place

Menselijke energie

Beeld in Amsterdam-ZuidBeeld van Hildo Krop
Berlage lyceumop de Jozef Israëlskade pic15
Berlage lyceumop de Jozef Israëlskade pic15

De Menselijke energie is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Het vormt de helft van een viertal gestapelde beeldengroepen annex collages uit de periode 1921-1924 van Hildo Krop. In die periode verrezen aan de Jozef Israëlskade twee schoolgebouwen (een Hogere Burgerschool en een Handelsschool) die gescheiden werden door de Pieter Lodewijk Takstraat. De beide gebouwen werden gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School; binnen die stijl werd symmetrie veelvuldig toegepast. De gebouwen zijn dan ook een spiegelbeeld van elkaar. Dit geldt deels ook voor de vier beelden van Krop. Beide gebouwen hebben aan de kade een middenrisaliet. Ter afsluiting en/of bekroning van de beide risalieten hakte Krop de vier beelden. De vier beelden zijn niet symmetrisch geplaatst op de gebouwen, maar wel op de risalieten. Daarbij is er slechts sprake van gedeeltelijke symmetrie; het ene beeld is het spiegelbeeld van het andere op hetzelfde risaliet. Op het linker gebouw staan zo twee versies van Menselijke energie op het rechter gebouw twee van De geboorte van de daad. De Menselijke energie wordt weergegeven door: een zwangere vrouw met een druiventros; een weergaven van vruchtbaarheid een man met gespreide en gespierde armen en benen; een weergave van energie mensfiguren, die trapsgewijs van elk geplaatst zijn, zij hebben allen een attribuut in handen die verwijst naar de handel, zo is er een verwijzing naar landbouw, industrie en handel het bovenste drietal personen kijkt naar de zuidelijke horizon; een weergave van de vooruitziende blik, noodzakelijk bij handel. Men vond invloeden van Oud-Egyptische kunst in Krops beelden. Van het materiaal tufsteen is bekend dat het in de loop der jaren als gevolg van erosie uit elkaar brokkelt. Dit was ook het geval met deze vier beelden. Ze staan alle vier op de zuidelijke gevel, waardoor wind, regen en zon vrij spel hebben. Begin 21e eeuw waren de beelden dermate aangetast dat Ton Mooy opdracht kreeg de vier beelden te reconstrueren en er nieuwe versies van te maken. In zijn atelier hakte Mooy de vier nieuwe beelden uit in het veel hardere Beiers graniet.

Fragment uit het Wikipedia-artikel Menselijke energie (Licentie: CC BY-SA 3.0, Auteurs, Beeldmateriaal).

Menselijke energie
Jozef Israëlskade, Amsterdam Zuid

Geografische coördinaten (GPS) Adres Nabijgelegen plaatsen
placeToon op kaart

Wikipedia: Menselijke energieLees verder op Wikipedia

Geografische coördinaten (GPS)

Breedte Lengte
N 52.348622222222 ° E 4.8990277777778 °
placeToon op kaart

Adres

Berlage Lyceum

Jozef Israëlskade 33/34
1073 KJ Amsterdam, Zuid
Noord-Holland, Nederland
mapOpenen op Google Maps

Berlage lyceumop de Jozef Israëlskade pic15
Berlage lyceumop de Jozef Israëlskade pic15
Ervaringen delen

