Sinne

Rialto is een combinatie van twee bioscopen. Het oorspronkelijke Rialto, nu ter onderscheiding Rialto De Pijp genoemd, aan de Ceintuurbaan 338 in de Amsterdamse wijk De Pijp, en het nieuwe Rialto VU. Rialto vertoont kwalitatief hoogwaardige, vernieuwende films van filmmakers uit alle uithoeken van de wereld voor een breed, divers publiek. Rialto is het premièretheater van de distributeurs Nederlands Filmmuseum, Contact Film, Cinemien en Park Junior en organiseert geregeld festivals en bijzondere evenementen, zoals lezingen, discussies en inleidingen bij vertoonde films. Bij het filmhuis werken meer dan vijftig vrijwilligers. Ook wordt er tweejaarlijks het CinemAsia filmfestival gehouden. Het gebouw waarin Rialto De Pijp gevestigd is, werd gebouwd in 1920 en is ontworpen door architect Jan van Schaik in opdracht van filmliefhebber Anton Pieter du Mée. Sinds 1982 is de bioscoop in gebruik van de Stichting Amsterdams Filmhuis. De bioscoop telt drie zalen en daarnaast een café. Beide bioscopen nemen deel aan het samenwerkingsverband Cineville.

De Oranjekerk is een protestants kerkgebouw in Amsterdam, bij het Sarphatipark in de wijk De Pijp, gebouwd in de jaren 1902-'03. De inwijding vond plaats op 1 september 1903. De architect was C.B. Posthumus Meyjes sr. Begin jaren 90 waren er plannen om de kerk te slopen en te vervangen door nieuwbouw. Mede door protesten uit de buurt is er een plan gekomen om de buitenkant te restaureren en het gebouw anders in te richten en een deel te verhuren als kantoorruimte. In de jaren 1997-'99 was er een drastische verbouwing waarbij de binnenkant naar ontwerp van de architect Hans Wagner totaal is veranderd. De oude kerkzaal die het merendeel van het volume van het gebouw bevatte is verdwenen en vervangen door kleinere ruimtes waaronder een kleine kerkzaal, ontworpen door architect Leo Versteijlen, en een grote foyer, die toegankelijk is vanaf de 2e Van der Helststraat. Sinds de verbouwing is er veel kunst in het gebouw te zien, waaronder van Ruudt Peters. Ook sinds 2000 is de kerktoren een rustplek en broedplaats voor gierzwaluwen in de zomermaanden. De tuin van het gebouw, ook toegankelijk vanaf de straat, is gedeeltelijk ingericht als "Bijbelse tuin". Een groot deel van de Oranjekerk wordt inmiddels gebruikt als kantoor. Voorheen werd het onder meer gebruikt door onder meer Warchild. Nadat Warchild eruitgroeide is de kerk verbouwd om twee nieuwe bedrijven te herbergen. Tegenwoordig zitten het theaterproductiebedrijf Hekwerk van Youp van 't Hek erin, tezamen met onlinemarketingbedrijf Kortingscode.nl.

Het Gemaalhuis Sarphatipark is een gebouw in het Sarphatipark in De Pijp te Amsterdam-Zuid. De gebouwen in De Pijp zijn zelden groot qua omvang. Toch is de aanduiding kleinste monument voor wat betreft gebouwen van toepassing op dit gemaalgebouwtje in het park. Het park ligt geheel ingesloten door gebouwen, maar moet vers water hebben. Daartoe werd dit gebouwtje geplaatst die ten eerste de stroming binnen de vijvers in het park gaande houdt, vers water invoert vanuit de Singelgracht en vervuild en overtollig water afvoert naar diezelfde waterweg. De bouw van het gebouwtje was in handen van Publieke Werken van Amsterdam. Men vermoedt daarbij dat het ontwerp voor het gebouwtje wellicht in handen was van Jacobus van Niftrik, die het basisplan voor De Pijp had ingediend. Het chaletachtige gebouwtje is van slechts een kant benaderbaar (ingang Eerste Jan van der Heijdenstraat), maar voor-, achter- en zijgevels hebben dezelfde versieringen in de vorm van uitstekende (overhellend) topgevels. Voorts is daarbij handsnijwerk toegepast. Voor wat betreft de dragende constructie is gekozen voor twee kleuren bakstenen. Aan een van de gevels is een plaquette gehangen met daarop een tekst van Jacob Israël de Haan: "Langs ’t Sarphatipark reeën wedat druipendbruin in ’t waterwitlichte zonnetje lag."

