Poppelmondedal

De Duivelsgrot of Wijngaardgroeve is een klein gangenstelsel in de Sint-Pietersberg, onderdeel van het Plateau van Caestert, dat zich bevindt aan de zijde van het dal van de Jeker. De groeve ligt ten zuiden van Maastricht in Nederlands Zuid-Limburg. Ter plaatse van de groeve komt het droogdal Poppelmondedal uit in het Jekerdal. De ingang van de groeve ligt op minder dan 200 meter van de grens met België en op zo'n 400 meter ten noordoosten van Kanne. Op ongeveer 530 meter naar het noordoosten lag vroeger de Nieuwe Marendalgroeve en op ongeveer 530 meter naar het noorden ligt de Oude Marendalgroeve. Op ongeveer 250 meter naar het oosten bevindt zich de zuidwestelijke groevewand van de ENCI-groeve.

De Nieuwe Marendalgroeve, Nieuwe Marendaalgroeve, Nieuwe Maarendalgroeve of Groeve Marendal-nieuw is een verdwenen Limburgse mergelgroeve in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Maastricht. De groeve lag in de oostelijke dalwand van het Jekerdal en op de westelijke helling van de Sint-Pietersberg en het Plateau van Caestert. De groeve lag onder het ENCI-bos totdat een deel van dit bos werd gekapt en eronder de kalksteen werd weggegraven. Op ongeveer 225 meter naar het noordwesten van de voormalige locatie van de nieuwe groeve ligt de Oude Marendalgroeve, op ongeveer 350 meter naar het noordwesten liggen de Groeve de Tombe en de motte De Tombe en op ongeveer 530 meter naar het zuidwesten ligt de Duivelsgrot. Op ongeveer 50 meter naar het westen van waar ooit de groeve gelegen heeft, ligt de westelijke groevewand van de ENCI-groeve.

De Sint-Pietersberg is een ruim 100 meter hoge heuvel in Nederland en België, gelegen ten zuiden van de stad Maastricht. Hij vormt het noordelijke gedeelte van het Plateau van Caestert, een zuid-noord verlopende heuvelrug met een lengte van 8 km (van Jekerdal in Maastricht tot Hallembaye in de Belgische gemeente Oupeye). Voor een klein gedeelte ligt het Plateau van Caestert ook in de gemeente Riemst.

De kluis in de Sint-Pietersberg was een opslagplaats in het Noordelijk Gangenstelsel in de Sint-Pietersberg in de Nederlandse provincie Limburg waar in de Tweede Wereldoorlog Nederlandse kunst lag opgeslagen. Een dag nadat op 24 augustus 1939 in Nederland de voormobilisatie werd afgekondigd werd het Rijksmuseum Amsterdam uit voorzorg gesloten. Er werden maatregelen bedacht om het nationaal kunstbezit te beschermen. Daartoe werden voor de Nederlandse kunst speciale opslagplaatsen gebouwd in het duingebied. Tot deze bunkers klaar waren werden de kunstschatten ondergebracht in kerken, scholen, kastelen en gemeentehuizen in Noord-Holland. Eind 1941 diende het duingebied echter op last van de Duitsers te worden ontruimd voor de bouw van de Atlantikwall. Na overleg met Otto Schumann, de opperbevelhebber van de Ordnungspolizei in Nederland, werd daarop besloten in de staatsbossen bij Paasloo een nieuwe bovengrondse kunstbunker te bouwen; de kunstbunker bij Paasloo. De Rijksgebouwendienst besloot tevens om een kluis van 360 m³ uit te houwen in de Sint Pietersberg bij Maastricht, 35 meter onder de grond. De werkzaamheden werden tussen 15 december 1941 en 1 maart 1942 uitgevoerd. Het eerste transport vond plaats op 24 maart en bestond uit een lange reeks treinwagons met op elke wagon een vrachtwagen beladen met schilderijen. In totaal werden in de Sint-Pietersberg 800 waardevolle kunstschatten opgeslagen, waaronder Het straatje van Johannes Vermeer en De stier van Paulus Potter. Tot de kunstschatten hoorde ook De Nachtwacht van Rembrandt. Door de omvang van dit schilderij moest het doek opgerold worden bewaard in een cilinder. De bunker was bereikbaar via de reeds bestaande mergelmijnen en lag aan de Van Schaïktunnel. De officiële naam was Rijksbewaarplaats nr. 9, maar hij was beter bekend als 'de kluis'. De wanden waren maar 50 cm dik, maar de bovenliggende mergelsteen van 33 meter dikte bood voldoende bescherming.

