Uitkijktoren Fochteloërveen

De Lycklamavaart (Stellingwerfs en officieel: Lycklemevaort) is een kanaal in de Nederlandse provincie Friesland. Het kanaal loopt langs de zuidelijke grens van het Fochteloërveen. De Lycklamavaart is aangelegd door leden van het Friese vervenersgeslacht Lycklama à Nijeholt, eigenaren van de Opsterlandse Veencompagnie. Het kanaal diende voor de ontwatering van het Fochteloërveen en de afvoer van turf. De vaart was verbonden via de Nieuwe Vaart met de Opsterlandse Compagnonsvaart en daardoor ook met de Drentsche Hoofdvaart. Het kanaal heeft zijn oorspronkelijk functie verloren en behoort nu tot het natuurgebied Fochteloërveen. Ten noorden van de vaart is een deel van de oorspronkelijke wijkenstructuur nog goed te zien (zie: afbeelding). Ook de veenputten zijn duidelijk in het landschap te onderscheiden. Ten zuiden van de Lyckamavaart is het laatste veen nog in 1961 ontgonnen. De veengebieden aan de Friese zijde waren in het bezit van de familie Lycklama a Nijenholt, aan de Drentse zijde was het veengebied van de Maatschappij van Weldadigheid. Voor het eerst in 250 jaar broeden er weer Europese kraanvogels in Fochteloërveen. Ook aan de Lycklamavaart heeft een kraanvogelpaartje twee jongen grootgebracht.

Gezicht Ravenswoud is een van rijkswege beschermd dorpsgezicht in Ravenswoud in de Nederlandse provincie Friesland. De procedure voor aanwijzing werd gestart op 28 januari 2005. Het gebied werd op 5 december 2007 definitief aangewezen. Het beschermd gezicht beslaat een oppervlakte van 621,3 hectare. Panden die binnen een beschermd gezicht vallen krijgen niet automatisch de status van beschermd monument. Wel zal de gemeente het bestemmingsplan aanpassen om nieuwe ontwikkelingen in het gebied te reguleren. De gezichtsbescherming richt zich op de stedenbouwkundige en cultuurhistorische waardering van een gebied en wil het toekomstig functioneren daarvan veiligstellen.

Het Fochteloërveen is een 2500 hectare (ha) groot natuurgebied op de grens van de Nederlandse provincies Friesland en Drenthe, bij het dorp Veenhuizen. Het is een van de weinige gebieden in Nederland waar nog levend hoogveen voorkomt en het geniet nationale en Europese bescherming.

Ravenswoud (Stellingwerfs: Raevenswoold; Fries: Ravenswâld) is een dorp in de gemeente Ooststellingwerf, in de Nederlandse provincie Friesland. Het ligt ten oosten van Oosterwolde en ten noordoosten van Appelscha. Op 1 januari 2023 telde het dorp 405 inwoners. De plaats is ontstaan nadat vanaf het einde van de 19e eeuw het Appelscha-Veen werd ontgonnen. Er ontstond een kleine kern van bewoning en deze werd Appelscha Derde Wijk genoemd. In 1939 werd er een wedstrijd uitgeschreven door de gemeente via de krant voor een nieuwe originele naam. Daarop kwamen veel reacties. Uit de inzendingen koos de gemeente voor Ravenswoud, een verwijzing naar het Ravensmeer dat er ooit was gelegen en naar de bosrijke omgeving. Officieel werd de plaatsnaam daarna Appelscha-Ravenswoud, het werd dan nog altijd als buurtschap beschouwd. In 1952 verkreeg het de dorpsstatus en verdween Appelscha uit de plaatsnaam. Het veenontginningsgebied van Ravenswoud werd in 2007 aangewezen als beschermd dorpsgezicht, een van de beschermde stads- en dorpsgezichten in Friesland. In Ravenswoud staat een uitkijktoren van Natuurmonumenten

Damsluis is een sluis in de Opsterlandse Compagnonsvaart tussen Appelscha en Smilde. De stenen sluis dateert van 1894. Het verval is 1,40 meter. De sluis wordt nog volledig met de hand bediend. De sluis is een bajonetsluis. Bij dit type liggen de sluisdeuren niet recht maar schuin tegenover elkaar. Het eerst invarende schip wordt als eerste doorgeschut. De sluis is genoemd naar de dam, die vroeger de Drentse en de Friese wateren scheidde. De sluis is ook de scheiding tussen de Opsterlandse Compagnonsvaart en de Witte Wijk. De sluis is voorzien van een brug die met de hand bediend wordt. De sluis is de waterscheiding tussen de Friese boezem en het Drentse water. Bij lage waterstanden in de Opsterlandse Compagnonsvaart laat de sluiswachter van Damsluis extra water in om het het water op peil te brengen. Bij de sluis staat een lattenkast, waarin de stokken worden opgeborgen, die nodig zijn om de sluis open te trekken en dicht te duwen. Naast de sluis staat een sluiswachterswoning. Tegenover de sluis ligt een naar de sluis genoemde hoeve uit 1938. Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de sluis in 1994, is er een herdenkingsmonument neergezet, in de vorm van een zwerfsteen. Hierop is een koperen plaat met een gedicht geplaatst. De oudheid zocht in scheiding kracht Deez' tijd eischt vrij verkeer Dies werd de sluis tot stand gebracht Die Friesland strekt tot eer Waar eeuwen na de Drentsche scheid En doorvaart werd gemist Was Frieslands wil en haar beleid Die 't lot des dams beslist De Staat en Drenthe werkten mee Door ruiming van den wijk Zoo is de oude scheidingsree Verdwenen uit het rijk

