaf Floris V. In dit handvest werd een deel van de Waard uit het leenverband gehaald ten behoeve van de stadsuitbreiding van Leiden. Het kasteel stond in het resterende deel van de Waard en bleef ook nu buiten de stadsmuren staan. In 1355 zou de Hollandse graaf het kasteel hebben gekocht. Tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten in 1420 werd het kasteel belegerd en verwoest door Jan van Beieren. Het baksteenpuin werd in 1426 hergebruikt ten behoeve van de Witte Poort. De exacte locatie van het kasteel is onbekend.

De Herensingel is een singel en straat langs de noordoosthoek van de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. De singel ligt tussen de Oude Herengracht en de Oude Rijn en werd in 1644 gegraven. Gezien van west naar oost ligt de singel tussen de Maresingel en de Zijlsingel. Het water scheidt de binnenstad van de volkswijken Noorderkwartier en De Kooi in Leiden-Noord. De straat ligt aan de buitenzijde van de singel. Aan de binnen- of centrumzijde ligt geen doorgaande straat direct langs het water, omdat hier de stadswallen en bolwerken lagen. Nadat deze hun functie verloren hadden, werd op een van de bolwerken in 1828 de rooms-katholieke begraafplaats Zijlpoort gerealiseerd. Op de hoek van de Oude Rijn en de Herensingel staat de Zijlpoort, een van de twee overgebleven stadspoorten. Op de hoek van de Herensingel en de Kooilaan stond tot 1970 het station Leiden Heerensingel, het zuidwestelijke eindpunt van de Haarlemmermeerspoorlijnen, dat overigens al in 1936 werd gesloten voor reizigersvervoer. Aan de noordzijde van de singel ligt de zogenaamde Herensingelkerk.