Kronstadtbrug

De Rostockbrug (brug 2422) is een vaste brug in Amsterdam-West. De naam verwijst naar de Duitse Oostzeehaven Rostock, dat belangrijk was voor de houthandel met Amsterdam. De brug verbindt over de Wismargracht het Stettineiland met het Wiborgeiland in de woonbuurt Houthavens die in de jaren tien van de 21e eeuw wordt aangelegd. De brug werd gebouwd toen in verband met de bouwactiviteiten er nog geen water te bekennen was, de geulen die later uitgegraven worden tot grachten waren wel al zichtbaar. Deze brug en de andere bruggen in deze wijk werden kaal opgeleverd omdat er nog druk bouwverkeer over de bruggen moest, alleen de pijlers en overspanning werden neergezet. Nadat de bebouwing gereed is wordt ze afgebouwd. Het ontwerp is afkomstig van Verburg Hoogendijk Architecten, Parkland Landschapsarchitecten en Paul de Kort. Zij lieten zich inspireren door dé bruggenarchitect van Amsterdam Piet Kramer. Zijn bruggen volgen qua ontwerp veelal de Amsterdamse School, een bouwstijl die alhoewel gemoderniseerd wordt teruggevonden in de bebouwing van het Stettineiland, maar ook in de Spaarndammerbuurt, gelegen net ten zuiden van de nieuwe woonwijk. De ontwerpers kozen daarbij voor de pylonen van de P.L. Kramerbrug (brug 400), maar dan in gemoderniseerde en afgeslankte vorm. De brug heeft vanaf boven gezien een vlindervorm met een breed lichaam. Zij werd opgebouwd uit prefab-betonelementen (zorgde voor minder vervuiling tijdens transport) waarin gerecycled betongranulaat (in het kader van duurzaam bouwen) is verwerkt. De brug was in augustus 2018 in zoverre af dat leuningen, naamplaat en balusters afgewerkt waren. De naamplaat kreeg in opdracht van de architect een lettertype mee van Janno Hahn. De balusters kregen een nep-edelsteen als dekplaat, een herinnering aan de dekplaatjes die Piet Kramer gebruikte bij zijn bruggen in het Amsterdamse Bos. De brug was nog geblokkeerd voor verkeer (er reed hier nog veel bouwverkeer). Samen met de Helsingforsbrug en de Kronstadtbrug verzorgt ze de zuidelijke verbindingsroute in de wijk. De naam Rostockbrug was tot midden 2018 toegeschreven aan een soortgelijke brug, die over de Pernaugracht het Stettineiland met het Revaleiland verbindt (Pernaubrug). Bij de uitvoer werden echter de naam van de Rostockbrug (leuning) en het bijbehorend brugnummer (randplaat) op de brug geplaatst.

Ventilatietorens Spaarndammertunnel is toegepaste kunst in Amsterdam-West. Gemeente Amsterdam bouwde van 2015 tot en met 2017 aan de Spaarndammertunnel. Diezelfde gemeente gaf aan kunstenaar Frank Tjepkema, kortweg Tjep, de opdracht vorm te geven aan de vier ventilatietorens nabij en voor die tunnel, terwijl ze ook moesten passen in het aan te leggen Houthavenpark, een groenstrook tussen de Spaarndammerbuurt en Houthavens. Tjep ontwierp vier torens van elk zes meter hoogte in de vorm van in zijn woorden een origami van filigreinpatronen. De torens zijn opgebouwd uit hoekige vlakken, zodat de constructies volgens sommigen doen denken aan kristalvormen. Het uiterlijk bestaat uit microscopische beelden van bladeren, een verwijzing naar fotosynthese en de bomen, die dan of net aangeplant zijn of nog aangeplant moeten worden. De torens zijn van roestvast staal en zijn volgens de kunstenaar door hun vorm zelfdragend. Het proces van fabricage nam twee jaar in beslag; de torens werden in juli 2019 geplaatst door aannemer Max Bögl, bouwer van de tunnel.

