Kaisereiche (Berlijn)

Friedrich-Wilhelm-Platz is een station van de metro van Berlijn, gelegen onder het gelijknamige plein in het Berlijnse stadsdeel Friedenau. Het metrostation werd geopend op 29 januari 1971 en is onderdeel van lijn U9. In augustus 1961, twee weken na de bouw van de Muur, vervoerde lijn G, de huidige U9, de eerste reizigers tussen de stations Leopoldplatz en Spichernstraße. Reeds een jaar later begonnen de werkzaamheden aan de eerste zuidelijke verlenging van de lijn, via de Bundesallee naar Friedenau en Steglitz, die na een bouwtijd van negen jaar in gebruik zou komen. De metrobouw in West-Berlijn kende in deze periode dankzij de vele subsidies van de bondsregering een ware bloei. Op 29 januari 1971 kreeg niet alleen lijn 9 er vijf stations bij, waaronder Friedrich-Wilhelm-Platz, maar werd ook lijn 7 naar het westen verlengd. Tegelijkertijd met de bouw van de metrolijn werd de Friedrich-Wilhelm-Platz gereconstrueerd. De drukke Bundesallee, die de Friedrich-Wilhelm-Platz tot dan toe aan beide zijden passeerde, werd naar de oostzijde van het ovale plein verlegd. Het metrostation werd eveneens aan de oostzijde van het plein aangelegd, vlak naast de Zum Guten Hirten-kerk. Zoals vrijwel alle Berlijnse metrostations uit deze periode werd Friedrich-Wilhelm-Platz, gebouwd tussen 1966 en 1970, ontworpen door Rainer Rümmler. De wanden kregen een bekleding van olijfgroene tegels, onderbroken door een horizontale witte band waarin de stationsnaam geschreven is. Het naburige station Bundesplatz had, totdat het in 2006 werd gerenoveerd, een vergelijkbare wandbekleding, zij het met een ander kleurenschema. Het dak van station Friedrich-Wilhelm-Platz wordt door een rij brede, grijs betegelde vierkante zuilen in twee zeer licht krommende gewelven verdeeld. Aan het dak aangebrachte rode dwarsbalken dragen de verlichtingselementen van het station, die overigens in hun huidige vorm pas uit de tachtiger jaren stammen.Aan beide uiteinden van het eilandperron van station Friedrich-Wilhelm-Platz bevindt zich een tussenverdieping met uitgangen naar zowel de noord- als de zuidzijde van het bovenliggende plein. Het station is momenteel alleen via trappen en roltrappen te bereiken, maar uiteindelijk moeten alle Berlijnse metrostations van een lift voorzien zijn. Station Friedrich-Wilhelm-Platz heeft hierbij echter geen hoge prioriteit; volgens het tijdschema van de Berlijnse Senaat zal de inbouw van een lift pas na 2010 plaatsvinden.