De Oude Marendalgroeve, Oude Maarendalgroeve of Groeve Marendal-oud is een voormalige Limburgse mergelgroeve in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Maastricht. De groeve ligt in de oostelijke dalwand van het Jekerdal en op de westelijke helling van de Sint-Pietersberg en het Plateau van Caestert. De groeve ligt onder het ENCI-bos. Op ongeveer 225 meter naar het zuidoosten bevond zich de locatie van de Nieuwe Marendalgroeve, op ongeveer 350 meter naar het noorden liggen de Groeve de Tombe en de motte De Tombe en op ongeveer 530 meter naar het zuiden ligt de Duivelsgrot. Op ongeveer 100 meter naar het oosten ligt de westelijke groevewand van de ENCI-groeve.

De ENCI-groeve is een kalksteengroeve aan de Maaszijde van de Sint-Pietersberg (onderdeel van het Plateau van Caestert) in de Nederlandse gemeente Maastricht. Dagbouwwinning van kalksteen ("mergel") begon hier in 1926 met de oprichting van de Eerste Nederlandse Cement Industrie (ENCI). Kalksteen is een belangrijke grondstof voor de cementproductie. De mergelwinning werd op 1 juli 2018 definitief stopgezet. Enkele kilometers zuidelijker in België bevinden zich nog twee groeves van de CBR, te weten de Groeve Romontbos en de Groeve CBR, die beide kalksteen leveren aan de cementfabriek CBR Lixhe.

Het ENCI-bos is een bos in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Maastricht. Direct ten oosten van het ENCI-bos ligt de westelijke groevewand van de ENCI-groeve. Ten noordoosten van het bos begint de Oehoevallei bij de driehoekige blokken kalksteen die zijn blijven staan. Aan de noordrand van het bos liggen de Groeve de Tombe en de motte De Tombe en ten zuiden van het bos ligt de Duivelsgrot aan de monding van het Poppelmondedal. Onder het bos is de voormalige Oude Marendalgroeve gelegen. De Nieuwe Marendalgroeve lag vroeger ook onder het ENCI-bos, maar is ondertussen al helemaal afgegraven. De stortheuvel waarop het ENCI-bos gelegen is is stortheuvel 1, op ongeveer een kilometer naar het zuidoosten ligt D'n Observant, de tweede stortheuvel van de ENCI-groeve.

Sint Pietersberg & Jekerdal is een Nederlands Natura 2000-gebied met Habitatrichtlijn en een tweede verzameling, gedeeltelijk aansluitend, deelgebieden met de aanduiding Habitatrichtlijn groeve in de Nederlandse provincie Limburg in de gemeente Maastricht.