Nabijgelegen plaatsen

Markttafereel
Markttafereel

Markttafereel bestaat uit twee artistieke kunstwerken in Amsterdam-Zuid. Het vormt de helft van een viertal losse beelden uit de periode 1921-1924 van Hildo Krop. In die periode verrezen aan de Jozef Israëlskade twee schoolgebouwen (een Hogere Burgerschool en een Handelsschool) die gescheiden werden door de Pieter Lodewijk Takstraat. De beide gebouwen werden gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School; binnen die stijl werd symmetrie veelvuldig toegepast. De gebouwen zijn dan ook een spiegelbeeld van elkaar. Dit geldt deels ook voor de vier beelden van Krop. Beide gebouwen hebben aan de kade een middenrisaliet. Ter afsluiting van de beide risalieten aan de onderzijde hakte Krop de vier beelden. De vier beelden zijn niet symmetrisch geplaatst op de gebouwen, maar wel op de risalieten. Daarbij is er slechts sprake van gedeeltelijke symmetrie; het ene beeld is het spiegelbeeld van het andere op hetzelfde risaliet. Op het linker gebouw staan zo twee versies van De greep naar het schone op het rechter gebouw twee van Markttaferelen. De markttaferelen voeren terug op een weergave van een tafereel dat men kan aantreffen op de veemarkten. Weergegeven wordt het zogenaamde handjeklap (tevens de volkstitel) bij verkoop van levende have. Tussen koper en verkoper staat dan ook een kalf afgebeeld. De twee mannen worden vergezeld door een vrouw met koopwaar; de koopwaar wordt op beide tableaus anders weergegeven; op één daarvan is ze te zien met bloemen. Het beeldje is circa een meter hoog. Van het materiaal tufsteen is bekend dat het in de loop der jaren als gevolg van erosie uit elkaar brokkelt. Dit was ook het geval met deze vier beelden. Ze staan alle vier op de zuidelijke gevel, waardoor wind, regen en zon vrij spel hebben. Begin 21e eeuw waren de beelden dermate aangetast dat Ton Mooy opdracht kreeg de beelden te reconstrueren en er nieuwe versies van te maken; er kwamen versies in Beiers graniet. Boven op genoemd risaliet is Menselijke energie van dezelfde beeldhouwer te zien.

Han van Zomerenbrug
Han van Zomerenbrug

De Han van Zomerenbrug (brug 402) is een vaste brug in Amsterdam-Zuid. De houten brug die alleen toegankelijk is voor voetgangers (een verkeersbord vermeldt fietsers afstappen!) vormt sinds 2009 de verbinding tussen de Pieter Lodewijk Takstraat en de Waalstraat. Ze overspant het Amstelkanaal en verbindt ook de Jozef Israëlskade en de Amstelkade met elkaar. In 1927 kwam hier een voetbrug, noodzakelijk om de nieuwe bewoners van het stadsdeel ten zuiden van het Amstelkanaal snel toegang te geven tot het reeds bewoonde noordelijke stadsdeel. De voetbrug werd grotendeels door die bewoners zelf bekostigd. In 1928 vond er op de brug een poging tot moord plaats, een man probeerde een vrouw via de leuning het water in te duwen. In 1931 werd geconstateerd dat hier een nieuwe (permanente) brug wenselijk was, maar niet in die mate dat er ook inderdaad een nieuwe brug kwam. De oude "voorzag voorhands voldoende in de behoefte" werd geconstateerd. Een nieuwe brug zou er pas in 1967 komen, wederom een houten voetgangersbrug. De brug lag toen niet in het verlengde van de genoemde straten, maar liep tussen Tweede Openbare Handelsschool (het latere Berlage Lyceum) (noord) en een woonblok (zuid). Die brug was in 2007 in een dermate slechte staat, dat er wederom een nieuwe brug moest komen, nu weer op de oude plaats. De 2009-versie is een replica van het ontwerp van Piet Kramer. In 2009 kreeg de brug haar naam Han van Zomerenbrug, vernoemd naar graficus en verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog Han van Zomeren.

De greep naar het schone
De greep naar het schone

De greep naar het schone bestaat uit twee artistieke kunstwerken in Amsterdam-Zuid. Het vormt de helft van een viertal losse beelden uit de periode 1921-1924 van Hildo Krop. In die periode verrezen aan de Jozef Israëlskade twee schoolgebouwen (een Hogere Burgerschool en een Handelsschool) die gescheiden werden door de Pieter Lodewijk Takstraat. De beide gebouwen werden gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School; binnen die stijl werd symmetrie veelvuldig toegepast. De gebouwen zijn dan ook een spiegelbeeld van elkaar. Dit geldt deels ook voor de vier beelden van Krop. Beide gebouwen hebben aan de kade een middenrisaliet. Ter afsluiting van de beide risalieten aan de onderzijde hakte Krop de vier beelden. De vier beelden zijn niet symmetrisch geplaatst op de gebouwen, maar wel op de risalieten. Daarbij is er slechts sprake van gedeeltelijke symmetrie; het ene beeld is het spiegelbeeld van het andere op hetzelfde risaliet. Op het linker gebouw staan zo twee versies van De greep naar het schone op het rechter gebouw twee van Markttafereel. De greep naar het schone wordt weergegeven door een mensfiguur die in zijn opgeheven handen boven zijn hoofd een vogel vasthoudt. Het beeldje is circa een meter hoog. Van het materiaal tufsteen is bekend dat het in de loop der jaren als gevolg van erosie uit elkaar brokkelt. Dit was ook het geval met deze vier beelden. Ze staan alle vier op de zuidelijke gevel, waardoor wind, regen en zon vrij spel hebben. Begin 21e eeuw waren de beelden dermate aangetast dat Ton Mooy opdracht kreeg de beelden te reconstrueren en er nieuwe versies van te maken; er kwamen versies in Beiers graniet. Boven op genoemd risaliet is De geboorte van de daad van dezelfde beeldhouwer te zien.

