Frankfurter Tor

Friedrichshain is een stadsdeel binnen het district Friedrichshain-Kreuzberg in de Duitse hoofdstad Berlijn. Tot 2001 was het een zelfstandig district. Tijdens het nazitijdperk droeg het de naam Horst-Wessel-Stadt. Friedrichshain lag vroeger in Oost-Berlijn, en heeft zich na die Wende als een hip stadsdeel ontwikkeld. Het staat bekend als uitgaansgebied en er wonen veel jonge mensen.

Frankfurter Tor is een station van de metro van Berlijn, gelegen in het stadsdeel Friedrichshain. Het metrostation werd op 21 december 1930 geopend als deel van de nieuwe lijn E, de huidige U5. Bij zijn opening heette het station Petersburger Straße, maar het onderging in de loop der jaren het recordaantal van zes naamswijzigingen; de laatste vond plaats in 1998. De huidige naam van het station (Frankfurtpoort) verwijst niet naar een stadspoort (deze Frankfurter Tor bevond zich westelijker, nabij metrostation Weberwiese), maar naar de torens van de gebouwen aan het bovenliggende plein, die aan een poort doen denken. Het plein zelf, waar de drukke Karl-Marx-Allee, Frankfurter Allee, Petersburger Straße en Warschauer Straße samenkomen, draagt daarom sinds 1957 de naam Frankfurter Tor. Tijdens de deling van de stad lag station Frankfurter Tor in Oost-Berlijn.

De Rigaer Straße is een straat in het Berlijnse stadsdeel Friedrichshain, gelegen in het heroplevende Samariterviertel. De straat, die genoemd is naar de hoofdstad van Letland Riga, loopt van de Bersarinplatz in het westen naar het station Frankfurter Allee in het oosten. De straat is geliefd bij punkers uit gans Europa. Vele van de huizen zijn beschermd, maar een aantal oudere huizen wordt bezet door krakers. Een bekende straatbewoner was de Duitse schrijver Theodor Plievier, die rond 1924 op nr. 68 woonde.

Weberwiese is een station van de metro van Berlijn, gelegen onder de Karl-Marx-Allee in het stadsdeel Friedrichshain. Het metrostation werd op 21 december 1930 geopend onder de naam Memeler Straße, als deel van de nieuwe lijn E, de huidige U5. Tijdens de deling van de stad lag het metrostation in Oost-Berlijn. Weberwiese kreeg zoals alle stations op lijn E een standaardontwerp van de hand van Alfred Grenander, indertijd huisarchitect van de Berlijnse metro. Om de sterk op elkaar gelijkende stations van elkaar te onderscheiden maakte Grenander gebruik van de zogenaamde kenkleur, die toegepast werd op vaste elementen als de wandbetegeling en de stalen steunpilaren. De toewijzing van de kenkleur volgde een zich herhalend patroon: roze, lichtgrijs, geel, blauwgroen, lichtgroen. Station Weberwiese werd uitgevoerd in de kleur geel. De perronhal is ongeveer anderhalve verdieping hoog, zodat men perron en sporen vanaf de tussenverdieping kan overzien. Aan beide uiteinden van het eilandperron leiden uitgangen naar de Karl-Marx-Allee. Het metrostation had tijdens de Tweede Wereldoorlog zwaar te lijden. Driemaal (op 7 mei en 21 juni 1944 en op 26 februari 1945) werd het door bommen getroffen, waardoor delen van het dak verwoest werden. Bij de luchtaanval van 26 februari 1945 vonden vonden 200 mensen in station Memeler Straße de dood. Een paar maanden later lag het metroverkeer vanwege de verwoestingen in de gehele stad stil. De situatie verergerde nog in mei 1945, toen de Noord-zuidtunnel van de S-Bahn ter hoogte van het Landwehrkanaal werd opgeblazen en onder water kwam te staan. Via een voetgangerstunnel in station Friedrichstraße bereikte het water ook het metronetwerk. Bijna een miljoen kubieke meter water verspreidde zich vervolgens door de tunnels en het traject Alexanderplatz - Frankfurter Allee van lijn E (waaronder station Memeler Straße) overstroomde volledig. Na het einde van de oorlog begon men met het leegpompen van de tunnels, zodat er op 16 juni 1945 weer pendeltreinen over lijn E konden gaan rijden. Een week later was de lijn weer volwaardig in dienst. In 1950 werd de Memeler Straße hernoemd tot Marchlewskistraße, naar de Poolse communistische politicus Julian Marchlewski, en kreeg ook het metrostation deze naam. Ook het uiterlijk van het station veranderde in de DDR-tijd: de oorspronkelijke gele wandbetegeling werd vervangen door verticaal geplaatste olijfgroene en beige tegels, de pilaren werden donkergroen. In 1987 werden de wanden langs de sporen opgeluisterd met kunstwerken van de Oost-Duitse arbeidersbeweging; in 1995 werden de werken verwijderd. Na de Duitse hereniging kreeg het station in 1991 zijn huidige naam, verwijzend naar een nabijgelegen plantsoen. Tussen 2003 en 2004 stak men de oudste stations van de U5 in een nieuw jasje. De wandbetegeling moest wijken voor een vandalismebestendige bekleding van geëmailleerde metaalplaten, waarbij werd teruggegrepen op het principe van de kenkleur. Station Weberwiese kreeg in 2003 opnieuw lichtgele wanden, met een brede band in een iets donkerdere tint waarin de stationsnaam geschreven is, en gele pilaren. Daarnaast werd de verlichting verbeterd, werd er een nieuwe vloer gelegd en kwam er nieuw perronmeubilair. Hoewel het eerstvolgende metrostation in oostelijke richting de naam Frankfurter Tor draagt, stond de stadspoort met deze naam ter hoogte van station Weberwiese.

