place

Het kompas

Beeld in Amsterdam-Zuid
Het kompas (1)
Het kompas (1)

Het kompas is een kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Het bestaat uit een mozaïek van de hand van Fabrice Hünd; het is een van zijn vier megamozaïeken binnen Amsterdam (gegevens 2018). Hij bracht in 2006 duizenden steentjes en scherven aan op een bijgebouwtje op het Marie Heinekenplein, dat er wat verloren bijstond en slachtoffer was van allerlei vernielzucht. Het kreeg de titel Het kompas omdat het midden in de stad zou staan, hetgeen arbitrair is. Het bevat figuraties die verwijzen naar verre oorden. Er is een inuit te zien met ijsbeer, maar ook vrouwen uit zuidelijke oorden met bijbehorende dieren. Het kompas was geïnspireerd op de situatie van het gebouwtje, bijna in het middelpunt van de stad. Het kan dus dienen als een soort windroos. Overigens moest het toegangsdeurtje vrij blijven van steentjes; de scharnieren zouden het gewicht niet kunnen dragen. De deur is een nooduitgang van de onderliggende parkeergarage. Hünd paste wat zelfcensuur toe; hij beeldde voorheen mensen meestal naakt af; iedereen heeft op Het kompas kleren aan maar op het zuidwesten is nog één tepel te zien, aldus de kunstenaar in Pijpelijntjes.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Het kompas (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Het kompas
Marie Heinekenplein, Amsterdam Zuid

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Het kompasLees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.357338888889 ° E 4.8908888888889 °
placeToon op kaart

Adres

Marie Heinekenplein

Marie Heinekenplein
1072 LJ Amsterdam, Zuid
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

Het kompas (1)
Het kompas (1)
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Stadhouderskade 77
Stadhouderskade 77

Het complex Stadhouderskade 77 hoek Ferdinand Bolstraat 2-6 beslaat een viertal panden aan de Stadhouderskade/Singelgracht, hoek Ferdinand Bolstraat te Amsterdam-Zuid, De Pijp. Qua ligging aan de Ferdinand Bolstraat ligt het tegenover de voormalige Heineken Brouwerij. Tussen beide gebouwen was ten tijde van de inhuldiging van Koningin Wilhelmina een erepoort opgesteld, die vastgelegd is door Jacob Olie. Het gebouw staat op de bouwtekening uit 1878 nog te boek als een viertal woonhuizen met een afgesneden hoek. In de loop der jaren zijn de woningen op de begane grond verdwenen en dienen alle ruimten in 2015 tot bedrijven. Opvallend aan het gebouw is het gele pleisterwerk dat de gevel siert Nr. 77). Voorts is er een op de punt een erker geplaatst, iets dat veelvuldig werd toegepast in De Pijp. In het hoekgebouw, Stadhouderskade 77, was waarschijnlijk een slagerij van Christiaan Carl Bernard Heise (C.B. Heise, circa 1831-5 mei 1901) gevestigd. Hij stond destijds te boek als de eigenaar bij een verbouwing in 1889. Na diens vertrek (hij woonde in de Frans Halsstraat) diende het gebouw tot sigarenmagazijn van den Berg, later Kesting & Co. In 1925 opende Frits Berkhout hier een Union Bar. In 2015 is op de punt Café Berkhout gevestigd, een bruine kroeg, waarbij het gedeelte dat tot café dient is voorzien van houten betimmering. Het uitzicht wordt/werd ter plaatse beperkt door de blinde muur van de Heineken Brouwerij en de vele verkeersongelukken op de kruising. Het was jarenlang een black spot in Amsterdam. Ferdinand Bolstraat 2 tot en met 6 heeft een ander uiterlijk. Het past voor wat betreft bouwstijl binnen De Pijp, de zogenaamde Eclecticisme. De drie gebouwen lijken daarbij sterk op elkaar, maar ook hier is de begane grond geheel aangepast voor bedrijven. In 2015 zijn er gevestigd een kledingherstelbedrijf (2), een herenkapsalon (4), die in 2013 haar 75-verjaardag vierde. Nummer zes was gedurende lange tijd een platenzaak gevestigd gekoppeld aan de muziekuitgeverij op Ferdinand Bolstraat 8, later plaatselijk bekend als Kuijper Klassiek. Nadat die het pand had verlaten werd het gekraakt, voordat er Atica, een handel in voedingsmiddelen in gevestigd werd.

