Mata Hari (rijksmonument)

De Bet van Beerenbrug (brug nr. 210, voorheen ook wel bekend als de Stormsteegbrug) is een brug over de Oudezijds Achterburgwal in het Wallengebied in Amsterdam. De brug verbindt de Korte Niezel met de (Korte) Stormsteeg. Er ligt hier al eeuwenlang een brug. Al op de kaart van Balthasar Florisz. van Berckenrode uit 1625 is hier een brug te zien, maar vermoedelijk lag er al eerder een brug. Die kreeg allerlei varianten, zoals van hout en een brug met een ijzeren overspanning. De brug bracht niet alleen verkeer naar de overkant, ze droeg ook jarenlang aan de noordzijde een enorme buis. In 1972 werd de brug gedurende vijf maanden geheel vernieuwd en kreeg een voor deze buurt afwijkend uiterlijk met een grijze betonnen overspanning; de enorme buis verdween eveneens. Opvallend is tevens dat de oostelijke oever van de OZ Achterburgwal hier geen kades heeft. De brug is in 2017 vernoemd naar de vroege voorvechtster van holebirechten Bet van Beeren, die iets verderop op de Zeedijk de uitspanning "Het Mandje" uitbaatte.

De Armbrug (brug 208) is een vaste brug in Amsterdam-Centrum. De brug vormt de verbinding tussen de Oudezijds Armsteeg en de Vredenburgersteeg. Ze overspant daarbij de Oudezijds Voorburgwal net voor de plaats waar die samenstroomt met de Oudezijds Achterburgwal en verder gaat als Oudezijds Kolk. Opvallend is dat de oostelijke kade van de OZ Voorburgwal ten zuiden van de brug ophoudt, de noordoostelijk van de brug gelegen gebouwen staan direct aan het water.

De Liesdelsluis (brug nr. 207) is een vaste brug in het Wallengebied in Amsterdam-Centrum. Het achtervoegsel "sluis" heeft hier betrekking op "stenen brug". De brug overspant de Oudezijds Achterburgwal en verbindt zo de Lange Niezel met de Korte Niezel. Liesdel was de aanduiding van een laag gelegen (ten opzichte van de hogere grond waarop de Oude Kerk is gebouwd) vlakte begroeid met lies, dat de bijnaam Niesdel kreeg en vervolgens werd verbasterd tot Niezel. In de jaren zeventig en tachtig had de brug de bijnaam Deutsche Brücke in verband met de vele Duitse junkies die hier rondwaarden en ook wel stierven als gevolg van drugsgerelateerde prostitutie. De brug wordt slechts ten delen omringd door rijksmonumenten, in 1929 werd een deel van de Korte Niezel al vernieuwd. De brug is zelf geen monument, want ze dateert van nog later datum. Er ligt al vanaf het prille begin van Amsterdam op deze plaats een brug. De brug is namelijk al te zien op de geschilderde plattegrond uit 1538 van Cornelis Anthonisz.. Balthasar Florisz. van Berckenrode tekende de brug op twee pijlers ook in op zijn kaart uit 1625, een brug over de "Oudesydts Voor Burchwal" in "Den Niesel". Toen kunstenaar Johannes van der Drift hier rond 1868 langs kwam, trof hij inderdaad een stenen welfburg aan met drie doorvaarten (de buurvrouw van de Liesdelbrug, de Oudekerksbrug was van hout). Hij volgde wat dat betreft in de voetsporen van Jacob Olie, die die brug in 1861 ook al had vastgelegd. Net als de brug hebben de foto’s de tand des tijds niet goed doorstaan. George Hendrik Breitner kwam een aantal jaren later voorbij en trof een geheel andere brug aan, een toen in de mode zijnde liggerbrug uit 1879. De brug steunde op de landhoofden op gietijzeren steunen en consoles, een gevolg van het plannen in september 1878 en van een aanbesteding van januari 1879 voor het "verlagen en verbreeden van de steenen wulfbrug" en de levering van ruim 13 ton bultijzer. Die brug ging een tijdlang mee. In de jaren 1976/1977 moest de brug vernieuwd worden en werd de brug in oude glorie hersteld. Ze kreeg echter een betonnen paalfundering en een betonnen legger, dus een status van gemeentelijk of rijksmonument zat er niet in, ook al ziet de vorm van de brug er oud uit. Die brug werd gebouwd onder ontwerp van Dirk Sterenberg werkend voor de Dienst der Publieke Werken, maar met name bekend vanwege zijn moderne betonnen bruggen, zie brug 705 of de in 2020 afgebroken Buikslotermeerpleinbrug. Dat de brug toen herbouwd is blijkt uit de zoutschade die te zien is aan de brug en ook aan de Oudekerksbrug, ook gemoderniseerd naar model van Sterenberg.

