place

Noordse Bos

Amsterdam-CentrumWijk in Amsterdam

De Noordse Bos is een subwijk in het zuidoosten van Amsterdam-Centrum. De wijk ligt globaal ten noorden van de Lijnbaansgracht, ten zuiden van de Prinsengracht, ten westen van de Reguliersgracht en ten oosten van de Vijzelgracht.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Noordse Bos (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs).

Noordse Bos
Nieuwe Looiersdwarsstraat, Amsterdam Centrum

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Noordse BosLees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.360827777778 ° E 4.8936638888889 °
placeToon op kaart

Adres

Nieuwe Looiersdwarsstraat 17
1017 TZ Amsterdam, Centrum
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Fokke Simonszstraat 45-49
Fokke Simonszstraat 45-49

De Fokke Simonszstraat 45-49 te Amsterdam is een gebouw in Amsterdam-Centrum, Weteringbuurt. Het gebouw dateert uit 1907/1908 en heeft dus de periode dat de Fokke Simonszstraat nog Nieuwe Looiersgracht was niet meegemaakt (demping circa 1875). De Fokke Simonszstraat laat een mengeling zien van allerlei bouwstijlen, in de loop der jaren verdween de originele bebouwing, maar ook de daaropvolgende gebouwen doorstonden de tand des tijds niet allemaal. Dit schoolgebouw uit 1908 is ontworpen door Peter Bekkers, die hier om de hoek woonde aan de Prinsengracht. Hij kreeg de opdracht van de parochianen van Sint-Willibrordus binnen de Veste, de latere Kerk De Duif. Er werd hier op 1 januari 1908 alleen een jongensschool (een zogenaamde R.K. Parochiale Armenschool) met de naam St. Antoniusschool geopend met daaraan gelieerd het St. Willibrorduspatronaat; tot in de jaren zestig hield de school het vol, al was het dan al wel een gemengde school. Toen was de buurt minder kinderrijk; het gebouw kreeg keer op keer een herbestemming. Er is sprake van enig siermetselwerk, maar het wordt overheerst door een sobere bouwstijl. Opvallend zijn drie tegeltableaus in de gevel aan de Fokke Simonszstraat met afbeelding van de heilige Sint Franciscus, Sint Antonius en Sint Willibrordus. Daaronder is een tegeltableau te zien met de naam. Het gebouw heeft net als andere gebouwen aan deze straat een achtergevel aan de achterliggende Nieuwe Looiersstraat; (huisnummer 100) deze is zo mogelijk nog soberder uitgevoerd. Na de diverse herbestemmingen werden er appartementen in gebouwd. Het gebouw is sinds 2006 een gemeentelijk monument.

Fokke Simonszstraat 59-63
Fokke Simonszstraat 59-63

Fokke Simonszstraat 59-63 is gebouwencomplex aan de Fokke Simonzstraat in de Weteringbuurt in Amsterdam-Centrum. Hier staat al eeuwen bebouwing, al uit de tijd van de Nieuwe Looierssloot. De originele bebouwing is al lang gesloopt en er werd opnieuw gebouwd. In de 21e eeuw herhaalde deze geschiedenis zich. Er stond toen een buitendienstzijnde school die nog even tot daklozenopvang diende. Het naderde de toestand van verval en er werd daarom tot nieuwbouw besloten. Naar ontwerp van Ronald Janssen werd er rond 2019 een hoekig appartementencomplex neergezet. Het valt op door haar terugspringende vensters inclusief begane grond. De bovenste vierde bouwlaag is eveneens teruggetrokken. Jaap Huisman omschreef het in Het Parool van 13 maart 2020 als een "rijtje geschakelde appartementen"; hij typeerde het verder met gekleurd glas en gepigmenteerd beton. Het geheel straalt een "abgestraheerde versie van een klassiek grachtenpand", aldus Huisman; hij omschreef het eerder als compromisloos. Architectenweb meldde dat er meer opvallende zaken zijn te vinden. Zo loopt de verticale geleding taps (kolommen onder smal, boven breed) en komen de inspringende ramen naar boven toe steeds verder naar voren, dat laatste lijkt een referentie naar de grachtenpanden die ook enigszins naar voren (lijken te) hellen. In horizontale zin past het toch veertig meter lange blok binnen de oudere panden die het belenden. Bovendien lijkt de architect zich bewust geweest van het feit dat door de geringe breedte van de straat het gebouw nooit frontaal gezien wordt, maar altijd in perspectief. Een tegenhanger was te vinden in de mening van Bernard Hulsman van het NRC; hij schaalde het in als een moderne versie van het Maupoleum, noemde de bouwstijl neobrutalisme en typeerde het als skelettendoos. Het complex werd in maart 2020 genomineerd voor de Amsterdamse Architectuur Prijs.