Stadhouderskade 74
Stadhouderskade 74

Het pand Stadhouderskade 74 was een herenhuis aan de Stadhouderskade/Singelgracht te Amsterdam-Zuid. Het herenhuis diende oorspronkelijk alleen tot woonhuis en werd aangeduid als Stadhouderskade 51N. De bouwtekening is gedateerd op 22 augustus 1878 en voorzien van een handtekening van de eigenaar en makelaar P. J. Degens Er wordt geen architect genoemd, het zou maar zo kunnen zijn dat het gebouw is opgeleverd volgens een eigen ontwerp. Opvallend is dat het gebouw geheel in het wit is uitgevoerd (buurpanden zijn vaak van baksteen met witte sierelementen). In de raampartijen is variatie toegepast. Op de eerste etage hebben ze een bovenste boogconstructie met guirlandes, op de tweede etage zijn ze rechthoekig met een boogconstructie boven de ramen, de ramen van drie hoog hebben weer een boogconstructie. Het woonhuis was zeker voor de rijken gebouwd. De benedenetage met eerste verdieping moest in 1879 een maandelijkse huur opbrengen van 1800 gulden (tien kamers, tuin met warande, serre en prieel); twee en drie hoog kostten samen 1400 gulden per maand (twaalf kamers en ruime zolder). De begane grond heeft in de loop der jaren aanpassingen ondergaan. In 1897 kwam er een nieuw voorgevel met een pilaar aan de rechterkant en een pilaster aan de linker kant. Ook kwam er destijds een bergplaats. Dat was nodig omdat Willem Jacobus Wesling hier een rijwielwinkel begon voor Raleigh Rijwielen, Wesling voerde destijds de "Grootste school voor wielrijders". In de 20e eeuw kwam er weer een aanpassing toen de sportschool haar intrek nam in dat gedeelte van het pand. Paulus Johannes Degens was een destijds bekend makelaar in Amsterdam. Hij leefde van circa 1823 tot 31 maart 1887 en is in 1854 getrouwd met Catharina Theodora Eijsing. Zij overleed in 1867 op 38-jarige leeftijd en Degens huwde in 1868 opnieuw. Dit maal was Francisca Maria Jacoba van Kakerken (circa 1823 – 28 juli 1890) uit Breda de gelukkige. Hij kreeg twee zoons, waarvan er één in het kraambed stierf (1876). Het echtpaar vestigde zich buiten de stad.

Stadhouderskade 72-73
Stadhouderskade 72-73

Het complex Stadhouderskade 72/73 bestaat uit een tweetal herenhuizen aan de Stadhouderskade/Singelgracht te Amsterdam-Zuid. Het is niet duidelijk wie de twee bijna symmetrische gebouwen heeft ontworpen. Het zou kunnen zijn dat deze gebouwen werden neergezet volgens een ontwerp van de eigenaar van het terrein Bernardus Cornelius Hanssen. Een andere mogelijkheid is dat IJme Gerardus Bijvoets ze heeft (helpen) ontworpen. Hij ontwierp namelijk voor Hanssen ook de gebouwen 68-71. De panden zijn gebouwd in de eclectische bouwstijl en/of neorenaissance. De symmetrie werd tenietgedaan door het plaatsen van een erker aan de gevel van huisnummer 73. Deze erker "staat" op het balkon van de eerste verdieping en draagt zelf weer een balkonnetje. Op huisnummer 72 is alleen een balkon aanwezig op de eerste verdieping. De hoge toegangen tot de panden zijn in pleisterwerk uitgevoerd. Het verschil zou te verklaren zijn aan de hand van het feit dat de familie Hanssen-Kiekens zelf op nummer 73 woonde. Bernardus Cornelius Hanssen leefde van 1836 tot 1 maart 1916 en was getrouwd met Grietje Kiekens 1848-1936. Zijn laatste verblijfsadres was wat later bekend zou worden als de Valeriuskliniek. Het gezin woonde toen nog op nummer 73. Dat is dan ook de plaats waar hun dochter Grietje Hanssen in datzelfde jaar overleed op 36-jarige leeftijd Van Hanssens hand verschenen meer gebouwen in Amsterdam, zoals Sarphatistraat 80 en Leeuwenhoekstraat 3-7. Het gebouw nummer 72 bracht in 1951 31.400 gulden op.; in 1880 nog 17.600 gulden