De Spaarndammertunnel is een tunnel voor autoverkeer in Amsterdam-West. Het is een verdiept aangelegde verkeersweg evenwijdig aan de Tasmanstraat en Spaarndammerdijk in Amsterdam. De weg loopt van de Westerkeersluis bij de Houtmankade / Westerkanaal tot aan kruising Archangelweg / Spaarndammerdijk. Hij ligt ten noorden van de Spaarndammerbuurt en ten zuiden van de Houthavens. De tunnel werd nodig in verband met de aanleg van de nieuwe woonwijk in de Houthavens. Daardoor zou de Spaarndammerdijk een obstakel worden in het verkeer tussen nieuwe en oude wijken, terwijl over die dijk relatief weinig bestemmingsverkeer reed. Door het snelverkeer (de schatting is dat dat 80 % van het verkeer is) via een tunnel te leiden konden de Tasmanstraat en de Spaarndammerdijk de functie voor plaatselijk verkeer verbeteren. De eigenlijke tunnel, het overdekte gedeelte, is 470 meter lang en loopt van een punt bij Spaarndammerdijk en Uitgeeststraat tot bij de Tasmanstraat en Bontekoestraat. De hellende stukken weg aan weerszijden zijn ongeveer 150 m lang. De tunnel was al begin 2017 klaar, maar de opening werd steeds uitgesteld vanwege problemen bij de besturingssoftware. Hij werd op 5 februari 2018 officieel in gebruik genomen, nadat een week eerder al buurtbewoners per voet en/of fiets door de tunnel konden trekken. Na opening van de tunnel begon de gemeente met het aanpassen van Tasmanstraat en Spaarndammerdijk, alsook met de aanleg van het Houthavenpark op het tunneldek. De tunnelwanden en de verdere afwerking van de tunnel zijn ontworpen door ipv Delft. In zomer 2019 werden de ventilatietorens van de tunnel ontworpen en geplaatst door Frank Tjepkema.

Stettineiland is een rechthoekig kunstmatig eiland en een straat in Amsterdam-West. De naam verwijst naar de Oostzeehaven Stettin, het huidige Poolse Szczecin, dat belangrijk was voor de houthandel met Amsterdam. Het eiland ligt op de plaats waar tot en met begin 21e eeuw een deel van de Houthavens waren gesitueerd. Dat terrein lag er steeds meer verlatener bij en Amsterdam had behoefte aan ruimte voor woningbouw. Het terrein ligt in het gebied dat begrensd wordt door de Pontsteiger (in het oosten), de Tasmanstraat/Spaarndammerdijk met ondergronds de Spaarndammertunnel (in het zuiden) en de Haparandaweg (noordwesten). Het werd gesaneerd en opnieuw opgespoten met zand om het terrein bouwrijp te maken. Omdat het wateroppervlak ter plaatse ongeveer gelijk moest blijven werd gekozen voor een eilandconstructie, maar tijdens de bouw waren de grachten tussen de bouwblokken nog grotendeels verzand. Sinds 2014 werd er aan de uitbreiding alhier gewerkt. Op Stettineiland (werktitel Pier2) werden koopwoningen gebouwd aan weerszijden van de straat, als zijnde rijtjeswoningen. Deze huizen zijn gebouwd in een moderne versie van de Amsterdamse School. Deze bouwstijl is gekozen omdat het Stettineiland aansluit op de Spaarndammerbuurt waar die bouwstijl (nog) veelvuldig te zien is. Het eiland wordt in twee fasen opgeleverd. In zomer 2018 wordt het zuidelijk deel opgeleverd tot aan de weg die de wijk doorsnijdt. Er staan dan 62 woningen naar een ontwerp van architect Roy Gelders Architecten. In 2018/2019 volgen dan nog eens 58 woningen in dezelfde stijl. De straat is daarbij alleen toegankelijk voor fietsers en voetgangers, auto’s worden direct afgevoerd naar parkeergarages met een inrit tussen de woonblokken. Het Stettineiland wordt door middel van bruggen met de twee aangrenzende eilanden verbonden (er is geen verbinding met het vasteland). De bruggen en wegen voor het snelverkeer staan loodrecht op de eilanden/straten, de voet- en fietsbruggen/-paden doorsnijden het gebied in een hoek. Naar en van het Wiborgeiland liggen van noord naar zuid de Wismarbrug, Kolbergbrug en Koningsbergenbrug. Naar en van het Revaleiland liggen de Rostockbrug, Pilaubrug en Stralsundbrug. Van de bruggen werd tijdens de bouw alleen de kale pijlers en kale overspanning neergelegd, zodat bouwverkeer er al gebruik van kon maken.