De Sint-Hubertuskerk is een kerkgebouw in Kanne in de Belgische gemeente Riemst in Limburg. Het gebouw is een zaalkerk en bestaat uit een tegen de westzijde van de zaal aanleunende toren, een noord-zuid georiënteerd schip (ten oosten van de toren) en een koor van één travee met vlakke sluiting. Aan weerszijden van het koor bevinden zich de twee sacristieën. De massieve toren is opgetrokken in Maasgotische stijl in mergelsteen en heeft twee geledingen die gescheiden wordt door een waterlijst. De toren heeft verder een geprofileerde kroonlijst, aan vier zijden van de bovenste geleding een galmgat in de vorm van een spitsboog met kwartholle profilering, een zuidelijke gevel die deels gecementeerd is en een ingesnoerde met leien gedekte naaldspits. De begane grond heeft een tongewelf in mergelsteen. Ze is van de kerk gescheiden door een scheiboog met spitsboogvorm en een gotisch profiel. Het schip wordt overwelfd door een spitstongewelf die direct rust op gordelbogen in spitsboogvorm van baksteen en wordt gedekt door een zadeldak. Het schip heeft verder een kalkstenen en breukstenen plint, steunberen van mergelsteen, gelede vensters en de voorgevel aan de zuidzijde heeft een rondboogdeur met een geprofileerde omlijsting. Tegen de westkant van de toren staat er een oude grafsteen waarvan de inscriptie niet meer te lezen is. Het gebouw is de parochiekerk van het dorp en gewijd aan Sint-Hubertus.

Het Zuidelijk Gangenstelsel is een gangenstelsel en voormalige Limburgse mergelgroeve in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Maastricht. Het gangenstelsel ligt in de Sint-Pietersberg in het Plateau van Caestert ten zuidwesten van het dorp Sint Pieter tegen de grens met België. Een gedeelte van het gangenstelsel is verdwenen in de cementmolen van de ENCI en ter plaats resteert de krater van de ENCI-groeve. Een ander deel draagt de stortheuvel van D'n Observant. In het noorden had het stelsel verbinding met het gangenstelsel Slavante en in het zuiden heeft het een verbinding met de Caestertgroeve op Belgisch grondgebied.

De Zwarte Berg is een voormalig gangenstelsel en voormalige Limburgse mergelgroeve in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Maastricht. Het gangenstelsel lag in de Sint-Pietersberg in het Plateau van Caestert, gelegen tussen de Luikerweg in het oosten en de Van Schaikweg in het westen. Het gangenstelsel is afgegraven door de ENCI en lag ten oosten van de nog resterende driehoekige blokken kalksteen die zich aan de zuidzijde van de Oehoevallei bevinden. Het gebied van de Zwarte Berg is net als het stelsel van Wilde Berg onderdeel van het gangenstelsel Zonneberg en ligt in het westelijke gedeelte van Zonneberg.

De Tombe is een van oorsprong vroeg-middeleeuwse motte op de Sint-Pietersberg in het zuiden van de Nederlandse gemeente Maastricht. Het restant van de motte ligt langs de Van Schaikweg op de westflank van de Sint-Pietersberg aan de rand van het ENCI-bos. Ten westen van de motte ligt de Groeve de Tombe en ten zuiden van de motte ligt het ENCI-bos. Franse, Spaanse en Staatse legers hebben de motte in het verleden gebruikt om de stad Maastricht te bestoken. Door het gebruik van de versterking bij diverse belegeringen, werd de motte ook wel Spaanse Heuvel, Franse Fort, Franse Batterij of Napoleonsberg genoemd. Enkele andere namen zijn Oude Tombe, Ouden Borg, Ouborch, Altborch, Vetus Castrum en Brommelentom (= Bramentombe?). Deze namen worden genoemd in oude documenten, waarbij vooral naburige percelen worden aangeduid ("nabij de Ouborch"). Van oorsprong stond boven op de motte een donjon, die echter al in de 14e eeuw verlaten was. Fundamenten van deze vierkante toren zijn in 1920 blootgelegd. In de 17e eeuw had De Tombe het aanzicht van een schans. Van de bebouwing is anno 2016 niets meer te zien. Wel is er nog een restant van de gracht aanwezig. De top van de heuvel is verstoord door recente ingravingen. De kasteelberg heeft een doorsnede van 30 meter en een hoogte van 8 meter. Wat nog over is van de motte is volledig gerestaureerd door de huidige eigenaar, de vereniging Natuurmonumenten. De Tombe heeft vanwege de zeldzaamheid van het object en het cultuurhistorisch belang de status van rijksmonument.