De Witte Wijk is het verbindingskanaal tussen de Drentse Hoofdvaart en de Opsterlandse Compagnonsvaart. De lengte is 2 km. De Damsluis is de scheiding tussen de Friese boezem en de Drentse wateren. Om in de Drentse Hoofdvaart te komen moeten schepen onder de Wittewijksbrug van de N371.

Bovenstverlaat is een sluis in de Opsterlandse Compagnonsvaart bij Appelscha. De sluis is gebouwd in 1820. De huidige stenen sluis is van 1890 In 1896 is hij geheel vernieuwd. Het verval is 1,26 meter. De sluis wordt nog volledig met de hand bediend. De sluis is een bajonetsluis. Bij dit type liggen de sluisdeuren niet recht maar schuin tegenover elkaar. Het eerst invarende schip wordt als eerste doorgeschut. De sluis is voorzien van een fietsbruggetje, dat met de hand wordt bediend. Zowel aan de bovenzijde als aan de benedenzijde is de sluis voorzien van twee rinketten. De sluiskolk staat, als hij niet gebruikt wordt, vol. De sluis wordt bediend in combinatie met brug Ravenswoud, een ophaalbrug die +/- 500 stroomopwaarts ligt.

De hervormde kerk is een kerkgebouw in Appelscha in de Nederlandse provincie Friesland.

Hijkersmilde is een buurtschap in de gemeente Midden-Drenthe, in de Nederlandse provincie Drenthe. De buurtschap is gelegen langs de Drentsche Hoofdvaart ten zuidwesten van Smilde en Assen. De buurtschap is ontstaan als een veenkolonie rond 1750. Het centrum van de moderne buurtschap is gelegen rond de Leembrug. Men kan ook spreken van een lintdorp, gelegen tussen Smilde en Hoogersmilde. De buurschap val binnen de kom van Smilde maar kent wel eigen witte (buurtschap)borden. Dit in tegenstelling tot de buurtschap De Polle dat aan een zijweg van Hijkersmilde is gelegen. Beide buurtschappen vallen onder de wijk Smilde-Zuid waar 345 inwoners woonden in 2010. Vanaf 1915 tot 1947 had Hijkersmilde een NTM-station aan de stoomtramlijn Oosterwolde - Assen. In 1916 werd dit station tevens het eindstation van de tramlijn Meppel-Hijkersmilde. Die laatste lijn sloot alweer in 1933. De eerstgenoemde lijn werd opgeheven in 1947. Het goederenvervoer over deze lijn naar 1 of meer bedrijven in Hijkersmilde vanaf Steenwijk via Hoek Makkinga bleef echter doorgaan tot 1962. Het stationsgebouw werd daarbij echter niet meer gebruikt. Het stationsgebouw is daarna blijven bestaan maar heeft meerdere functies gehad. Links van het stationsgebouw staat de woning van de stationschef, om de hoek, aan de Leemdijk, staan nog drie rijtjes woningen voor trampersoneel.

De Koepelkerk van Smilde is een Nederlands Hervormd kerkgebouw uit de 18e eeuw in de Drentse plaats Smilde, gemeente Midden-Drenthe. Men begon met het metselwerk op 5 juli 1780. De eerste steen werd gelegd door jonkheer Sigismundus Grave van Heiden. De kerk werd ontworpen door Abraham Martinus Sorg uit Assen. Bijzonder aan deze kerk is dat het een achtkantig gebouw is, met een houten koepelgewelf uit 1780-'88 en meubilair uit de bouwtijd.

Smilde is een voormalig waterschap in de Nederlandse provincie Drenthe. Het kleine schap lag rond het dorp Smilde, aan weerszijden van de Drentse Hoofdvaart. Het noordelijke deel van het gebied (de Zeven Blokken) wordt tegenwoordig beheerd door het waterschap Noorderzijlvest, het resterende gebied door Drents Overijsselse Delta.

Het munitiecomplex in Veenhuizen (officieel 'Munitiedepot Norg') is het grootste munitiecomplex van Defensie. Het is sinds enige jaren een paarse organisatie, wat betekent dat er zowel landmacht-, luchtmacht- en marinepersoneel werkzaam is. Op het terrein staan 191 bunkers voor opslag van munitie. Ten tijde van de Koude Oorlog waren alle bunkers bezet. Sinds 1998 is op het terrein ook een munitiewerkplaats. Hier wordt munitie getest en omgebouwd. Op het complex is een eigen bedrijfsbrandweerkorps aanwezig, dat indien nodig assistentie van korpsen uit de regio krijgt.