Walther-Schreiber-Platz is een station van de metro van Berlijn, gelegen bij het gelijknamige plein in het zuiden van het stadsdeel Friedenau, tegen de grens met Steglitz. Het metrostation werd geopend op 29 januari 1971 en was op dat moment het zuidelijke eindpunt van lijn U9, die drie jaar later werd verlengd naar Rathaus Steglitz. De Walther-Schreiber-Platz, die de kruising vormt van de Bundesallee, de Rheinstraße en de Schloßstraße, is genoemd naar Walther Schreiber, de tweede Regierender Bürgermeister van West-Berlijn. Een grote publiekstrekker nabij station Walther-Schreiber-Platz is het winkelcentrum Forum Steglitz. In augustus 1961, twee weken na de bouw van de Muur, vervoerde lijn G, de huidige U9, de eerste reizigers tussen de stations Leopoldplatz en Spichernstraße. Reeds een jaar later begonnen de werkzaamheden aan de eerste zuidelijke verlenging van de lijn, via de Bundesallee door Wilmersdorf en Friedenau richting Steglitz. Na een bouwtijd van negen jaar vond de lijn zijn nieuwe eindpunt aan de Walther-Schreiber-Platz. De metrobouw in West-Berlijn kende in deze periode dankzij de vele subsidies van de bondsregering een ware bloei. Op 29 januari 1971 kreeg niet alleen lijn 9 er vijf stations bij maar werd ook lijn 7 naar het westen verlengd. Walther-Schreiber-Platz, gebouwd tussen 1967 en 1969, werd zoals de overgrote meerderheid van de naoorlogse Berlijnse metrostations ontworpen door Senatsbaudirektor Rainer Rümmler. De wanden kregen een bekleding van blauwe asbestcementplaten, onderbroken door een horizontale witte band waarin de stationsnaam geschreven is. Een vrijwel identiek ontwerp is te vinden in de stations Bayerischer Platz, Eisenacher Straße en Rudow, alle eveneens van de hand van Rümmler. De architectonische bijzonderheid van station Walther-Schreiber-Platz is dan ook veeleer te zoeken in het dak, dat bestaat uit elkaar in de lengte van het station opvolgende tongewelfjes. Een dergelijke dakconstructie (Kappendecke) is karakteristiek voor de Berlijnse metrostations uit het begin van de 20e eeuw, die met name op lijn U2 te vinden zijn.Een tweede bijzonderheid van het station is de aanwezigheid van een ongebruikt perron in ruwbouw. Dit perron, bestemd voor de ooit geplande lijn 10, bevindt zich onder de Rheinstraße, zodat het metrostation in zijn geheel de vorm van een V heeft. De U10 zou tussen de stations Walther-Schreiber-Platz en Rathaus Steglitz parallel aan lijn 9 lopen, waardoor dit traject werd gebouwd met ruimte voor vier sporen. In station Schloßstraße zouden beide lijnen in dezelfde richting aan hetzelfde perron stoppen, om een cross-platform-overstap mogelijk te maken en in de stations Walther-Schreiber-Platz en Rathaus Steglitz zouden de lijnen weer splitsen. Lijn 10 werd echter nooit gebouwd, zodat op de twee niveaus van station Schloßstraße slechts één spoor in gebruik is en de stations Rathaus Steglitz en Walther-Schreiber-Platz beide over een spookverdieping beschikken. Inmiddels is de U10, althans in zijn oorspronkelijk voorziene vorm, uit de plannen verdwenen, zodat Walther-Schreiber-Platz zijn functie als overstapstation nooit zal vervullen.Aan beide uiteinden van het eilandperron van het metrostation leiden uitgangen via een tussenverdieping naar de Bundesallee en de Walther-Schreiber-Platz. In de zuidelijke stationshal bevindt zich tevens de (afgesloten) verbinding met het ongebruikte U10-perron. Het station is sinds juli 2007, toen 2 liften in gebruik werden genomen, drempelvrij toegankelijk.

Feuerbachstraße is een S-Bahnstation aan de gelijknamige straat in het Berlijnse stadsdeel Steglitz. Station Feuerbachstraße ligt aan de Wannseebahn en werd geopend op 15 november 1933. De Wannseebahn, geopend in 1891, was een van de laatste voorstadslijnen in Berlijn die werd geëlektrificeerd en daardoor onderdeel van het S-Bahnnet werd. In samenhang met de elektrificatie werden er twee nieuwe stations aan de lijn toegevoegd: Sundgauer Straße en Feuerbachstraße. Station Feuerbachstraße, gebouwd naast het toenmalige goederenstation van Steglitz, opende tegelijkertijd met het begin van de elektrische dienst, op 15 mei 1933; Sundgauer Straße volgde een jaar later. Het station bestaat uit een overdekt eilandperron, dat deels onder de Feuerbachbrücke ligt, en een rond toegangsgebouw in de stijl van de nieuwe zakelijkheid. Het geheel is opgenomen op de Berlijnse monumentenlijst.Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd station Feuerbachstraße zwaar beschadigd, maar na de oorlog kon de dienst weer worden opgenomen. Het station lag inmiddels in de Amerikaanse sector en was deel van West-Berlijn. De S-Bahn werd echter zowel in het oosten als in het westen van de stad geëxploiteerd door de Oost-Duitse spoorwegen (Deutsche Reichsbahn). Aan het einde van de jaren 1960 begon men met de aanleg van de Westtangente (BAB 103). Deze autosnelweg loopt grotendeels parallel aan de Wannseebahn, en kruist deze ter hoogte van station Feuerbachstraße in een tunnel. Vanwege de bouw van de tunnel kon het station in 1965-1966 een jaar lang niet gebruikt worden en stopten de treinen aan een noodperron. Bij de West-Berlijnse S-Bahn was ondertussen enig verval ingetreden: het door de Reichsbahn bedreven vervoermiddel werd na de bouw van de Muur in 1961 massaal geboycot. Het dalende aantal reizigers leidde tot bezuiniging op het onderhoud van stations en sporen, en ook de dienstregeling werd steeds verder uitgedund. Na een staking van het West-Berlijnse S-Bahnpersoneel in september 1980 zou een groot aantal trajecten, waaronder de Wannseebahn, zelfs helemaal niet meer bediend worden. Station Feuerbachstraße sloot zijn deuren. Nadat het stadsvervoerbedrijf BVG in 1984 het westelijke deel van de Berlijnse S-Bahn had overgenomen werd een aantal jarenlang verwaarloosde lijnen opgeknapt en geleidelijk weer in bedrijf genomen. Op 1 februari 1985 kwam de Wannseebahn, die het lijnnumer S1 had gekregen, weer in dienst en stopten er voor het eerst in vier en een half jaar weer treinen in station Feuerbachstraße. Voor de heropening had men het station volledig gerestaureerd; de bouwvallige stationshal uit 1933 was tot op het betonskelet afgebroken en volgens de originele plannen herbouwd.