Voortdurend is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-West. Bij de bouw van de Spaarndammertunnel verdween een stuk historisch Spaarndammerdijk. Zij werd afgegraven om plaats te maken voor die tunnel. Daarmee verdween een historische plek; die Spaarndammerdijk hield eeuwenlang water van de Zuiderzee/ IJ uit dit gebied. Amsterdam plempte echter door de eeuwen heen rustig door en zo kwamen hier de Houthavens te liggen, een havengebied, later een industrieterrein en vanaf 2010 na structurele herinrichting een woonwijk. Dat had tot gevolg dat de plaats waar de dijk had gelegen veranderde in een stadspark op een tunnel. Plannen voor het kunstwerk dateren al vanaf 2017. Er werd toen een wedstrijd uitgeschreven met drie kunstenaars Marjet Wessels Boer, Alphons ter Avest (kwam met straatlantaarns) en Ram Katzir (kwam met drijvende vlotten en boomstam-banken). Wessels Boer had meerdere objecten ontworpen: buurtbakens en een bank. Een van de bakens zou geplaatst worden in een binnenhaven bij de Gevlebrug. Zij mocht in 2018 haar ideeën uitwerken; ze had wel het geluk dat haar praktijk/atelier om de hoek gevestigd is, aan de Haparandadam. De opdracht gold onder het thema “ongedeelde buurt”. Men voorzag dat de bovenbouw van de tunnel een barrière zou vormen tussen Spaarndammerbuurt en de nieuwe Houthavens. Door een park op de bovenbouw te realiseren probeerde de gemeente dat de voorkomen. Van haar totale idee bleef alleen een zitbank van 170 meter lang (in vier delen) over. De bank bestaat uit 2 segmenten die door elkaar gevlochten zijn, een gele en een blauwe. De kleuren voeren terug op zonweerspiegelingen in/van water (vanaf de Haparandadam kijkt Wessels Boer over het IJ). Het blauwe segment wordt per bankdeel donkerder. Tijdens de beginfase was er nog geen park, tijdens het eind werd ze geconfronteerd met betonnen boordingen (keerwallen). Omdat de banken om die boordingen zijn gevouwen moesten ook die banken qua vorm steeds aangepast worden. Ook mocht de bank van de supervisors niet doorlopen. Het werd een proces van continue aanpassingen. De bank golft zowel verticaal golft (leuning hoger en lager) als horizontaal (zitvlak dieper en ondieper). Het kwam er op neer dat in de vier banken geen deel gelijk is. Het eerste deel werd rond april 2021 geplaatst. Het kunstwerk kon vanwege de coronapandemie niet officieel onthuld worden, buurtbewoners trokken zich daar niets van aan. Vanaf het moment dat de banken klaar waren (september 2021), gingen men op deze toegepaste kunst zitten. Wessels Boer ging hierna verder met een volgend project in Amsterdam: een miniatuur Paleis voor Volksvlijt (Paleisbeeld) voor het Sarphatipark.

De spreeuwen is een gebouw en artistiek kunstwerk in Amsterdam-West, wijk Houthavens.

De Helsingforsbrug (brug 2421) is een vaste brug in Amsterdam-West. De naam verwijst naar de Finse Oostzeehaven Helsinki. Amsterdam koos bij de vernoeming voor de Zweedse tenaamstelling "Helsingfors", omdat tijdens de houthandel met de Oostzeegebieden Finland een onderdeel uitmaakte van Zweden.

De Pilaubrug (brug 2433) is een toekomstige vaste brug in Amsterdam-West. De naam verwijst naar de voormalige Pruissische Oostzeehaven Pilau (spelling uit 18e eeuw), het huidige Russische Baltiejsk, dat belangrijk was voor de houthandel met Amsterdam. Deze voetbrug verbindt vanaf eind 2018 over de Pernaugracht het Stettineiland met het Revaleiland in de woonbuurt Houthavens die in de jaren tien van de 21e eeuw wordt aangelegd. De brug wordt gebouwd op het moment dat in verband met de bouwactiviteiten er nog geen water te bekennen is, de geulen die later uitgegraven worden tot grachten zijn wel al zichtbaar in het landschap. Het ontwerp is afkomstig van Verburg Hoogendijk Architecten, Parkland Landschapsarchitecten en Paul de Kort. Zij lieten zich inspireren door dé bruggenarchitect van Amsterdam Piet Kramer. Zijn bruggen volgen qua ontwerp veelal de Amsterdamse School, een bouwstijl die alhoewel gemoderniseerd wordt teruggevonden in de bebouwing van het Stettineiland, maar ook in de Spaarndammerbuurt, gelegen net ten zuiden van de nieuwe woonwijk. De ontwerpers kozen daarbij voor de pylonen van de P.L. Kramerbrug (brug 400), maar dan in gemoderniseerde en afgeslankte vorm. Zij wordt opgebouwd uit prefab-betonelementen (zorgde voor minder vervuiling tijdens transport) waarin gerecycled betongranulaat (in het kader van duurzaam bouwen) is verwerkt. Opvallend aan deze en andere voetbruggen hier is dat zij schuin over de gracht komt te liggen, waarbij ook het doorlopende voetpad de woonblokken schuin doorsnijdt. Verkeersbruggen en –wegen staan loodrecht op de grachten en woonblokken. In maart 2023 lag de nog niet geheel voltooide brug over een nog niet afgegraven gracht.