Hilmanhofje
Hilmanhofje

Het Hilmanhofje (Hilmanshofje of Hilman's hofje) was een hofje in Amsterdam-Centrum. Het was gevestigd tussen de Nieuwe Looiersstraat 146-152 en Fokke Simonszstraat in de Weteringbuurt nabij de Reguliersgracht. Het Hilmanhofje kwam voort uit de Willem Hendrik Hilmanstichting. Dat was een stichting opgericht door schrijver Johannes Hilman die de naam draagt van zijn zoon Willem Hendrik Hilman die op zeer jonge leeftijd overleed. Hilman had via een erfenis een aanzienlijk bedrag tot zijn beschikking gekregen en liet diverse gebouwen neerzetten, zoals ook een eigen woning aan genoemde gracht. Het Hilmanhofje bood onderdak aan een twintigtal eenkamerwoningen bedoeld voor alleenstaande vrouwen, maar werd steeds meer bewoond door dienstboden die te ziek waren om hun taken uit te voeren of aan de slag te kunnen. Voorwaarde was wel dat de aanstaande bewoonsters konden aantonen minstens tien jaar lid van die gemeente te zijn geweest. Na oplevering schonk Hilman het gebouw aan de Diaconie van de Hervormde Kerk in Amsterdam. Net als meerdere van dit soort instelling taande met de toenemende welvaart de interesse voor dit soort kleine woningen en in de jaren zeventig werd het dan ook grotendeels bewoond door studenten. Daarop liet de diaconie het complex renoveren; een aantal kamers werd samengetrokken tot driekamerwoningen; andere behielden hun grootte en werden geschikt gemaakt voor begeleid wonen. Hilman schakelde architect Nicolaas Redeker Bisdom in voor dit gebouw. Het gebouw heeft een gevel in neorenaissancestijl. De naam van het hofje is terug te vinden in een cartouche aan de Nieuwe Looiersstraat 146-150 met de tekst: Willem Hendrik Hilman’s Stichting 1875. In de gevel aan de Fokke Simonszstraat is in een sierlijk lint in de gevel de tekst leesbaar Ter zijner nagedachtenis. Hilman, de stichter, overleed niet veel later in 1881. Het gebouw werd in november 2006 tot gemeentelijk monument verklaard.