Samariterstraße is een station van de metro van Berlijn, gelegen onder de Frankfurter Allee, ter hoogte van de kruising met de Samariterstraße, in het stadsdeel Friedrichshain. Het metrostation werd op 21 december 1930 geopend als deel van de nieuwe lijn E, de huidige U5. Tijdens de deling van de stad lag station Samariterstraße in Oost-Berlijn. Samariterstraße kreeg zoals alle stations op lijn E een standaardontwerp van de hand van Alfred Grenander, indertijd huisarchitect van de Berlijnse metro. Om de sterk op elkaar gelijkende stations van elkaar te onderscheiden maakte Grenander gebruik van de zogenaamde herkenningskleur, die toegepast werd op vaste elementen als de wandbetegeling en de stalen steunpilaren. De toewijzing van de kenkleur volgde een zich herhalend patroon: roze, lichtgrijs, geel, blauwgroen, lichtgroen. Station Samariterstraße werd uitgevoerd in lichtgroene tinten. Aan beide uiteinden van het eilandperron bevindt zich een tussenverdieping met uitgangen die leiden naar de Frankfurter Allee. De perronhal is ongeveer anderhalve verdieping hoog, zodat men perron en sporen vanaf de tussenverdieping kan overzien. Tijdens de Tweede Wereldoorlog leed het Berlijnse metronet grote schade. Ook station Samariterstraße werd getroffen: op 9 of 10 april 1945 werd het dak door een inslaande bom over een grote lengte opengereten, waardoor acuut instortingsgevaar dreigde. Het station was op dat moment al enige tijd gesloten, aangezien er op dit deel van lijn E geen treinen meer reden. Op 25 april 1945 werd de dienst op de laatste nog wel in bedrijf zijnde trajecten stilgelegd. De situatie verergerde nog in mei 1945, toen de Noord-zuidtunnel van de S-Bahn ter hoogte van het Landwehrkanaal werd opgeblazen en onder water kwam te staan. Via een voetgangerstunnel in station Friedrichstraße bereikte het water ook het metronetwerk. Bijna een miljoen kubieke meter water verspreidde zich vervolgens door de tunnels en het traject Alexanderplatz - Frankfurter Allee van lijn E overstroomde volledig. Na het einde van de oorlog begon men met het leegpompen van de tunnels en het herstellen van de schade. Op 16 juni 1945 stopten de eerste pendeltreinen weer in station Samariterstraße. In de DDR-tijd schilderde men de pilaren op het perron rood, waardoor een groot contrast met de lichtgroene betegeling ontstond. Aan de wanden werden schilderijen opgehangen die de geschiedenis van de Duitse arbeidersbeweging illustreerden. Na de Wende werden deze schilderijen verwijderd. In november 1992 werd de kraker Silvio Meier in metrostation Samariterstraße vermoord door neonazi's. Naar aanleiding hiervan plaatste men aan de wanden kunstwerken tegen zinloos geweld van kinderen uit Friedrichshain, die later weer vervangen werden door reclameborden. Bij de noordwestelijke uitgang van het station herinnert een plaquette aan het gewelddadige incident.Tussen 2003 en 2004 stak men de oudste stations van de U5 in een nieuw jasje. De wandbetegeling moest wijken voor een vandalismebestendige bekleding van geëmailleerde metaalplaten en de vloeren werden volledig vervangen. In station Samariterstraße, dat zich nog grotendeels in de staat van 1930 bevond, ging men echter omzichtiger te werk. Men besloot hier het authentieke uiterlijk te behouden en de sanering te beperken tot noodzakelijke onderhoudsmaatregelingen en schilderwerk. De pilaren kregen hun oorspronkelijke lichtgroene kleur terug. Naast eindstation en overstapcomplex Alexanderplatz is Samariterstraße het enige station op de lijn dat onder monumentenzorg staat.Bij de sanering van de stations van de U5 bouwde men, in tegenstelling tot een eerder vergelijkbaar project op de U6, nog geen liften in. Station Samariterstraße heeft hierbij nog steeds geen hoge prioriteit; volgens het tijdschema van de Berlijnse Senaat zal het pas na 2010 van een lift voorzien worden.