Het pand Sarphatipark 1-3 hoek Eerste van der Helststraat 65-67 is een gebouw op de hoek van het Sarphatipark (als straat) en de Eerste van der Helststraat in De Pijp te Amsterdam-Zuid. De bouwtekening vermeldt echter een andere adressering. Daar is aangegeven dat het een hoekpand is aan de Van der Helststraat en Jan Steenstraat. De oorzaak daarvan is gelegen in het feit dat het Sarphatipark als park en als straat pas later hun naam kregen. De Van der Helststraat kreeg voorvoegsel Eerste, de Jan Steenstraat werd ter plaatse Sarphatipark genoemd. Aan het Sarphatipark is geen gebrek aan gemeentelijke monumenten, bijna de gehele noordkant is benoemd tot monument. Het park bevat zowel een rijksmonument als een gemeentemonument. Het gebouw is als luxe herenhuizen opgetrokken in de eclectische bouwstijl. Aan het park woonde dan ook de beter gesitueerden. De gebouwen dienden in 2015 al jarenlang tot winkel in dure messen en eetgerei (Eerste van der Helststraat), groentewinkel (Sarphatipark 1) en woningen. Voor 1900 zat op nummer 1 het bordeel van de roemruchte Vlaamse Jet, gefrequenteerd door menige Tachtiger. Opvallend aan het geheel is dat Sarphatistraat 3 donker geschilderd is en dat de gebouwen niet exact haaks zijn uitgevoerd. P.C. Breek was voornamelijk aannemer en sloper. Hij bood destijds ook mee op de bouw van de Oranjekerk even verderop, maar trok zich terug.

Het pand Sarphatipark 5-7 is een gebouw aan het Sarphatipark (zowel park als straat) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. De bouwtekening vermeldt echter een andere adressering. Daar is aangegeven dat het panden zouden worden aan de Jan Steenstraat tussen de Van der Helstraat en de Swelinckstraat. Echter bij de invulling van het Sarphatipark werden die laatste straatnamen nog aangevuld met "Eerste". De Jan Steenstraat werd ter plaatse de naam Sarphatipark. Het betreft twee herenhuizen volgens bijna eenzelfde ontwerp in de eclectische bouwstijl. Het ontwerp van 1 april 1887 was van architect J.A. Stokvis, maar dat kan ook de aannemer dan wel makelaar zijn geweest. Die functies werden veelal gecombineerd bij de bouw van De Pijp. Men kocht een stuk grond en mocht er naar eigen inzicht een gebouw op zetten. Daarbij heeft men vooral gekeken wat de buren al gedaan hadden, de gehele noordzijde bestaat uit soortgelijke gebouwen, met hier en daar wijzigingen in de detaillering. Zo is van deze panden, in tegenstelling tot de buurpanden, de beganegrondverdieping wit bepleisterd, maar de versieringen zijn per adres verschillend. Zo is in de bepleistering van nummer 5 reliëf aangebracht en op nummer 7 niet.

De panden Sarphatipark 9-17 bestaan uit een vijftal identieke gebouwen aan het Sarphatipark (zowel park als straat) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. Het betreft vijf herenhuizen (soms met kantoor aan huis) volgens eenzelfde ontwerp (soms gespiegeld) in de eclectische bouwstijl. Een eigenaardigheid aan de gebouwen is dat alle verdiepingen hier balkons hebben, terwijl overige panden soms slechts maar één of in het geheel geen balkon hebben. De balkonafscheidingen zijn daarbij van siersmeedwerk en bolvormig. De vijf gebouwen hebben opvallende dakkapellen. Bij de toekenning van de monumentstatus werd nummer 9 in eerste instantie buiten de deur gehouden. De reden daarvoor is wellicht, dat het gebouw toen al "ontsierd" werd door zonneschermen.

De Lies Visserbrug of brug nr. 185, is een overspanning annex voetbrug over de centrale vijver in het Sarphatipark. Die kleine brug ging het grootste deel zonder naam door het leven. Het park kreeg in 1888 haar naam, de brug in 2013. Op 3 april 2014 werd de brug min of meer definitief vernoemd door Stadsdeel Zuid; vanaf 18 februari 2020 werd de naam officieel overgenomen door de centrale stad en opgenomen in de Basisadministratie Adressen en Gebouwen. De brug is genoemd naar plaatselijk activiste Elisabeth (Lies) Visser (Hoorn, 1925-Amsterdam, 9 maart 2006), de laatste jaren wonend in de Quellijnstraat. In de jaren zeventig was De Pijp verpauperd. De gebouwen werden matig onderhouden door huisjesmelkers en er was veel criminaliteit in de buurt. Om dit tegen te gaan wilde de gemeente op grote schaal slopen en renoveren. De wijk zelf zag een grootschalige vernieuwing zoals in de Kinkerbuurt niet zitten. Uiteindelijk kwam er in De Pijp een mengeling van nieuwbouw, gerenoveerde oudbouw en oudbouw. Lies Visser was gedurende die tijd leidster van Behou Gerard Dou (genoemd naar de Gerard Doustraat), een vereniging om het karakter van de buurt ongewijzigd te (kunnen) laten. Om dat te ondersteunen ging ze niet akkoord met de uitkoopregeling van de stad; in 2015 is de Quellijnstraat 138 in dat blok een van de weinige oudbouw tussen de nieuwbouw. In die hoedanigheid kreeg ze het aan de stok met Ed van Thijn en Jan Schaefer. Ze was vaak aanwezig in het wijkcentrum. Lies Visser was ook fel gekant tegen de aanleg van de Noord-Zuidlijn, de aanleg zou de buurt laten verzakken etc. Ze bemoeide zich voorts met de aanpak van het park, het moest onderhoudsvriendelijk worden. Haar strijdbaarheid was wellicht te danken aan haar opvoeding. Zelf wilde ze naar de hbs, maar haar vader vond de huishoudschool wel voldoende. Haar “groene vingers” had ze opgedaan tijdens haar hobby als vogelaar in en om de stad. Visser was actief lid van de VVD, Lijst 13 (gemeenteraadsverkiezingen 1982) en Lijst 15 (Kamerverkiezingen). Later sloot ze zich aan bij Algemeen Belang en bij De Groenen, waar ze de strijd aanging met Roel van Duijn. Een andere brug in het park kreeg als naam: Liefdesbruggetje.