De geboorte van de daad
De geboorte van de daad

De geboorte van de daad is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Het vormt de helft van een viertal gestapelde beeldengroepen annex collages uit de periode 1921-1924 van Hildo Krop. In die periode verrezen aan de Jozef Israëlskade twee schoolgebouwen (een Hogere Burgerschool en een Handelsschool) die gescheiden werden door de Pieter Lodewijk Takstraat. De beide gebouwen werden gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School; binnen die stijl werd symmetrie veelvuldig toegepast. De gebouwen zijn dan ook een spiegelbeeld van elkaar. Dit geldt deels ook voor de vier beelden van Krop. Beide gebouwen hebben aan de kade een middenrisaliet. Ter afsluiting en/of bekroning van de beide risalieten hakte Krop de vier beelden. De vier beelden zijn niet symmetrisch geplaatst op de gebouwen, maar wel op de risalieten. Daarbij is er slechts sprake van gedeeltelijke symmetrie; het ene beeld is het spiegelbeeld van het andere op hetzelfde risaliet. Op het linker gebouw staan zo twee versies van Menselijke energie; op het rechter gebouw twee van De geboorte van de daad. Krop gaf de volgende stadia weer: Geboorte in een baby Zachtheid in een vrouwenhoofd Twijfel in man (geplaatst boven de baby) met gebogen hoofd door arm ondersteund Bezonnenheid in staande man met daarachter een mannenhoofd trapsgewijs nog mensfiguren Climax in het paard Geluk van de daad in de menner van het paard (de bovenste man). Van het materiaal tufsteen is bekend dat het in de loop der jaren als gevolg van erosie uit elkaar brokkelt. Dit was ook het geval met deze vier beelden. Ze staan alle vier op de zuidelijke gevel, waardoor wind, regen en zon vrij spel hebben. Begin 21e eeuw waren de beelden dermate aangetast dat Ton Mooy opdracht kreeg de vier beelden te reconstrueren en er nieuwe versies van te maken. In zijn atelier hakte Mooy de vier nieuwe beelden uit in het veel hardere Beiers graniet.

De oogst (Jan Heyens)
De oogst (Jan Heyens)

De oogst is een artistiek kunstwerk in Amsterdam-Zuid. Het is een gevelsteen ontworpen door Jan Heyens, dat geplaatst werd in wooncomplex De Dageraad in Amsterdam. Dat complex is van de hand van Michel de Klerk en Piet Kramer, die het ontwierpen in een grillige vorm van de Amsterdamse School. Binnen die stijl heeft symmetrie een belangrijke rol, net zoals in het stratenplan ter plekke in de vorm van Plan Zuid van Hendrik Petrus Berlage. De oogst heeft dan ook een tegenhanger in het beeld Dr. F.M. Wibaut aan het Henriëtte Ronnerplein. Het Thérèse Schwartzeplein is volgens diezelfde redenering de tegenhanger van dat plein, met de Pieter Lodewijk Takstraat als spiegelas. Tot zover houdt de gelijkenis stand. Voor wat betreft gegevens omtrent het beeld geldt eigenlijk het omgekeerde. Er is relatief veel bekend omtrent het portret van Floor Wibaut van Willem IJzerdraat (te zien tussen 1930-1951) en Frits Sieger (te zien vanaf 1952). Er zijn foto’s van beide onthullingen etc. Ten aanzien van De oogst is nauwelijks iets bekend. In 1986 wist men (nog) niet wie de maker was. Het is vermoedelijk rond 1930 direct in de gevel geplaatst; het volgt daarbij de rondingen van de gevel, die weer voortkomt uit de bouwstijl. Vier mensfiguren zijn rondom een haan op een korenschoof gepositioneerd. Ze bevinden zich in landbouwgebied; geploegde akkers zijn rechts zichtbaar. Jan Heijens werkte vaker samen met Piet Kramer; een beeldhouwwerk in de vorm van een rob is sinds 2020 te zien bij de Gevlebrug in Amsterdam-West.