De Walther-Schreiber-Platz is een plein in Berlijn. De Walther-Schreiber-Platz ligt op de grens van de stadsdelen Friedenau en Steglitz. De grens tussen beide stadsdelen loopt in het verlengde van de Bornstraße. Het plein is een verkeersknooppunt, waarop de volgende straten uitkomen: Bundesallee Rheinstraße Schloßstraße Schöneberger Straße BornstraßeHet plein is genoemd naar de CDU-politicus Walther Schreiber, die van 1953 tot 1955 burgemeester van Berlijn was. Onder het plein bevindt zich het gelijknamige metrostation (lijn U9).

Friedenau is een stadsdeel van het Berlijnse district Tempelhof-Schöneberg. Het stadsdeel telt ongeveer 29.000 inwoners (30 juni 2023). Friedenau, gelegen naast de Stammbahn en de Ringbahn, werd in 1871 opgericht op de gronden van het vroegere landgoed Deutsch-Wilmersdorf. De naam verwijst naar de kort voordien afgesloten Vrede van Frankfurt (1871). In 1874 werd het een onafhankelijke gemeente in de provincie Brandenburg. In 1920 werd de plaats samengevoegd met de stad Schöneberg als 11e administratief district van Groot-Berlijn. In 1987 vond er de bomaanslag op discotheek La Belle plaats.

Het Schloss-Straßen-Center (afgekort: SSC) is een winkelcentrum in de Berlijnse wijk Friedenau.

Friedenau is een S-Bahnstation in de Duitse hoofdstad Berlijn. Hoewel het genoemd is naar het stadsdeel Friedenau, ligt het station in Schöneberg; de grens met het iets westelijker gelegen Friedenau is echter niet ver. Station Friedenau ligt aan de Wannseebahn en werd geopend op 1 november 1874. Het station staat onder monumentenbescherming.

Bundesplatz is een station van de S-Bahn van Berlijn, gelegen aan het gelijknamige plein op de grens van de Berlijnse stadsdelen Wilmersdorf en Friedenau. Het S-Bahnstation ligt aan de Ringbahn en opende op 15 november 1877 onder de naam Wilmersdorf-Friedenau. Het gelijknamige metrostation Bundesplatz kwam in gebruik op 29 januari 1971 en is onderdeel van lijn U9. Beide stations delen twee gemeenschappelijke ingangen aan weerszijden van de Bundesallee.