De Elseneurbrug is een vaste brug in Amsterdam-West. De brug is vernoemd naar de Deense stad Helsingør in verouderd Nederlands aangeduid als Elseneur/Elzeneur. De voetbrug overspant de Wismargracht tussen het Wiborgeiland en het Stettineiland. in de woonbuurt Houthavens, die in de jaren tien van de 21e eeuw wordt aangelegd. In het verlengde ligt de Wisbybrug, maar die is in augustus 2023 nog niet voltooid. De brug werd gebouwd toen in verband met de bouwactiviteiten er nog geen water te bekennen was; de geulen die later uitgegraven worden tot grachten waren wel al zichtbaar. Het ontwerp is afkomstig van Verburg Hoogendijk Architecten, Parkland Landschapsarchitecten en Paul de Kort. Zij lieten zich inspireren door dé bruggenarchitect van Amsterdam Piet Kramer. Zijn bruggen volgen qua ontwerp veelal de Amsterdamse School, een bouwstijl die alhoewel gemoderniseerd wordt teruggevonden in de bebouwing van het Stettineiland, maar ook in de Spaarndammerbuurt, gelegen net ten zuiden van de nieuwe woonwijk. De ontwerpers kozen daarbij voor de pylonen van de P.L. Kramerbrug (brug 400), maar dan in gemoderniseerde en afgeslankte vorm. De brug, gedragen door twee pijlers, heeft vanaf boven gezien een vlindervorm met een smal lichaam. Zij werd opgebouwd uit prefab-betonelementen (zorgde voor minder vervuiling tijdens transport) waarin gerecycled betongranulaat (in het kader van duurzaam bouwen) is verwerkt. Opvallend aan deze en andere voetbruggen hier is dat zij schuin over de gracht liggen, waarbij ook het doorlopende voetpad de woonblokken schuin doorsnijdt. Verkeersbruggen en –wegen staan loodrecht op de grachten en woonblokken. De naam was eerder gegeven voor de brug die later de Wisbybrug zou heten.

De Kalmarbrug is een vaste voetbrug in Amsterdam-West. De naam verwijst naar de Zweedse Oostzeehaven Kalmar, die belangrijk was voor de houthandel met Amsterdam. De verkeersbrug vormt over de Kolberggracht de verbinding tussen het Revaleiland en het Narvaeiland in de woonbuurt Houthavens die in de jaren tien van de 21e eeuw wordt aangelegd. De brug wordt gebouwd als er in verband met de bouwactiviteiten er nog geen water te bekennen is, de geulen die later uitgegraven worden tot grachten zijn wel al zichtbaar. Deze brug en de andere bruggen in deze wijk worden kaal opgeleverd omdat er nog druk bouwverkeer over de bruggen moet, alleen de pijlers en overspanning worden neergezet. Nadat de bebouwing gereed is wordt ze afgebouwd. Ze zorgt samen met de Wisbybrug, Elseneurbrug, Pilaubrug en Windaubrug de voetverbinding tussen de eilanden in de wijk. Het ontwerp is afkomstig van Verburg Hoogendijk Architecten, Parkland Landschapsarchitecten en Paul de Kort. Zij lieten zich inspireren door dé bruggenarchitect van Amsterdam Piet Kramer. Zijn bruggen volgen qua ontwerp veelal de Amsterdamse School, een bouwstijl die alhoewel gemoderniseerd wordt teruggevonden in de bebouwing van het Stettineiland, maar ook in de Spaarndammerbuurt, gelegen net ten zuiden van de nieuwe woonwijk. De ontwerpers kozen daarbij voor de pylonen van de P.L. Kramerbrug (brug 400), maar dan in gemoderniseerde en afgeslankte vorm. De brug heeft vanaf boven gezien een vlindervorm met een breed lichaam. Zij werd opgebouwd uit prefab-betonelementen (zorgde voor minder vervuiling tijdens transport) waarin gerecycled betongranulaat (in het kader van duurzaam bouwen) is verwerkt.