De panden Sarphatipark 19-21 bestaan uit een tweetal herenhuizen aan het Sarphatipark (zowel park als straat) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. De woonhuizen vertonen grote gelijkenis met de buurpanden Sarphatipark 9-17. De twee woonhuizen zijn opgetrokken in de eclectische bouwstijl. De gebouwen zijn ten opzichte van elkaar bijna gespiegeld uitgevoerd. De dakkapellen (een van dakkapellen is in 1984 verbouwd) en balkons (nr 19 bolvormig metaal; nr. 21 steenachtig) wijken daarbij af.

De panden Sarphatipark 23-33 bestaan uit een zestal herenhuizen aan het Sarphatipark (zowel park als straat) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. De woonhuizen vertonen grote gelijkenis met de buurpanden Sarphatipark 19-21. De zes woonhuizen zijn opgetrokken in de eclectische bouwstijl. De gebouwen zijn ten opzichte van elkaar soms gespiegeld uitgevoerd. Met name de constructie van toegangen, balkons en ramen van de zes panden lijkt op elkaar. Verschillend zijn echter de toegepaste dakkapellen. Vermoedelijk is de architect van dit bouwblok dezelfde als van Sarphatipark 19 en 21, de bijbehorende naam is echter onbekend.

Het gebouw Sarphatipark 35-37 bestaat uit een dubbel herenhuis aan het Sarphatipark (zowel park als straat) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. De woonhuizen zijn gebouwd in de eclectische bouwstijl en zijn gespiegeld ten opzichte van elkaar. Opvallend is dat de balkons van de twee gebouwen daarbij verschillend zijn uitgevoerd. De bouwtekening liet overigens een afrastering van steen zien, terwijl de werkelijke bouw bestaat uit eenvoudig uitgevoerd (nr 35) of versierd uitgevoerd metaalwerk (nr. 37). Diezelfde bouwtekening vermeldt nog dat het de bedoeling was de panden neer te zetten aan de Jan Steenstraat aan het Sarphatipark. Die straatnaam werd later ingewisseld voor (alleen) Sarphatipark. Om in 1889 een etage te kunnen huren, moest men 300 gulden per maand op tafel leggen. A.C. Schoot was naast architect waarschijnlijk ook de makelaar. Hij was destijds woonachtig aan de Govert Flinckstraat 354 en verhuurde het door hem mede ontworpen gebouw Van Woustraat 12, Hemonykade. Er zijn meerdere gebouwen bekend in De Pijp of andere Amsterdamse wijken, die door hem en M. Schoot ontworpen zijn.

Het gebouw Sarphatipark 39-41 bestaat uit een dubbel herenhuis aan het Sarphatipark (zowel park als straat) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. De woonhuizen zijn gebouwd in de eclectische bouwstijl en zijn gespiegeld ten opzichte van elkaar. G. Heuvelink was makelaar in Amsterdam en woonde even verderop in de straat aan het park. Hij was betrokken bij een van de eerste verhogingen van de grond in het Sarphatipark in 1902.

Het gebouw Sarphatipark 43-45 bestaat uit een dubbel herenhuis aan het Sarphatipark (zowel park als straat) in De Pijp te Amsterdam-Zuid. De woonhuizen zijn gebouwd in de eclectische bouwstijl en zijn gespiegeld ten opzichte van elkaar. Dat spiegeleffect is deels verloren gegaan omdat in de loop der jaren er gerenoveerd is aan de gevel. Bijvoorbeeld de raampartijen op de begane grond zijn (in 2015) verschillend uitgevoerd. Aan gebouw 45 moesten in 2011 renovatiewerkzaamheden verricht worden aan de gevel (nieuwe kozijnen en bestening). Op de bouwtekening staat nog vermeld dat de gebouwen geplaatst zouden worden aan de Jan Steenstraat, maar dit stuk kreeg de naam van het park. P.C. Breek was voornamelijk aannemer en sloper. Hij bood destijds ook mee op de bouw van de Oranjekerk even verderop, maar trok zich terug.