Waalse Kerk (Haarlem)

Het Begijnhof in Haarlem dateert uit 1262 toen pastoor Arent van Sassenheim zijn huis, erf en boomgaard afstond aan een gemeenschap van begijnen. Het Begijnhof was omgeven door een muur met poort en bestond uit ongeveer vijftig woningen, vijf conventen voor onvermogende begijnen met elk een eigen mater (moeder), een kerk, een bakhuis, slachthuis en poorthuis. De Waalse Kerk aan Begijnhof 30 was toentertijd het gebedshuis van de begijnen. Het hof was bestemd voor vrouwen die in een gemeenschap een religieus en kuis leven leidden, maar die niet het klooster in wilden. Zij waren dus geen kloosterlingen, maar leken. In 1575 sloten de begijnen zich aan bij de derde orde van Franciscus. Op dat moment werden zij kloosterlingen.

Het Goudsmitspleintje is een klein plein in de Noord-Hollandse stad Haarlem. Het plein is gelegen binnen het stadsdeel Haarlem-Centrum, in de wijk Oude Stad en in de buurt de Bakenes. Het plein ligt net ten noorden van het Begijnhof en net ten westen van de Bakenessergracht.

Het Josephorgel is het pijporgel in de Sint-Josephkerk te Haarlem. Dit kerkorgel maakt sinds 1969 deel uit van de rijksmonumentenstatus van de kerk. Het orgel kenmerkt zich door zijn milde en rijke klanken. Het geluid van het orgel past volgens experts opvallend goed bij de akoestiek van de kerk. Het orgel geniet een grote bekendheid, doordat het een van de bekendste orgels is van de orgelbouwer Adema en doordat de bekende organisten en componisten Hendrik Andriessen en Albert de Klerk het jarenlang bespeelden.

De Sint Josephkerk is een 19e-eeuwse kerk in de Jansstraat in Haarlem. De kerk werd in 1841-1843 in neoclassicistische gebouwd naar ontwerp van Waterstaatsopzichter Hermanus Hendrik Dansdorp. De publicatie van de bouwtekeningen met toelichting van Dansdorp in de Bouwkundige Bijdragen leidde tot een korte polemiek over de kwaliteit van zijn ontwerp . Tegenover de kerk ligt de Janskerk en achter de kerk ligt het Begijnhof met daarop de Waalse Kerk. Op 7 juli 1853 verhief paus Pius IX de Sint Josephkerk tot kathedraal van het bisdom Haarlem. In 1856 werd de kerk in de lengte en in de breedte vergroot, met op het priesterkoor eikenhouten kanunnikenbanken. Sinds 1898 is de St. Josephkerk weer een gewone kerk. De kathedraal van Haarlem is sinds 2 mei 1948 de Kathedraal Sint Bavo aan de Leidsevaart. De kerk, inclusief het Josephorgel uit 1906, is sinds 1969 een rijksmonument.

De synagoge van Haarlem was een synagoge van de Nederlands Israëlitische Gemeente in de Nederlandse stad Haarlem. De synagoge bevond zich in het centrum aan de Lange Begijnestraat. De synagoge werd in 1943 door de Holocaust buiten gebruik gesteld en werd gelijktijdig als papieropslag in gebruik genomen door drukkerij Joh. Enschedé. In 1953 is het gebouw bij een brand verloren gegaan. Op de plaats bevindt zich de Schuur.

De Schuur, tot 1 september 2021 bekend als de Toneelschuur, is een theater en filmtheater in het centrum van Haarlem. De organisatie realiseert ook eigen voorstellingen onder de naam Toneelschuur Producties. Voor het filmgedeelte van de Toneelschuur werd vaak de naam Filmschuur gebruikt. Schuur neemt deel aan het samenwerkingsverband Cineville. De Toneelschuur bevindt zich sinds 2003 in de Lange Begijnestraat, naast PHIL Haarlem. In het gebouw bevinden zich twee theaterzalen, twee filmzalen, een foyer en een café. Het ontwerp van het pand is van Joost Swarte en Mecanoo. Het gebouw is onderdeel van het Appelaar-project op het voormalige Enschedé-terrein. De Toneelschuur begon eind jaren zestig als actiegroep Toneelschuur om avantgardistische theatervernieuwing in Haarlem te verwezenlijken. 2 maart 1970 werd een eigen vlakke zaal op de bovenverdieping van Smedestraat 23 geopend die plaats bood aan 80 bezoekers. In 1976 kregen ze de beschikking over de benedenverdieping met een zaal die plaats bood aan 162 bezoekers.