Warschauer Straße is een station van de S-Bahn, dat geopend werd in 1884 en gelegen is aan de gelijknamige straat in de Berlijnse wijk Friedrichshain, niet ver van de Oberbaumbrücke over de Spree. De U-Bahn heeft er sinds 1902 een gelijknamig kopstation, dat via een loopbrug bereikbaar is. Station Warschauer Straße is tevens het eindpunt van twee tramlijnen.

Het bovengrondse metrostation Warschauer Straße is het oostelijke eindpunt van lijn U1 en U3. Het werd op 17 augustus 1902 geopend onder de naam Warschauer Brücke en was onderdeel van de eerste Berlijnse metrolijn, het zogenaamde stamtracé. Het kopstation met een overkapping van ijzer en glas werd ontworpen door het ontwerpbureau van metrobouwer Siemens & Halske. Reeds drie jaar na de opening werd het gebouw aangepast en uitgebreid naar plannen van Paul Wittig. Sindsdien beschikt het station over vier sporen langs twee eilandperrons. Het metrostation is gelegen op een 320 meter lang bakstenen viaduct dat net als de aansluitende Oberbaumbrücke ontworpen werd door Otto Stahn. Ten oosten van het station bevindt zich een overdekte werkplaats van de hand van Alfred Grenander. Door middel van een ijzeren brug is deze met de metrolijn verbonden. Zowel het metrostation en de werkplaats als het viaduct waarop deze liggen zijn beschermd als monument.Oorspronkelijk lag op het viaduct tussen Warschauer Brücke en Schlesisches Tor het station Osthafen (geopend als Stralauer Tor). Dit station werd verwoest in de Tweede Wereldoorlog en werd vanwege de korte afstand tot Warschauer Brücke inmiddels onnodig geacht en niet herbouwd. Na de oorlog kwam het metrostation in Oost-Berlijn te liggen. Aanvankelijk bleven de treinen naar West-Berlijn rijden, maar in bij de bouw van de Berlijnse Muur in 1961 werd het spoor naar Schlesisches Tor onderbroken. Gedurende 34 jaar was station Warschauer Brücke buiten gebruik en raakte het in verval. Na de Duitse hereniging werd het metrostation aan de hand van de oorspronkelijke ontwerpen gerestaureerd, zodat het op 14 oktober 1995 weer in gebruik genomen kon worden. Om de overstapmogelijkheid op de S-Bahn te benadrukken draagt het metrostation sinds de heropening de naam Warschauer Straße.

De Landsberger Arkaden is het op een na grootste, maar nooit voltooide winkelcentrum in Duitsland. De eerste steen ervan werd gelegd in 1996. Het ontwerp is van de sterarchitect Aldo Rossi. Het gekozen gebied lag ver van het centrum in het oosten van Berlijn waar de koopkracht gering is, de werkloosheid hoog en de detailhandel al in de rode cijfers zit. Resultaat: een ruwbouw, investeerders (IKEA) hebben zich teruggetrokken, € 15 miljoen schade voor de stad Berlijn en 10 jaar lang werd naar nieuwe investeerders gezocht. In juni 2007 werd weer gebouwd aan de Landsberger Arkaden: een Weense projectontwikkelaar bouwde, voor 50 miljoen euro, de ruïne om tot een 4 sterren hotel met 550 kamers. Het hotel opende op 1 maart 2009 de deuren.

Het Samariterviertel is een Berlijnse buurt in het stadsdeel Friedrichshain, onderdeel van het district Friedrichshain-Kreuzberg. Het gebied bevindt zich op ongeveer 3½ km ten oosten van van de Alexanderplatz. Het ligt ten noorden van de Frankfurter Allee rond de "Samariterkirche". In het westen wordt de buurt begrensd door de Proskauer Straße, in het oosten door de Ringbahn en in het noorden door de terreinen van het vroegere slachthuis aan de Eldenaer Straße. Het werd van 1993 tot 2008 ingedeeld als saneringszone en als gevolg ervan werden de gebouwen grondig gemoderniseerd. Het Samariterviertel is 33,8 ha groot en telt 8.370 inwoners. Sinds de sanering steeg het inwonersaantal met 34,5%. Onder meer door de intrede van nieuwe inwoners is de sociale structuur van de buurt grondig gewijzigd en lijkt het straatbeeld meer op de burgerlijke buurten (Kollwitzplatz, Winterfeldtplatz). Uitzondering vormt de door punkers uit heel Europa bezochte Rigaer Straße.