Vijzelgracht 1
Vijzelgracht 1

Vijzelgracht 1 is een gebouw in Amsterdam-Centrum. Het gebouw staat op de hoek Vijzelgracht en Prinsengracht. Het staat aan de Vijzelgracht tegenover Vijzelgracht 2a. Het gebouw is sinds 7 juni 1978 opgenomen in het monumentenregister, die het gebouw als volgt omschreef: Hoekpand uit de 17e eeuw met klokgevel, voorzien van hoekvoluten en bekronen gebogen fronton. Er is een houten onderpui uit de tweede helft 19 eeuw. Het pand is bij de restauratie in de oude vorm herbouwd (gegevens 14 maart 2019). Op de kaart van Jacob Bosch met een plattegrond met de vierde uitleg, die omstreeks 1680 is uitgeven is het terrein onbebouwd, terwijl een plattegrond uit 1675 het gebouw wel al laat zien. Het gebouw bleef er al die tijd staan en zag de Vijzelgracht rond 1933 gedempt worden. Dit betekende kennelijk het begin van de onttakeling van het gebouw. Allereerst verloor het rondom die tijd haar oorspronkelijke klokgevel. Op een foto uit 1942 is te zien dat alleen nog het onderstuk van het gebouw overgebleven is; het gebouw is boven de houten onderpui afgebroken. In 1962 is ook dat deel in zo’n deplorabele staat dat het wordt afgebroken. In 1968 wordt Stadsherstel Amsterdam in de gelegenheid gesteld de hele hoek te kopen (Vijzelgracht 1-5 en Prinsengracht 646 en 648) om vervolgens de panden in hun oude luister terug te bouwen. Architect Gerard Prins (1929-2017) begeleidde de (her)bouw; hij was via Stadsherstel betrokken bij meerdere van dit soort projecten. Het was destijds het 1000e pand dat Stadsherstel zou bezitten. In 1971 werd de hoek opgeleverd. Rond mei 1971 werd er aan de zijde van de Prinsengracht een gevelsteen geplaatst met ”Int root schaep“, een eerbetoon aan C.P. Schaap, opzichter bij de voorloper van Bureau Monumenten en Archeologie, betrokken bij de herbouw destijds. De gevelsteen is afkomstig van het gesloopte pand Sint Nicolaasstraat 2-4. In juni 2018 werd voor het pand het metrostation Vijzelgracht in gebruik genomen.

Our land
Our land

Our land is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Centrum. Kunstenaar Judith de Leeuw plaatste in 2015/2016 een muurschildering van Amy Winehouse op een blinde muur van hoekpand Vijzelgracht (huisnummer 47) en Fokke Simonszstraat. Deze muurschildering, die in korte tijd populair raakte en voor de doorbraak van De Leeuw zorgde, werd door de gemeente Amsterdam verwijderd omdat het desbetreffende gebouw een rijksmonument is. Buurtbewoners misten Amy Winehouse al snel en verzochten de gemeente om een nieuwe uiting van kunst in de openbare ruimte. De eigenaar van het gebouw Stadsherstel zag dat niet zitten omdat de te gebruiken verf de oude bouwmaterialen zou aantasten. Het werd vervolgens een jarenlang getouwtrek tussen kunstenaar en bewoners enerzijds en Stadsherstel anderzijds. De kunstenaar ging daarom op zoek naar een manier om een muurschildering aan te kunnen brengen zonder dat het gebouw aangetast zou worden. Die vond ze in "platigraff", een idee van Anje Lag. Het is een in Parijs doorgevoerd procédé dat antieke gevels niet aantast. De Leeuw moest vervolgens naar Parijs om de muurschildering aan te brengen op zes stroken van 1,5 meter breed en acht meter hoog. Ook had ze een vergunning aangevraagd in maart 2023, maar die werd door de gemeente Amsterdam geweigerd in mei van dat jaar. Onder andere Bureau Monumenten en Archeologie achtte het gebouw niet geschikt voor een muurschildering. Eenmaal in Parijs voltooid werd het kunstwerk naar Amsterdam gereden en op 1-2 oktober 2023 illegaal aangebracht. Illegale plaatsing was volgens De Leeuw noodzakelijk vanwege de alom aanwezige bureaucratie waarmee een straatkunstenaar met dergelijke grote objecten te maken krijgt. Een andere muurschildering van De Leeuw kreeg daarom al de titel Diversity in bureaucracy. Ook deze nieuwe manier van muurschilderen kon geen genade vinden bij bijvoorbeeld de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad, die vroeg om verwijdering. Zij wezen ook op beschadiging van gevels, maar ook op een mogelijke precedentswerking. De Leeuw wil met de nieuwe muurschilderingen de overeenkomsten benadrukken van drie in haar ogen belangrijke religies in de stad en wereld: Jodendom, Christendom en Islam. Ze beeldde die af door respectievelijk davidster, kruis en maansikkel, waarbij die gedragen en gevoed worden door dezelfde wortels. Die wortels vinden dan ook hun weg naar de afgebeelde man en vrouw.