Vredenburgh is een rijksmonument in Amsterdam, gelegen aan de Vredenburgersteeg, op de noordelijke punt van het Oudezijds Eiland in het centrum van Amsterdam, waarvan de oudste delen uit de 15e eeuw dateren.

De Vredenburgerbrug (brug nr. 209) is een voetgangersbrug in Amsterdam-Centrum. Ze overspant de Oudezijds Achterburgwal in het Wallengebied en is daarmee de noordelijkste brug over die gracht voordat die samenstroomt met de Oudezijds Voorburgwal tot Oudezijds Kolk. De brug verbindt de Vredenburgersteeg met de Spooksteeg. De brug is net als de steeg vernoemd naar Vredenburgh. De brug ligt een beetje verscholen en is in de 21e eeuw alleen overdag toegankelijk. Opvallend is dat de OZ Achterburg aan de oostzijde zowel ten noorden als ten zuiden van de brug geen kades heeft, ook aan de westzijde ligt er ten noorden van de brug geen kade. Aan de andere kant van de Vredenburgersteeg ligt de veel langere en bredere Armbrug. Er ligt hier al eeuwen een bruggetje. Op de geschilderde plattegrond van Cornelis Anthonisz. uit 1538 is niet goed te zien of er een brug ligt, maar op zijn vernieuwde plattegrond van 1544 ligt er wel een bruggetje. Ook de plattegrond van Balthasar Florisz. van Berckenrode uit 1625 laat een brug zien, al heette de Vredenburgersteeg en Spooksteeg toen nog Sout Steech naar een zoutkoperij. Een oude bijnaam van de brug was dan ook Zoutkopersbrug. In 1893 moesten de stenen landhoofden van deze houten vaste brug vernieuwd worden. Wellicht werd toen tegelijkertijd of vlak daarna ook de overspanning vernieuwd. Op foto’s etc. is in 1888 nog een houten overspanning te zien, in 1905 is de overspanning van ijzer met de typisch Amsterdamse plaatconstructie.

De Zeedijk is een straat in het centrum van Amsterdam. De straat loopt vanaf de Prins Hendrikkade naar de Nieuwmarkt. De Zeedijk vormt het hart van Chinatown, de Chinese buurt van Amsterdam. Er zijn vele toko's en restaurants, zoals Chinees restaurant Nam Kee, bekend van de roman De oesters van Nam Kee. De tekst op straatnaambordjes in de omgeving van de Zeedijk en Nieuwmarkt is in zowel Nederlands als Chinese karakters uitgevoerd. Hoewel er geen prostitutie op de Zeedijk is, wordt de straat ook wel als onderdeel van de Amsterdamse Wallen gezien. In augustus vinden op de Zeedijk de Hartjesdagen plaats, met als hoogtepunt een bonte optocht van verklede deelnemers. De Zeedijkbuurt wordt ook wel het Nautisch Kwartier genoemd, vanwege het verleden als zeemansbuurt. De straat verloor in 1878 bijna haar naam, de gemeenteraad hield toen een voorstel tegen om de straat om te dopen in Prins Hendrikstraat (de kade kreeg in 1879 haar naam). Als reden werd gegeven, dat de straat op zich niet gewijzigd en of verbreed werd (de kade werd dat wel) en op andere bezwaren bij naamswijzigingen in straten, zoals administratie.

Museum Ons' Lieve Heer op Solder is een voormalige schuilkerk, gelegen in de binnenstad van Amsterdam, op de hoek van de Oudezijds Voorburgwal en de Heintje Hoekssteeg. Het pand staat in de 'Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg' uit 1990. De voormalige schuilkerk fungeert als museum en wordt (opnieuw) gebruikt voor de rooms-katholieke eredienst. Er worden huwelijken ingezegend en elke kerstnacht zijn er twee nachtmissen. Iedere eerste zondag van de maanden oktober tot en met april vindt een heilige mis plaats, opgeluisterd met zang en orgelspel. Het museum is na het Rijksmuseum het oudste museum van Amsterdam en wordt jaarlijks door circa 100.000 personen bezocht. Vroeger moesten bezoekers schoenbescherming dragen om het museum te bezoeken, maar deze regel is sinds de verbouwing in 2015 komen te vervallen.

De Wallen of de walletjes is een prostitutiegebied in het oudste deel van Amsterdam in de buurt Burgwallen Oude Zijde. Er wordt op ruim 300 werkplekken raamprostitutie bedreven. De buurt wordt in het Engels aangeduid met Red Light District, vanwege de rode lampen die traditioneel in de ramen van de prostituees branden. Het is een van de belangrijkste toeristische bezienswaardigheden van Amsterdam.