Het Ostbahnhof, onofficieel ook Küstriner Bahnhof genoemd, is een voormalig spoorwegstation in Berlijn. Het oude Ostbahnhof, geopend in 1867 en in 1944 door bommen verwoest, is niet te verwarren met het huidige, iets zuidelijker gelegen Berlin Ostbahnhof, dat deze naam pas in 1950 kreeg. Het station, gelegen nabij de huidige Franz-Mehring-Platz en de Straße der Pariser Kommune, opende op 1 oktober 1867 als het Berlijnse eindpunt van de Preußische Ostbahn, die de Pruisische hoofdstad via Küstrin verbond met West-Pruisen, Koningsbergen en Rusland. De hal van het Ostbahnhof, 188 meter lang en 38 meter breed, verrees naar een ontwerp van Adolf Lohse (1807–1867) en Hermann Cuno (1831–1896), die het werk van Lohse na diens dood overnam. Voor het personenvervoer zou het Ostbahnhof slechts vijftien jaar dienstdoen. Na de opening in 1882 van de Stadtbahn, die doorgaand treinverkeer in oost-westrichting door Berlijn mogelijk maakte, werden de treinen van de Preußische Ostbahn namelijk naar het Schlesischer Bahnhof (voorheen Frankfurter Bahnhof, het huidige Ostbahnhof) geleid. Het emplacement van het oude Ostbahnhof bleef alleen in gebruik voor het goederenvervoer. In 1950 werd het goederenstation samengevoegd met het sinds 1903 iets ten noorden van het Schlesischer Bahnhof gelegen Wriezener Bahnhof en hernoemd tot Wriezener Güterbahnhof. De stationshal werd na de sluiting gebruikt als loods en wooncomplex. Tussen 1928 en 1929 liet het variétégezelschap Plaza het gebouw echter ombouwen tot een theater met ongeveer 3000 plaatsen. In 1938 werd het complex overgenomen door de nationaalsocialistische organisatie Kraft durch Freude.De Tweede Wereldoorlog betekende het einde voor het voormalige station: in 1944 werd het tijdens een bombardement verwoest, na de oorlog brak men de resten van het gebouw af. Op de locatie van het oude Ostbahnhof verrees aan het einde van de zestiger jaren het hoofdkantoor van de Oost-Duitse krant Neues Deutschland.

De Mercedes-Benz Arena Berlin is een multifunctionele arena in de Duitse stad Berlijn. De arena werd geopend op 10 september 2008. Het gebouw is eigendom van de Anschutz Entertainment Group en heeft een capaciteit van 17.000 toeschouwers bij concerten, 14.500 toeschouwers bij basketbalwedstrijden en 14.200 toeschouwers bij ijshockeywedstrijden. Voor deze toeschouwers zijn tweeduizend parkeerplaatsen beschikbaar. De Mercedes-Benz Arena Berlin is de thuishaven van het ijshockeyteam Eisbären Berlin en de basketbalclub Alba Berlin. De arena is onderdeel van het Mediaspree- en het Stadtumbau West-ontwikkelingsplan, wat moet zorgen voor stedelijke herontwikkeling in West-Duitse steden. Op het terrein moeten op korte termijn bioscopen, restaurants, casino's, hotels en andere faciliteiten worden gebouwd. De naamrechten waren tot 1 juli 2015 in bezit van de mobiele telefoonprovider O2, de arena droeg toen de naam O2 World Berlin. Mercedes-Benz is vervolgens een samenwerking aangegaan, sindsdien heet de arena de Mercedes-Benz Arena Berlin.

Osthafen is een voormalig station van de metro van Berlijn. Het metrostation bevond zich aan het oostelijke uiteinde van de Oberbaumbrücke over de Spree, nabij de Osthafen. Station Osthafen werd op 18 februari 1902 geopend onder de naam Stralauer Tor en was onderdeel van de eerste Berlijnse metrolijn, tegenwoordig U1. Aangezien station Warschauer Brücke pas op 17 augustus 1902 in gebruik kwam, was Stralauer Tor gedurende een half jaar het voorlopige eindpunt van de lijn. In 1924 kreeg het station de naam Osthafen. Station Osthafen had een standaardontwerp van ijzer en glas van het ontwerpbureau van metrobouwer Siemens & Halske. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het station op 10 maart 1945 verwoest en na de oorlog werd het afgebroken. Vanwege de zeer korte afstand (ca. 350 m) tot station Warschauer Brücke besloot men het metrostation niet te herbouwen.