Bundesplatz is een metrostation in de Duitse hoofdstad Berlijn dat in 1971 werd geopend bij het gelijknamige ringlijn station. In augustus 1961, twee weken na de bouw van de Muur, vervoerde lijn G, de huidige U9, de eerste reizigers tussen de stations Leopoldplatz en Spichernstraße. Reeds een jaar later begonnen de werkzaamheden aan de eerste zuidelijke verlenging van de lijn, via de Bundesallee naar Friedenau en Steglitz, die na een bouwtijd van negen jaar in gebruik zou komen. De metrobouw in West-Berlijn kende in deze periode dankzij de vele subsidies van de bondsregering een ware bloei. Op 29 januari 1971 kreeg niet alleen lijn 9 er vijf stations bij, waaronder Bundesplatz, maar werd ook lijn 7 naar het westen verlengd. Tegelijkertijd met de bouw van de metrolijn legde men in de Bundesallee een tweetal autotunnels aan, waarvan er een zich onder de Bundesplatz bevindt. Het dwars op het S-Bahnstation gelegen metrostation Bundesplatz wordt door deze autotunnel in tweeën gedeeld en bevindt zich aan weerszijden ervan. Voor beide reisrichtingen is er een apart perron, ten noorden en ten zuiden van het station komen de gescheiden metrotunnels weer samen. Een vergelijkbare configuratie is te vinden in het eveneens onder de Bundesallee gelegen station Berliner Straße. Zoals vrijwel alle Berlijnse metrostations uit deze periode werd Bundesplatz, gebouwd tussen 1962 en 1968, ontworpen door Rainer Rümmler. De wanden droegen aanvankelijk een bekleding van grijsblauwe (spoorzijde) en witte (perronzijde) tegels, die na dertig jaar echter versleten waren en gedeeltelijk loslieten. In 2006 onderging het station daarom een renovatie, waarbij men de betegeling op de perrons vernieuwde en aan de spoorzijde verving door metaalplaten. In de westelijke perronhal (richting Rathaus Steglitz) koos men voor verschillende blauwe tinten, de oostelijke hal (richting Osloer Straße) wordt gedomineerd door de kleuren bruin en beige. Aan beide uiteinden van het station bevindt zich een tussenverdieping met uitgangen naar de Bundesplatz, de Bundesallee en enkele zijstraten. De verbinding met het S-Bahnstation bevindt zich in het midden van de perrons; hier zijn tevens liften aanwezig.

Schloßstraße is een station van de metro van Berlijn, gelegen onder de gelijknamige straat in het centrum van het Berlijnse stadsdeel Steglitz. Het metrostation werd geopend op 30 september 1974 en is onderdeel van metrolijn U9. De sporen van station Schloßstraße bevinden zich op twee niveaus. De U9, vroeger lijn G werd geopend in augustus 1961, slechts twee weken na de bouw van de Berlijnse Muur. De metrolijn gingen buitenwijken in het noorden en het zuiden van de stad met het nieuwe West-Berlijnse centrum rond Bahnhof Zoo en de Kurfürstendamm verbinden en ontstond in een periode dat de metrobouw in het westen van Berlijn een grote hausse beleefde. In 1971 bereikte lijn 9 de Walther-Schreiber-Platz in Friedenau en reeds twee jaar eerder was men begonnen aan de verlenging van de lijn tot in het centrum van Steglitz. Dit meest zuidelijke deel van de lijn volgt de Schloßstraße en werd aangelegd op twee niveaus met elk ruimte voor twee sporen. Later zou de geplande lijn 10 namelijk parallel aan lijn 9 verlopen tussen de Walther-Schreiber-Platz en Rathaus Steglitz, het huidige eindpunt van de lijn. De boven elkaar gelegen tunnels onder de smalle Schloßstraße werden niet naar lijn, maar naar rijrichting ingedeeld: treinen van beide lijnen in noordelijke richting boven, in de zuidelijke richting beneden. In station Schloßstraße was een cross-platform-overstap tussen beide lijnen voorzien. Ten zuiden van het station zouden de lijnen zich weer splitsen, om bij Rathaus Steglitz elk een eigen station te krijgen. Vanwege de dubbel aangelegde tunnels vielen de kosten van de verlenging van lijn 9 met 78.125.000 mark bijzonder hoog uit. In 1974 werden de oostelijke twee sporen van station Schloßstraße in gebruik genomen door lijn 9. Later bleek dat het daarbij zou blijven: de U10 naar Steglitz verdween uit de plannen. De westelijke spoorbeddingen van het enigszins bovenmaats aandoende station Schloßstraße zijn nog altijd ongebruikt. Station Schloßstraße werd ontworpen door de architecten Ralf Schüler en Ursulina Witte en wijkt daarmee af van de andere Berlijnse metrostations uit deze periode, die vrijwel alle van de hand van Rainer Rümmler zijn. De wanden langs de sporen zijn afgewerkt met rood-blauwe kunststofelementen, maar grotendeels onbekleed gelaten, zodat het kale beton domineert. De kleuren rood en blauw komen ook terug op de pilaren, banken en trapleuningen en in de wandbekleding van de trappenhuizen. Het typische jaren-70-ontwerp van station Schloßstraße vertoont, met name door het robuuste kale beton, enige verwantschap met de metrostations van de Amsterdamse Oostlijn. Aan beide uiteinden van het metrostation bevindt zich een tussenverdieping met diverse uitgangen naar de Schloßstraße. Het station beschikt over trappen en roltrappen, maar niet over een lift. Volgens de prioriteitenlijst van de Berlijnse Senaat zal station Schloßstraße pas na 2010 van liften voorzien worden. Uiteindelijk moeten alle Berlijnse metrostations volledig toegankelijk zijn voor mindervaliden.