Bakenes is een buurt in de Haarlemse wijk Oude Stad in stadsdeel Haarlem-Centrum. De buurt dankt zijn naam aan de Bakenessergracht die dwars door deze buurt stroomt, deze gracht heeft op zijn beurt zijn naam te danken aan het Hofje van Bakenes, dat is gesticht door de familie Van Bakenes.

Het Sint Barbaragasthuis was een gasthuis en later een hofje aan de Jansstraat in de Binnenstad van de Noord-Hollandse stad Haarlem. Het enige dat resteert van het gasthuis is de voormalige toegangspoort. Het gasthuis werd in 1435 gesticht door Hugo van Assendelft volgens een chronogram geschreven op de poort gebouwd in 1624 door Lieven de Key: "OM dat WII oVt ende ingewikkelde sChenen verLatenHeeft HVgo Van AffendeLf hIer gestICht tonfer baten" De hoofdletters in deze chronogram zijn Romeinse cijfers (de W wordt gelezen als VV). Bij optelling van deze cijfers resulteert dit in het jaar van oprichting van het gastenhuis: 1 x M + 3 x C + 2 x L + 6 x V + 5 x I = 1435. Toen de functie als gasthuis in latere eeuwen werd geconsolideerd tot het Sint Elisabeth Gasthuis, werd het voormalig gasthuis een hofje. Dit hofje raakte echter in verval en werd verlaten. Het hofje werd in 1845 afgebroken, waarbij de voormalige toegangspoort als gedenkteken achterbleef.

De Haarlemse Janskerk en het aangrenzende Jansklooster werden gebouwd in de periode 1310-1318 en vormden tot 1625 de Haarlemse zetel van de Commanderij van Sint Jan, die in 1310 werd gesticht. Sinds 1936 doet het gebouw dienst als archief en is er het publiekscentrum van het Noord-Hollands Archief gevestigd. De Janskerk moet niet worden verward met de katholieke (voormalig bisschoppelijke) Sint Josephkerk, die eveneens in de Jansstraat is gelegen.

De Bakenessergracht is een gracht in het centrum van de Noord-Hollandse stad Haarlem.

Het Johan Enschedé Hof is een Haarlems hofje opgeleverd in 2007, het hofje is te vinden aan de Korte Begijnestraat in het centrum van Haarlem. Het hofje is ontworpen door Joost Swarte en Henk Döll die al eerder samenwerkten bij de bouw van de nieuwe Toneelschuur. De binnentuin is naar ontwerp van Ipv Delft. Het hofje ligt naast het op een na oudste hofje van Haarlem, het Hofje van Bakenes. De regenten van het Hofje van Bakenes en Woonmaatschappij Haarlem zijn de initiatiefnemers voor de bouw van dit hofje en beheren het hofje ook. Het hofje bestaat uit 10 woningen, 8 voor vrouwen ouder dan 65 jaar en 2 voor bejaarde stellen. Het hofje maakt deel uit van het het complex De Appelaar en is vernoemd naar de drukkerij Joh. Enschedé die eerst op deze plaats gevestigd was. Aan de voorzijde van het hofje (zijde Korte Begijnestraat) is een glas-in-loodraam te vinden dat is ontworpen door Joost Swarte. Het hofje is toegankelijk voor publiek, overdag, maar niet in de weekends.

De Klokhuistoren is een bouwwerk in het centrum van de Noord-Hollandse stad Haarlem. De toren werd in 1918 in opdracht van de firma Joh. Enschedé gebouwd als een replica van een houten klokhuistoren ten behoeve van de Grote of St.-Bavokerk dat daar tot 1804 aan het Klokhuisplein heeft gestaan. Het bouwwerk is sinds 1999 een rijksmonument. Het gebouw huisvestte bij opening het kantoor van de Opregte Haarlemsche Courant.. In 1999 werd de toren ingepast in het gebouwencomplex De Appelaar met onder meer een rechtbank. De uitbreiding van Philharmonie Haarlem is tegen de toren aangebouwd en onder de toren loopt een steeg dat toegang biedt tot het gerechtsgebouw.