De Wisbybrug (brug 2431) is een vaste brug in Amsterdam-West. De naam verwijst naar de Zweedse Oostzeehaven Visby op Gotland. Deze voetbrug met een overspanning over de Houthavengracht, verbindt de Houthavenkade, onderdeel van het vasteland, met het Wiborgeiland, een kunstmatig aangelegd eiland in de woonbuurt Houthavens die vanaf de jaren tien van de 21e eeuw wordt aangelegd. De brug werd gebouwd toen er in verband met de bouwactiviteiten er nog geen water te bekennen was, de geulen die later uitgegraven worden tot grachten waren wel al zichtbaar. Voor de watercirculatie werd nog gebruik gemaakt van een duiker. Deze brug werd als laatste uit een pakket gebouwd en lag in september/oktober 2022 nog als “kale overspanning” over het water. De slanke brug ligt in een voetpad, dat de wijk Houthavens doorsnijdt. Het ontwerp is afkomstig van Verburg Hoogendijk Architecten, Parkland Landschapsarchitecten en Paul de Kort. Zij lieten zich voor de bruggenserie inspireren door dé bruggenarchitect van Amsterdam Piet Kramer en hier toch ook door diens opvolger Dick Slebos. Kramers bruggen volgen qua ontwerp veelal de Amsterdamse School, een bouwstijl die alhoewel gemoderniseerd wordt teruggevonden in de bebouwing van het Stettineiland, maar ook in de Spaarndammerbuurt, gelegen net ten zuiden van de nieuwe woonwijk. De ontwerpers kozen daarbij voor de pylonen van de P.L. Kramerbrug (brug 400), maar dan in gemoderniseerde en afgeslankte vorm. Slebos is verantwoordelijk voor diverse gebogen betonnen overspanningen. De Wisbybrug werd opgebouwd uit prefab-betonelementen (zorgde voor minder vervuiling tijdens transport) waarin gerecycled betongranulaat (in het kader van duurzaam bouwen) is verwerkt. De naam in een typografie van Janno Hahn zal aan de leuningen gemonteerd worden. De brug ligt voor appartementencomplex Afzelia, dat begin 2022 werd opgeleverd. In augustus 2023 was de situatie nauwelijks veranderd, de brug was nog steeds in aanbouw. Wel staan dan de (nep)hefpoorten op de brug.

De Wismarbrug is een vaste brug in Amsterdam-West. De brug verbindt over de Wismargracht het Wiborgeiland met het Stettineiland in de woonbuurt Houthavens die in de jaren tien van de 21e eeuw wordt aangelegd. De brug werd gebouwd toen in verband met de bouwactiviteiten er nog geen water te bekennen was, de geulen die later uitgegraven worden tot grachten waren wel al zichtbaar. Deze brug en de andere bruggen in deze wijk werden kaal opgeleverd omdat er nog druk bouwverkeer over de bruggen moest, alleen de pijlers en overspanning werden neergezet. Nadat de bebouwing gereed is wordt ze afgebouwd. Het ontwerp is afkomstig van Verburg Hoogendijk Architecten, Parkland Landschapsarchitecten en Paul de Kort. Zij lieten zich inspireren door dé bruggenarchitect van Amsterdam Piet Kramer. Zijn bruggen volgen qua ontwerp veelal de Amsterdamse School, een bouwstijl die alhoewel gemoderniseerd wordt teruggevonden in de bebouwing van het Stettineiland, maar ook in de Spaarndammerbuurt, gelegen net ten zuiden van de nieuwe woonwijk. De ontwerpers kozen daarbij voor de pylonen van de P.L. Kramerbrug (brug 400), maar dan in gemoderniseerde en afgeslankte vorm. De brug heeft vanaf boven gezien een vlindervorm met een breed lichaam. Zij werd opgebouwd uit prefab-betonelementen (zorgde voor minder vervuiling tijdens transport) waarin gerecycled betongranulaat (in het kader van duurzaam bouwen) is verwerkt. De brug is vernoemd naar de Duitse Oostzeehaven Wismar, dat belangrijk was voor de houthandel met Amsterdam. Ook in augustus 2023 ligt de brug nog grotendeels over zand.