RIAS (Afkorting voor: Rundfunk im amerikanischen Sektor) was een omroep in West-Berlijn die onder toezicht van de Amerikaanse bezettingsmacht tussen 1946 en 1993 radio-uitzendingen maakte en tussen 1988 en 1992 televisie-uitzendingen verzorgde.

Innsbrucker Platz is een station van de metro van Berlijn, gelegen onder het gelijknamige plein. Er is een overstapmogelijkheid op de S-Bahn in het gelijknamige treinstation. Het metrostation opende in 1910, toen nog met de naam Hauptstraße. In 1933, gelijktijdig met de opening van het S-Bahnstation, werd de naam gewijzigd naar de huidige naam. Nadat de Hochbahngesellschaft, het bedrijf dat de eerste Berlijnse metrolijnen aanlegde en exploiteerde, in 1903 een metrolijn door Schöneberg had afgewezen, besloot de toentertijd nog zelfstandige stad zelf een lijn aan te leggen van de Nollendorfplatz naar de Hauptstraße. Het zuidelijke eindstation van de lijn werd ontworpen door Paul Jatzow. Hoewel de stations van de Schöneberger U-Bahn alle door een andere architect ontworpen werden, is het uiterlijk van de stations vergelijkbaar: stalen steunpilaren op het eilandperron en lichtgrijs betegelde wanden met grote reclameborden, omlijst met een contrasterende kleur, overeenkomend met die van de pilaren. Station Hauptstraße kreeg de kenkleur rood. Aangezien de Schönebergse metrolijn tot 1926 los van de rest van het net stond, beschikte de lijn over een eigen werkplaats. Deze bovengrondse werkplaats werd bereikt via de keersporen ten zuiden van station Hauptstraße en sloot in 1932. Nadat er in 1933 een S-Bahnstation aan de Innsbrucker Platz geopend was, kreeg het metrostation zijn huidige naam. In 1954 onderging station Innsbrucker Platz een herinrichting. De uitgang aan het zuidelijke uiteinde het perron werd afgesloten en vervangen door een trap in het midden van het station, waarvoor enige pilaren moesten wijken. Deze trap leidde naar een voor deze gelegenheid gebouwd glazen toegangsgebouw aan de noordzijde van het plein. Tussen 1971 en 1979 verbouwde men het station opnieuw, ditmaal in verband met de aanleg van de Berlijnse stadsring (BAB 100), die de Innsbrucker Platz in een tunnel kruist. De toegang uit 1954 werd weer gesloten, het glazen stationshalletje brak men af. In plaats daarvan kwam er een tussenverdieping met diverse uitgangen naar het plein en naar het S-Bahnstation, waarmee voorheen geen directe verbinding bestond. Op de plaats van de afgebroken uitgang plaatste men opnieuw pilaren, afkomstig uit het metrostation Richard-Wagner-Platz, dat in dezelfde periode door nieuwbouw vervangen werd. De verbinding met de keersporen achter het station werd onderbroken door de autotunnel, zodat Innsbrucker Platz een kopstation werd. In 2001 opende men het reeds in 1979 gebouwde, maar nooit in gebruik genomen oostelijke deel van de tussenverdieping. Tegelijkertijd vestigde zich een supermarkt in het station en bouwde men een lift in. Metrostation Innsbrucker Platz is opgenomen op de Berlijnse monumentenlijst.