Het Wapen van Riga is een pand in Amsterdam, gelegen aan de Oudezijds Voorburgwal 14. Dit huis heeft een trapgevel. Dit soort huizen werden gebouwd tussen ongeveer 1600 en 1665. De eerste trapgevels hadden een stijl die nog niet typisch Amsterdam was, de Hollandse renaissance, een stijl die ook veel voorkomt in bijvoorbeeld Haarlem. Het Wapen van Riga is gebouwd in 1605 in opdracht van een koopman uit Riga, een immigrant. Daarom zit er ook een gevelsteen in de muur waarop twee gekruiste sleutels staan, dit is het stadswapen van Riga. Het lijkt erg op het stadswapen van Leiden. Het huis heeft verschillende namen: De Burcht van Leiden, De Leeuwenburg en de meest gebruikte (en meest correcte) Het Wapen van Riga. Dit huis is een versteend houten huis. Het heeft een houtskelet en een houten onderpui. De stenen muren hangen in de ankers van het houtskelet. De voorgevel helt naar voren, een bouwkundige term hiervoor is dat hij op vlucht staat. De zijgevel is uitgebouwd op een uitstekende balkenlaag. Het huidige pand is een reconstructie. Het zeer bouwvallige pand werd in 1942 opgekocht door de Vereniging Hendrick de Keyser.

De Gecroonde Raep is een grachtenpand aan de Oudezijds Voorburgwal 57 te Amsterdam. Het is in 1615 door Hendrick de Keyser gebouwd voor Eduard Emtinck (1569-1645) en is het beste voorbeeld van een trapgevel in de barokke Amsterdamse renaissance. De rijk versierde trapgevel heeft grote trappen met voluten, dubbele pilasters gekoppeld door cartouches (schilden) als muurdammen op de eerste verdieping, accoladebogen boven de vensters, maskers, kopjes en twee jaartalstenen. Opvallend is dat schuin aan de overzijde aan de Oudezijds Voorburgwal 18 (Int Slodt van Egmondt uit circa 1615) een gevelfragment voorkomt dat sterk lijkt op De Gecroonde Raep. Waarschijnlijk is hier sprake van "aannemersplagiaat". In een zeventiende-eeuws boek over Hendrick de Keyser is een ontwerptekening gepubliceerd, waarop de gevel voor de helft staat afgebeeld (naast de tekening van de gevel van De Dolphijn). De onderpui is later gewijzigd, namelijk versteend. De Gecroonde Raep is een vroeg voorbeeld van een huis met achterhuis gescheiden door een binnenplaats en een gang die voor- en achterhuis met elkaar verbindt. Maar dit achterhuis is niet, zoals gebruikelijk, dwars geplaatst. Het achterhuis bevindt zich aan de Oudezijds Achterburgwal (nummer 46A). Het werd in 1633 uitgebreid, waardoor het huis een L-vormige kavel kreeg. Aan de Achterburgwal-gevel bevinden zich twee jaartalstenen (1615 en 1633) en de gevelsteen De Gecroonde Raep. De jaartalsteen 1633 geeft het gedeelte van het achterhuis aan dat in 1633 bij het achterhuis uit 1615 is getrokken. De achtergevel is sterk gewijzigd, evenals de kap van het huis. In de 19e eeuw was in het pand een sigarenfabriekje gevestigd en in de 20e eeuw woonde en werkte de beeldhouwer Cephas Stauthamer er, met op de voormalige tabakszolder zijn atelier. Dit architectonisch uiterst belangrijke pand is sinds 1946 eigendom van de Vereniging Hendrick de Keyser. Het is in 1985 gerestaureerd.

Café 't Mandje aan de Amsterdamse Zeedijk 63 was een van de eerste cafés waar homo's en lesbiennes hun ware aard niet hoefden te verbergen. Het bestond van 1927 tot 1983 en werd in 2008 heropend. Anders dan vaak wordt gedacht is 't Mandje niet het eerste homocafé van Amsterdam: al in het eerste kwart van de 20e eeuw waren er ongeveer vijf zaken die als specifieke homobar golden, met als bekendste The Empire aan de Nes.

Nam Kee is een keten van drie Chinese restaurants in Amsterdam, Nederland. Het originele restaurant opende aan de Zeedijk in 1981 (tegenwoordig: nr 111-113), gevolgd door restaurants aan de Geldersekade 117 bij de Nieuwmarkt in 1992 en aan het Marie Heinekenplein 4 in 2010. De naam betekent "Vriend Nam" in het Chinees, naar de eigenaar Nam Chan. Nam Kee wordt bezocht door veel Amsterdammers; bekende Nederlanders als wijlen Rijk de Gooyer en Joop Braakhekke en sterren van Goede tijden, slechte tijden alsmede bankdirecteuren en andere bekende Amsterdammers waren en zijn er kind aan huis. Nam Kee werd landelijk bekend in Nederland nadat Kees van Beijnum in 2000 zijn boek De Oesters van Nam Kee uitbracht waar twee jaar later ook een film van verscheen. Het restaurant aan de Zeedijk werd in 2002 door de Keuringsdienst van Waren bekeurd vanwege de slechte hygiëne. In 2009 werd Nam Kee in een bespreking van The New York Times omschreven als een "city icon".